دلایل زایمان زودرس

اگر بخواهید پیش از هفته ۳۷ام وضع حمل کنید باید حتما بیمارستان بروید زیرا این نوع زایمان بسیار خطرناک است و می تواند عواقب ناراحت کننده ای به دنبال داشته باشد.

زایمان پیش از موعد برای نوزاد بسیار خطرناک است زیرا بدن و ارگان های داخلی او به طور کامل رشد نکرده اند و ممکن است نتواند در فضای بیرون از رحم خیلی دوام بیاورد. به طور مثال، ممکن است ریه یا شش نوزاد به طور کامل رشد نکرده باشد و تنفس برای او ناممکن شود. این نوع زایمان دلایل مختلفی دارد و بیشتر مواقع مادر هیچ نوع کنترلی بر آن ندارد. اما باید این نکته را در نظر داشته باشید، اگر متوجه شدید ممکن است دچار زایمان زودرس بشوید حتما باید به بیمارستان مراجعه کنید زیرا ممکن است زایمان در میانه راه متوقف شود یا مشکلی پیش بیاید.


زایمان زودرس یا پیش از موعد عموما در هفته های 20 تا 36 روی می دهند. کودکی که در این فاصله به دنیا می آید نیز لقب «نارس» یا «زودرس» را به همراه دارد. حدود 11 تا 12 درصد از زایمان ها زودرس هستند.

دلایل زایمان زودرس
شاید یکی از دلایل زایمان زودرس، باردار شدن در سن پایین باشد. البته در بیشتر موارد، دلیل این امر نامشخص است اما به طور کلی، زایمان های پیش از موعد در شرایط زیر به وجود می آیند:
- دوقلو یا چندقلو بودن جنین
- شکل نامعمول رحم که باعث تغییر جنین نیز می شود
- مصرف دخانیات
- بیماری تیروئید مادر که درمان نشده است
- بیماری های مزمن مادر همچون فشارخون بالا، دیابت یا بیماری های کلیوی
- عفونت های شدید و ضعیف مادر بدن
- جفت سرراهی یکی از مشکلات زایمان است. جنین از طریق بند ناف به جفت وصل می شود و مواد غذایی را از مادر دریافت می‌کند. در حاملگی معمولا جفت در نیمه بالایی رحم قرار دارد اما گاهی جفت در قسمت تحتانی رحم قرار می‌گیرد و دهانه رحم که محل خروج جنین هنگام زایمان است را به طور کامل یا ناقص مسدود می‌کند. به این حالتِ قرار گیری جفت، جفت سرراهی می‌گویند که ممکن است کامل یا ناقص باشد.
- جداشدن ناگهانی جفت از رحم (جدایی پیش‌رس جفت) برخلاف اعتقاد عموم، ضربه های احساسی یا فیزیکی شدیدی همچون افتادن از ارتفاع، دلایل رایج زایمان زودرس نیستند. اگر مادر در یک بارداری خود زایمان پیش از موعد داشته باشد، ۲۵ درصد احتمال دارد زایمان بعدی او نیز زودرس باشد.
اگر قبل از هفته 37 بارداری زایمان کنید باید نزد پزشک متخصص بروید تا دهانه رحم را کنترل کند که آیا به اندازه کافی باز شده است یا خیر. برای تعیین این مساله پزشکان از یک مانیتور الکترونیک استفاده می کنند. داروهای متنوعی برای جلوگیری از زایمان زودرس توسط پزشکان تجویز می شود. این داروها اصولا زیرپوستی یا داخل وریدی تزریق می شوند و برخی از آنها نیز قرص هایی هستند که باید از طرق دهان مصرف شوند تا درد زایمان و روند زایمان زودرس را به تاخیر بیندازند. هنگامی که درد زایمان بیمار از میان رفت، او را به مدت دو تا سه روز در بیمارستان نگه می دارند تا مطمئن شوند دوباره دچار درد و انقباض نمی شود. پزشک ها عموما در این شرایط به مادر توصیه می کنند فعالیت های فیزیکی زیادی نداشته باشد و تا حد امکان استراحت مطلق باشد. داروهای بازدارنده بارداری بیشتر برای مادرانی مناسب است که دهانه رحم آنها بیشتر از 4 سانتی متر باز نشده باشد. اگر دهانه رحم بیشتر از اندازه مذکور باز شده باشد همه تلاش ها برای جلوگیری بی نتیجه خواهند ماند و نوزاد نارس به دنیا خواهد آمد. برای همین بسیار مهم است که حتما به بیمارستان مراجعه کنید.

خطرات زایمان زودرس
یکی از خطرات زایمان پیش از موعد این است که شاید جنین نتواند در خارج از رحم مادر زنده بماند. در بسیاری از موارد شاید ریه نوزاد به طور کامل شکل نگرفته باشد. یا ممکن است نوزاد بسیار کوچک و وزن پایینی داشته باشد و نتواند زنده بماند.

مهم ترین مطالب در این‌باره:
عوامل زایمان زودرس مربوط به مادر
- عملکرد غیر عادی و ناقص جفت
- جفت سرراهی (قرار گرفتن جفت در دهانه رحم-سرویکس، که باعث انسداد ناقص یا کامل سرویکس می‌گردد)
- کنده شدن و جدا شدن پیش از موعد جفت از رحم
- پاره شدن زودرس کیسه آب
- مقدار بیش از حد مایع آمونیاتی
- عوامل زایمان زودرس مربوط به جنین
- زمانی که رفتار و حرکات جنین نشان می‌دهد که محیط داخل رحم سالم نیست
- بارداری چند قلو (دو، سه یا بیشتر)
- ناسازگاری بین خون مادر و جنین (ناسازگاری عامل Rh)

چرا زایمان زودرس نگران کننده است؟
زایمان زودرس باعث تولد نوزاد نارس می‌شود، که به نسبت نوزادان دیگر مشکلات بیشتری خواهند داشت. آن‌ها قبل از کامل شدن بدن و ارگان‌های مختلف بدن و با وزن پایین در زمان تولد (زیر ۲۵۰۰گرم) به دنیا می‌آیند. آن‌ها ممکن است برای نفس کشیدن، شیر خوردن و تغذیه، مبارزه با عفونت و گرم ماندن نیاز به کمک داشته باشند. نوزادان خیلی نارس، آن‌هایی که زیر ۲۸ هفته متولد شده‌اند، به شدت آسیب پذیرند. بسیاری از ارگان‌های آن‌ها برای زندگی بیرون از رحم مادر آماده نیستند و برای عملکرد درست بسیار نابالغند.

تعدادی از مشکلاتی که نوزادان نارس ممکن است تجربه کنند
- ناتوانی در گرم ماندن به علت پایین بودن سطح چربی بدن
- مشکلات تنفسی
- بیماری غشای هیالین (سندروم دیسترس تنفسی) که در آن کیسه‌های هوایی ریه نمی‌توانند باز بمانند
- بیماری‌های مزمن ریه
- خروج هوا از فضای ریه به سایر بافت‌ها
- رشد ناقص ریه
- آپنه و توقف تنفس
- مشکلات قلب و عروق
- PDA که باعث می‌شود خون از ریه منحرف و دور شود
- فشارخون خیلی بالا یا پایین
- ضربان قلب پایین
- مشکلات خونی و متابولیکی
- کم خونی (ممکن نیاز به انتقال خون باشد)


- زردی
- مقادیر خیلی بالا یا پایین مواد معدنی و سایر مواد مانند کلسیم یا قند در خون
- عملکرد ناقص کلیه
- مشکلات دستگاه گوارش
- مشکلات تغذیه‌ای مانند عدم توانایی مکیدن و بلعیدن
- هضم ضعیف
- NEC-یک بیماری جدی روده
- نورولوژیک (عصبی)
- خون‌ریزی مغزی
- پریونتریکولارلوکوملاسیا، نرم شدن بافت مغز در اطراف بطن مغز
- تشنج (ممکن است از خون‌ریزی مغزی ناشی شود)
- رتینوپاتی زودرس، رشد غیر عادی رگ‌های خونی در چشم کودک
- عفونت
- ماهیچه ضعیف
- هم‌چنین نوزادان نارس ممکن است دچار مشکلات سلامت طولانی مدت شوند! داروهایی که برای کنترل زایمان زودرس استفاده می‌شود ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد.

نشانه‌های زایمان زودرس
مواردی که در ادامه آورده می‌شوند نشانه‌های رایج زایمان زودرس هستند، با این حال این نشانه‌ها درهر زنی می‌تواند شکل خودش را داشته باشد.
انقباض رحم، خصوصا اگر بیشتر از چهار انقباض در هر ساعت باشد
گرفتگی و درد شکم مشابه گرفتگی دوران قاعدگی
احساس فشار در لگن
کمردرد
ناراحتی روده
ترشح، موکوس، خون و یا آب از واژن
در صورت مواجهه با هر یک از این نشانه‌ها فورا به پزشک‌تان مراجعه کنید.

زایمان زودرس چطور تشخیص داده می‌شود؟
در صورت احتمال زایمان زودرس، زنان در بخش زنان و زایمان بیمارستان مورد معاینه قرار می‌گیرند. معمولا برای بررسی تناوب و طول مدت انقباضات و نشان دادن ضربان قلب نوزاد، از مانیتور الکتریکی استفاده می‌شود. این مانیتور با یک کمربند روی شکم شما گذاشته می‌شود.

سایر روش‌های تشخیص زایمان زودرس
معاینه دهانه رحم (سرویکس) با انگشت، دهانه‌ی رحم نرم، نازک و باز شده نشانه‌ی زایمان زودرس است.
سونوگرافی واژینال (بررسی طول سرویکس، کوتاه شدن بیش از حد دهانه رحم سرویکس نشانه‌ی زایمان است)
تست پارگی و نشت کیسه آب تست فیبرون جنینی، فیبرون نوعی پروتئین است که در کیسه آب و پوشش رحمی یافت می‌شود. زمانی که کیسه آب و پوشش رحم دچار خرابی شود و یا در هنگام عفونت، این ماده رها و منتشر می‌شود. با معاینه‌ی سرویکس می‌توان به بررسی این ماده پرداخت، زمانی که در ترشحات سرویکس یافت شود، نشان دهنده‌ی عفونت یا نشت کیسه‌ی آب و خطر زایمان زودرس است.

درمان زایمان زودرس چگونه ممکن است؟
درمان مناسب شما با نظر پزشک‌تان و با در نظر گرفتن ملاحظات زیر تجویز می‌شود
- شرایط بارداری شما، وضعیت کلی سلامت و سابقه‌ی پزشکی‌تان
- محدوده و شدت مشکل
- واکنش و تحمل بدن شما به داروها و روش‌های درمانی
- انتظارات و توقعاتی که از این درمان داریم
- نظرات و ترجیحات شما