علل و درمان ناهنجاری فک و صورت

وقتی صحبت از ناهنجاری‌های فک و صورت می‌شود، شرایط مختلفی وجود دارد که می‌تواند منجر به تغییرات زیبایی و ساختاری شود. ناهنجاری‌های فک و صورت شامل اوربایت، آندربایت، شکاف لب و کام، ناهنجاری‌های رشدی، ناهماهنگی فک و تومور است. در حالی که برخی از این شرایط می‌توانند ژنتیکی باشند، برخی دیگر در نتیجه آسیب یا بیماری ایجاد می‌شوند. بسته به شدت مشکل و شرایط بیمار، درمان ممکن است شامل روش‌های جراحی و غیرجراحی باشد که به تشخیص پزشک انجام می‌شود. در ادامه بیشتر درباره علل و درمان ناهنجاری فک و صورت صحبت خواهیم کرد.

در این مقاله می‌خوانید:

• علائم ناهنجاری فک و صورت چیست؟
• انواع ناهنجاری‌های فک و صورت
• علل ایجاد ناهنجاری‌های فک و صورت
• راه‌های درمان ناهنجاری فک و صورت

بیشتر بخوانید: زاویه سازی فک با فیلر: ۱۰ سئوال که باید بپرسید

علائم ناهنجاری فک و صورت چیست؟

زمانی که فک بالا یا پایین یا هر دو در جایگاه مناسب خود قرار نداشته و با یکدیگر هماهنگی و تقارن لازم را ایجاد نکنند، ناهنجاری فکی تشخیص داده می‌شود. این عارضه انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

از جمله علائم این ناهنجاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنفس دهانی
• احساس درد در ناحیه فک هنگام جویدن
• وجود مشکلات تکلم و گفتاری
• گاز گرفتن متعدد لپ یا زبان هنگام صحبت کردن یا غذا خوردن

پیشنهاد ویژه نی نی بان: درمان فوری اسهال در کودکان، والدین عزیز بخوانید

انواع ناهنجاری‌های فک و صورت

تغییر شکل فک و صورت می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر بوده و مشکلات بسیاری را برای فرد به همراه داشته باشد. همان طور که اشاره کردیم این ناهنجاری‌ها ممکن است ارثی بوده یا براثر بیماری یا ضربه ایجاد شود. در ادامه انواع رایج ناهنجاری‌های فک و صورت را بررسی خواهیم کرد.

از جمله انواع ناهنجاری‌های فک و صورت می‌توان به اوربایت و آندربایت، شکاف لب و شکاف کام، ناهنجاری‌های رشدی و تومورها اشاره کرد.

انواع رایج ناهنجاری‌های فک و صورت عبارت‌اند از:

اوربایت و آندربایت

اوربایت یا آندربایت زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌های بالا و پایین در هنگام بسته شدن دهان به درستی به هم نمی‌رسند. اوربایت زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌های بالایی دندان‌های پایین را بپوشانند و آندربایت زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های پایین دندان‌های بالایی را بپوشانند. این نوع ناهماهنگی‌ها می‌تواند باعث مشکل در جویدن، صحبت کردن و حتی تنفس شود و باید توسط متخصص ارتودنسی اصلاح شود. درمان می‌تواند شامل استفاده از بریس، نگهدارنده و سایر درمان‌های اصلاحی شود.

شکاف لب و شکاف کام

شکاف لب زمانی اتفاق می‌افتد که بافتی که لب بالایی را تشکیل می‌دهد، قبل از تولد به طور کامل به هم نرسیده و کامل نشده است. شکاف کام زمانی رخ می‌دهد که سقف دهان به درستی شکل نگیرد و بین دو نیمه پالت فاصله ایجاد کند. این شرایط می‌تواند باعث مشکلاتی در خوردن، صحبت کردن، شنوایی و تنفس شود. درمان شکاف کام و لب اغلب شامل چندین روش جراحی از جمله ترمیم لب، ترمیم کام و جراحی فک است.

مطالب پیشنهادی: هزینه زاویه سازی فک، از تمامی روش ها تا بررسی مزایا و معایب!

ناهنجاری‌های رشدی

ناهنجاری‌های رشدی در صورت و فک به دلیل اختلال در رشد طبیعی ساختارهای صورت ایجاد می‌شود. این بدشکلی‌ها می‌توانند از عدم تقارن جزئی تا بدشکلی‌های شدید مانند کرانیوسینوستوز و ناهنجاری‌های Tessier متغیر باشند. درمان این نوع ناهنجاری می‌تواند متفاوت باشد و ممکن است شامل جراحی ترمیمی، بریس‌های ارتودنسی و سایر درمان‌های اصلاحی باشد.

تومورها

تومورهای فک و صورت می‌توانند از خوش‌خیم تا سرطانی متغیر باشند. درمان تومورها به اندازه و محل تومور بستگی دارد و می‌تواند شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و سایر درمان‌های مرتبط باشد.

بیشتر بخوانید: تاثیر ارتودنسی بر فک چیست؟ باعث تغییر شکل می‌شود؟

علل ایجاد ناهنجاری‌های فک و صورت

ناهنجاری‌های فک و صورت می‌توانند باعث بروز انواع مشکلات مانند دردهای مزمن، مشکل در غذا خوردن، تأثیرات منفی در چهره و تعامل فرد شوند. آشنایی با علل این ناهنجاری‌ها برای درمان دقیق آن‌ها حیاتی خواهد بود.

علل ژنتیکی

شرایط ژنتیکی یکی از علل اولیه ناهنجاری‌های فک و صورت به شمار می‌رود. بسیاری از شایع‌ترین اختلالات ژنتیکی می‌توانند به شکل ناهنجاری‌های صورت مانند شکاف لب و کام، میکروزومی جمجمه و صورت و سندرم آپرت ظاهر شوند. شناسایی زودهنگام ناهنجاری‌های ژنتیکی مهم است و می‌تواند پروسه درمان را آسان‌تر کند.

علل رشدی

ناهنجاری‌های رشدی نیز می‌تواند باعث مشکلات فک و صورت شود. برخی از شایع‌ترین علل رشدی عبارت‌اند از سندرم فالوت، نوروفیبروماتوز و توالی پیر رابین که همه این شرایط ناشی از اختلالات در رشد است و می‌تواند منجر به مشکل در بلع، کاهش شنوایی و سایر مسائل فیزیکی شود.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: عکس بازیگران زن و مادرانشان، چقدر شبیه چقدر زیبا

علل مرتبط با آسیب یا ضربه

ضربه یا آسیب یکی دیگر از علل شایع ناهنجاری‌های فک و صورت است. شکستگی استخوان، سوختگی یا بریدگی‌ها همگی می‌توانند باعث بدشکلی‌های صورت شوند که نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند. مهم است که فوراً برای پیشگیری از آسیب بیشتر برای درمان اقدام کنید، زیرا برخی از این آسیب‌ها می‌توانند منجر به مشکلات فیزیکی طولانی‌مدت شوند.

علل مرتبط با بیماری

برخی بیماری‌ها همچنین می‌توانند باعث ناهنجاری‌های فک و صورت شوند. شرایطی مانند ناهنجاری‌های لنفاوی، هیگرومای کیستیک و ناهنجاری‌های عروقی، همگی می‌توانند باعث تغییر در ظاهر و عملکرد فک و صورت شوند. در حالی که بسیاری از این بیماری‌ها نادر هستند، آگاهی از آن‌ها و تشخیص به موقع برای یافتن بهترین روش درمانی بسیار حائز اهمیت است.

مطالب پیشنهادی: فشار دادن فک در خواب، نگاهی به علائم و راه‌های درمان

راه‌های درمان ناهنجاری فک و صورت

هدف از درمان ناهنجاری فک و صورت، بهبود ظاهر صورت و فراهم کردن توانایی بیمار برای خوردن، صحبت کردن و عملکرد طبیعی است. گزینه‌های درمانی بسته به نوع و شدت مشکل متفاوت خواهد بود.

بریس‌های ارتودنسی

از بریس‌های ارتودنسی می‌توان برای اصلاح ردیف دندان‌ها و فک‌ها و بهبود ظاهر صورت استفاده کرد. اینویزیلاین (ارتودنسی نامرئی) یکی از انواع ارتودنسی‌ها محسوب می‌شود که به دلیل ظاهر تقریباً نامرئی‌اش محبوبیت فزاینده‌ای دارد. این نوع درمان به چندین بار مراجعه به مطب در طی چند ماه یا سال نیاز دارد تا اصلاحات انجام شود.

جراحی اصلاحی فک

جراحی اصلاحی فک، تهاجمی‌ترین روش درمان ناهنجاری‌های فک و صورت است. می‌توان از آن برای اصلاح هم راستایی فک، کاهش سایز فک یا تغییر شکل فک پایین و فک بالا استفاده کرد. بهبودی این نوع جراحی می‌تواند تا چند هفته طول بکشد و بیماران ممکن است پس از عمل درد و تورم را به صورت موقتی تجربه کنند.

بیشتر بخوانید: آیا درمان جلو بودن فک پایین با ارتودنسی امکان‌پذیر است؟

جراحی ترمیمی صورت

از جراحی ترمیمی صورت می‌توان برای اصلاح ناهنجاری‌های صورت مانند شکاف لب و کام و ناهنجاری‌های Tessier استفاده کرد. این نوع جراحی برای بهبود ظاهر صورت با تغییر شکل، برداشتن یا افزودن بافت به منظور بهبود بدشکلی، طراحی شده است.

پروتزهای مصنوعی

از پروتز می‌توان برای جایگزینی قسمت‌های از دست رفته یا آسیب دیده صورت مانند بینی، گوش‌ها یا لب‌ها استفاده کرد. این نوع پروتز از سیلیکون یا مواد دیگری ساخته شده است که کاملاً با رنگ و بافت طبیعی پوست بیمار مطابقت دارد. این پروتزها اغلب با چسب یا پایه‌ای مخصوص در جای خود نگه داشته می‌شوند و می‌توان آن‌ها را شب‌ها از روی صورت برداشت.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: روز جهانی شیرینی پزی، همیشه شیرین‌کام باشی

کلام آخر

همان طور که اشاره کردیم، ناهنجاری‌های فک و صورت می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر ظاهر و عملکرد صورت شما داشته باشد. خوشبختانه، گزینه‌های درمانی زیادی وجود دارد که می‌تواند به اصلاح این بدشکلی‌ها و بهبود ظاهر و عملکرد صورت کمک کند. ارتودنسی، جراحی فک اصلاحی، جراحی ترمیمی صورت و پروتز از جمله درمان ناهنجاری فک و صورت به شمار می‌روند که در این مقاله به آن‌ها پرداختیم. فراموش نکنید برای انتخاب بهترین دوره درمانی بسیار حائز اهمیت است که با یک پزشک مجرب در این زمینه مشورت کنید.