مهارت کلامی کودکان، چگونگی تقویت آن

اغلب والدین درباره پیشرفت زبانی کودک خود نگرانی هایی دارند و می خواهند بدانند که آیا پیشرفت زبانی در کودکشان عادی است یا خیر. این درحالی است که در بیشتر موارد والدین نگرانی های بی موردی درباره گفتار کودکان خود دارند.

تقویت صحبت کردن در کودکان
کودکانی که بیشتر صحبت می نمایند و خوش صحبت هستند دوست داشتنی تر و البته باهوش تر به نظر می آیند. کودکان هر چه بیشتر از لغات استفاده کنند و دامنه استفاده از لغاتشان بیشتر شود می توانند رابطه ی بهتری با اطرافیان و والدین خود برقرار نمایند و و در دوران نوجوانی خود مسائل بیشتری را با پدر و مادر خود در میان می گذرانند، به همین دلیل تمامی والدین دوستدارند تا فرزندشان بیشتر حرف بزند و کلمات بیشتری را ادا کند و همیشه به دنبال روش هایی برای تقویت گفتار کودکان خود هستند. کودکان از همان اوایل زندگی خود با بیان آواها هجاهایی نامفهوم به دنبال برقراری ارتباط با اطرافیان هستند. بعضی از کودکان زود شروع به صحبت می کنند و برخی دیگر دیرتر زبان باز می کنند. (برای بررسی دلایل دیر حرف زدن کودک اینجا را بخوانید) اغلب کودکان از سن یک سالگی شروع به صحبت می کنند و برخی از کلمات را دست و پا شکسته بیان می کنند. برای تقویت صحبت کردن در کودکان روش های بسیاری وجود دارند که والدین به راحتی می توانند آنها را انجام دهند.

وارد بحث کردن کودکان
برای تقویت صحبت کردن کودکان باید اجازه دهید آنها وارد بحث شما شوند و همچنین خودتان با رفتاری که انجام می دهید آنها را وارد بحث کنید. زمانی که می خواهید کودک خود را وارد بحث کنید باید به آرامی صحبت نمایید و کلماتی را بیان نمایید که برای کودک آشنا باشد و همچنین سعی کنید که او را مورد خطاب قرار دهید، به کمک این روش والدین می توانند حس بودن در جمع را به کودک بدهند و به این طریق باعث افزایش اعتماد به نفس در او شوند و از طرفی به کودک فرصت می دهند تا پردازش ذهنی درباره کلماتی که به او گفته شده داشته باشد و آماده جواب دادن شود. مکالمات سریع و کلمات سخت برای کودکان تا حدی سنگین است که نمی توانند پردازش ذهنی درباره کلمات گفته شده داشته باشند و او نمی تواند درک زیادی از صحبت داشته باشد و در نتیجه تصمیم می گیرد تا در بحث شرکت نداشته باشد.

تصحیح اشتباهات کودک را با تکرار نمودن جمله درست
اغلب والدین زمانی که کودکشان اشتباهی در صحبت کردن داشته باشد، سریع واکنش نشان می دهند و به او می گویند که اشتباه گفته است، تصحیح اشکال برای افراد بزرگسال سخت نیست اما برای کودکی که هنوز به سیستم شناختی و احساسی کاملی در مورد لغات نرسیده، اینکار نوعی حمله از طرف مقابل است و در نتیجه باعث می شود تا اعتماد به نفس در کودک در زمان صحبت کردن کمتر شود. والدین باید زمانیکه کودکشان کلمه یا جمله ای را اشتباه بیان کرد، در ادامه صحبت او جمله یا کلمه را به شکل درست تکرار کنند تا این تکرار باعث تمرین تلفظ درست در کودک شود.

به روش بازی با کودک هم کلام شوید
بهترین راهی که برای وارد شدن به دنیای کودکان وجود دارد بازی کردن است. والدینی که می خواهند چیزی را به کودک خود بیاموزند و آموزش دهند بهتر است که از روش بازی استفاده نمایند. اغلب کودکان در بازی های خود هم بازی های خیالی دارند که با آنها صحبت می نمایند. با تبدیل کردن خود به یکی از شخصیت های داستان بازی کودک به راحتی می توانید با او صحبت کنید و باعث تقویت گفتار او شوید.

قصه گفتن برای کودک و گوش کردن به قصه های او
کودکان بسیار زیاد به قصه و کتاب داستان های عکس دار علاقه مند هستند، کتاب خواندن برای کودکان بسیار مهم و مفید در جهت رشد و تقویت گفتار او می باشد. وقتی که می خواهید برای کودکتان کتاب بخوانید بهتر است که متن را دقیقا مثل کتاب نخوانید و سعی کنید با زبان کودک اینکار را انجام دهید و قصه تعریف کنید. می توانید بعد از چندین بار خواندن داستان از کودک بخواهید تا یکبار هم او برای شما داستان را تعریف کند و یا خلاصه ای از داستان برای شما بگوید. توجه داشته باشید که کودکان بر خلاف بزرگترها از داستان ها و قصه های تکراری اصلا خسته نمی شوند.

گسترش دایره واژگان کودکان
کودکان همیشه سوالات زیادی را در سر دارند و دوست دارند که جواب همه را بدانند و از والدین سوال کنند. نوع جواب دادن به سوالات کودکان در بیشتر شدن سوالات او نقش بسیاری دارد. در زمان پاسخ دادن به کودک به جای استفاده از یک کلمه سعی کنید تا جوابی چند کلمه ای به او بدهید. اینکار باعث خواهد شد تا کودک کلمات بیشتری را بشنود و دایره واژگان زیادی داشته باشد. کودکانی که دایره واژگان زیادی دارند در آینده نسبت به سایر همسن و سالان خود باهوش تر هستند و در تحصیلات موفق تر خواهند بود.

استفاده از زبان خارجی
تحقیقات انجام شده در مورد آموزش زبان خارجی به کودکان نشان داده است که آموزش رسمی زبان خارجی به بجه هایی که هنوز زبان نوشتاری خود را یاد نگرفته اند ممکن است باعث ایجاد برخی مشکلات یادگیری در آنها شود. ولی آموزش غیر نوشتاری زبان خارجی به شکل غیر رسمی از طریق کارتون یا کتاب داستان و یا صحبت های کوتاه مثل سلام و احوال پرسی کردن می تواند نتایج خوبی در تقویت صحبت کردن کودکان داشته باشد.

پرورش خلاقیت کلامی در کودک
والدین می توانند از روش های زیر برای پرورش خلاقیت در کودک خود و تقویت صحبت کردن کودکان استفاده نمایند:
اول از همه به کودکان خود این اجازه را بدهید که افکار و اندیشه های خود را به شکل آزاد و آرام بیان نمایند.
زمانی که کودک با شما صحبت می کند با حوصله و دقت زیاد و همچنین علاقه به صحبت هایش گوش کنید.
از بازی اسم فامیل به شکل کلامی استفاده کنید، بازی های کلامی بیشتری را یاد بگیرید و با بچه ها تمرین و بازی کنید.

روش های تقویت حرف زدن در کودکان
از شعر خوانی کمک بگیرید، شعر خوانی باعث تقویت هوش کلامی در کودکان خواهد شد.
نوشتن انشاء در کودکانی که سواد خواندن و نوشتن را دارند روشی مفید برای پرورش خلاقیت کلامی است.
سفید خوانی روشی مهم برای پرورش خلاقیت کلامی کودک می باشد، در این روش کاغذ سفیدی به کودک بدهید و از کودک یا فرزند نوجوان خود بخواهید تا در مورد موضعی بداهه گویی نمایند و هر چیزی که به ذهنش در مورد آن موضوع می رسد را بیان کند.
هیچ کدام از رفتارهای کودک بخصوص رفتارهای خلاقانه او را بدن تقویت رها ننمایید.

نشانه های هشدار دهنده درباره گفتار کودکان
در صورتی که فرزند شما علائم زیر را دارد باید هر چه زودتر با یک متخصص گفتار درمانی صحبت کنید:
کودکی که در هر سنی به صدا پاسخ ندهد.
کودکی که در ۹ ماهگی حروف صدا دار و بی صدا را با هم استفاده نکند مثل کامه بابا.
کودکی که در سن ۱۱ ماهگی به چیزی اشاره نکند.
کودکی که در سن ۱۸ ماهگی دستورات ساده را درک نکند و اجرا نکند، مانند بشین، بخواب و بخور.
کودکانی که در سن ۲۴ تا ۱۸ ماهگی هیچ کلمه ای را به کار نبرند.
کودکی که در ۲۴ ماهگی نتواند عبارت دو کلمه ای بیان کند و به دستورات سخت پاسخ دهد.
کودکی که در سن ۲۴ تا ۴۸ ماهگی طوری صحبت نماید که خیلی سخت بتوان گفتارش را درک کرد.
کودکی که از صحبت درباره موقعیت و مسائل مختلف دوری کند.
هر نوع پسرفت در زبان یا مهارت های کودک در هر سنی نیاز به پیگیری دارد.
کودکی که در شرایط بدون استرس لکنت بگیرد.