پمپ درد چیست؟

شاید نام پمپ درد به گوشتان نخورده باشد، شاید هم اسم آن را شنیده باشید، اما ندانید که پمپ درد چیست. ما در این مقاله، در این‌باره به شما اطلاعاتی را ارائه می‌دهیم.

پمپ درد چیست؟
استفاده از پمپ درد یا دستگاه PCA روشی برای کنترل درد است که به بیماران قدرت کنترل درد را می‌دهد. در PCA، یک پمپ رایانه‌ای به نام پمپ بی‌دردی وجود دارد که توسط بیمار کنترل می‌شود.
این دستگاه که حاوی یک سرنگ داروی ضد درد است که توسط پزشک تجویز شده است، مستقیما به خط داخل وریدی (IV) بیمار متصل می‌شود.
در برخی موارد، پمپ تنظیم شده است تا یک جریان کوچک و مداوم از داروهای ضد درد را به بدن بیمار منتقل کند.
اگر بیمار بخواهد دوزهای اضافی دارو را دریافت کند، می ‌تواند در صورت لزوم با فشار دادن یک دکمه، دوزهای اضافی را دریافت کند.

چه کسی می‌تواند از پمپ درد یا PCA استفاده کند؟
بیمارانی که از جراحی بهبود می‌یابند، غالبا به پمپ‌های PCA مجهز هستند. همچنین افرادی که با انواع دیگر درد کنار می‌آیند، می‌توانند از این دستگاه استفاده کنند.
کودکان 4 ساله تا 6 ساله ممکن است بتوانند با کمک والدین یا پرستار خود از PCA استفاده کنند. بسیاری از کودکانی که در سن ۶ سالگی هستند می‌توانند به طور مستقل از پمپ PCA استفاده کنند.

پمپ درد در زایمان طبیعی چیست؟
پمپ PCA حاوی داروی ضد درد برای شما است که پس از زایمان طبیعی می‌توانید از آن استفاده کنید. معمولا در آن مورفین استفاده می‌شود، اما بعضی اوقات از داروهای مسکن دیگری نیز استفاده می‌کنند. شاید نگرانید که مبادا این دستگاه، دارویی بیش از حد مجاز به شما تزریق کند. اما جای نگرانی نیست. نمی‌توانید بیش از حد به خود دارو بدهید زیرا پمپ برای جلوگیری از آن تنظیم شده است.

بیشتر بخوانید: چگونه زایمان طبیعی آسان داشته باشیم؟

پمپ درد بعد از سزارین

گاهی اوقات ممکن است یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانتان پیشنهاد کند که دکمه پمپ PCA را برای شما فشار دهد، اما شما تنها کسی هستید که باید این کار را انجام دهید. چرا؟ چون فقط شما می‌دانید چه زمانی به داروی مسکن بیشتر در بدن خود احتیاج دارید. اگر خیلی خواب آلوده‌اید و نمی‌توانید دکمه را فشار دهید، یعنی به داروی بیشتری نیازی نیست.

پمپ‌های PCA اغلب بعد از جراحی در بیمارستان استفاده می‌شوند. پمپ به شما امکان می‌دهد بعد از بیدار شدن و بهبودی از جراحی به خود داروی ضد درد بدهید. این دستگاه می‌تواند پس از هر جراحی که شامل جراحی سزارین هم هست، مورد استفاده قرار بگیرد. در خانه هم می‌توانید از آن استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی یا سزارین، دوراهی آشنا

پمپ درد به طور کلی چطور کار می‌کند؟
برخی از پمپ‌ها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که یک جریان کوچک و مداوم از دارو را برای شما فراهم کنند. هنگامی که احساس درد یا ناراحتی دارید، می‌توانید دکمه را فشار دهید و مقدار کمی دارو دریافت کنید. نوع دیگر پمپ‌ها فقط هنگامی که دکمه متصل شده روی آن‌ها را فشار می‌دهید دوز مشخصی از دارو به شما تزریق می‌کنند.

آیا دیگران می‌توانند به جای شما از PCA استفاده کنند؟
گاهی اوقات ممکن است یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانتان پیشنهاد کند که دکمه پمپ PCA را برای شما فشار دهد، اما شما تنها کسی هستید که باید این کار را انجام دهید.
چرا؟ چون فقط شما می‌دانید چه زمانی به داروی مسکن بیشتر در بدن خود احتیاج دارید. اگر خیلی خواب آلوده‌اید و نمی‌توانید دکمه را فشار دهید، یعنی به داروی بیشتری نیازی نیست.

پمپ درد شامل چه ویژگی‌هایی است؟

• گارد مخصوص دور محفظه برای جلوگیری از چسبندگی کیسه دارو به ظرف پمپ دارد.
• برای تزریق‌های وریدی و اپیدورال بیماران بعد از جراحی استفاده می‌شود.
• کلید مخصوص برای تنظیم دارد.
• در بخش‌های زایمان، عمومی و سرپایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• مکانیسم پمپاژ یک طرفه برای جلوگیری از برگشت جریان خون دارد.
• استریل شده و یک‌بار مصرف است و در دمای معمولی می‌توان از آن استفاده کرد.

هر چند وقت یک‌بار باید از پمپ PCA استفاده شود؟
هر زمان بیمار احساس درد دارد می‌تواند از پمپ استفاده کند. با این حال، اگر بیماران بیش از حد احساس خواب‌آلودگی می‌کنند، نباید دکمه دستگاه را فشار دهند.
خوب است بدانید هر چه بیمار هوشیارتر باشد، احتمال شرکت در یک برنامه درمانی و کوتاه شدن روند بهبودی، بیشتر می‌شود.

آیا استفاده از پمپ درد، این امن است؟
پمپ‌های PCA دارای ویژگی‌های ایمنی داخلی هستند و مقدار کل داروهایی که بیمار می‌تواند به تنهایی و با استفاده از این دستگاه به خود تجویز کند، در یک حد امن قرار دارد.

پرسش و پاسخ مخاطبان نی نی بان درباره پمپ درد
سوال مخاطب نی‌نی‌بان: پمپ درد چیست و چه کاربردی موقع سزارین دارد؟ من در زایمان اولم استفاده نکردم، اما شنیده‌ام که می‌گویند خوب است و درد را کاهش می‌دهد. در زایمان دوم می‌توانم از پمپ درد استفاده کنم؟

پاسخ از دکتر مژگان السادات دادگر متخصص زنان و زایمان:
دوست عزیز در پاسخ به سئوال شما باید بگویم که می‌توانید در زایمان دوم از پمپ درد استفاده کنید. این پمپ بعد از زایمان درد را کاهش می‌دهد.

پاسخ از دکتر نوشین نظری، متخصص زنان و زایمان:
این دستگاه از یک پمپ و کیسه نگهدارنده دارو تشکیل شده که می‌توان از انواع داروها در آن استفاده کرد. بعد از عمل جراحی، این دستگاه توسط پزشک متخصص بیهوشی و براساس وضعیت و نیاز واقعی بیمار طوری تنظیم می‌شود که هر چند دقیقه یک‌بار دوز مشخصی از داروی مسکن را به بدن بیمار وارد کند.
زمان مشخصی نیز برای دستگاه تعیین و در راس زمان داده شده به دستگاه، دارو به شکل قطره داخل خون تزریق می‌شود. در استفاده از این پمپ نیازی نیست که پرستار هر چند ساعت یک‌بار دارو برای بیمار تزریق کند؛ خود دستگاه این کار را انجام خواهد داد.
اصطلاح پمپ درد بین مردم رایج شده، اما اسم اصلی این دستگاه پمپ PCA است. در برخی موارد پمپی در دست بیمار قرار می‌گیرد و دکمه‌ای روی آن وجود دارد که اگر بیمار احساس درد داشته باشد آن را فشار می‌دهد تا یک دوز از دارو توسط دستگاه وارد بدنش شود.
البته به این شکل نیست که بیمار هر قدر می‌خواهد پمپ را فشار بدهد و مسکن دریافت کند. حداکثر مقدار مجاز دارو که بیمار می‌تواند آن را دریافت کند، توسط متخصص تنظیم می‌شود که بیش از آن وارد بدن بیمار نشود.
بنابراین همه چیز تحت کنترل و نظارت پزشک خواهد بود و تنظیم شده است. در موارد دیگر پمپ در دست بیمار نخواهد بود و براساس تنظیماتی که انجام شده به‌طور خودکار دارو از پمپ آزاد شده و به بدن بیمار وارد خواهد شد.

اگر سئوالی درباره مشکلات پس از زایمان دارید، از متخصصان زنان و زایمان کلینیک نی نی بان مطرح کنید.