علائم سرطان تخمدان (۲)

در میان انواع سرطان‌های کشنده دستگاه تناسلی زنان، سرطان تخمدان دومین مقام را از آن خود کرده است چراکه در ۷۵ درصد موارد خیلی دیر تشخیص داده می‌شود. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، از هر ۵۵ خانم یک نفر در مقطعی از زندگی‌ خود دچار این سرطان می‌شود. در مطلب قبل درباره سرطان تخمدان و چگونگی تشخیص آن صحبت شد، در ادامه به علائم و درمان این سرطان زنانه می پردازیم:

سرطان تخمدان چه علائمی ‌دارد؟
گروهی از علائم سرطان تخمدان موضعی هستند. به این ترتیب که بیمار ممکن است در ناحیه کف لگن درد داشته باشد و دچار تکرر ادرار و اشکال در اجابت مزاج شود. در نهایت هم ممکن است با تجمع آب در شکم و یا کاهش وزن همراه شود. در صورت وجود هر یک از این علائم باید حتما سونوگرافی (سونوگرافی واژینال در خانم‌های متاهل و سونوگرافی شکمی در خانم‌های مجرد) انجام شود. سپس اگر توده‌ای در تخمدان‌ها مشاهده شود باید با در نظر گرفتن ویژگی‌های آن، مشخص کنیم آیا خوش‌خیم است یا بدخیم.


درمان با شیمی‌درمانی و جراحی
بعد از تشخیص سرطان، بیمار باید برای مرحله بندی بیماری و درمان آن به متخصص آنکولوژی یا سرطان مراجعه کند. اگر بیماری در مرحله پیشرفته باشد معمولا شش دوره شیمی‌درمانی انجام می‌شود تا توده کاهش سایز پیدا کند. پس از آن هم عمل جراحی انجام می‌شود تا بیشترین توده سرطانی ممکن از بدن خارج شود. در واقع هر چقدر بافت سرطانی بیشتری را از بدن خارج کنیم بیمار مدت طولانی‌تری زنده می‌ماند و به شیمی‌درمانی‌های بعدی بهتر پاسخ می‌دهد.

بعد از عمل هم مجدد باید آزمایش تومورمارکر را انجام دهیم تا مطمئن شویم بیماری عود نکرده باشد. البته اگر جراحی به خوبی انجام شود میزان تومورمارکرها تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.

عامل خطر 1: عدم بارداری و هورمون درمانی
خانم‌هایی که هرگز حامله نشده‌اند بیشتر از کسانی که زایمان کرده‌اند در معرض خطر این سرطان قرار دارند. هورمون‌درمانی و مصرف بیش از حد داروهای محرک تخمک گذاری نیز خطر این بیماری را بالا می‌برند.

عامل خطر ۲: ژنتیک
در مورد سرطان‌هایی که در سنین جوانی رخ می‌دهند عوامل خطر مشخصی وجود ندارد اما در مورد سرطان‌های تخمدان در سنین بالا مهم‌ترین عامل خطر، ژنتیک و سابقه خانوادگی است. بنابراین اگر در اعضای فامیل درجه‌یک‌تان سابقه سرطان‌هایی مثل سرطان تخمدان، رحم، سینه، پروستات، روده و معده وجود دارد باید بیشتر مراقب خود باشید.

عامل خطر 3: سن بالا و آندومتریوز
بالا رفتن سن از دیگر عوامل خطرساز این سرطان محسوب می‌شود. درواقع ۷۰ تا ۸۰ درصد از سرطان‌های تخمدان در سنین بالای ۵۰ سال اتفاق می‌افتند. بیماری آندومتریوز نیز به میزان کمی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را بالا می‌برد اما این موضوع نباید باعث نگرانی مبتلایان به آندومتریوز شود زیرا این بیماری مانند فیبروم به ندرت تبدیل به سرطان می‌شود. با این حال همیشه باید محتاط بود و چکاپ‌های دوره‌ای را انجام داد.

عامل خطر ۴: تغذیه و دخانیات
عوامل خارجی از جمله تغذیه نامناسب، مصرف چربی زیاد، نیترات‌ها و نیتریت‌ها، سوسیس و کالباس و فست‌فودها از فاکتورهای خطرساز این سرطان به حساب می‌آیند. افراد چاق به‌طور کلی بیشتر در معرض خطر سرطان‌های رحم، تخمدان و سینه قرار دارند زیرا بافت‌های چربی ذخیره کننده هورمون‌های استروئیدی زنانه و مردانه هستند و هر چقدر مقدار آنها بیشتر باشد سطح این هورمون‌ها به مدت طولانی‌تری در بدن بالا می‌ماند. استفاده از دخانیات و مواد مخدر نیز خطر ابتلا به سرطان تخمدان را بالا می‌برد.

شاید بتوان باروری را حفظ کرد
سرطان‌هایی که در سنین پایین رخ می‌دهند بسیار خطرناک و کشنده هستند اما اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شوند درمان پذیرند. حتی در مراحل ۱ و ۲ سرطان نیز اگر بیماری خیلی پیشرفته نباشد می‌توان قدرت باروری را حفظ کرد. برای این منظور فقط یکی از تخمدان‌ها خارج شده و از تخمدان دیگر بیوپسی گرفته می‌شود؛ بنابراین بیمار می‌تواند باردار شود. اما در مراحل پیشرفته سرطان هر دو تخمدان باید خارج شوند. در این صورت بیمار یائسه شده و دیگر نمی‌تواند با تخمک خودش باردار شود.