مشکلات زبانی کودکان، روش پیشگیری

تبیان: هر چند بیان نخستین کلمات توسط کودک رویدادی بسیار مهم و شگفت‌انگیز برای والدین است ولی هنوز نمی‌دانیم دقیقا چه تکنیکی برای یادگیری تکلم در نوزادان وجود دارد. محققان آمریکایی تحقیقی را به مدت ۲ سال در این خصوص انجام دادند و دریافتند کودکان حرف‌زدن را یقینا با گوش‌کردن به دیگران و همچنین با نگاه‌کردن به لب والدین می‌آموزند.

برای رسیدن به چنین نتیجه‌ای، دانشمندان دانشگاه آتلانتیک فلوریدا، تحقیقی را روی نوزادان 4، 6، 8، 10 و 12 ماهه انجام دادند و مشاهده کردند کودکان هنگام تماشای تلویزیون به لب اشخاص توجه می‌کنند، حتی اگر آنها به زبانی غیر از زبان مادری حرف بزنند.

آنها دریافتند کودکان با حرکت‌دادن سریع چشمان خود، مثل یک سیستم ردیابی عمل می‌کنند و کلام اشخاص را با نگاه‌کردن به لب آنان دنبال می‌کنند. به بیانی دیگر، نوزادان به طور سیستماتیک روی لب‌های افراد خیره می‌شوند و از تکنیک لب‌خوانی استفاده می‌کنند.

آنها این فرآیند را هنگامی که مادر با کودک خود سخن می‌گوید نیز بررسی کردند و مشاهده کردند هنگام حرف‌زدن مادر، نگاه کودک بلافاصله به طور سیستماتیک به روی چشمان مادر قرار می‌گیرد. محققان حدس می‌زنند کودک برای یافتن نشانه‌هایی به منظور درک مفهوم کلمات مادر به او خیره می‌شود و نشانه‌هایی را در نگاه او جستجو می‌کند که با کمک آن، مفهوم و نوع کلمات را درک کند.

اما هنگامی که زبانی غیر از زبان مادری را می‌شنود با نگاه‌کردن به لب‌های اشخاص درصدد شناخت نوع زبان برمی‌آیند و این نشان می‌دهد که کودک قادر است زبان مادری را از سنین بسیار پایین تشخیص دهد.

پیشگیری از مشکلات زبانی

دکتر نائیما دگوی، مدیر کلینیک گفتاردرمانی دانشگاه سن‌لوک در بروکسل خاطرنشان می‌کند: "بررسی گفتار به صورت سمعی و بصری نشان می‌دهد کودکانی که در تکلم ناتوان هستند، معمولا بسیار آرام صحبت می‌کنند، زیرا آنها نگاه دقیق و کامل برای لب‌خوانی‌کردن ندارند که بتوانند با کمک آن، سخن‌گفتن خود را به شکلی صحیح، پیشرفت دهند."

اولین سال زندگی، دوره کلیدی برای پیشرفت زبان کودک است و آغاز آن با رمزگشایی از مفهوم احساسات چهره افرادی که با کودک سخن می‌گویند، انجام می‌گیرد. کودک با نگاه‌کردن به چشمان افراد و سپس به لب‌های آنها، سخن‌گفتن را می‌آموزد و پس از آن، با تقلید از حرکات دهان آنها، کم‌کم شروع به تکلم می‌کند به گونه‌ای که معمولا اولین کلمات در حدود یک سالگی بیان می‌شوند.

با رسیدن به چنین نتیجه‌ای، متخصصان گفتاردرمانی امیدوارند بتوانند برخی از مشکلات کلامی و آوایی نوزادان را خیلی زود تشخیص دهند و همچنین برخی از نشانه‌های انواع اوتیسم را که در حال حاضر تا قبل از 18 ماهگی قابل تشخیص نیست، دریابند. این نتایج همچنین راه‌های یادگیری یک یا چند زبان را نشان می‌دهد که یک کودک با برقراری ارتباط دیداری با والدین و نزدیکان خود می‌تواند در حدود یک سالگی، 2 یا چند زبان را به طور همزمان بیاموزد.