نه گفتن والدین به کودکان، جایگزین دارد؟

اگر بیش از حد به فرزندان‌مان «نه» بگوییم به این کلمه عادت می‌کنند و ممکن است دیگر عکس‌العملی به آن نشان ندهند.

حمید بهرامی اظهار کرد: گاهی فقط می‌خواهیم با «نه» گفتن، رویکردهای مثبت را در فرزندمان به نظم درآوریم اما خوشبختانه گزینه‌های زیاد دیگری به جای این فرمان تکراری وجود دارد. به‌عنوان مثال می‌توانیم درخواست خود را مثبت‌تر بیان کنیم، چون احتمال پاسخ مثبت در حالت مهربانانه بیشتر است.


این روانشناس خاطرنشان کرد: در این مواقع می‌توانیم به جای گفتن «نه» کاری را که کودک می‌تواند جایگزین کند بیان کنیم و مثلا به جای این‌که بگوئیم «توپ را در اتاق نشیمن پرتاب نکن» بگوئیم «بیا با هم برویم بیرون توپ‌ بازی کنیم»، چون با این روش به او می‌گوئیم کار مورد علاقه‌اش را انجام دهد نه این‌که او را از انجام کاری منع کنیم.

وی ادامه داد: هر انسانی علی‌الخصوص کودکان به شدت دنبال استقلال و اعتماد به‌نفس هستند و ترجیح می‌دهند برای آن‌ها یک انتخاب به جای دستور مطرح شود. بنابراین بهتر است به جای صدور یک «نه» قاطعانه باید بین گزینه‌های بی‌خطر به او حق انتخاب دهیم، چون کودک در نهایت پذیرش را یاد گرفته و احساس می‌کند به اندازه کافی مهم است.

بهرامی تصریح کرد: اگر رفتار کودکمان نامناسب است و هیچ جایگزینی برای «نه» نمی‌تواند او را بازدارد، می‌توانیم قاطعانه اما با آرامش، همراه با محکومیت و چهره‌ جدی از این واژه استفاده کنیم و در نهایت بگوئیم «از تو ممنونم که به حرفم توجه کردی».

این روان‌شناس افزود: اجتناب از اصل مسأله از دیگر راهکارهای موجود محسوب می‌شود به این معنی که کودک را تا جایی که می‌توانیم از قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که باید به او «نه» بگوئیم دور نگه داریم. در چنین مواقعی می‌توانیم اقلام با ارزش موجود در خانه را از دسترس او دور نگه داریم. هم‌چنین فرزندمان را در موقعیت‌هایی که به‌طور مداوم در حال تلاش باشد قرار ندهیم. به‌عنوان مثال اگر همواره با این موضوع که هم‌بازی‌هایش دست به اسباب‌بازی‌هایش نزنند در چالش است به او کمک کنیم پیش از این‌که آن‌ها برسند وسایلش را جمع کند.

این روانشناس خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم که کودکان بیش‌فعال و پرتحرک صدای فریادهای مکرر ما را نمی‌شنوند، از این‌رو پیش از هر تذکری باید با محبت آن‌ها را هوشیار کنیم و فراموش نکنیم که «نه» گفتن‌های بیش از حد و غیراصولی ما به مرور زمان اثرگذاری خود را از دست می‌دهد.