حاضر جوابی های بامزه کودکان! (۲)

حاضرجوابی، تقلیدهای منفی، مشخص نبودن حد و مرزهای بزرگ‌تری و کوچک‌تری، دروغگویی و عدم رازداری، خبرچینی، بی‌ادبی و بی‌تفاوتی به احساسات دیگران تنها گوشه‌ای از خصوصیات اخلاقی عرشیا در سریال شمعدونی است. اگر مخاطب این سریال بودید، حتما در قسمت‌های مختلف آن دیده‌اید که عرشیا بی‌وقفه در جمع بزرگ‌تر‌ها حاضر بود و بی‌پرده در بحث‌های آنها شرکت می‌کرد و گهگاه با حاضرجوابی‌هایش شما را به خنده می‌انداخت. در مطلب پیش درباره بچه‌های حاضرجواب مطالبی را آوردیم. در ادامه درباره بچه‌های لجباز صحبت می کنیم:

راه‌حل‌های‌خوب برای بچه‌های بد!
به او بگویید آیا دروغ گفتن کار درستی است؟ اگر همیشه همه اعضای خانواده به هم دروغ بگویند چه می‌شود! از داستان‌ها و قصه‌هایی که این مفاهیم در آنها نهفته است، استفاده کنید. علت دروغگویی کودک‌تان را به خوبی درک کنید. گاهی بعضی از بچه‌ها برای پنهان‌کاری دروغ می‌گویند و گاهی برای شاد کردن دل والدین مثل وقتی که کودکی با توپ شیشه آینه را می‌شکند و آن را گردن برادرش می‌اندازد. در این شرایط باید به کودک‌تان آموزش دهید که اگر راستش را با شما در میان بگذارد، شما کمتر عصبانی می‌شوید. علاوه بر این می‌توانید برای دروغگویی هم جریمه مشخص کنید؛ مثلا اگر کودک‌تان به دروغ به شما می‌گوید مشق‌هایش را نوشته اما ساعت 9شب متوجه می‌شوید ننوشته می‌توانید او را به خاطر ننوشتن مشق‌هایش برای یک روز از تماشای برنامه کودک محروم کنید و یک روز دیگر هم این جریمه را به خاطر دروغگویی تمدید کنید.


بچه‌های لجباز
رفتار کودک را ریشه‌یابی و تحلیل کنید
لجبازی از جمله رفتار‌ها و واکنش‌هایی است که معمولا در کودکان با گریه‌کردن، جیغ کشیدن، فحش دادن یا تخریب اشیا یا آسیب زدن به کودک دیگر بروز پیدا می‌کند. به اعتقاد برخی از روانشناسان کودک، این رفتار غالبا در شرایطی که کودک اعتماد به نفس کافی ندارد و مدام همسالان خود را از خود برتر می‌بیند بروز می‌کند و گاهی کودک این رفتار را با الگو گرفتن از والدین اجرا می‌کند. برای مواجهه با کودکی که برای جلب‌توجه دست به دامن لجبازی شده چند راه پیش رو دارید.

باید ببینید هدف او از لجبازی جلب‌ توجه است یا اینکه واقعا مشکلی دارد؟ در این صورت دو راه پیش‌رو دارید:

گام اول:
اگر هدفش جلب‌ توجه است می‌توانید به‌راحتی او را مهار کنید؛ مثلا اگر از او خواستید کاری انجام دهد و او بر سر انجام آن لجبازی کرد با این لفظ دوباره از او درخواست کنید که« اگر تونستی این کار رو بکنی؟» یا «اگر تونستی یک شوت محکم بزنی؟» در این شرایط کودک لجباز اگر به دنبال جلب ‌توجه باشد با انجام این کار به دنبال هدفش می‌گردد.

گام دوم
اما اگر کار پیچیده‌تر از این حرف‌هاست و او با شما همراهی لازم را ندارد، باید طی چند مرحله حالت‌های او را بررسی کنید و ببینید آیا لجبازی عادت ثانویه او شده یا با این کار احساس آرامش می‌کند؟ شاید تفکیک این مسائل برای‌تان سخت باشد که در این صورت می‌توانید از مشاور کودک کمک بگیرید.

بچه‌های گستاخ
قاطع و مصمم برخورد کنید
میان جملات و رفتارهای گستاخانه و کلمات و رفتارهایی که ناشی از ابراز صادقانه واقعیت‌ها یا نیازهای کودک است، مرز باریکی وجود دارد بنابراین پیش از هر چیز باید این دو را به خوبی از هم تفکیک کنید. برای مثال جملاتی مانند «از این رنگ لباس خوشم نمی‌آید» یا «صدای‌تان هنگام صحبت کردن با تلفن خیلی بلند و آزار‌دهنده است» در گروه جملات یا رفتارهای گستاخانه قرار نمی‌گیرند چون کودک شما تنها صادقانه انتظاراتش را با شما در میان می‌گذارد اما برای آنکه با مصادیق رفتارهای گستاخانه آشنا شوید این فهرست را به ذهن بسپارید. بددهانی، پرخاشگری فیزیکی مانند پرت کردن اشیا، مسخره کردن فیزیکی یا کلامی، بی‌تفاوتی و بی توجهی ازجمله این مصادیق است.

در این شریط قدم اول آن است که برخی از نیازهای کودک را بی‌پاسخ بگذارید؛ مثلا به او بگویید به خاطر رفتار غیر قابل قبولت دیگر نمی‌توانم برای آخر هفته تو را به پارک ببرم. به قول‌تان وفادار باشید حتی اگر کودک درباره رفتار زشتش عذرخواهی کرد، این کار را انجام ندهید اما بابت عذرخواهی‌اش با او مهربان باشید و از او تشکر کنید اما به او بفهمانید که پیامد کار نادرست را باید تجربه کند.