تیک داشتن کودکان، زمان بهترین درمان!

تیک یا همان حرکات غیرارادی در بین تمام گروه‌های سنی دیده می‌شود، اما وقتی صحبت از کودکان می‌شود، باید به نگرانی والدین هم توجه کرد. تیک را باید حرکات غیرارادی و ناگهانی دانست که وقتی در دنیای کودکان روی می‌دهد، موجی از نگرانی را برای والدین به همراه می‌آورد.

تحقیقات نشان می‌دهد تیک به طور معمول در قالب حرکات سریع، غیر قابل کنترل در اندام‌هایی مانند چشم، صورت، گردن و شانه‌ها روی می‌دهد. چشمک زدن، تکان‌های پیاپی سر و بالا و پایین انداختن شانه ها از رایج‌ترین تیک‌هایی است که زندگی برخی کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

البته ممکن است تیک‌ها در قالب مشکلات تکلمی یا مقطع حرف زدن نیز نمایان شود. حتی در برخی موارد دیده می‌شود که کودک هر از گاهی گلوی خود را به اصطلاح صاف می‌کند که در واقع این خود نوع تیک به شمار می‌آید. برخی از این دسته حرکات ناگهانی بسیار نهان و نامحسوس هستند به طوریکه برای تشخیص آنها باید دقت زیادی به خرج داد. اما برخی دیگر از آنها نیز شدت و دفعات تکرار زیادی دارند و ممکن است زندگی کودک را برای سال‌های طولانی تحت تأثیر قرار دهد.

مطالعات نشان می‌دهد کودکانی که دچار تیک می‌شوند در حین خواب آرامش پیدا کرده و دیگر خبری از این حرکات ناخواسته در آنها نیست. همچنین در لحظاتی که درگیر کارهای خسته کننده، ملال آور یا ساکن هستند نیز اثری از تیک در آنها دیده نمی‌شود. (مانند زمانی که مشغول تماشای تلوزیون هستند) به بیان دیگر می‌توان گفت اگر کودک را به هر وسیله‌ای به یاد حرکات غیرارادی اش بیندازید، تیک‌هایش شدیدتر می‌شود.

علت چیست؟
تاکنون مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفته، اما هنوز نمی‌توان علت مشخصی برای تیک‌ها ارایه کرد. اما یک نکته کاملا روشن است و آن اینکه اگر استرس بیشتری وارد زندگی کودک شود، شدت تیک‌هایش بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال والدینی که چنین کودکانی دارند می گویند که در ابتدای سال تحصیلی یا در مواقعی که کودک‌شان دچار هیجان شده یا در وضعیت‌های استرس‌زا قرار می‌گیرد، تیک‌های به مراتب بیشتری پیدا می‌کند. نکته مهم این است که در برخی موارد تنها کودک است که منشأ استرس را متوجه می‌شود حال آنکه از نگاه والدین همه چیز خوب و طبیعی به نظر می‌رسد.

به طور کلی کودکی که دچار تیک‌های ساده است به عنوان یک دانش آموز همواره مراقب و ایده آل‌گرا رفتار می‌کند.

والدینی که چنین کودکانی دارند باید به این واقعیت هم توجه داشته باشند که در برخی موارد عامل بروز تیک چیزی نیست جز داروهای مختلف. از آن گذشته ثابت شده که برخی نوشیدنی‌ها نظیر قهوه، دفعات بروز تیک را در کودک مبتلا به این عارضه افزایش می‌دهد.

توجه داشته باشید که تنبیه از سوی والدین، مسخره شدن توسط همکلاسی‌ها و یا سرزنش شدن از سوی معلم‌ها کمکی به درمان تیک در کودک نمی‌کند و در بسیاری از موارد شدت آن را نیز بیشتر می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که تیک‌های ساده معمولا در محیط آموزشی ناپدید می‌شوند. البته در برخی کودکان نیز شدت تیک‌ها به طور غیرارادی بیشتر می‌شود.

با این حال خبر خوشحال کننده این است که معمولا تیک‌ها به طور طبیعی متوقف می‌شوند. تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از این حرکات غیرارادی سه ماه تا یک سال پس از آغاز شدن، به تدریج محو شده و از بین می روند. به خاطر داشته باشید که اگر تلاش زیادی به خرج دهید تا به ریشه تیک‌ها پی ببرید و کودک متوجه کنجکاوی‌تان شود، شدت تیک‌هایش بیشتر می‌شود. از این رو توصیه می‌شود که کودک مبتلا به تیک را به هیچ وجه تحت فشار روحی و روانی قرار ندهید. گذشت زمان بهترین درمان برای این دسته از بیماران به حساب می‌آید.

به طور کلی هیچگونه آزمایش خاصی برای تشخیص دقیق تیک و شدت آن در کودکان وجود ندارد و اکثر پزشکان وضعیت کلی بیمار را با توجه به توضیفی که والدین از او ارایه می‌دهند ترسیم می‌کنند. در صورتی‌ که شدت تیک‌ها قابل توجه باشد از تکنیک‌هایی نظیر الکتروکاردیوگرام (EEG) و حتی MRI استفاده می شود.