عوارض آرایش در بارداری، چیست؟

آیا شما هم جزو آن دسته از خانم ها هستید که اگر آرایش نکنید احساس ناخوشایندی پیدا می کنید؟! احتمالا همه ما عاشق آن کیت گرانبهای لوازم آرایش خودمان هستیم؛ این طور نیست؟ اما هنگامی که یک زن باردار است، شرایط با گذشته متفاوت بوده و باید در مورد استفاده از لوازم آرایش تردید کند.

مضرات لوازم آرایشی برای جنین
قبل از استفاده از لوازم آرایش، باید به دو مساله خوب فکر کنید. اما قبل از هرگونه نتیجه گیری، بهتر است در ابتدا بدانید که آیا استفاده از لوازم آرایشی در دوران بارداری بی خطر است یا خیر و یا اینکه اگر قصد دارید از این لوازم استفاده کنید، باید بدانید که کدام یک از لوازم آرایش در بارداری مناسب تر هستند.
نهادهای نظارتی در سراسر جهان توصیه هایی را برای استفاده ایمن از مواد شیمیایی مضر که به عنوان مواد افزودنی یا نگهدارنده در محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت های شخصی استفاده می شوند، دارند. بنابراین، استفاده از بسیاری از این مواد شیمیایی یا ممنوع بوده و یا در غلظت بسیار کمی در محصولات به کار می روند و به طور کلی، خطرات و عوارض کلی آن ها بر سلامتی (از جمله جنین) پایین است.
با این حال، هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان، تولید و بازاریابی چنین محصولاتی به درستی کنترل و تنظیم نشده است. در نتیجه، برخی از محصولات و لوازم آرایشی مراقبت شخصی ممکن است حاوی مقادیر زیادی مواد شیمیایی سمی باشند که در نتیجه استفاده از آن ها در دوران بارداری ایمن و خالی از خطر نخواهد بود. این محصولات شامل برخی از محصولات غیرقانونی است که به صورت آنلاین و در بازارهای بین المللی موجود هستند (به ویژه محصولاتی مانند مواد روشن کننده های پوست).

کدام مواد شیمیایی در دوران بارداری مضر هستند؟
تصور می شود که مواد شیمیایی زیر در دوران بارداری مضر بوده و باید از مصرف آن ها اجتناب شود:
رتینوئیدها
رتینوئیدها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که از ویتامین A (که به آن رتینول نیز گفته می شود) گرفته می شوند. ترتینوئین نوعی رتینوئید است که معمولاً در کرم ها و محصولات ضد چروک یا ضد پیری و همچنین درمان آکنه استفاده می شود. برخی گزارش ها نشان می دهند که استفاده از محصولات مرتبط با ویتامین A در دوران بارداری با بروز نقایص مادرزادی مرتبط بوده است. بنابراین، اگرچه رتینوئیدها به طور قابل توجهی از طریق پوست جذب نمی شوند، اما به دلیل خطر جدی که وجود دارد، هیچ رتینوئیدی نباید توسط مادر باردار استفاده شود.
هیدروکینون
از هیدروکینون به عنوان یک ماده روشن کننده پوست استفاده می شود. اعتقاد بر این است که بخش قابل توجهی (۳۵% الی ۴۰%) از میزان هیدروکینونی که بر روی پوست استفاده می شود، جذب بدن می شود. اطلاعات در مورد ایمنی و بی خطر بودن استفاده از هیدروکینون در دوران بارداری محدود است. بنابراین، مادران باردار باید از استفاده از محصولات حاوی هیدروکینون اجتناب کنند.
مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز
احتمالا می پرسید که مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز (EDC) چه هستند؟ اینها مواد شیمیایی مصنوعی ("ساخت بشر") هستند که خاصیت هورمونی مانند دارند و می توانند موارد زیر را تحت تأثیر قرار دهند:
عملکردهای غدد درون ریز و تولید مثلی بدن
افزایش خطر سرطان های حساس به هورمون (مانند سرطان سینه)
به دلیل اینکه مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز یا همان EDC ها، می توانند از جفت عبور کرده و جنین را تحت تأثیر قرار دهند، بنابراین مادران باردار در مقابل این مواد بسیار آسیب پذیرتر هستند. پارابن ها، فتالات ها و تریکلوزان، سه مورد از EDC ها هستند که به طور گسترده در محصولات زیبایی و مراقبت های شخصی، مورد استفاده قرار می گیرند.
پارابن ها
پارابن ها گروهی از مواد شیمیایی هستند که به عنوان نگهدارنده در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی و شخصی مانند مرطوب کننده ها، دئودورانت ها، شامپو بدن، کرم های بدن و محصولات مراقبت از مو استفاده می شوند. پارابن ها دارای خواص ضد باکتری و قارچ کش هستند. بنابراین، آن ها به عنوان مواد نگهدارنده (برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها) موثر بوده و ماندگاری این محصولات موجود در بازار را افزایش می دهند.همچنین از این ماده به عنوان نگهدارنده در غذا، نوشیدنی و در ساخت داروهای مختلف استفاده می شود. چهار نوع متداول پارابن عبارتند از:
اتیل-پارابن (EP)
بوتیل-پارابن (BP)
متیل-پارابن (MP)
پروپیل-پارابن (PP)
این ها ممکن است به تنهایی و یا به صورت ترکیب چند نوع مختلف پارابن با هم استفاده شوند. استفاده از پارابن ها در بسیاری از نقاط جهان قانونی است، بنابراین به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال، محدودیت های قانونی نیز وجود دارند که توسط نهادهای نظارتی مختلف به طور خاص تعیین شده است. به عنوان مثال، طبق قانون اتحادیه اروپا، استفاده از حداکثر ۸ گرم مجموعا پارابن در هر کیلوگرم از محصولات آرایشی تولید شده مجاز است و به علاوه هیچ پارابنی به تنهایی بیش از ۴ گرم در هر کیلوگرم از این محصولات نباید استفاده شود.

پارابن ها در بارداری چه خطراتی به همراه داردند؟
پارابن ها دارای خواص استروژنی (هورمون جنسی زنانه) و ضد آندروژنیک (هورمون جنسی مردانه) هستند. با این حال، فعالیت های شبه هورمونی آن ها به طور قابل توجهی ضعیف تر از هورمون های طبیعی بدن است.
آن ها به عنوان مواد شیمیایی مخرب غدد درون ریز (ED) در نظر گرفته می شوند. به عنوان مثال، پارابن ها می توانند در سیستم هورمونی بدن تداخل داشته و باعث بروز مشکلاتی در سلامتی شوند، به خصوص در صورت مصرف زیاد و مداوم این مواد، احتمال بروز این مشکلات افزایش خواهد یافت.
سطح پارابن ممکن است با پیشرفت بارداری افزایش یابد. مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز، مانند پارابن ها، ممکن است منجر به سقط مکرر و تولد نوزادان کم وزن شود و در صورتی که جنین پسر باشد، باعث ایجاد ناهنجاری های اندام تناسلی (به دلیل فعالیت ضد آندروژنیک)، شود.
فتالات ها
فتالات ها گروهی از مواد شیمیایی هستند که در این محصولات مورد استفاده قرار می گیرند:
به عنوان نرم کننده برای افزایش انعطاف پذیری مقاومت پلاستیک ها.
به عنوان حلال برای بسیاری از مواد شیمیایی دیگر.
از فتالات ها به طور گسترده ای در ساخت بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی و شخصی مانند لاک ناخن، عطر، صابون، شامپو و محصولات مراقبت از مو (اسپری مو، ژل و موس)، لوسیون بدن و کرم های بدن استفاده می شود. قرار گرفتن در معرض مضرات لوازم آرایشی برای جنین ناشی از فتالات ها می تواند از طریق استفاده از این محصولات اتفاق بیفتد. جدا از استفاده از لوازم آرایشی، فتالات ها ممکن است از منابع مختلفی مانند غذا، پلاستیک، دارو و آب و هوا وارد بدن انسان شوند. سه نوع فتالات وجود دارد که در محصولات تجاری به کار می روند:
دی بوتیل فتالات (DBP): در درجه اول به عنوان نرم کننده در لاک ناخن استفاده می شود. این مواد از شکنندگی ناخن ها کاسته و بنابراین احتمال ترک خوردگی آن ها را کاهش می دهند.
دی متیل فتالات (DMP): عمدتا در اسپری های مختلف مو استفاده می شود. آن ها می توانند یک لایه انعطاف پذیر بر روی موها ایجاد کرده و باعث کاهش شکنندگی و افزایش مقاومت موها در برابر ترک خوردگی می شوند.
دی اتیل فتالات (DEP): این فتالات است که بیشتر در محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت های شخصی استفاده می شود. دی اتیل فتالات به خصوص در ساخت عطرها به عنوان حلال و ثابت کننده، به کار گرفته می شود. بنابراین، DEP برای حفظ رایحه ها (مانند خوشبو کننده ها، عطرها، ادکلن ها و سایر محصولات معطر) و رساندن مواد شیمیایی به شکل آئروسل (هواپخش) استفاده می شود.
مضرات لوازم آرایشی برای جنین نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض فتالات در دوران بارداری با موارد زیر مرتبط است:
زایمان زودرس
ناهنجاری های مادرزادی اندام های تناسلی در نوزادان پسر (به دلیل اثر ضد آندروژنیک).
اختلال در رشد عصبی در نوزادان دختر.
مشکلات بهداشت روانی در کودک.
اختلال عملکرد تیروئید هم در مادر و هم در نوزاد.

چگونه می توان مواجهه با فتالات را کاهش داد؟
طبق قانون فعلی نیازی به ذکر لیست تمام مواد شیمیایی منفرد مورد استفاده در یک عطر نیست. در نتیجه، ممکن است فتالات ها به طور جداگانه در برچسب مشخصات و عناصر سازنده یک محصول ذکر نشوند اما در اصطلاح " Fragrance" یا "ترکیب معطر" موجود باشند. بنابراین، این احتمال وجود دارد که موتجه نشوید در محصول مورد نظرتان از فتالات به عنوان یک ماده تشکیل دهنده استفاده شده است یا خیر. اگر کسی می خواهد محصولی بدون فتالات خریداری کند، باید به دنبال محصولات آرایشی و بهداشتی باشد که حاوی ماده تشکیل دهنده "ترکیب معطر" نیستند.
خوشبختانه قرارگرفتن در معرض فتالات در دوران بارداری به راحتی با اجتناب و یا محدود کردن استفاده از محصولات آرایشی مانند عطرها، لاک ناخن، لوسیون های بدن و اسپری مو کاهش می یابد.
کمیسیون اروپا و مقامات نظارتی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، فتالات ها (که در محصولات آرایشی بهداشتی استفاده می شود) را خطری برای سلامتی نمی دانند، به شرط آنکه تولیدکنندگان از مقررات دقیق پیروی کنند.
تریکلوزان
این یک ماده ضد میکروبی است و به عنوان مثال از رشد و آلودگی باکتری ها در محصولات مصرفی جلوگیری می کند. بسیاری از مقامات بهداشتی در سراسر جهان، مانند سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (FDA) به دلیل نگرانی در مورد ایمنی این ماده، استفاده از تریکلوزان را در محلول های ضد عفونی کننده بدون نسخه پزشک ممنوع کرده اند. با این حال، هنوز هم بسیاری از محصولات مراقبت شخصی (مانند برخی از خمیر دندان ها و لوسیون های بدن) حاوی تریکلوزان هستند.مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض تریکلوزان در دوران بارداری می تواند باعث کم کاری تیروئید در مادر و جنین شود. برخی مطالعات نیز مواجهه با تریکلوزان را با خطر تولد نوزادان کم وزن مرتبط دانستند. بنابراین، برای جلوگیری از مضرات لوازم آرایشی برای جنین بهتر است از استفاده از محصولات حاوی تریکلوزان در دوران بارداری خودداری شود، مگر اینکه اطلاعات بیشتری در مورد ایمنی این محصولات کسب شده باشد.
فلزات سنگین
از جیوه و سرب به عنوان فلزات سنگین، معمولاً در لوازم آرایشی استفاده می شود. بسیاری از نهادهای نظارتی مانند FDA استفاده از جیوه به عنوان ماده نگهدارنده را در محصولات مربوط به اطراف چشم (مانند سایه چشم) مجاز دانسته اند. سرب نیز عمدتا در ساخت محصولات مختلف لب (مانند رژ لب و براق کننده های لب) استفاده می شود. آرسنیک و کادمیوم نیز در برخی از محصولات آرایشی یافت می شوند. قرار گرفتن در معرض این فلزات سنگین بی خطر نبوده و ممکن است منجر به تولد نوزادانی با وزن کم، سقط جنین و مرده زایی شود.

برخی از نکات کلی برای استفاده از محصولات مراقبت شخصی و لوازم آرایشی و بهداشتی در دوران بارداری
برخورداری از سلامتی عمومی، کلید سلامت پوست و احساس شادابی است. بنابراین، همیشه بر داشتن یک رژیم غذایی مغذی و متعادل و همچنین ورزش منظم تمرکز کنید و مقدار زیادی آب بنوشید. برای داشتن پوست و ظاهری زیبا، فقط به لوازم آرایشی و مراقبت های شخصی اتکا نکنید.
همیشه برچسب کالاها و با لیست مواد تشکیل دهنده محصولی که استفاده می کنید را به دقت بررسی کرده و با آگاهی کامل از آنچه که درون آن ها به کار رفته، خرید کنید. حتی الامکان از مصرف محصولات حاوی رتینوئید، هیدروکینون، ترکیبات مختل کننده غدد درون ریز (مانند فتالات، پارابن و تریکلوزان)، ترکیبات معطر و فلزات سنگین خودداری کنید.
تا جایی که ممکن است استفاده از محصولات طبیعی و یا ارگانیک را در نظر بگیرید. با این حال، لطفاً به خاطر بسپارید که اگرچه چنین محصولاتی ممکن است حاوی مواد شیمیایی ذکر شده در بالا نباشند، اما همه آن ها از لحاظ ایمنی در بارداری مورد بررسی قرار نگرفته و مشخص نیست چه نتایجی برای شما و جنین درون رحمتان به دنبال داشته باشند. هنوز، تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.
به علاوه جنبه احتیاط را در نظر بگیرید و همیشه مواد تشکیل دهنده محصول مدنظر که بر روی برچسب محصول درج شده است را بررسی کنید، حتی اگر محصول مورد نظر شما "طبیعی" یا "ارگانیک" باشد.
در دنیای حاضر، مواد شیمیایی سمی در بسیاری در محصولات زندگی روزمره ما وجود دارند، مانند مواد غذایی، آب، دارو، بسته بندی، لباس، مواد ساختمانی و رنگ. بنابراین، قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی اجتناب ناپذیر است. با این حال، سطح این مواد شیمیایی در اکثر این محصولات به قدری کم است که بعید به نظر می رسد باعث مشکلات سلامتی از جمله در دوران بارداری شود.
نگرانی اصلی در مورد استفاده از محصولات مراقبت شخصی و لوازم آرایشی و بهداشتی، در دسترس بودن محصولات غیرقانونی در بازار جهانی است که به صورت آنلاین در دسترس بوده و یا هنگام سفر به خارج از کشور خریداری شده اند. چنین محصولاتی ممکن است حاوی سطح بالایی از مواد شیمیایی سمی باشند و به خصوص در دوران بارداری خطرات جدی برای سلامتی مادر و جنین به دنبال دارند.
اگر قرار است موهای خود را رنگ کرده و یا یک پروسه زیبایی بر روی آن ها انجام دهید، همیشه آرایشگر را از اینکه باردار هستید، مطلع کنید. اطمینان حاصل کنید که آرایشگرتان تجربه استفاده از محصولات ایمن در دوران بارداری را دارد.
در دوران بارداری، هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب از لوسیون و یا کرم های ضد آفتاب استفاده کنید. این کار باعث کاهش احتمال و شدت اختلالات و تغییرات پوستی دوران بارداری مانند ملاسما (ماسک حاملگی) و هایپرپیگمانتاسیون یا همان افزایش رنگدانه ها و تیره تر شدن پوست شما می شود.
حال که مضرات لوازم آرایشی برای جنین برای شما شرح داده ایم، لازم به ذکر است پوست شما در دوران بارداری معمولا نسبت به محصولات آرایشی و بهداشتی و شخصی بسیار حساس شده و بنابراین ممکن است به راحتی دچار ضایعات پوستی شده و یا حتی درگیر درماتیت (التهاب پوست) شوید. با این وجود، لطفاً نگران نباشید زیرا اغلب این مشکلات و تغییرات پس از زایمان متوقف و برطرف می شوند. با این حال، اگر اوضاع بدتر شد، حتما با یک متخصص پوست مشورت نمایید.

آیا استفاده از لوازم آرایش در بارداری ممنوع است؟
استفاده از لوازم آرایشی که حاوی مواد مضر برای جنین هستند در بارداری ممنوع است به همین سبب باید به ترکیبات دقیق سازنده آنها توجه کنید.

آیا استفاده از کرم های حاوی ویتامین A در بارداری ممنوع است؟
بله. رتینوئیدها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که از ویتامین A (که به آن رتینول نیز گفته می شود) گرفته می شوند. ترتینوئین نوعی رتینوئید است که معمولاً در کرم ها و محصولات ضد چروک یا ضد پیری و همچنین درمان آکنه استفاده می شود. برخی گزارش ها نشان می دهند که استفاده از محصولات مرتبط با ویتامین A در دوران بارداری با بروز نقایص مادرزادی مرتبط بوده است. بنابراین، اگرچه رتینوئیدها به طور قابل توجهی از طریق پوست جذب نمی شوند، اما به دلیل خطر جدی که وجود دارد، هیچ رتینوئیدی نباید توسط زنان باردار استفاده شود.

استفاده از لوارزم آرایش غیر مجاز در بارداری چه خطری دارد؟
زایمان زودرس - ناهنجاری های مادرزادی اندام های تناسلی در نوزادان پسر (به دلیل اثر ضد آندروژنیک).- اختلال در رشد عصبی در نوزادان دختر.- مشکلات بهداشت روانی در کودک. - اختلال عملکرد تیروئید هم در مادر و هم در نوزاد.

آیا استفاده از رژ لب و سایه در بارداری خطرناک است؟
از جیوه و سرب به عنوان فلزات سنگین، معمولاً در لوازم آرایشی استفاده می شود. بسیاری از نهادهای نظارتی مانند FDA استفاده از جیوه به عنوان ماده نگهدارنده را در محصولات مربوط به اطراف چشم (مانند سایه چشم) مجاز دانسته اند. سرب نیز عمدتا در ساخت محصولات مختلف لب (مانند رژ لب و براق کننده های لب) استفاده می شود. آرسنیک و کادمیوم نیز در برخی از محصولات آرایشی یافت می شوند. قرار گرفتن در معرض این فلزات سنگین بی خطر نبوده و ممکن است منجر به تولد نوزادانی با وزن کم، سقط جنین و مرده زایی شود.