حساسیت غذایی در کودکان، احتمال بروز آلرژی

حساسیت غذایی در کودکان عارضه‌ای است که به گفته کارشناسان طی ۲۰ سال اخیر به دلیل تنوع غذاهای صنعتی، دو برابر شده است.
حدود شش درصد کودکان در سه سال ابتدایی زندگی این نوع حساسیت را تجربه می‌کنند، حساسیت بیشتر این کودکان به پروتئین شیر گاو، سپس تخم مرغ و بادام‌زمینی است.
حساسیت به شیر و تخم‌مرغ در ۵۰ درصد از کودکان طی سه تا پنج سالگی از بین می‌رود، اما حساسیت به برخی مواد غذایی چون ماهی و بادام زمینی می‌تواند تا پایان عمر باقی بماند.

آغاز حساسیت غذایی از دوران جنینی
متخصصان اطفال تاکید می‌کنند: خوراندن زودهنگام غذاهای متنوع و مختلف به نوزادان، پیش از شش ماهگی و حتی یکسالگی از عوامل بسیار مهم در بروز حساسیت‌های غذایی محسوب می‌شود، چرا که در این سنین، هنوز مخاط روده‌ای تکامل پیدا نکرده و به انواع مواد غذایی واکنش نشان می‌دهد.
خانم‌های بارداری که زمینه ابتلا به آلرژی را دارند، باید طی بارداری ، مصرف مواد غذایی حساسیت‌زا چون تخم‌مرغ، بادمجان، گوجه‌فرنگی و بادام زمینی را به حداقل برسانند. همچنین دوری از اضطراب و هیجان برای مادران، در زمان بارداری ضروری است، چراکه استرس امکان بروز حساسیت را بیشتر می‌کند.

مصرف لبنیات برای مادران ممنوع!
حساسیت‌های غذایی در بیشتر موارد زمینه ژنتیکی دارد، یعنی از پدر یا مادر منتقل می‌شود، اما مواجه نشدن با مواد غذایی حساسیت‌زا در کنترل این عارضه موثر است.
در برخی موارد حساسیت غذایی به طور سریع، با واکنش‌های شدید تنفسی و افت فشار خون همراه می‌شود که بسیار خطرناک است و درمان آن به مراجعه سریع به مراکز درمانی وابسته است، اما به طور شایع این نوع حساسیت به صورت واکنش پوستی یعنی اگزما همراه با دل‌درد، اسهال یا تحریک‌شدن سیستم تنفسی خود را نشان می‌دهد، اما در نوزادان معمولا حساسیت به پروتئین شیر گاو با دل‌درد، استفراغ‌های مکرر و ناآرامی کودک همراه است.
در چنین شرایطی ناگزیریم به مادر رژیمی بدهیم که در آن از مصرف لبنیات منع می‌شود. در کودکانی که شیر خشک می‌خورند، تغییر نوع شیر خشک و مصرف شیرهای هیدرولیزه ضروری است.

کهیر؛ نشانه اصلی حساسیت غذایی
عمده‌ترین نشانه حساسیت‌های غذایی در کودکان، کهیر یا ضایعات پوستی اگزمایی است که می‌تواند با مصرف ماهی، شکلات، مواد رنگی و افزودنی، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، کیوی، بادمجان، تخم مرغ، بادام زمینی و بادام هندی ایجاد شود.
یکی از خطرناک‌ترین انواع حساسیت‌های غذایی، آلرژی به پروتئین گندم است که معمولا به طور ارثی به کودک انتقال پیدا می‌کند و با جلوگیری از مصرف مشتقات گندم قابل کنترل و درمان است. البته علائم حساسیت به برخی مواد غذایی به سرعت از بین می‌رود، اما در برخی موارد مراجعه سریع به پزشک متخصص یا مرکز درمانی ضروری است.

آمادگی ابتلا به حساسیت
برخی از کودکان سابقه ارثی ابتلا به حساسیت دارند، پس از بروز نشانه‌های پوستی، گوارشی و تنفسی نابهنگام در این کودکان، والدین باید بررسی جدی‌تری برای یافتن نوع حساسیت کودک انجام دهند.
معمولا کودکانی که آلرژی غذایی دارند نسبت به پروتئین موجود در مواد غذایی واکنش نشان می‌دهند، اما در برخی موارد بروز نشانه‌های پوستی و گوارشی حاد می‌تواند دلایل دیگری بجز آلرژی داشته باشد. این نکته نباید نادیده گرفته شود که حساسیت غذایی حتما بلافاصله پس از مصرف ماده حساسیت‌زا بروز نمی‌کند، یعنی ممکن است چند روز بعد یا حتی مدتی پس از مصرف ایجاد شود.
همچنین در برخی موارد پروتئین ماده غذایی که در کودک ایجاد حساسیت می‌کند، طی فرآیند پخته‌شدن ،اثر حساسیت‌زایی‌اش را از دست می‌دهد. یعنی برخی کودکان به تخم مرغ حساسیت دارند، ولی غذاهایی را که در آنها از تخم مرغ استفاده می‌شود، براحتی مصرف می‌کنند.

نگذارید آلرژی آزاردهنده شود
به گفته دکتر شیروانی مهم‌ترین اقدام کنترلی برای جلوگیری از بروز آلرژی در کودک باید از دوران بارداری مادر آغاز شود. یعنی مادر بارداری که زمینه آلرژیک دارد، نباید از مواد آلرژی‌زا استفاده کند.
همچنین استرس به خودی خود عامل بروز بسیاری از بیماری‌های نهفته در جنین محسوب می‌شود، پس داشتن آرامش برای مادر باردار ضروری است.
تغذیه نوزاد با شیر مادر توصیه می‌شود. مصرف شیر خشک به عنوان یک ماده صنعتی احتمال بروز آلرژی را تشدید می‌کند.
همچنین توصیه می‌شود که اولین غذای کمکی کودک، غذاهای آماده صنعتی چون «سرلاک» نباشد، بلکه تغذیه کمکی کودک با فرنی خانگی آغاز شود. دادن غذای ادویه‌دار نیز به کودکان توصیه نمی‌شود.
آنچه از همه این موارد مهم‌تر است، توجه و دقت والدین به واکنش‌های کودکی است که به طور ارثی احتمال بروز آلرژی غذایی دارد، تا در صورت بروز علائم برای کنترل و درمان آن بسرعت اقدام شود.