درمان بدغذایی در کودکان، چگونه است؟

پرسش: من مادر یک دختر 3 ساله هستم. دخترم بسیار بسیار بدغذاست. به خاطر علاقه شدید به شیشه شیر، میل زیادی به شیر خوردن در طول شبانه روز دارد که میدانم بهانه ای برای مک زدن سرشیشه است. حتی حاضر نیست شیر را در لیوان بنوشد. از مشکلات غذایی او می توانم به موارد زیر اشاره کنم: به هیچ وجه لب به میوه نمی زند . از نوزادی مشکل ریفلاکس معده داشت و دچار حالت ترش کردن می شد . شاید نفرت او نسبت به میوه ، از یک ذهنیت بد در گذشته ناشی می شود .به هیچ وجه لب به سبزیجات خام که در سالاد یا کنار غذا مصرف می کنیم ، نمی زند .به هیچ وجه غذاهای مایع مانند سوپ و آش یا غذاهای نرم دوست ندارد .کلاً حاضر نیست مزه های جدید یا غذاهای جدید را امتحان کند .در حال حاضر فقط : پاستا و سیب زمینی سرخ کرده می خورد! گاهی اوقات هم برنج به صورت ته دیگ ، یا کباب یا نان می خورد. اما به ندرت قدش از سنش بلندتر است! وزنش نرمال! و بسیار با هوش است! اما من بیشتر از رشدش ، نگران سلامت جسمی او در آینده هستم، با توجه به اینکه سلولهای بدنش الان در حال ساخته شدن و شکل گرفتن هستند و مغز بچه نیاز به تغذیه دارد .مطمئن نیستم با کم کردن مصرف شیر ، یا مصرف شیر کم چرب، به زیاد شدن اشتهای او کمک کنم. لطفاً در این مورد راهنمایی بفرمایید. و اینکه : چطور می توانم در امتحان کردن مزه ها غذاهای جدید او را تشویق کنم . چون بسیار یکدنده و کله شق است.

پاسخ: برای ترغیب کودکان به خوردن سبزیجات و میوه راه های زیر مفید است: ۱-کودکان را به آشپزخانه بیاورید اجازه دهید که در آشپزخانه خودشان آن‌ها را بشویند، پوست بگیرند و یا خرد کنند و در طعم دار کردن و یا پختنِ آن‌ها کمک کنند. اجازه دهید که سبزیجات را لمس و بو کنند. دیدنِ اینکه غذا چگونه آماده می‌شود از هراسِ آن‌ها می‌کاهد. احساسِ مالکیت و اراده در درست کردنِ آن‌ها موجب می‌شود که آسان‌تر آن‌ها بخورند. ۲-سبزیجات را به وسیله‌ای برایِ تفریح و بازی تبدیل کنید درست کردنِ صورتک هایِ خندان با سبزیجاتِ خرد شده، به کودک کمک می کند راحت تر آن ها را بخورد. نامیدنِ کلم بروکلی به عنوانِ «درختِ کوچک» از هراس و مقاومتِ آن‌ها می‌کاهد. درست کردنِ غذا‌ها در اندازه هایِ کوچک نیز کودکان را برایِ خوردنِ آن‌ها راغب‌تر می‌سازد. ۳-با کودکتان نجنگید هنگامی که از سعی برایِ خوراندنِ سبزیجات به کودکتان کاملاً نا‌امید شده‌اید، ممکن است وسوسه شوید که خشمِ خود را بروز داده و کودک را مجبور کنید که بشقابش را کاملاً تمیز کند. مجبور کردنِ کودکان به خوردنِ چیزی موجب می‌شود که از خوردنِ آن خودداری کنند. شما هرگز نباید با زور به کودکتان غذا بدهید و غذا خوردن را به یک داستانِ غم انگیزِ هیجانی تبدیل کنید. بنابراین هیچ‌گاه به غذا نخوردن کودک عکس العملِ هیجانی نشان ندهید، زیرا این کار تنها باعث می‌شود که او غذایش را نخورد. ۴-یک سبزی جدید را با نوعِ دیگری که آشناست، همراه کنید با دادنِ یک بشقاب پُر از غذا‌هایی که کودکتان نمی‌شناسد و یا دوست ندارد، او را سراسیمه و مستأصل نکنید. از او بخواهید که هر بار تنها یکی از سبزیجاتِ جدید را امتحان کند؛ و آن را همراه با غذایی آشنا و در کنارِ سبزیجاتی که او دوست دارد، سرو کنید. به این وسیله شما می‌توانید او را به خوردنِ غذای جدید تشویق کنید. ۵-نا‌امید نشوید اگر چندین بار است که بروکلی یا اسفناج را به کودکتان می‌دهید و او چهره‌ای نا‌راضی و ناخوشایند را به خود می‌گیرد، نا‌امید نشوید. در‌‌ همان حال که کودکان رشد می‌کنند، ذائقه‌شان نیز تغییر می‌کند. آن‌ها قبل از اینکه غذایی را دوست داشته باشند، باید حداقل ۱۲ بار آن را امتحان کرده باشند. به کودکتان برچسبِ دیر پسند بودن را نزنید؛ اگر این کار را بکنید آن‌ها به‌‌ همان نحوی که می‌گویید بزرگ می‌شوند. ۶-از همسالان کمک بگیرید همسالان را برایِ شام دعوت کرده و سبزیجاتِ جدید را سرو کنید. رفتار همسالان ممکن است به بهترین نحو عمل کرده و در صورتی که دوستِ کودکتان به اندازه کافی شجاع باشد که ابتدا غذایِ جدید را امتحان کند، کودکتان نیز به احتمالِ بیشتری آن غذایِ جدید را امتحان می‌کند. ۷-سبزیجاتِ کبابی گاهی اوقات کودکان سبزیجات را دوست ندارند زیرا بیش از اندازه شُل هستند و یا طعم و عطری قوی دارند. با کباب کردن سبزیجات ممکن است بتوانید طعم و بافتی که کودک انتظار دارد را به آن‌ها بدهید. کباب کردن ممکن است رویِ آن‌ها را کریپسی و ترد و داخلِ آن‌ها را نرم کند، درست مانندِ سیب زمینی. به علاوه کباب کردن شیرینی طبیعیِ به خصوصی به سبزیجات می‌بخشد، بنابراین مزه تندشان نسبت به زمانی که خامند تغییر می‌کند. می‌توانید مقداری روغنِ زیتون و یا پنیرِ پارمیزانِ رنده شده رویِ سبزیجات کبابیتان بریزید. ۸-الگوی خوبی برایِ کودکتان باشید اگر خودتان به سمت سبزیجات نمی‌روید، مشکل می‌توانید از کودکتان انتظار داشته باشید که آن را بخورد. والدین باید تصور کنند که فروشنده هستند. بنابراین خودتان با اشتیاق سبزیجات را بخورید و اطمینان حاصل کنید که کودکتان شما را تماشا می‌کند. اگر خودتان سبزیجات را دوست ندارید از مادربزرگ یا پرستارِ کودک بخواهید تا این کار را انجام دهد. گاهی اوقات کودکان از آنچه که دیگران می‌گویند، بیشتر از آنچه که پدر و مادرشان می‌گویند پیروی می‌کنند. ۹-مثال زدن بچه‌ها اغلب از چیزی‌هایی که در اطرافشان وجود دارد درس می‌گیرند، بنابراین والدین بهتر است با مثال‌هایی واقعی اما در قالب داستان، برای فرزندانشان از اهمیت خوردن میوه و سبزیجات حرف بزنند. گفتن داستان‌های آموزنده در مورد فواید خوردن میوه و سبزیجات و مضرات نخوردن آنها بهتر از هر نوع بحث و کشمکشی بر دل و جان کودک شما می‌نشیند. ۱۰- ترکیب آب میوه و سبزیجات اگر کودک شما با خوردن آب میوه مشکلی ندارد، سعی کنید که آب میوه مورد علاقه او را با آب سبزیجاتی مثل کرفس، هویج و... مخلوط کنید و به او بدهید. ۱۱-با میوه و سبزیجات شکل بسازید برای ترغیب کودکان به خوردن میوه و سبزیجات، با آنها شکل بسازید. مطمئن باشید بچه‌ها از خوردن میوه‌ها و سبزیجاتی که تزئین شده یا به اشکال مختلف درآمده‌اند، لذت می‌برند. با این کار می‌توانید یک سرگرمی‌ مناسب نیز برای او ایجاد کنید. از او بخواهید که با میوه و سبزیجات شکلی زیبا بسازد و بعد، از خوردن آن لذت ببرد. ۱۲-تغییر عادت‌های بد غذایی بچه‌ها معمولا تغییر و تحول در عادت‌های بد غذایی را دوست ندارند و از آن استقبال نمی‌کنند، بنابراین انتظار شنیدن حرف‌هایی در مورد علاقه و عدم علاقه آنها در مورد تغییر عادت‌های غذایی را داشته باشید و به آنها اجازه حرف زدن بدهید، اما سعی کنید به هر نحو‌ ممکن فرزندتان را متقاعد کنید. به عنوان مثال، وقتی شما برای وعده شام خود غذایی دارید که کودکتان در مقابل خوردن آن مقاومت می‌کند، خیلی آرام به او بگویید که شام فلان غذا را داریم و غیر از آن هیچ چیز دیگری نداریم. اگر او موقع شام از خوردن غذا خودداری کرد، بدون هیچ جر و بحثی آن را از جلویش بردارید و برای زمانی که اعلام گرسنگی کرد بگذارید. فراموش نکنید که خانه شما رستوران نیست که کودکتان اگر چیزی نخواست چیز دیگری برایش مهیا باشد. وقتی کودکتان گفت که گرسنه است، به آرامی ‌به او بگویید که سهم غذای شما را نگه داشتم. غذا را گرم کنید و باز به او یاد آور شوید که چیز دیگری غیر این غذا ندارید.