مراحل سرطان پروستات، علائم و درمان آن

سرطان پروستات نوعی بیماری است که باعث ایجاد سلول های بدخیم در بافت پروستات می گردد. پروستات غده ای در سیستم تولید مثل آقایان می باشد. این غده درست زیر مثانه ( اندامی که ادرار در آن تجمع می یابد ) و در مقابل روده ( پایین ترین قسمت روده ) قرار دارد. اندازه آن به اندازه یک گردو و بخشی از مجرای ادرار می باشد ( لوله ای که مسئول تخلیه ادرار است ) را احاطه کرده است. غده پروستات مایع منی در مردان تولید می کند.

سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات در مردان مسن بیماری شایعی می باشد. در ایالت امریکا، از هر ۵ مرد ۱ نفر مبتلا به سرطان پروستات می باشد. از علائم سرطان پروستات جریان کم ادرار یا تکرر ادار می باشد. این علائم یا دیگر نشانه ها ممکن است به دلیل سرطان پروستات یا دیگر شرایط ایجاد شوند. اگر هر کدام از علائم زیر را در خود مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید:
- هنگام تخلیه ادرار، جریان ادرار باریک باشد و مدام قطع شود.
- ناگهان احساس ادرار کردن
- تکرر ادرار به ویژه در شب
- مشکل داشتن در تخلیه کامل ادرار
- درد و سوزش هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار یا مایع منی
- درد در ناحیه پشت یا لگن که از بین نمی رود
- تنفس های کوتاه، احساس خستگی، گیجی، رنگ رفتگی به دلیل بی خوابی
دیگر شرایط ممکن است به دلیل علائم مشابه ایجاد شوند. با افزایش سن مردان، پروستات در آن ها بزرگ تر خواهد شد و مسیر خروج ادرار یا مثانه را مسدود خواهد کرد. این اتفاق ممکن است موجب ایجاد مشکل در ادرار یا رابطه جنسی گردد. این شرایط سرطان نامیده نخواهد شد و ممکن است که به جراحی نیاز داشته باشد. دیگر علائم مشکلات ناشی از پروستات ممکن است که نشانه هایی مشابه سرطان پروستات داشته باشند.

آزمایش هایی که پروستات و خون را مورد بررسی قرار می دهند تا سرطان را تشخیص دهند
ممکن است که از آزمایش های زیر استفاده کنند:
معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی
معاینه بدن برای چک کردن علائم کلی سلامتی شامل بررسی علائم بیماری هایی مانند برآمدگی ها با هر چیز دیگری که غیر عادی به نظر برسد. سابقه پزشکی بیمار و بیماری های گذشته و درمان های انجام داده باید مشخص شوند.
آزمایش دیجیتالی انتهای روده بزرگ
برای بررسی انتهای روده بزرگ و معقد پزشک یا پرستار یک دستکش روان به دست خواهد کرد و انگشت را درون معقد فرو می کند و پروستات را حس خواهد کرد. از این طریق دیواره، برآمدگی یا هر مورد غیرعادی را حس خواهد کرد.
تست آنتی ژن ویژه پروستات
در این تست میزان آنتی ژن ویژه پروستات در خون اندازه گیری خواهد شد. آنتی ژن ویژه پروستات توسط پروستات تولید می شود و در خون مردانی که مبتلا به سرطان پروستات می باشند بیشتر از افراد دیگر خواهد بود. آنتی ژن ویژه پروستات ممکن است به دلیل عفونت یا التهاب پروستات در خون مردان بالا باشد و لزوما سرطان نباشد.
اولتراسوند ترنس رکتال
در این روش یک حسگر که هم اندازه انگشت می باشد از طریق معقد وارد بدن خواهد شد و پروستات را مورد بررسی قرار خواهد داد. این حسگر از طریق فرستادن امواج با انرژی بالا ( اولتراسوند) از درون بافت ها یا اندام ها اطلاعات زیادی به بیرون خواهد فرستاد. انجام اکو از تصاویر بافت های بدن را سونوگرام می نامند. اولتراسوند ترس رکتال ممکن است هنگام نمونه برداری نیز مورد استفاده قرار بگیرد. که به این روش اولتراسوند ترنس رکتال برای نمونه برداری می گویند.
ام آر آی
در این روش از یک آهنربا، امواج رادیویی، و یک کامپیوتر برای تهیه مجموعه عکس از ناحیه درون بدن استفاده خواهد شد. حسگری که امواج رادویی را دریافت می کند درون بدن و در نزدیکی پروستات قرار خواهد گرفت. این کار به دستگاه ام آر آی کمک می کند که تصاویر واضحی از روده، پروستات و بافت های نزدیک به پروستات تهیه می کنند. آم آر آی زمانی انجام می شود که سرطان در بافت های اطراف پروستات منتشر شده باشد. از ام آر آی برای نمونه برداری یا همان بیوپسی نیز استفاده خواهند کرد.

از نمونه برداری یا بیوپسی برای تشخیص سرطان و تعیین مرحله سرطان استفاده می کنند
از بیوپسی یا نمونه برداری برای تشخیص سرطان پروستات استفاده می کنند. برای نمونه برداری یک سوزان باریک را از طریق معقد وارد بدن خواهند کرد و از بافت پروستات برمی دارند. برای انی کار ممکن است که از ام آر آی استفاده کنند. پاتولوژیست نمونه تهیه شده را زیر میکروسکوپ قرار خواهد داد و سلول ها را مورد بررسی قرار می دهد.
اگر سرطان در فرد تشخیص داده شود، پاتولوژیست به آن درجه می دهد. درجه دادنن به سرطان نشان می دهد که چه میزان سلول های غیر عادی سرطان زیر میکروسکوپ مشاهده شده اند و میزان سرعت آن ها در گسترش چقدر است.
برای دادن درجه به سرطان، پاتولوژیست بافت های نمونه برداشته شده از پروستات را مورد بررسی قرار می دهد تا متوجه شود میزان تومور های بافت برداشته شده چقد غیر عادی هستند و الگوی اصلی آن را بیابد. الگوی اولیه، بیشترین الگوی معمول بافت ها را نشان می دهد و الگوی ثانویه دیگر الگوی معمول بافت ها را نشان خواهد داد. هر الگوی درجه ای از بین ۳ تا ۵ دریافت خواهد کرد. شماره ۳ نشان دهنده بافت های نرمال پروستات خواهد بود و عدد ۵ نشان از بافت های غیر عادی پروستات دارد.
درجه سرطان را نمره گلیسن می نامند و دارای بازه ای بین 6 تا 10 خواهد بود. عدد 10 نشان می دهد که سرطان به سرعت در حال انتشار می باشد. عدد 6 نشان دهنده کمترین میزان سرطان است و 7 سرطان در حد میانه قرار دارد. اعداد 8 تا 10 بالاترین میزان سرطان را نشان می دهند. به عنوان مثال اگر الگوی اولیه دارای عدد 3 باشد و الگوی ثانویه عدد 4 بدین مفهوم است که بیشتر سرطان دارای درجه 3 و کمترین آن ها درجه 4 را به خود اختصاص داده اند. جمع این دو عدد 7 خواهد شد و 7 در نمره گلیسن به معنی سرطان متوسط است.

عوامل تاثیر گذار بر درمان سرطان پروستات
دوران بازیابی و درمان به گزینه های زیر بستگی خواهد داشت:
- مرحله سرطان ( سطحح آنتی ژن پروستات، نمره گلیسن، چه میزان از پروستات توسط سرطان تحت تاثیر است، آیا سرطان به دیگر نقاط بدن منتقل شده است؟).
- سن بیمار
- آیا سرطان تنها تشخیص داده شده است یا دوباره بازگشته است.
گزینه های درمانی به موارد زیر بستگی خواهد داشت:
- آیا بیمار دیگر مشکلات سلامتی دارد
- عوارض جانبی درمان
- گذراندن دوره درمان سرطان پروستات
- آرزوهای بیمار
اکثر مردانی که در آن ها سرطان پروستات تشخیص داده شده است به این دلیل نخواهند مرد.

مراحل سرطان پروستات
نکات کلیدی
بعد از این که سرطان پروستات تشخیص داده شد، آزمایش برای یافتن سلول های سرطانی منتشر شده درون پروستات یا دیگر نقاط بدن انجام می شود.
سه راه برای گسترش سرطان در بدن وجود دارد.
سرطان ممکن است از جایی که شروع می شود به دیگر نقاط منتشر شود.
نمره گروه و سطح آنتی ژن پروستات برای تعیین سطح سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.
سرطان پروستات دارای 4 مرحله می باشد.
بعد از این که سرطان تشخیص داده شد آزمایش انجام می شود تا میزان انتشار آن در پروستات و دیگر نقاط را مشخص کنند.
فرایندی که در آن مشخص می شود سرطان در پروستات یا دیگر نقاط منتشر شده است تعیین مرحله نام دارد. اطلاعاتی که توسط تست تعیین مرحله به دست می آید مشخص خواهد کرد که سرطان در کدام مرحله قرار دارد. برای درمان بسیار مهم است که مرحله سرطان مشخص شود. نتایج حاصل از تست در تشخیص سرطان و مرحله بیماری موثر است. تست تعیین مرحله ممکن است تا زمانی که بیمار علائم انتشار سرطان را نداشته باشد انجام نشود. از علائم انتشار سرطان درد استخوان، سطح بالای آنتی ژن پروستات در خون، نمره بالای گلیسن می باشد.
تست هایی که برای تعیین مرحله سرطان پروستات مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
اسکن استخوان
این تست زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که بیمارای به سرعت در حال انتشار باشد از جمله سلول های سرطانی در استخوان. مقدار کمی از مواد رادیواکتیو در رگ تزیق خواهد شد و وارد جریان خون می گردد. این مواد رادیو اکتیو در استخوان سرطانی جمع خواهد شد و توسط دستگاه اسکنر شناسایی می گردد.
ام آر آی
در این روش از آهن ربا، امواج رادیویی، و یک کامپیوتر برای تهیه مجموعه عکس ها مورد استفاده قرار می گیرد.
سی تی اسکن
این روش مجموعه ای از عکس های دیجیتالی از درون بدن تهیه می کند که از زاویه های متفاوتی گرفته شده است. تصاویر ممکن است که به ماشین تولیده کننده امواج ایکس متصل شده باشند. برای وضوح بیشتر عکس ها ممکن است که رنگی به درون رگ تزریق کنند. به فرایند گاهی توموگرافی می گویند.
لنفادنکتومی لگن
جراح در این روش غده های لنفاوی را از لگن خارج می کند.پاتولوژیست بافت ها را زیر میکروسکوپ قرار می دهد و به دنبال غدد سرطانی می گردد.
نمونه برداری از سمینال ویزیکول
در این روش مایع تولید شده در سمینال ویزیکول ( غده ای است که مایع منی تولید می کند) را به کمک سوزن خارج می کنند. پاتولوژیست مایع را زیر میکروسکوپ قرار می دهد و به دنبال سلول های سرطانی می گردد.
اسکن پروستاسکینت
در این روش سلول های سرطانی را دنبال می کنند تا توجه شوند آیا فقط درون پروستات منتشر شده اند یا به دیگر نقاط بدن نیز سرایت کرده اند از جمله غدد لنفاوی. مقدار کمی از مواد رادیو اکتیو را به درون رگ تزریق می کنند و این مواد از طریق جریان خود به در تمام بدن پخش می شوند. این مواد اکتیو در نقاطی که سلول های سرطانی پروستات منتشر شده باشند نقاط روشنی ایجاد می کنند این نقاط روشن در تصاویر مشخص خواهند بود.

سه راه برای انتشار سلول های سرطانی در بدن وجود دارد
سرطان درون بافت ها، سیستم لنفاوی و خون منتشر می شود:
بافت
سرطان از جایی که شروع شده است شروع به انتشار در بافت های مجاور می کند.
سیستم لنفاوی
سرطان از جایی که شروع شده است شروع به انتشار در سیستم لنفاوی می کند. سرطان با انتقال از طریق رگ های لنفاوی به دیگر نقاط بدن منتشر خواهد شد.
خون
سرطان از جایی که شروع شده است به خون منتقل می شود. سرطان از طریق رگ های خونی به دیگر نقاط بدن منتقل خواهد شد.

سرطان ممکن است از جایی که شروع شده است به دیگر نقاط بدن سرایت کند
وقتی که سرطان به دیگر نقاط بدن منتشر می شود، به آن متاستاز یا بدخیم می گویند. سلول های سرطانی از جایی که شروع شده اند ( از تومور اولیه) جدا شده و از طریق سیستم لنفاوی و خون به دیگر نقاط بدن منتقل می شوند.
سیستم لنفاوی
سرطان وارد سیستم لنفاوی می گردد و از این طریق وارد رگ های این سیستم می شود و تومور جدیدی در دیگر نقطه بدن ایجاد می کند.
خون
سرطان وارد خون می شود، از طریق رگ های خونی به دیگر نقاط منتقل می شود و در دیگر نقاط بدن تبدیل به تومور جدید خواهد شد.
تومور متاستاز نوعی از سرطان است که همانند تومور اولیه می باشد. به عنوان مثال، اگر سرطان پروستات به درون استخوان سرایت کند، سلول های سرطانی درون استخوان از نوع سرطان پروستات خواهند بود. این بیماری سرطان پروستات متاستاز نام دارد نه سرطان استخوان.