یائسگی زودرس در زنان، نحوه درمان

آریا: چندی پیش خانمی سی و پنج ساله به کلینیک مراجعه کرده و شاکی بود در چند ماه گذشته قاعدگی‌هایش بسیار نامنظم و فواصل قاعدگی‌ها بسیار طولانی شده است، او از گرگرفتگی، بی‌خوابی و اضطراب رنج می‌برد.

اینها می تواند زنگ خطر شروع یائسگی زودرس برای این بیمار باشد؛ مشکلی که می تواند پیامدهای متعددی ازجمله ناباروری، کاهش میل جنسی، مشکلات خلقی ـ روانی، خستگی مفرط، کاهش تمرکز و حافظه و افزایش خطر عفونت های زنانه را به همراه داشته باشد.


یائسگی یک فرآیند طبیعی است که معمولا در سنین حدود ۵۰ ـ ۴۸ سالگی اتفاق می افتد، اما اگر توقف قاعدگی در سنین جوان تر مثلا حدود ۴۰ سال یا کمتر از آن رخ دهد به آن یائسگی زودرس می گویند.

هر عاملی که باعث اختلال در ترشح هورمون های زنانه شود، مانند بیماری های استخوان، درآوردن تخمدان ها و مصرف برخی داروها یا پاسخ ندادن تخمدان ها به تحریکات هیپوفیز می تواند علت یائسگی زودرس باشد. در برخی موارد، سابقه فامیلی و ژنتیک نیز وجود دارد.

اما در صورت وجود چه علائمی باید به یائسگی زودرس شک کرد؟ قاعدگی نامنظم به همراه فواصل طولانی بین دوره های قاعدگی یا قطع ناگهانی قاعدگی به همراه کاهش میل جنسی، گرگرفتگی، اختلالات خواب و اختلالات خلقی در خانمی که هنوز به سن یائسگی نرسیده است.

در صورت وجود این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کرد، زیرا این بیماری در صورت تشخیصی و درمان بموقع و مناسب قابل پیشگیری یا اصلاح است. غیر از درمان رایج هورمونی، روش های دیگری نیز وجود دارد که می تواند به درمان یائسگی زودرس کمک کند.

اصلاح الگوی تغذیه ای و مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی استروژن های گیاهی نظیر سویا، نخود فرنگی، عدس، لوبیا و به طور کلی حبوبات می تواند کمک کننده باشد.

فوفل و جینسینگ نیز از گیاهان اثربخش در این زمینه است. دم کرده زنجبیل، زعفران و دارچین نیز می تواند موثر باشد. گل پامچال، شبدر قرمز، گل ساعتی، گزنه و شنبلیله هم از دیگر گیاهان موثر در کمک به درمان اختلالات قاعدگی است البته با توجه به تفاوت مزاج ها و علل بیماری در افراد مختلف، مصرف تمام گیاهان فوق باید با نظر پزشک متخصص گیاهان دارویی یا طب سنتی انجام شود.

گیاه پنج انگشت که حاوی استروژن گیاهی است، دارای مواد موثره ای است که می تواند روی محور هیپوفیز ـ تخمدان تاثیر گذاشته و به بهبود اختلالات قاعدگی از جمله یائسگی زودرس کمک کند البته به علت تداخل اثر بهتر است از مصرف همزمان آن با قرص های ضد بارداری و داروهای هورمونی پرهیز شود. مصرف ترکیب رازیانه، تخم کرفس، آنیسون، شیرین بیان و پونه نیز در درمان یائسگی زود رس کمک کننده است.

چی گنگ و انرژی درمانی البته نوع علمی آن که باید از سوی متخصص زبده انجام شود نیز می تواند یک روش مکمل در درمان باشد.

طب سوزنی نیز با مکانیسم ایجاد آرامش در فرد، تحریک ترشح هورمون های زنانه و افزایش جریان خون و انرژی در تخمدان و رحم، روش موثری در کمک به درمان اختلالات قاعدگی و یائسگی زودرس است.