زردی چشم کودک، درمان هم دارد؟
گاهی یک چشمش را می‌بندد و برای پاسخ دادن به اشاره‌های‌تان کمی مکث می‌کند و گاهی بدون آنکه استکانی که جلوی پایش است را ببیند، چای را روی فرش می‌ریزد.
شهرزاد: اگر می‌خواهید چشم فرزندتان تنبل نشود، از همان زمان تولد سلامت چشمش را بررسی کنید. گاهی یک چشمش را می‌بندد و برای پاسخ دادن به اشاره‌های‌تان کمی مکث می‌کند و گاهی بدون آنکه استکانی که جلوی پایش است را ببیند، چای را روی فرش می‌ریزد. او نه سر به هواست و نه بی‌توجه؛ فرزند شما آنقدر کوچک است که نه معنای تنبلی چشم را بفهمد و نه بتواند ضعف بینایی‌اش را برای‌تان توضیح دهد. تنبلی چشم مشکلی است که سراغ خیلی از بچه‌ها می‌آید. مشکلی که اگر زود بشناسیدش و برای درمانش دست به کار شوید، می‌توانید قبل از تمام شدن کودکی فرزندتان آن را درمان کنید. اگر می‌خواهید این بیماری و دلایل بروزش را بیشتر بشناسید و با راه‌های درمانش هم آشنا شوید در ادامه این مطلب با ما باشید. دکتر غلامرضا خاتمی، متخصص چشم و مدرس دانشگاه، به ما در شناختن این مشکل همه‌گیر کمک می‌کند.
چشمش زردرنگ می‌شود؟
تنبلی چشم مشکلی است که دلایل بروز آن، از بدو تولد نوزادان را به خود درگیر می‌کنند و آرام آرام موجب تنبل شدن چشم فرزند شما می‌شود. این مشکل که اغلب تا 10 سالگی ادامه پیدا می‌کند در صورت تشخیص به موقع و درمان مناسب، قابل برطرف شدن است. پس به‌جای ترسیدن از این بیماری، آن را بهتر بشناسید و زود درمانش کنید.
نگذارید چشمش تنبل شود
مشکل تنبلی چشم، اغلب با تشخیص نشانه‌ها از طرف والدین شناسایی می‌شود. اما اگر می‌خواهید از تنبلی چشم کودکتان مطمئن شوید، مراقب بروز این نشانه‌ها باشید و در صورت مشاهده آنها در فرزندتان برای درمان چشم تنبل اقدام کنید:
انحراف چشم کودک در سنین پایین
بستن یک چشم در زمان حضور کودک در محیط باز
کاهش دید
اشک ریزش غیرطبیعی
چرا چشم‌ها تنبل می‌شوند؟
عیوب انکساری که از همان زمان تولد در نوزاد وجود دارد می‌تواند به مرور باعث تنبل شدن چشم او شود. منظور از عیوب انکساری، مشکلات مادرزادیی است که مانع درست دیدن محیط پیرامون می‌شود. برای مثال ممکن است افتادگی پلک نوزاد جلوی دید او را بگیرد و چشمش را تنبل کند یا به خاطر انحراف چشم، این عضو بدن کودک تنبل شود. مبتلا شدن به آب مروارید در سنین پایین یا وجود لکه و کدورتی در قرنیه که به صورت مادرزادی دید کودک را مختل می‌کند هم می‌تواند باعث تنبل شدن یک چشم سالم شود.
درمان هم دارد؟
برای درمان این مشکل، اولین قدم برطرف کردن عیوب انکساری است. یعنی والدین در ابتدا باید برای از بین بردن عاملی که برای دید کودک مانع ایجاد کرده قدم بردارند. اگر آب مروارید یا بیماری چشمی دیگری دلیل تنبلی شده، آن بیماری باید درمان شود. بعد از برطرف کردن علت زمینه‌ای تنبلی چشم، در صورتی که مانعی اجازه نمی‌دهد تصویر روی شبکیه کودک ایجاد شود، باید آن مانع با جراحی برداشته شود. در این مرحله، جراحی تنها راه برای از بین بردن این مانع مزاحم است. مرحله سوم، فعال کردن چشم تنبل است. در این مرحله، باید با راه‌های ساده و غیرجراحی، چشم تنبل را وادار به دیدن کنیم. بستن چشم سالم در چند ساعت از روز، بهترین راه برای رسیدن به این هدف است. تنبلی هر دو چشم در کودکان مشکل نادری است اما اگر هر دو چشم فرزند شما با این مشکل روبهرو بودند، معمولا توصیه می‌شود هر چشم یک روز درمیان بسته شود تا چشم بیمار مجبور به فعالیت شده و تنبلی‌اش درمان شود.
می‌توان پیشگیری کرد؟
گرچه در بسیاری از موارد والدین نمی‌توانند زمان مناسب برای پیشگیری از تنبلی چشم را تشخیص دهند، اما این مشکل هم مثل بسیاری دیگر از بیماری‌ها قابل پیشگیری است. والدین با تشخیص به موقع علت‌های زمینه‌ای که در آینده ممکن است چشم کودک را تنبل کنند و با اقدام برای برطرف کردن آنها می‌توانند سلامت چشم فرزندشان را تضمین کنند. استفاده به موقع از عینک در صورت توصیه پزشک هم راه دیگری است که می‌تواند قبل از شدید شدن این اختلال، آن را درمان کند. چراکه در بسیاری از موارد تنبلی چشم به دلیل ضعف بینایی کودک ایجاد می‌شود و با از بین بردن این علت می‌توان سلامت را به چشم کودک برگرداند. پس اگر پزشک کودک شما حتی برای یک ضعف بینایی کوچک در فرزندتان عینک را تجویز کرده، نگران نباشید. با فرزندتان در این مورد صحبت کنید و او را برای استفاده از عینک در این دوره قانع کنید. آموزش راه‌های مراقبت از عینک در این شرایط هم نکته ضروری دیگری است که باید به یاد داشته باشید.
تا دیر نشده دست به کار شوید
برای جلوگیری از تنبلی چشم، بهتر است از همان زمان تولد و در زایشگاه، چشم کودک را مورد معاینه قرار دهید و از 3 تا 4 ماهگی در دوره‌هایی که پزشک معالج معین می‌کند، سلامت چشم او را توسط یک متخصص کنترل کنید. چراکه در این سن نوزاد توان بیان مشکلاتش را ندارد و ممکن است مشکلی در چشم او باعث تنبلی شود. گمان نکنید که مشکلات چشمی، در دوره نوزادی به وجود نمی‌آیند. ممکن است فرزند شما حتی از زمان تولد با مشکلی روبهرو باشد که بینایی‌اش را در آینده تهدید کند.
خود درمانی نکنید
اگر گمان می‌کنید فرزندتان با ضعف بینایی یا نشانه‌های تنبلی چشم درگیر است، بدون مشورت با متخصص راه‌های درمانی را امتحان نکنید چراکه هر کودکی باتوجه به شرایطش نیاز به استفاده از یکی از این راه‌حل‌ها دارد. عینک، بستن چشم یا برطرف کردن عیب آن با عمل، شیوه‌هایی است که به‌طور معمول برای درمان تنبلی چشم مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما درمان این مشکل با کمک لنز تنها در موارد بسیار نادر توصیه می‌شود و کمک گرفتن از لنز را نمی‌توان به عنوان روشی که برای اغلب بیماران قابل اجرا باشد توصیه کرد.
تنها چند ساعت چشم را ببندید
هر چقدر سن کودک کمتر باشد، چشم او به درمان نتیجه بهتری نشان می‌دهد. اما طول درمان تنبلی چشم در بچه‌ها بستگی به شدت ابتلا به مشکل و علت زمینه‌ای دارد که باعث تنبل شدن چشم شده‌است. در شروع درمان، توصیه می‌شود به ازای هر سال سن بچه، یک هفته چشم او بسته شود. معمولا برای این بیماران بستن چشم برای حدود 6 ساعت در روز توصیه می‌شود. اما اگر بعد از این دوره اولیه درمان، چشم کودک واکنش مناسبی نشان نداد و تنبلی برطرف نشد، پزشک معالج درمان را برای 3 ماه دیگر هم ادامه می‌دهد. در صورتی که با وجود همکاری کودک، بعد از این 3 ماه هم بهبود کامل ایجاد نشد، بیمار مجددا مورد معاینه قرار می‌گیرد. چراکه ممکن است تشخیص اولیه پزشک در مورد علت مشکل او نادرست باشد و نیاز به انتخاب راه دیگری برای برطرف کردن علت تنبلی وجود داشته باشد. بعد از این بررسی مجدد، برای یک دوره دیگر هم درمان ادامه پیدا می‌کند تا بیمار به نتیجه دلخواه برسد. البته زمان بستن چشم در هر فرد ممکن است با توجه به شرایط و علت ایجاد تنبلی متفاوت باشد و تنها پزشک معالج است که می‌تواند آخرین توصیه را بیان کند و والدین نباید به خاطر تجربه دیگران، راه دیگری را برای درمان فرزندشان در پیش بگیرند.
تا 10 سالگی فرصت دارید
نباید فراموش کنیم که درمان تنبلی چشم به طور کامل، تنها تا ۱۰ سالگی امکانپذیر است و بعد از این سن، پاسخی که چشم کودک به درمان می‌دهد چندان چشمگیر نیست. برخلاف تصور بسیاری از افراد، تنبلی چشم با عمل جراحی درمان نمی‌شود و جراحی تنها برای از بین بردن علت‌های زمینه‌ای صورت می‌گیرد. بنابراین اگر بیمار تا ۱۰ سالگی نتوانست پاسخ دلخواهش را از درمان بگیرد، نمی‌تواند امیدوار باشد که در بزرگسالی با عمل جراحی این مشکل را برطرف کند.
مادرها مراقب باشند
تنبلی چشم مشکل شایعی است و در اغلب موارد درمان آن امکانپذیر است. پس هر نشانه کوچکی که در کودکتان مشاهده می‌کنید جدی بگیرید و در موردش با یک چشم پزشک مشورت کنید.
به خاطر بهانه‌هایی از قبیل زیبایی یا عدم تمایل کودکتان به ادامه درمان، درمان تنبلی چشم را به تعویق نیندازید. مبتلایان به این اختلال در مراحله اولیه بروز آن، واکنش بهتری به درمان نشان می‌دهند.
با مشاهده پیشرفت در مراحل درمان، آن را متوقف نکنید. فرزند شما باید دوره درمان را به‌طور کامل طی کند و تنها با پیشنهاد پزشک می‌تواند آن را متوقف کند.
در کودکانی که چشم‌شان تنبل است، شانس اینکه به چشم خوب و سالم هم ضربه وارد شود زیاد است. بنابراین توصیه می‌کنیم توسط عینک یا دادن آموزش‌های لازم به کودک از چشم او خوب محافظت شود.
درست است که ما با بستن چشم سالم چشم تنبل را مجبور به فعالیت می‌کنیم اما یادتان نرود که در بسیاری از موارد چشم تنبل دچار ضعف بینایی هم شده است. پس قبل از آنکه به فرزندتان اجازه خروج از خانه را بدهید، ببینید که چشم باز او به اندازه کافی دید دارد یا خیر.
چشمش زردرنگ می‌شود؟
تنبلی چشم مشکلی است که دلایل بروز آن، از بدو تولد نوزادان را به خود درگیر می‌کنند و آرام آرام موجب تنبل شدن چشم فرزند شما می‌شود. این مشکل که اغلب تا 10 سالگی ادامه پیدا می‌کند در صورت تشخیص به موقع و درمان مناسب، قابل برطرف شدن است. پس به‌جای ترسیدن از این بیماری، آن را بهتر بشناسید و زود درمانش کنید.
نگذارید چشمش تنبل شود
مشکل تنبلی چشم، اغلب با تشخیص نشانه‌ها از طرف والدین شناسایی می‌شود. اما اگر می‌خواهید از تنبلی چشم کودکتان مطمئن شوید، مراقب بروز این نشانه‌ها باشید و در صورت مشاهده آنها در فرزندتان برای درمان چشم تنبل اقدام کنید:
انحراف چشم کودک در سنین پایین
بستن یک چشم در زمان حضور کودک در محیط باز
کاهش دید
اشک ریزش غیرطبیعی
چرا چشم‌ها تنبل می‌شوند؟
عیوب انکساری که از همان زمان تولد در نوزاد وجود دارد می‌تواند به مرور باعث تنبل شدن چشم او شود. منظور از عیوب انکساری، مشکلات مادرزادیی است که مانع درست دیدن محیط پیرامون می‌شود. برای مثال ممکن است افتادگی پلک نوزاد جلوی دید او را بگیرد و چشمش را تنبل کند یا به خاطر انحراف چشم، این عضو بدن کودک تنبل شود. مبتلا شدن به آب مروارید در سنین پایین یا وجود لکه و کدورتی در قرنیه که به صورت مادرزادی دید کودک را مختل می‌کند هم می‌تواند باعث تنبل شدن یک چشم سالم شود.
درمان هم دارد؟
برای درمان این مشکل، اولین قدم برطرف کردن عیوب انکساری است. یعنی والدین در ابتدا باید برای از بین بردن عاملی که برای دید کودک مانع ایجاد کرده قدم بردارند. اگر آب مروارید یا بیماری چشمی دیگری دلیل تنبلی شده، آن بیماری باید درمان شود. بعد از برطرف کردن علت زمینه‌ای تنبلی چشم، در صورتی که مانعی اجازه نمی‌دهد تصویر روی شبکیه کودک ایجاد شود، باید آن مانع با جراحی برداشته شود. در این مرحله، جراحی تنها راه برای از بین بردن این مانع مزاحم است. مرحله سوم، فعال کردن چشم تنبل است. در این مرحله، باید با راه‌های ساده و غیرجراحی، چشم تنبل را وادار به دیدن کنیم. بستن چشم سالم در چند ساعت از روز، بهترین راه برای رسیدن به این هدف است. تنبلی هر دو چشم در کودکان مشکل نادری است اما اگر هر دو چشم فرزند شما با این مشکل روبهرو بودند، معمولا توصیه می‌شود هر چشم یک روز درمیان بسته شود تا چشم بیمار مجبور به فعالیت شده و تنبلی‌اش درمان شود.
می‌توان پیشگیری کرد؟
گرچه در بسیاری از موارد والدین نمی‌توانند زمان مناسب برای پیشگیری از تنبلی چشم را تشخیص دهند، اما این مشکل هم مثل بسیاری دیگر از بیماری‌ها قابل پیشگیری است. والدین با تشخیص به موقع علت‌های زمینه‌ای که در آینده ممکن است چشم کودک را تنبل کنند و با اقدام برای برطرف کردن آنها می‌توانند سلامت چشم فرزندشان را تضمین کنند. استفاده به موقع از عینک در صورت توصیه پزشک هم راه دیگری است که می‌تواند قبل از شدید شدن این اختلال، آن را درمان کند. چراکه در بسیاری از موارد تنبلی چشم به دلیل ضعف بینایی کودک ایجاد می‌شود و با از بین بردن این علت می‌توان سلامت را به چشم کودک برگرداند. پس اگر پزشک کودک شما حتی برای یک ضعف بینایی کوچک در فرزندتان عینک را تجویز کرده، نگران نباشید. با فرزندتان در این مورد صحبت کنید و او را برای استفاده از عینک در این دوره قانع کنید. آموزش راه‌های مراقبت از عینک در این شرایط هم نکته ضروری دیگری است که باید به یاد داشته باشید.
تا دیر نشده دست به کار شوید
برای جلوگیری از تنبلی چشم، بهتر است از همان زمان تولد و در زایشگاه، چشم کودک را مورد معاینه قرار دهید و از 3 تا 4 ماهگی در دوره‌هایی که پزشک معالج معین می‌کند، سلامت چشم او را توسط یک متخصص کنترل کنید. چراکه در این سن نوزاد توان بیان مشکلاتش را ندارد و ممکن است مشکلی در چشم او باعث تنبلی شود. گمان نکنید که مشکلات چشمی، در دوره نوزادی به وجود نمی‌آیند. ممکن است فرزند شما حتی از زمان تولد با مشکلی روبهرو باشد که بینایی‌اش را در آینده تهدید کند.
خود درمانی نکنید
اگر گمان می‌کنید فرزندتان با ضعف بینایی یا نشانه‌های تنبلی چشم درگیر است، بدون مشورت با متخصص راه‌های درمانی را امتحان نکنید چراکه هر کودکی باتوجه به شرایطش نیاز به استفاده از یکی از این راه‌حل‌ها دارد. عینک، بستن چشم یا برطرف کردن عیب آن با عمل، شیوه‌هایی است که به‌طور معمول برای درمان تنبلی چشم مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما درمان این مشکل با کمک لنز تنها در موارد بسیار نادر توصیه می‌شود و کمک گرفتن از لنز را نمی‌توان به عنوان روشی که برای اغلب بیماران قابل اجرا باشد توصیه کرد.
تنها چند ساعت چشم را ببندید
هر چقدر سن کودک کمتر باشد، چشم او به درمان نتیجه بهتری نشان می‌دهد. اما طول درمان تنبلی چشم در بچه‌ها بستگی به شدت ابتلا به مشکل و علت زمینه‌ای دارد که باعث تنبل شدن چشم شده‌است. در شروع درمان، توصیه می‌شود به ازای هر سال سن بچه، یک هفته چشم او بسته شود. معمولا برای این بیماران بستن چشم برای حدود 6 ساعت در روز توصیه می‌شود. اما اگر بعد از این دوره اولیه درمان، چشم کودک واکنش مناسبی نشان نداد و تنبلی برطرف نشد، پزشک معالج درمان را برای 3 ماه دیگر هم ادامه می‌دهد. در صورتی که با وجود همکاری کودک، بعد از این 3 ماه هم بهبود کامل ایجاد نشد، بیمار مجددا مورد معاینه قرار می‌گیرد. چراکه ممکن است تشخیص اولیه پزشک در مورد علت مشکل او نادرست باشد و نیاز به انتخاب راه دیگری برای برطرف کردن علت تنبلی وجود داشته باشد. بعد از این بررسی مجدد، برای یک دوره دیگر هم درمان ادامه پیدا می‌کند تا بیمار به نتیجه دلخواه برسد. البته زمان بستن چشم در هر فرد ممکن است با توجه به شرایط و علت ایجاد تنبلی متفاوت باشد و تنها پزشک معالج است که می‌تواند آخرین توصیه را بیان کند و والدین نباید به خاطر تجربه دیگران، راه دیگری را برای درمان فرزندشان در پیش بگیرند.
تا 10 سالگی فرصت دارید
نباید فراموش کنیم که درمان تنبلی چشم به طور کامل، تنها تا ۱۰ سالگی امکانپذیر است و بعد از این سن، پاسخی که چشم کودک به درمان می‌دهد چندان چشمگیر نیست. برخلاف تصور بسیاری از افراد، تنبلی چشم با عمل جراحی درمان نمی‌شود و جراحی تنها برای از بین بردن علت‌های زمینه‌ای صورت می‌گیرد. بنابراین اگر بیمار تا ۱۰ سالگی نتوانست پاسخ دلخواهش را از درمان بگیرد، نمی‌تواند امیدوار باشد که در بزرگسالی با عمل جراحی این مشکل را برطرف کند.
مادرها مراقب باشند
تنبلی چشم مشکل شایعی است و در اغلب موارد درمان آن امکانپذیر است. پس هر نشانه کوچکی که در کودکتان مشاهده می‌کنید جدی بگیرید و در موردش با یک چشم پزشک مشورت کنید.
به خاطر بهانه‌هایی از قبیل زیبایی یا عدم تمایل کودکتان به ادامه درمان، درمان تنبلی چشم را به تعویق نیندازید. مبتلایان به این اختلال در مراحله اولیه بروز آن، واکنش بهتری به درمان نشان می‌دهند.
با مشاهده پیشرفت در مراحل درمان، آن را متوقف نکنید. فرزند شما باید دوره درمان را به‌طور کامل طی کند و تنها با پیشنهاد پزشک می‌تواند آن را متوقف کند.
در کودکانی که چشم‌شان تنبل است، شانس اینکه به چشم خوب و سالم هم ضربه وارد شود زیاد است. بنابراین توصیه می‌کنیم توسط عینک یا دادن آموزش‌های لازم به کودک از چشم او خوب محافظت شود.
درست است که ما با بستن چشم سالم چشم تنبل را مجبور به فعالیت می‌کنیم اما یادتان نرود که در بسیاری از موارد چشم تنبل دچار ضعف بینایی هم شده است. پس قبل از آنکه به فرزندتان اجازه خروج از خانه را بدهید، ببینید که چشم باز او به اندازه کافی دید دارد یا خیر.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼