برای افزایش اشتها در بارداری چه کنیم؟

بسیاری از خانم ها در دوران بارداری کاهش اشتها را تجربه می کنند. در این دوران ممکن است گاهی اوقات هوس یک غذای عجیب غریب کنید، یا احساس گرسنگی داشته باشید اما نتوانید غذا بخورید.

چه عواملی باعث کاهش اشتها در بارداری می شود؟
طبیعی است که اشتها در دوران حاملگی نوسان داشته باشد، به خصوص که بدن شما در دوران بارداری دچار تحولات بی شماری می شود. اگر اشتهای خود را از دست بدهید ، ممکن است در مورد تمام غذاها یا در مورد یک غذای خاص عدم تمایل را تجربه کنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که کاهش اشتها به معنی بی میلی به خوردن چند خوراکی خاص نیست. این بی میلی در دوران بارداری نسبتاً رایج است.

چندین عامل ممکن است باعث کاهش اشتها در دوران بارداری شود. برخی از این عوامل عبارتند از
تهوع و استفراغ
حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری مخصوصاً در سه ماهه اول شایع است. اگرچه برخی از خانم ها ممکن است این علائم را در تمام دوران بارداری خود تجربه کنند. هر دو مورد خفیف و شدید تهوع و استفراغ دوران بارداری، می توانند به میزان قابل توجهی در میزان مصرف غذا و اشتها تأثیر بگذارند.
تحقیقات نشان داده اند که نوسان هورمون های لپتین و گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) در دوران بارداری ممکن است منجر به کاهش اشتها و حالت تهوع و استفراغ بیشتر شود.
یک مطالعه که بر روی ۲،۲۷۰ زن باردار انجام شد نشان داد که در بین زنانی که حالت تهوع و استفراغ متوسط ​​یا شدید دارند، میزان مصرف مواد غذایی در اوایل بارداری به ترتیب ۴۲٪ و ۷۰٪ کاهش دارد.
اگر به دلیل تهوع و استفراغ دچار کاهش اشتها هستید، سعی کنید از خوردن غذاهای چرب یا تند خودداری کنید، مایعات را به صورت جداگانه از وعده های غذایی بنوشید و حجم وعده های غذایی را کمتر ولی تعداد آنها را افزایش دهید.
ممکن است تحمل تنقلات شور و نمکی مانند پفک و چیپس و همچنین غذاهای غلیظ مانند سینه مرغ پخته شده برایتان راحت تر باشد. اما در مصرف آنها زیاده روی نکنید.
با این وجود در صورت تجربه موارد جدی تهوع و استفراغ در دوران بارداری، ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص زنان و زایمان داشته باشید.
مشکلات روحی و روانی
مشکلات مختلف روحی و روانی از جمله اضطراب و افسردگی ممکن است بر روی اشتهای شما در دوران بارداری تأثیر بگذارد. در حقیقت زنان باردار به دلیل تغییرات مختلف جسمی و بیوشیمیایی ممکن است مستعد ابتلا به مشکلات روانی باشند. از بین تمام این مشکلات، افسردگی ممکن است بیشتر منجر به تغییر عادات غذایی از جمله کاهش اشتها و کاهش مصرف غذاهای پر از مواد مغذی شود.
در یک مطالعه که بر روی ۹۴ خانم باردار انجام شد، ۵۱٪ از مبتلایان به افسردگی دارای رژیم غذایی نامناسبی بودند. این آمر پس از ۶ ماه به ۷۱٪ افزایش یافت.
علاوه بر این، افسردگی در دوران بارداری به کاهش اشتها برای مصرف غذاهای سالم و افزایش اشتها برای مصرف غذاهای ناسالم و همچنین کاهش مصرف مواد مغذی مهم مانند فولات، اسیدهای چرب، آهن و روی کمک می کند. این عادت غذایی ممکن است بر روی سلامت جنین و مادر تأثیر منفی بگذارد.
اختلالات روانی معمولاً در دوران بارداری و به دلیل شرم و اندوهی که برخی از زنان باردار در مورد آنها صحبت می کنند، شیوع دارد. اگر علائم افسردگی یا اضطراب را تجربه می کنید، مهم است که با یک پزشک قابل اعتماد مشورت کنید.
داروها
برخی از داروهایی که در دوران بارداری مصرف می شوند ممکن است عوارض جانبی مانند کاهش اشتها را ایجاد کنند. مهارکننده های باز جذب سروتونین (SSRI) مانند Zoloft و Prozac گاهی اوقات برای خانم های باردار که دارای افسردگی یا اضطراب هستند، تجویز می شوند. این داروها می توانند باعث کاهش اشتها شوند. در حقیقت برخی از زنان باردار بعد از شروع مصرف فلوکستین (پروزاک) برای درمان افسردگی خود، از بین رفتن کامل اشتها، سیر شدن زودرس و کاهش وزن را گزارش کرده اند.
اولانزاپین و بوپرنورفین نیز از دیگر داروهایی هستند که ممکن است منجر به کاهش اشتها در بارداری شوند.
بی نظمی در غذا خوردن
برخی از زنان باردار ممکن است اختلالات خوردن از جمله بی اشتهایی عصبی را تجربه کنند. کارشناسان تخمین می زنند که شیوع اختلال در غذا خوردن در بین زنان باردار ۰٫۶ تا ۲۷٫۸ درصد است.
اختلال در خوردن غذا می تواند منجر به تغییر در اشتها، هراس از افزایش وزن و کاهش مصرف مواد غذایی شود. اگر باردار هستید و اختلال در غذا خوردن دارید، از پزشک خود درباره گزینه های درمانی سوال کنید.
دیگر علل احتمالی
زنان باردار ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند تومور، تاخیر در خالی شدن معده، سوزش سر دل و بیماری آدیسون، کاهش اشتها را تجربه کنند. علاوه بر این، استرس زیاد نیز ممکن است بر سلامت مادر تأثیر بگذارد و باعث از بین رفتن اشتها شود.
ضمن این که تغییرات مربوط به بارداری که بر روی حس چشایی و بویایی تاثیر می گذارند، کمبود مواد مغذی مانند ویتامین B۱۲ و آهن و مشکلات عمومی ناشی از حمل کودک ممکن است باعث کاهش اشتها در برخی از زنان باردار شود.

نحوه درمان کاهش اشتها در بارداری
اگر در حال تجربه کاهش اشتها هستید، راه های زیادی وجود دارد که می توانید به کمک آنها غذا خوردن خود را به حالت عادی برگردانید.
اولویت بندی مواد غذایی
اگر احساس می کنید نمی توانید وعده های غذایی کامل بخورید، قاعدتا مواد معدودی برای اولویت بندی وجود دارد. این اولویت بندی موجب می شود که از مصرف کافی مواد مغذی که برای شما و کودکتان مفید هستند مطمئن شوید.
تهیه بسیاری از غذاهای زیر هم ساده است و هم خوردن آنها برای بدن زنان باردار قابل تحمل می باشد
میان وعده های سرشار از پروتئین
تخم مرغ پخته، ماست یونانی، نخود فرنگی، مخلوط پنیر، کراکر و مرغ پخته خرد شده، سینه بوقلمون یا ژامبون سرخ شده
سبزیجات پر از فیبر
سیب زمینی شیرین، لوبیا سبز، بیبی هویج (بخارپز یا خام) و سالاد اسفناج خام
تنقلات شیرین و ساده
انواع توت های تازه، جو دوسر، میوه خشک و لبنیاتی مانند پنیر معمولی
غلات و نشاسته های غلات
کینوا، برنج قهوه ای، ماکارونی، مک اند چیز و سیب زمینی پخته شده یا پوره شده
سوپ
سوپ نودل و مرغ و سوپ برنج و مرغ
مایعات
آبگوشت ساده و اسموتی های سالم
راهکارهای دیگر
اگر کمبود اشتهای شما به حالت تهوع یا استفراغ مرتبط است، سعی کنید وعده های غذایی خود را متعدد و در حجم کم استفاده کنید. اجتناب از مصرف غذاهای تند و چرب و پرهیز از مصرف زنجبیل و تیامین نیز مفید است. طب سوزنی نیز پز از مشورت با پزشک و تایید او می تواند به شما کمک کند.
تهوع و استفراغ شدید ممکن است به روش های مختلف درمانی از جمله مصرف داروها و تزریق مایعات داخل وریدی (IV) نیاز داشته باشد.
اگر کمبود مواد مغذی مرتبط با کاهش اشتها داشته باشید، برای بازیابی سطح طبیعی این مواد در بدن به مکمل نیاز خواهید داشت. اما دقت داشته باشید که هر مکملی که می خواهید مصرف کنید باید توسط متخصص تجویز و دوز مصرف آن کنترل شود.
برای درمان فردی نیز می توانید با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

چه زمانی باید نگران کاهش اشتها در بارداری باشیم؟
اگر گاهی اوقات کاهش میل یا اشتها را برای خوردن غذاهای خاص تجربه می کنید، نیازی به نگرانی نیست. البته به شرط اینکه در طول روز به اندازه کافی مواد مغذی مصرف کنید. به عنوان مثال، اگر شما به طور مداوم وعده های غذایی پر چرب و مغذی مصرف می کنید و افزایش وزنتان برای رشد مطلوب جنین مناسب است، از بین رفتن گاه به گاه اشتها نباید باعث نگرانی شود.
علاوه بر این برخی از زنان باردار ممکن است اشتهای خود را برای مصرف غذاهای خاص از جمله غذاهای بسیار معطر و گوشتی از دست بدهند. با این حال این حالت یک اتفاق نسبتاً متداول است و به طور معمول جای نگرانی ندارد.
اما اگر مرتباً و بیش از یک روز است که میلی به خوردن غذا ندارید و دائما یکی از وعده های خود را حذف می کنید و اشتهای کلی خود را از دست داده اید، برای مشاوره باید با پزشک متخصص تغذیه تماس بگیرید. این بدان دلیل است که دریافت مواد مغذی کافی برای حمایت از سلامت کودک در حال رشد بسیار مهم است.

عوارض بالقوه مرتبط با عدم مصرف مواد مغذی در دوران بارداری
تغذیه نامناسب می تواند منجر به بسیاری از عوارض مربوط به بارداری از جمله رشد ضعیف جنین، وزن کم او هنگام تولد و کاهش وزن مادر شود. همچنین با افت عملکرد ذهنی و مشکلات رفتاری در کودکان ارتباط دارد. هر دو عناصر یعنی درشت مغذی ها و ریز مغذی ها برای داشتن یک بارداری سالم ضروری هستند.
زنان باردار مبتلا به بی اشتهای مزمن با خطر ابتلا به کم خونی، ناهنجاری های رشد در جنین و تولد زودرس نوزاد مواجه هستند.
با تنظیم مجدد بدن در دوران بارداری، ممکن است بعضی از خانم ها به مصرف برخی از غذاها بی میل شوند. این گروه از خانم ها گاهی اوقات حتی با وجود گرسنگی، اشتهایی به خوردن غذا ندارند.
به خاطر داشته باشید که کاهش اشتها در بارداری نسبتاً شایع است و اغلب با علائم دیگری مانند تهوع و استفراغ در ارتباط می باشد. ممکن است حتی متوجه شوید که اشتهای شما در حال نوسان است. این اتفاق نیز کاملاً طبیعی است.
اگر باردار هستید و اشتهای خود را از دست داده اید اما احساس گرسنگی دارید، می توانید وعده های غذایی خود را از نظر حجم کم و از نظر تعداد افزایش دهید. غذاهای ساده ای که زیاد سنگین نیستند، سرشار از مواد مغذی هستند و هضم آنها آسان است را امتحان کنید.
اگر دچار کاهش اشتهای مزمن یا طولانی مدت هستید، با یک متخصص تغدیه مشورت کنید.