حسادت کودک بزرگتر به کوچکتر، چه باید کرد؟

تبیان: تازگیها اومده توی خونمون، میگن قبلاً توی شکم مامانم بوده و حالا به دنیا اومده. یه جورایی خونمون شلوغ پلوغ شده. مامانم همش کار داره. یا بهش شیر میده. یا پوشکش رو عوض می کنه. یا باید گریه هاش رو آروم کنه. فامیلامون هم زیاد میان خونمون و بهمون تلفن می کنن. میگن قدمش مبارک باشه من که از این حرفاچیزی نمی فهمم ولی خلاصه با اومدنش سر همه رو گرم کرده. دیگه کمتر با من بازی می کنن و به شیرین کاری هام می خندن. همه فقط اون رو زیاد نگاه می کنن و اون براشون جالب شده. قبلا ها خیلی بیشتر با من حرف می زدن. هرچی می خواستم زود بهم می دادن. اما حالا دیگه اینقدر سرشون شلوغ شده که وقت نمی کنن به من برسن. منم بعضی وقتا دلم می خواد ای کاش اون نبود که وضعیت اینطوری نمی شد. یه جورایی از وقتی اومده انگار ازش خوشم نمی یاد. با اینکه چیز جالبیه اما دلم می خواد اذیتش کنم. یا اینکه یواشکی آزارش بدم. هر وقت هم که اذیت می کنم همه دعوام می کنن و او رو توی بغل می گیرن و بوسش می کنن. نمی دونم چرا اینجوری شدن.

در سپردن مسئولیت به کودک بیاموزیم که تو هم جزو مراقبان نوزاد هستی و نباید خودت رو موازی با او بدانی این موضوع باعث می شود تا حدودی از حسادت او جلوگیری شود.


اکثر قریب به اتفاق کودکان با ورود فرزند دوم احساساتی متفاوت با قبل را تجربه می کنند. اگر کودک توانایی ابراز احساسات را داشته باشد به پدر و مادر شکایت دارد که دیگر او را دوست ندارند و به او توجه نمی کنند و اگر خصوصیات درونگرایانه داشته باشد به رفتارهایی مثل ناخن جویدن، شب اداری، تحریک پذیری و عصبانیت روی می آورد. حتی بسیاری از والدین عنوان می کنند که در دوران بارداری او را از این وضعیت مطلع کردیم و شرایط را برایش شرح دادیم اما در حال حاضر بسیار تحریک پذیر و بداخلاق شده است.

در پاسخ به این امر لازم است ذکر کنیم که اگرچه ایجاد پیش زمینه ذهنی برای کودکان در مورد تولد نوزاد جدید بسیار خوب و قابل تحسین است اما مسئولیت به اتمام نمی رسد و پدر و مادر وظیفه دارند تا پس از تولد نیز تکالیف و وظائفی را بر عهده داشته باشند. متأسفانه آنها فکر می کنند که فرزند اول با تولد نوزاد شرایط را کاملاً درک می کند و مجبور است بسیاری از نیازهای خود را سر بپوشاند. در صورتی که نیازهای کودک باقی است و توجه پدر و مادر همگی متمرکز بر نیازهای نوزاد شده است. در ادامه راهکارهایی رابه شما پیشنهاد می دهیم تا بتوانید ورود نوزاد را با اوقاتی خوش و آموزنده برای فرزند اول خود همساز نمایید.

متأسفانه پدر ومادر فکر می کنند که فرزند اول با تولد نوزاد شرایط را کاملاً درک می کند و مجبور است بسیاری از نیازهای خود را سر بپوشاند.

۱- از مجموع امور مرتبط با نوزاد مسئولیتی خاص را به فرزند اول اختصاص دهید. دقت کنید این مسئولیت باید در حد توان کودک باشد تا خستگی و دلزدگی برای او ایجاد نکند بلکه تنها حس اعتماد به نفس و توانمند بودن را در او تقویت کند. همچنین نیاز است تا در سپردن مسئولیت به کودک بیاموزیم که تو هم جزو مراقبان نوزاد هستی و نباید خودت رو موازی با او بدانی این موضوع باعث می شود تا حدودی از حسادت او جلوگیری شود. مسئولیت ارائه شده باید لذت بخش بوده و به طور ثابت به او سپرده شود تا مسئولیت پذیری را در او ثبات ببخشد.

۲- ضرورت دارد در هر روز هم پدر و هم مادر زمان مشخصی را به به فرزند اول به صورت دو نفره اختصاص دهند . در این زمان مادر باید از وظائف خود در قبال نوزاد خاطری آسوده داشته باشد. در این زمان هر فعالیت شادی آور مثل خواندن قصه، بازی کردن، صحبت کردن، نقاشی کردن می تواند انجام شود. اگر این زمان در ساعتی خاص و مشخص شده باشد حس بهتری را به کودک القاء می کند. چرا که او درک می کند که در برنامه های روزانه پدر و مادر جایگاه و اهمیت خاصی دارد.

فراموش نکنید که روش های تشویقی برای افزایش رفتار مثبت همیشه کاراتر از تنبیه و مجازات و جریمه کردن رفتارهای منفی برای کاهش آنها بوده است.

۳- از هر فرصتی می توانید به طور غیرمستقیم زمینه را برای آموزش مهر و محبت میان دو کودک مهیا کنید. به عنوان مثال در هنگام تعویض لباس های کودک، اندام های کوچک او را به فرزند اول نشان دهید و اشاره ای به چگونگی رشد و بزرگ شدن بکنید و این موضوع را سرآغازی برای قصه گویی برای او قرار دهید. قصه ای که از نوزادی خود کودک تشریح می کند و به تدریج با توجه ها و محبت های پدر و مادر بزرگتر می شود و توانایی های مختلف را کسب می کند... و یا اینکه قصه ای از آینده کودکان خود بگویید زمانی که هر دو بزرگ می شوند و می توانند در مراحل مختلف مثل مشق نوشتن، بازی کردن، و... به هم کمک کنند. به فرزندتان بگویید که اگر تو خواهر یا برادر خوبی برای او باشی وقتی بزرگ شد برای دوستانش تعریف می کند و به آنها می گوید که تو چقدر دوستش داری. چنین آموزش هایی می تواند محبت را در روابط آنها بیشتر نماید.

۴- هیچ گاه به خاطر آزار و اذیت نوزاد از طرف کودکتان او را مجازات یا تنبیه نکنید. همچنین در این شرایط نوزاد را مورد توجه خاص قرار ندهید چرا که این عمل حسادت را افزایش می دهد. در این مواقع تنها ناپسند بودن رفتار را تذکر دهید و از روش های فوق استفاده کنید و یا اینکه شرایط را برای تمرکز بر روی مسئله ای دیگر فراهم نمایید. و فراموش نکنید که روش های تشویقی برای افزایش رفتار مثبت همیشه کاراتر از تنبیه و مجازات و جریمه کردن رفتارهای منفی برای کاهش آنها بوده است.