روان پریشی در کودکان؛ شایع ترین نشانه ها و راهکار درمانی

روان پریشی در کودکان، یک اختلال روانی غیر شایع، اما شدید است که در آن کودکان و نوجوانان واقعیت را به طور غیرعادی تفسیر می‌کنند.

در این مقاله می‌خوانید:

• روان پریشی در کودکان چیست؟
• علائم روان پریشی در کودکان
• تفسیر علائم ممکن است دشوار باشد
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
• افکار و رفتار خودکشی
• علل اسکیزوفرنی کودکان
• عوامل خطر
• عوارض روان پریشی در کودکان
• پیشگیری از روان پریشی در کودکان
• خلاصه

روان پریشی در کودکان چیست؟

روان‌پریشی در کودکان یا اسکیزوفرنی، شامل طیفی از مشکلات در تفکر (شناختی)، رفتار یا احساس است که ممکن است منجر به ترکیبی از توهم ، هذیان، و تفکر و رفتار بسیار بی‌نظم شود و توانایی عملکرد کودک را مختل کند.
این مشکل دقیقا مانند روان‌پریشی در بزرگسالان است ، اما عموما در سال‌های نوجوانی شروع می‌شود و تاثیری عمیقی بر رفتار و رشد کودک دارد. اسکیزوفرنی، یک بیماری مزمن است که نیاز به درمان مادام‌العمر دارد. شناسایی و شروع درمان اسکیزوفرنی دوران کودکی ممکن است به طور قابل توجهی نتیجه بلند مدت درمان کودک را بهبود ببخشد.

علائم روان پریشی در کودکان

اسکیزوفرنی شامل طیفی از مشکلات در تفکر، رفتار یا احساس است و علائم و نشانه‌های آن ممکن است متفاوت باشد، اما معمولا شامل هذیان، توهم یا گفتار نامنظم و منعکس‌کننده اختلال در توانایی عملکرد است.
در اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، علائم معمولا در اواسط تا اواخر دهه ۲۰ شروع می‌شود. اسکیزوفرنی قبل از ۱۸ سالگی، شروع زودرس در نظر گرفته می‌شود. شروع اسکیزوفرنی در کودکان کمتر از 13 سال بسیار نادر است .
علائم می‌توانند در طول زمان، بهتر یا بدتر شوند و برخی از علائم ممکن است همیشه وجود داشته باشند. تشخیص اسکیزوفرنی در مراحل اولیه، دشوار است .

بیشتر بخوانید: افسردگی آتیپیک یا غیرمعمول چیست؟

علائم و نشانه های اولیه روان پریشی در کودکان

علائم و نشانه‌های اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان مشابه بزرگسالان، اما تشخیص این بیماری در این گروه سنی دشوارتر است. علائم و نشانه‌های اولیه ممکن است شامل مشکلات تفکر، رفتار و احساس باشد.

• مشکل در فکر کردن
• مشکلات تفکر و استدلال
• ایده‌ها یا حرف‌های عجیب و غریب
• رویاها را با واقعیت اشتباه گرفتن
• مشکل در رفتار - اخلاق
• کناره‌گیری از دوستان و خانواده
• مشکل خواب
• نداشتن انگیزه (کاهش عملکرد در مدرسه)
• انجام ندادن کارهای روزانه (مثل حمام کردن یا لباس پوشیدن)
• رفتار عجیب و غریب
• رفتار پرخاشگرانه
• استفاده تفریحی از مواد مخدر یا نیکوتین
• مشکل در احساس
• تحریک‌پذیری یا خلق افسرده
• فقدان احساس، یا داشتن احساس نامناسب با موقعیت
• اضطراب‌ها و ترس‌های عجیب و غریب
• سوء ظن بیش از حد به دیگران

  بیشتر بخوانید: چگونه مادر خوبی باشیم؟ کارهایی که شما را بهترین مادر دنیا می‌کند!

علائم و نشانه های ثانویه

با افزایش سن کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی، علائم و نشانه‌های معمولی این اختلال ظاهر می‌شود که شامل این موارد است:

1- توهمات

توهمات، باورهای نادرست و خلاف واقعیت هستند. مثلا کودک فکر می‌کند مورد آزار و اذیت قرار گرفته است . هذیان هم در اکثر افراد مبتلا به روان‌پریشی رخ می‌دهد.
همچنین نوع دیگری از توهم شامل دیدن یا شنیدن چیزهایی است که وجود خارجی ندارند . با این حال، برای فرد مبتلا به اسکیزوفرنی، توهمات، قدرت و تاثیر کامل یک تجربه عادی را دارند. توهم می‌تواند در هر یک از حواس کودک رخ بدهد، اما شنیدن صداها شایع‌ترین توهم است .

بیشتر بخوانید: چگونه پدر خوبی باشیم؟/ این کارها شما را قهرمان فرزندتان می‌کند!

2- تفکر نامنظم

تفکر نامنظم و آشفته، باعث بی‌نظمی گفتار کودک می‌شود. ارتباط موثر او ممکن است مختل شود و به سئوالات، پاسخ نامرتبط بدهد. گاهی هم ممکن است کودک، کلمات بی‌معنی را کنار هم قرار بدهد .

3- علائم منفی

ممکن است توانایی کودک در انجام کارهای روزمره، تغییر کند. مثلا بهداشت شخصی را نادیده بگیرد، تماس چشمی برقرار نکند. حالات صورت کودک تغییر نمی‌کند، حرف زدن او یکنواخت است و ممکن است از افراد و فعالیت‌ها دوری کند یا نتواند از اتفاقات لذت ببرد.

ممکن است توانایی کودک در انجام کارهای روزمره، تغییر کند. مثلا بهداشت شخصی را نادیده بگیرد، تماس چشمی برقرار نکند. حالات صورت کودک تغییر نمی‌کند، حرف زدن او یکنواخت است

در مقایسه با علائم اسکیزوفرنی در بزرگسالان ، کودکان و نوجوانان ممکن است این شرایط را داشته باشند:

• کمتر دچار هذیان می‌شوند
• احتمال توهمات بصری در آن‌ها بیشتر است
• تفسیر علائم ممکن است دشوار باشد

هنگامی که اسکیزوفرنی در کودک شروع می‌شود، علائم آن ممکن است به تدریج ایجاد شوند. علائم و نشانه‌های اولیه ممکن است آنقدر مبهم باشند که نتوانید تشخیص دهید مشکلی وجود دارد. برخی از علائم اولیه روان‌پریشی را می‌توان با علائم دوران بلوغ اشتباه گرفت .
با گذشت زمان، علائم ممکن است شدیدتر و قابل توجه‌تر شوند. در نهایت، کودک ممکن است علائم روان‌پریشی مانند توهم، هذیان و مشکل در سازماندهی افکار را نشان بدهد. گسست از واقعیت، اغلب به بستری شدن در بیمارستان و درمان با دارو نیاز دارد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اینکه چگونه با تغییرات رفتاری مبهم در فرزندتان کنار بیایید، دشوار است. به احتمال زیاد نگران هستید که به فرزندتان برچسب‌هایی مانند «بیمار روانی» یا «دیوانه» بزنند. اما برای کنترل این بیماری حتما باید کودک را نزد پزشک ببرید .

افکار و رفتار خودکشی

اگر کودک یا نوجوانی دارید که در معرض خطر اقدام به خودکشی است یا اقدام به خودکشی کرده، در کنار او بمانید و با اورژانس تماس بگیرید.

افکار و رفتار خودکشی در میان افراد مبتلا به اسکیزوفرنی رایج است. اگر کودک یا نوجوانی دارید که در معرض خطر اقدام به خودکشی است یا اقدام به خودکشی کرده، در کنار او بمانید و با اورژانس تماس بگیرید. یا اگر فکر می‌کنید می‌توانید با خیال راحت این کار را انجام دهید، فرزندتان را به نزدیک‌ترین اورژانس ببرید.

علل اسکیزوفرنی کودکان

مشخص نیست که چه چیزی باعث اسکیزوفرنی دوران کودکی می‌شود، اما به نظر می‌رسد همان عوامل روان‌پریشی بزرگسالان علت آن است. محققان بر این باورند که ترکیبی از ژنتیک ، شیمی مغز و محیط، در ایجاد این اختلال نقش دارد. مشخص نیست که چرا اسکیزوفرنی برای برخی خیلی زودتر و برای برخی دیگر دیرتر شروع می‌شود.
مشکلات مربوط به برخی مواد شیمیایی طبیعی مغز، از جمله انتقال‌دهنده‌های عصبی به نام دوپامین و «گلوتامات»، ممکن است در اسکیزوفرنی تاثیر داشته باشد. مطالعات تصویربرداری عصبی، تفاوت‌هایی را در ساختار مغز و سیستم عصبی مرکزی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نشان می‌دهد. در حالی که محققان در مورد اهمیت این تغییرات مطمئن نیستند، این تغییرات نشان می‌دهند که اسکیزوفرنی، یک بیماری مغزی است.

بیشتر بخوانید: چرا مادران درونگرا مادران بهتری هستند؟

عوامل خطر

اگر چه علت دقیق اسکیزوفرنی شناخته نشده است، به نظر می‌رسد برخی عوامل، خطر ابتلا به اسکیزوفرنی یا شروع آن را افزایش می‌دهند. این عوامل عبارتند از:

• داشتن سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی
• افزایش فعال شدن سیستم ایمنی مانند التهاب
• سن بالای مرد هنگام لقاح
• برخی از عوارض بارداری و زایمان، مانند سوء تغذیه یا قرار گرفتن در معرض سموم یا ویروس‌ها که ممکن است بر رشد مغز جنین تاثیر بگذارد
• مصرف داروهای روانگردان در سال‌های نوجوانی

  اسکیزوفرنی دوران کودکی اگر درمان نشود به مشکلات شدید عاطفی، رفتاری و سلامتی منجر می‌شود. عوارض مرتبط با اسکیزوفرنی ممکن است در دوران کودکی یا بعد از آن رخ دهد.

عوارض روان پریشی در کودکان

اسکیزوفرنی دوران کودکی اگر درمان نشود به مشکلات شدید عاطفی، رفتاری و سلامتی منجر می‌شود. عوارض مرتبط با اسکیزوفرنی ممکن است در دوران کودکی یا بعد از آن رخ دهد که عبارتند از:

• اقدام به خودکشی و افکار خودکشی
• آسیب زدن به خود
• اختلالات اضطرابی، اختلالات هراس و اختلال وسواس فکری-اجباری
• افسردگی
• سوء مصرف الکل یا سایر مواد مخدر از جمله نیکوتین
• تعارضات خانوادگی
• ناتوانی در زندگی مستقل، حضور در مدرسه یا کار
• ایزوله شدن اجتماعی
• مشکلات بهداشتی و پزشکی
• رفتار پرخاشگرانه (غیر معمول است)

  بیشتر بخوانید: شخصیت شناسی: درونگرا هستم یا برونگرا؟

پیشگیری از روان پریشی در کودکان

شناسایی و درمان اولیه ممکن است به کنترل علائم روان‌پریشی دوران کودکی قبل از ایجاد عوارض جدی کمک کند. درمان زودهنگام باعث می‌شود دوره‌های روان‌پریشی که می‌تواند برای کودک و والدین بسیار ترسناک باشد، محدود شود.

خلاصه

روان‌پریشی در کودکان همان علائم روان‌پریشی یا اسکیزوفرنی در بزرگسالان را دارد. ایده‌ها یا حرف‌های عجیب و غریب، رویاها را با واقعیت اشتباه گرفتن، مشکل در رفتار - اخلاق، کناره‌گیری از دوستان و خانواده، مشکل خواب و نداشتن انگیزه، برخی از علائم این اختلال است. حتی برخی از علائم شبیه علائم دوران بلوغ‌اند. هر چه زودتر درمان را شروع کنید، کنترل بیماری آسان‌تر است.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.