مهدکودک سه زبانه، اثری در یادگیری دارد؟

هر پدر و مادری آرزوی این را دارند که فرزند مودب و صالحی را تربیت کنند و تحویل جامعه دهند. برای به وجود آوردن نظم و انضباط در محیط خانه این سوال برای والدین مطرح می‌شود که از چه سنی باید این مفاهیم را به فرزندان آموخت و چگونه باید در این خصوص اقدام کرد.

آموزش انضباط در ۳ سالگی محال است
علم می‌گوید بچه‌ها از سن یک سال تا یک سال و نیم مفهوم خوب و بد را می‌فهمند. این را برای آن گروه از والدینی می‌گویم که اعتقاد دارند کودک در این سن چیزی متوجه نمی‌شود و آموزش نظم و دیسیپلین را به زمانی موکول می‌کنند که فرزندشان بزرگ‌تر شود. اما این کار تقریبا محال است چون کودک به سنی رسیده که آموزش انضباط به او قدری مشکل است و حتی ممکن است یاد دادن مفهوم نظم در این سنین با برخی اختلالات همراه باشد.

کودکی که یک سال بیشتر ندارد اما در یک مهمانی اسباب‌بازی‌ها را به طرف همه پرت می‌کند، همبازی‌های خود را هل می‌دهد و کارهایی از این قبیل انجام می‌دهد باید به‌وسیله پدر و مادرش با او برخورد شود یعنی در همین سن والدین مفهوم انضباط را به فرزندشان بیاموزند. اگر مادر در این شرایط از برخورد نامناسب فرزندش حمایت کند کودک خیالش راحت است که هر کاری دلش بخواهد می‌تواند انجام دهد چون مادر یا پدر از او حمایت می‌کنند. برای مثال مادر به دیگر بچه‌های حاضر در جمع می‌گوید بعد از اینکه فرزندش حسابی با اسباب‌بازی بازی کرد بقیه بچه‌ها می‌توانند از آن استفاده کنند که این رفتار اصلا درست نیست و باید مفهوم شراکت به بچه‌ها آموزش داده شود.

از جملات کوتاه با بار منفی استفاده کنید
نکته مهم در آموزش انضباط در فرزندان این است که والدین از جملات کوتاه برای شکل‌گیری رفتار درست در فرزندان استفاده کنند. برای مثال اگر کودکی در حال نزدیک شدن به کتری آب جوش است مادر باید به جای استفاده از یک جمله بلند و بالا از کلمه هشداردهنده و با بار منفی مثل «می‌سوزی‌ها» استفاده کند. این کلمه به کودک می‌فهماند در صورت نزدیک شدن به کتری آب جوش بدنش خواهد سوخت. جمله طولانی در حافظه کودک ثبت نمی‌شود و به همین دلیل معنای آن را نمی‌فهمد.

خودمختاری در فرزندان
یکی دیگر از اشتباهات والدین این است که مفهوم خودمختاری را در بچه‌ها محدود می‌کنند. والدین به همان اندازه که باید از جملات منفی برای شکل دادن بعضی رفتارها و ایجاد انضباط استفاده کنند باید اجازه خودمختاری را هم به فرزندانشان بدهند. برای مثال کودکی مادرش را کنار می‌زند تا به سمت در خانه نزدیک شود. پشت در خانه چند پله است و برای کودک خطرناک است اما والدین با وجود احساس خطر نباید از همان ابتدای حرکت مانع فرزندشان شوند بلکه باید اجازه دهند کودک به در نزدیک شود و سریع در همان جا مانع پیشروی بیشترش شوند در غیر این صورت خودمختاری در فرزندشان شکل نخواهد گرفت. والدین باید اجازه دهند کودک آنها را کنار بزند و به سمت در یا خطر نزدیک شود و سپس او را از ادامه مسیر منحرف کنند.

تساوی بین پدر و مادر مهم است
در آموزش انضباط به فرزندان نقش پدر و مادر باید مساوی باشد. نه‌تنها در اجتماعات سنتی بلکه به طور متوسط در بیشتر جوامع، راس قدرت خانواده پدر و بعد مادر قرار دارد. هرچه اجتماع به سمت صنعتی شدن برود این نقش به تساوی نزدیک می‌شود یعنی پدر و مادر در خانواده «هم قدرت» تلقی می‌شوند. این اعتقاد که پدر جایگاه قدرتمندتری در نقش تربیتی فرزند داشته باشد نادرست نیست اما اینکه پدر را به عنوان یک تهدید و تنها عامل قدرت در خانواده مطرح کنیم هم درست نیست. برای مثال به هیچ عنوان جمله‌ای مانند: «بگذار پدرت بیاید بعد...» را به کار نبرید. تا به حال دیده‌اید که ناظم مدرسه دانش‌آموزان را تهدید کند که در صورت تخلف موضوع را به مدیر گزارش خواهد کرد و خودش هیچ اقدامی انجام ندهد؟ در اینجا خود ناظم هم برای کنترل دانش‌آموزان باید قدرت اجرایی داشته باشد. در مورد مادر هم همین موضوع صدق می‌کند؛ چه در زمینه آموزش و چه در زمینه تعلیم و تربیت فرزندان مادر باید به فرزندش تاکید کند که اول اوست که فرزند باید به درخواست یا امر و نهی‌های مادرانه‌اش اهمیت دهد و بعد مهم‌تر از همه این است که نظر پدر هم او تأیید می کند در واقع پدر هم باید از نظر و تصمیم تربیتی مادر در حضور فرزندان حمایت کند اما باید بدانید مادری که قدرتی در تعلیم و تربیت فرزندان ندارد نمی‌تواند در این زمینه نقش تاثیرگذاری روی فرزندان داشته باشد.

دنبال مهدکودک‌های 3 زبانه نباشید
کودکانی که به سن ۳ سالگی می‌رسند آماده ورود به مهدکودک هستند. چه مادران خانه‌دار و چه شاغل باید حتما این کار را در حق فرزندانشان انجام دهند زیرا ورود کودکان به مهد کودک مفهوم انضباط را به آنها یاد خواهد داد. در مهدکودک داد و ستد اجتماعی در بچه‌ها شکل می‌گیرد و در واقع آنها رفتاردرمانی می‌شوند. در این سنین بچه‌ها حداقل ۴ساعت دوری از منزل را تجربه می‌کنند و این دوری کمک می‌کند که آنها بعدها به اختلال اضطراب جدایی دچار نشوند. خیلی از والدین در مورد انتخاب مهدکودک کمی وسواس دارند. به این گروه از والدین باید بگوییم دنبال مهدکودک‌های خاص و ۳ زبانه و ۲ زبانه نباشید مخصوصا با توجه به شرایط ترافیکی شهر تهران سعی کنید مهدکودکی را که به منزلتان نزدیک است برای فرزندتان انتخاب کنید.

آغاز دبستان و مفهوم نظم
کودکی که رفته‌رفته بزرگ می‌شود و پا به دبستان می‌گذارد با مفاهیم جدیدتری آشنا خواهدشد. در مدرسه او با مفاهیم اخلاقی آشنا می‌شود. مفاهیمی مانند اینکه نباید به دیگران آزار رساند یا مفاهیم درستی و امانتداری و به‌تدریج هر چقدر بزرگ‌تر می‌شود مفاهیمی به فراخور سن و سالش به او ارائه می‌شود. در مورد نظم و انضباط در مدرسه و بهداشت روانی مدارس نیز در آینده صحبت خواهیم کرد.