پس از زایمان طبیعی، وارونگی رحم ممکن است؟

وارونگی رحم یک عارضۀ جدی، اما نادر پس از زایمان است که در صورت وقوع آن رحم مادر برعکس می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، قسمت بالای رحم که فوندوس نام دارد وارد گردن رحم می‌شود یا حتی به طور کامل از واژن خارج می‌شود. این عارضه در حدود یک مورد در هر ۳۰۰۰ تازه‌مادر رخ می‌دهد. در این مطلب می‌توانید با این عارضه، درمان آن و مواردی برای پیشگیری از آن در بارداری بعدی آشنا شوید.

عارضۀ وارونگی رحم
پس از یک زایمان طبیعی، انقباضات باعث جدا شدن جفت از دیوارۀ رحم می‌شود. این جدا شدن معمولاً پنج تا ۱۰ دقیقه پس از زایمان اتفاق می‌افتد، هرچند ممکن است بیشتر نیز طول بکشد. اگر شما در حال خونریزی نباشید، پزشک یا ماما می‌تواند کمی منتظر جدا شدن خودبه‌خودی جفت بماند. اگر جفت خودبه‌خود جدا نشود، پزشک روشی را به کار می‌گیرد که برداشتن دستی جفت نامیده می‌شود. این روش شامل وارد کردن دست در رحم از طریق واژن و برداشتن جفت از دیوارۀ رحم است. وقتی پرستار یا پزشک، نشانه‌های جدا شدن جفت را ببیند، ممکن است از شما بخواهد برای کمک به خروج جفت از واژن، به آرامی زور بزنید و برای کمک به هدایت جفت برای خروج از واژن، ممکن است پرستار بند ناف را خیلی آرام بکشد. گاهی نیز، جفت به طور طبیعی جدا نمی‌شود و تلاش برای خارج کردن آن باعث وارونگی رحم می‌شود. همچنین این امکان وجود دارد که وارونگی رحم خودبه‌خود اتفاق بیفتد. وارونگی رحم می‌تواند منجر به مشکلات جدی از جمله خونریزی تهدیدکننده حیات و شوک شود، به ویژه اگر تشخیص داده نشده و درمان نشود.

درمان وارونگی رحم
پزشک یا ماما سعی خواهد کرد موقعیت رحم را تغییر دهد و فوندوس یا همان قسمت بالای رحم را از طریق گردنۀ رحم به بالا فشار دهد. اگر تا این زمان از فرایند زایمان، تزریق داخل وریدی برای شما انجام نشده باشد، بلافاصله یک تزریق خواهید داشت. به شما داروهایی برای کنترل درد و شل کردن رحم داده می‌شود که به ماما یا پزشک کمک می‌کند تا موقعیت رحم شما را تغییر دهد. گاهی نیز یک جراحی شکمی برای بازگرداندن رحم به جای اصلی خود لازم است. هنگامی که رحم به جای خود بازگردانده شد، تزریق داروها برای شل کردن رحم متوقف خواهد شد و یک تزریق داخل وریدی اکسی‌توسین برای سفت کردن رحم انجام می‌شود که کمک می‌کند رحم در جای خود باقی بماند و خونریزی کنترل شود. تا زمانی که رحم سفت می‌شود، پزشک یا ماما با یک دست در داخل واژن و دست دیگر روی شکم، به رحم فشار وارد می‌کند تا آن را منقبض کند و خونریزی را کاهش دهد.
تیم پزشکی به نظارت دقیق روی شما ادامه خواهد داد. آنها رحم شما را کنترل می‌کنند تا مطمئن شوند که سر جای خود باقی می‌ماند و بر علائم حیاتی و خونریزی واژینال نیز نظارت می‌کنند. در صورت نیاز، به شما خون تزریق می‌شود و به احتمال زیاد، برای جلوگیری از عفونت، آنتی‌بیوتیک به شما داده می‌شود. شما مستعد احساس ضعف و سرگیجه هستید و بعد از این اتفاقات نباید سعی کنید به تنهایی و بدون کمک از رختخواب بلند شوید. هنگامی که به خانه بازگشتید نیز لازم است خوب از خودتان مراقبت کنید و استراحت کافی و مناسبی داشته باشید، غذاهای سالم و مقوی بخورید، در صورت نیاز مکمل آن مصرف کنید، مقدار زیادی مایعات بنوشید و همۀ دستورالعمل‌های پزشکتان را با دقت و توجه دنبال کنید.

احتمال وارونگی رحم در بارداری بعدی
وقتی یک مورد وارونگی رحم داشته باشید، ممکن است در بارداری بعدی باز هم آن را تجربه کنید. مثل هر عارضۀ بارداری یا هر مشکل سلامت دیگری، مطمئن شوید که پزشک یا ماما از سابقۀ پزشکی شما آگاه است. این کار به تیم پزشکی فرصت آماده شدن برای وقوع یک وارونگی رحم دیگر را می‌دهد و ممکن است مواردی مثل تزریق داخل ‌وریدی پیشاپیش انجام گیرد و در صورت نیاز یک متخصص بیهوشی نیز در حین زایمان حضور خواهد داشت.