بازگشایی مدارس در کرونا، تردید والدین

بوی مهربانی ماه مهر، امسال به چشمان نگران دانش آموزان و نگاه مضطرب والدین تبدیل شد و در روزی که کمتر خانواده‌ای تمایل داشت که فرزندش را به مدرسه بفرستد، موجی از انتقادها در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد.

شروع سال تحصیلی ۹۹- ۱۴۰۰ و آغاز آموزش حضوری در مدارس در کنار آغاز آموزش مجازی و تلویزیونی باعث انتقادهای فراوانی شده است. برخی از والدین دانش‌آموزان گفته‌اند که از بیم ابتلا به بیماری، تمایلی به حضور فرزندانشان در مدرسه ندارند و آموزش را به‌صورت غیرحضوری در خانه پیگیری خواهند کرد. اما غایبان روز اول مدارس فقط دانش‌آموزان نبودند و رئیس‌جمهور که هر‌ساله با حضور در یکی از مدارس زنگ شروع سال را به‌صورت نمادین می‌نواخت، به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به‌صورت ویدئویی در این مراسم شرکت کرد و محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در یکی از مدارس تهران، این زنگ را به صدا درآورد.

رئیس‌جمهور در سخنرانی خود گفت «ثابت می‌کنیم دوگانه سلامت یا آموزش نادرست است» و خطاب به دانش‌آموزان و کادرهای آموزشی گفت «اگر نظافت مد نظر ما باشد، ضدعفونی کلاس، ضدعفونی یا شستن دست‌ها، استفاده مداوم از ماسک و رعایت فاصله می‌تواند ما را از این بیماری مصون بدارد».

رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا نیز به مانند دیگر مسئولان معتقد است که مدارس بازگشایی شده اما حضور در کلاس‌ها به تصمیم خانواده‌ها بستگی دارد و اجباری در کار نیست. با این حال حسن روحانی گفته است «نمی‌خواهیم به کسی دستبند بزنیم و به مدرسه بیاوریم».

محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در مراسم شروع سال تحصیلی گفته است:«آموزش و پرورش انتخاب کرد که به مجموعه بهداشت و درمان کشور اعتماد کند. آنها اجازه دادند ما با رعایت پروتکل‌های بهداشتی آموزش‌های حضوری را آغاز کنیم.» برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از بازگشایی مدارس انتقاد کرده‌اند و ولی اسماعیلی، نایب رئیس اول کمیسیون اجتماعی مجلس این اقدام را تصمیمی شتاب زده توصیف و وزیر آموزش و پرورش را به استیضاح تهدید کرده است.

کمرئی، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش هم شیوه نامه بازگشایی مدارس را اعلام و بنابراین ساعات کلاس درس در شرایط قرمز، ساعت حضور دانش‌آموزان در مدرسه مجازی کمتر است. ساعت عادی حضور دانش‌آموز در یک کلاس ۷۵ تا ۹۰ دقیقه است که در فضای مجازی در پایه اول ابتدایی ۲۵ دقیقه، در سایر پایه‌های ابتدایی ۳۰ دقیقه و سایر مقاطع ۳۵ دقیقه است.

البته اینهم گفته شده که فضای کلاس و تعداد دانش‌آموز مدرسه در اختیار مدیر و شورای مدرسه است، بنابراین اگر فضا زرد بود بنا به شرایط و تصمیم، شورای مدرسه می‌توانند کلاس‌ها را به‌صورت نیمه‌حضوری در مدارس دایر کنند. در شرایط زرد، در متوسطه اول در مدارس پرجمعیت، دو روز حضوری، دو روز گروه مخالف هستند و یک روز آموزش مجازی است. در متوسطه دوم چون ۳۵ ساعت آموزش دارند، دو روز حضوری، دو روز گروه مخالف حضور دارند و دو روز نیز آموزش مجازی است.

هشدار یک روانشناس

در این شرایط قرار است برای دسترسی خانواده‌ها به سامانه‌های آموزشی آنلاین و اینترنتی، سیم کارت رایگان در بین گروهی از دانش‌آموزان توزیع شود و وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده که آموزش در برخی از مناطق که شدت شیوع بیشتر است، غیرحضوری خواهد بود. یک روانشناس درباره وضعیت روانی خانواده‌های دانش‌آموزان می‌گوید: در یک ماه گذشته روزی نبوده که والدین دانش آموزان با ما تماس نگریند و بگویند که اگر فرزندمان یک سال درس نخواند چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ اما من موافق این موضوع نیستم. نسرین داوری در ادامه خاطرنشان می‌کند: والدینی که نمی‌خواهند فرزندشان را به مدرسه بفرستند باید در منزل به او آموزش دهند ولی به هیچ‌عنوان او را حتی برای یک هفته از تحصیل محروم نکنند. محروم کردن کودکان از تحصیل مصداق بارز کودک‌آزاری است، حتی اگر به‌دلیل ترس والدین از ابتلای فرزندشان به کرونا باشد.

پس پدر و مادران باید آموزش‌های آنلاین را مهمترین برنامه این روزهایشان بدانند، چون اگر یک سال فرزند آنها از سواد محروم باشد هم در آینده او و هم در سال‌های بعد در شخصیت کودکشان تاثیر بسیار منفی خود را خواهد گذاشت، چون او یکسال بزرگتر شده و باید با دانش‌آموزانی که یک سال از او کوچکتر هستند به سرکلاس درس برود و این موضوع ادامه تحصیل را برای او سخت‌تر خواهد کرد. بسیاری از والدین سواد دارند و می‌توانند به فرزندشان آموزش دهند، پس نباید آنها را به بهانه کرونا و در اصل تنبلی و مشغله‌های کاری مادران و پدران فرزندشان را از سواد محروم کنند.

چالش خانواده‌ها در دروس تخصصی

در ادامه برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ یک کارشناس آموزشی رفتیم، علیرضا نیک نژاد نیز صحبت‌های این روانشناس را تایید می‌کند و به خانواده‌ها هشدار می‌دهد که نباید فرزندان را از سواد محروم کرد. او در این رابطه به «آرمان ملی» گفت: یکی از ضرورت‌های فضای آموزشی در این روزها، باید آموزش و پرورش به کمک خانواده‌ها در کلانشهرها، برخی از دروس را بر پایه آموزش‌های تلویزیونی و مجازی برگزار کند.

دروسی همچون جغرافیا، دین و زندگی، ادبیات و ... که خانواده‌ها می‌توانند به فرزندانشان در رابطه با مفاهیم آن کمک کنند، اما برای دروس تخصصی‌تر مانند ریاضیات، علوم، شیمی و... دانش آموز باید به مدرسه برود. البته تهیه امکانات به‌ویژه نیروی انسانی برای آموزش و پرورش بسیار دشوار است و آنها، معلم به اندازه کافی ندارند که بتوانند به‌عنوان نیروی ثابت سه روز در هفته به یک مدرس بفرستند. وی در ادامه خاطرنشان کرد: باید به خانواده‌های محروم توجه ویژه‌ای شود چون پدر و مادر بسیاری از این دانش‌آموزان سطح سواد کافی را ندارند یا مشغله‌های کاری فراوانی دارند و نمی‌توانند برای آموزش‌های تلویزیونی و مجازی کمک حال فرزندشان باشند.

همچنین در سه پایه اول آموزشی که در زندگی و آینده دانش‌آموز نقش مهم و تاثیرگذار خواهد داشت، تمهیدات ویژه و حضوری در نظر گرفته شود. مدارس در سه پایه اول- دوم و سوم با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی حتما باید حضوری برگزار شوند و در صورتی که این اتفاق رخ ندهد، آسیب‌های جدی به آموزش دانش‌آموزان وارد خواهد شد و در آینده نزدیک با نسلی مواجه خواهیم بود که آسیب‌هایی که در زمینه آموزشی به آنها وارد شده، قابل جبران نیست. طبق آخرین آمار اعلامی در اواسط هفته گذشته، هشت‌میلیون و ۳۳۶‌هزار و ۹۴۳ دانش آموز در دوره ابتدایی ثبت‌نام کرده‌اند که ۰.۷۱‌درصد رشد نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.