علت التهاب لثه در بارداری، چیست؟

براساس توصیه متخصصان و دندانپزشکان، از همان روزهای کودکی تا زمانی که به دوره سالمندی می رسیم، باید مراقب دهان و دندان هایمان باشیم و با رعایت بهداشت از بروز هرگونه مشکلی پیشگیری کنیم. با وجود این، دوره های خاصی هم هست که طی آن اهمیت رسیدگی به دهان و دندان ها و رعایت بهداشت بیش از پیش مطرح می شود. دوره بارداری هم یکی از همین زمان هاست و اهمیت این موضوع تا جایی پیش می رود که خیلی ها اعتقاد دارند به ازای هر بارداری، یکی از دندان های مادر از بین خواهد رفت و بر همین اساس عده ای از خانم های باردار تصور می کنند پس از تولد نوزاد، در هر صورت تعداد دندان های پوسیده و خراب شان بیشتر از قبل خواهد شد. قبلا در مطالب مختلفی از جمله پست های دندانپزشکی در دوران بارداری و مراقبت های دندانی در دوران حاملگی را جدی بگیرید به موضوع سلامت دندان ها در دوران بارداری پرداخته بودیم، امروز نکاتی را پیرامون التهاب لثه در دوران بارداری تقدیم شما می کنیم.

التهاب لثه در دوران بارداری
دکتر علی بنی هاشم که این باور را صحیح نمی داند و در گفت وگو با جام جم یادآور می شود: چنین باوری پایه و اساس علمی ندارد، ولی تغییراتی که در دوران بارداری در بدن مادر ایجاد می شود و همچنین بی توجهی و رسیدگی نکردن به وضع بهداشت دهان و دندان در این ماه ها می تواند موجب بروز مشکلاتی شود که بسادگی قابل پیشگیری است. به عبارت دیگر، نمی توان گفت لزوما برای تمام خانم های باردار چنین مشکلاتی پیش خواهد آمد.

معرفی التهاب لثه در دوران بارداری
دکتر بنی هاشم، جراح و متخصص بیماری های لثه با تاکید بر این که رعایت بهداشت دهان و دندان به سن و سال بستگی ندارد و همه افراد باید به طور منظم از مسواک و نخ دندان استفاده کنند، می گوید: پلاک دندانی در تمام سنین و دوره های زندگی وجود دارد و به همین دلیل برای حفظ سلامت دندان ها و به منظور پیشگیری از بروز مشکلات دهانی باید آن را بخوبی کنترل کرد.

وی به تغییرات هورمونی دوران بارداری اشاره می کند و می گوید: در دوران بارداری که تعادل هورمون ها به هم می خورد و تغییراتی در آن ایجاد می شود با تغییر بافت لثه، فرد مستعد التهاب لثه خواهد شد و به همین دلیل کنترل پلاک های دندانی اهمیت بیشتری در این مدت پیدا می کند. برهمین اساس توصیه می شود در این زمان با حساسیت و دقت بیشتری پلاک ها را کنترل کرده و با پیشگیری از تجمع پلاک های دندانی از بروز این مشکل هم جلوگیری کنید.

تومور حاملگی
بعضی از خانم های باردار ممکن است برجستگی ای روی لثه شان پیدا کنند و نگران آن شوند، اما دکتر بنی هاشم می گوید: این برجستگی روی لثه که به آن تومور حاملگی نیز می گویند، برای برخی خانم های باردار می تواند ایجاد شود و معمولا خطری هم ندارد.

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد یادآور می شود: برای جراحی این بیماران در دوران بارداری باید به طور انتخابی اقدام کرد، ولی در صورتی که این توده بزرگ شود و با دندان های مقابل تماس پیدا کند یا از نظر زیبایی فرد را آزار دهد و ناراحتش کند، می توان او را جراحی کرد. در این دوران البته خوب است درمان های انتخابی و اورژانسی برای بیمار در سه ماهه دوم بارداری انجام شود، ولی اگر تومور مشکلی ایجاد نکرده باشد، توصیه می شود جراحی را تا پایان دوره بارداری به تعویق بیندازند.

این جراح بیماری های لثه ادامه می دهد: پس از بارداری، هورمون ها نیز به وضع و حالت طبیعی برمی گردد و در نتیجه ممکن است این برجستگی ها هم کوچک تر شود که البته کار جراحی و برداشتن آن را راحت تر از قبل می سازد.

هنگام التهاب لثه در دوران بارداری ، چه خطراتی جنین را تهدید می کند؟
شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما براساس مطالعاتی که در این زمینه انجام شده، متخصصان می گویند التهاب شدید لثه و مشکلات دهان و دندان خانم باردار می تواند تاثیراتی بر سلامت جنین بگذارد. دکتر بنی هاشم با اشاره به این که این پژوهش ها هنوز به طور قطعی ثابت نشده و قابل بحث است، توضیح می دهد: به طور کلی می توان گفت تجمع پلاک ها و وجود بیماری های لثه در دوران بارداری می تواند موجب بروز تغییراتی در بدن مادر شود که ممکن است به جنین صدمه وارد کند. تولد نوزاد کم وزن، نوزاد نارس یا مرگ جنین از مشکلاتی است که در این شرایط می تواند ایجاد شود.

در مقابل، مطالعات نشان داده است کسانی که بهداشت دهان و دندان را بخوبی رعایت می کنند و بافت لثه طبیعی و سالمی دارند، در مقایسه با افرادی که دچار بیماری های لثه هستند، کمتر دچار چنین عوارضی می شوند.

کنترل دندان ها قبل از بارداری
با توجه به مشکلاتی که ممکن است در طول بارداری برای خانم باردار ایجاد شود، دندانپزشکان توصیه می کنند قبل از بارداری نیز بهداشت دهان و دندان بخوبی رعایت شود. دکتر بنی هاشم با تائید این مطلب، خاطرنشان می کند: خوب است پیش از بارداری، خانم ها برای بررسی و درمان دندان های پوسیده و دیگر مشکلاتی که ممکن است داشته باشند به دندانپزشک مراجعه کنند تا دوره بارداری را در شرایط طبیعی بگذرانند.

در حقیقت، حتی ممکن است با این که پیش از بارداری هم پلاک دندانی در دهان تجمع پیدا می کند، لثه هیچ واکنش التهابی به آن نشان ندهد، اما در دوران بارداری به گفته این دندانپزشک، واکنش لثه نسبت به پلاک بیشتر می شود و در نتیجه فرد را مستعد التهاب لثه می کند.

از طرفی، آنها که تصور می کنند به دنبال هر بارداری یکی از دندان های مادر نیز از بین خواهد رفت باید نظر این استاد دانشگاه را بدانند که می گوید: این باور پایه علمی ندارد، ولی مشخص شده، به دنبال هر بارداری پوسیدگی های دندانی افزایش می یابد و با توجه به این که ممکن است کلسیم بدن مادر بخوبی تامین نشود نیز بدن از بافت های ذخیره مانند استخوان و دندان ها استفاده می کند. در نتیجه طبیعی است زمانی که بدن با کمبود مواد معدنی روبه رو شود، احتمال پوسیدگی دندان ها هم افزایش یابد. بنابراین همان طور که شیوع بیماری های لثه ای در این دوره بیشتر می شود، اگر خانم های باردار توجه کافی نداشته باشند میزان پوسیدگی ها هم می تواند افزایش پیدا کند.

تغذیه صحیح همراه با رعایت بهداشت
خانم هایی که نمی خواهند دوران بارداری شان را با مشکلات دهان و دندان از جمله التهاب لثه در دوران بارداری سپری کنند و دوست ندارند با عوارض ناشی از بیماری های دهان و لثه روبه رو شوند، باید نکاتی را در نظر داشته باشند و آنها را رعایت کنند. دکتر بنی هاشم در این زمینه به خانم های باردار توصیه می کند: تغذیه صحیحی داشته باشند و از مواد مغذی مانند پروتئین ها، ویتامین ها و مواد غذایی حاوی کلسیم به مقدار کافی استفاده کنند. همچنین علاوه بر انتخاب شیوه زندگی سالم، بهداشت دهان و دندان را نیز باید به طور دقیق و صحیح رعایت کنند تا با حذف پلاک های دندانی، احتمال بروز مشکلات هم به حداقل برسد.

این جراح و متخصص بیماری های لثه، با اشاره به اهمیت معاینات دهان و دندان پیش از بارداری، ادامه می دهد: در دوران بارداری نیز خانم ها باید از نخ دندان و مسواکی که پزشک متناسب با شرایط لثه شان تجویز کرده است، استفاده کنند. گاهی نیز می توانند از دهانشویه ها برای تمیزی بیشتر دهان و دندان کمک بگیرند.