درد شکمی در کودکان، علت و درمان

علل دردهای شکمی
عفونت
عفونت ویروسی یا باکتری می‌تواند باعث شکم‌درد شود. اغلب این علائم با مشکلات دستگاه گوارش در ارتباط‌اند مانند گرفتگی شکمی، حالت تهوع و کم‌آبی.

مشکلات مربوط به غذا
مسمومیت غذایی، حساسیت غذایی، خوردن زیاد - هریک از این‌ها می‌توانند سبب مشکلات موقت برای کودک شما شوند.

مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی از مشکلات ساده مانند خوردن سوپ تا بیماری‌های جدی‌تر مانند خوردن قرص‌های آهن یا مصرف بیش‌ازاندازه‌ی برخی داروها مانند استامینوفن ایجاد شود.

جراحی‌ها یا مشکلات سلامتی
جراحی‌های ممکن برای شکم‌درد می‌تواند شامل آپاندیس یا مسدود شدن روده‌ها باشد. بعلاوه مشکلاتی خارج از شکم نیز می‌توانند موجب شکم‌درد کودک شما شوند. مثلاً کودک شما ممکن است بر اثر عوارض ناشی از دیابت و با نیش عنکبوت سیاه دچار دل‌درد شود.

نشانه‌های دردهای شکمی
زمان درد
مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد دردهای شکمی باید به یاد داشته باشید این است که این دردها زیاد طول نمی‌کشند. بیشتر ما دردهای شکمی را تجربه کرده‌ایم و به یاد داریم که اغلب درد در طی بیست‌وچهار ساعت برطرف می‌شود. اگر درد شما بیش از 24 ساعت طول کشید باید نزد پزشک بروید.

محل درد
بیشتر دردهای ساده در مرکز شکم احساس می‌شوند. کودک اغلب اطراف ناف خود را می‌مالد. درد در نواحی دیگر شکم می‌تواند نگران‌کننده‌تر باشد. خصوصاً اگر درد در زیر سمت راست شکم حس شود. درد این ناحیه آپاندیس در نظر گرفته می‌شود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.

ظاهر کودک
به‌عنوان یک قانون کلی اگر کودک شما علاوه بر درد ظاهر بدی دارد باید او را نزد پزشک ببرید. مشکلات کلیدی در زمان دل‌درد شامل پریدگی رنگ، تعرق زیاد و یا خواب‌آلودگی و بی‌حوصلگی کودک است. اگر حواس کودک با بازی پرت نشده و یا از خوردن یا نوشیدن خودداری می‌کند شرایط کمی نگران‌کننده‌تر است.

استفراغ
اغلب استفراغ زود متوقف می‌شود. اما اگر این حالت در کودک شما برای بیشتر از ۲۴ ساعت ادامه داشت باید با پزشک مشورت کنید.

ظاهر استفراغ
در هر سن استفراغی که همراه با خون یا مواد تیره‌رنگ است می‌تواند دلیلی بر شرایط اضطراری باشد. استفراغ طولانی‌مدت و عدم تحمل مایعات می‌تواند باعث کم‌آبی شود. نشانه‌های کم‌آبی مانند خشکی دهان یا نداشتن ادرار دلیل دیگری بر وجود یک مشکل است.

اسهال
اسهال همراه با دل‌درد رایج است و اغلب نشان می‌دهد یک ویروس عامل این مشکل بوده است. این حالت می‌تواند برای چند روز ادامه داشته باشد اما اغلب کمتر از ۷۲ ساعت طول می‌کشد. اسهال، خصوصاً زمانی که با استفراغ همراه است، می‌تواند باعث کم‌آبی شود. وجود خون در مدفوع دلیلی است که باید حتماً نزد پزشک بروید.

تب
همیشه تب نشانه‌ی یک مشکل جدی نیست. باید دقت داشته باشید که اغلب اوقات در زمان دل‌درد دمای طبیعی بدن نشان‌دهنده‌ی مشکل جدی‌تری است.

درد کشاله‌ی ران
یک مشکل جدی که ممکن است پسران به آن دچار شوند درد شکمی است که اغلب از جایی دیگر به وجود می‌آید. مشکل پیچش بیضه‌هاست، در این زمان یک بیضه به دور خود می‌پیچد و منبع خونی خود را مسدود می‌کند. شاید کودک از گفتن محل درد به شما خجالت بکشد، بنابراین باید از او بپرسید پایین‌تر از شکم هم درد دارد یا نه. مشکل بیضه اغلب اگر زود درمان شود به‌سادگی قابل‌حل است. بنابراین اگر کودک شما از درد در ناحیه‌ی ران یا بیضه شکایت می‌کند او را حتماً نزد پزشک ببرید.

مشکلات ادرار
درد شکم می‌تواند با هرگونه مشکل در ادرار همراه باشد مانند ادرار دردناک یا مکرر. این درد ممکن است نشانه‌ی عفونت مثانه بوده و شرایطی است که نیاز به درمان دارد.

جوش‌های پوستی
علل جدی دردهای شکمی می‌تواند با دانه‌های پوستی نیز همراه باشند. ترکیب دانه‌های پوستی و دل‌درد اغلب نشانه‌ای هستند که باید نزد پزشک بروید.

تست‌ها و آزمایش‌ها
درد شکمی در کودکان دلایل متعددی دارد که ممکن است روی اعضای مختلفی اثر بگذارد که هریک نیاز به آزمایش‌های تشخیصی خاص خود دارند. پزشک از شما سابقه‌ی بیماری کودک را پرسیده و آزمایش‌هایی انجام می‌دهد که می‌تواند شامل آزمایش مقعدی برای بررسی خون در مدفوع باشد. علاوه بر این اطلاعات پزشک ممکن است تست‌های دیگری نیز انجام دهد.

آزمایش خون، نمونه‌گیری مدفوع، تصویربرداری ( سی‌تی‌اسکن، ایکس ری و سونوگرافی ) و آزمایش‌های خاص دیگری نیز ممکن است انجام شود.

مراقبت از کودک در خانه
استراحت
اغلب استراحت برای کودکی که از دل‌درد رنج می‌برد مؤثر است.

رژیم غذایی
بدون خوردن غ ذای جامد شما مدت زیادی زنده می‌مانید اما باید به مصرف مایعات ادامه دهید. اغلب زمان می‌برد تا فرد دچار کم‌آبی شود مگر اینکه استفراغ یا اسهال شدید داشته باشد. بنابراین همیشه لازم نیست کودک را مجبور به نوشیدن مایعات کنید.

مایعات مناسب برای کودک
به نوزادان آب یا شیر جوشیده زیاد ندهید زیرا می‌تواند با نمک موجود در بدن آن‌ها مشکلاتی جدی ایجاد کند. پزشکان برای پیشگیری و درمان کم‌آبی مایعات مختلفی را پیشنهاد می‌دهند برای مثال پدیالایت.
انتخاب مناسب برای کودکان بزرگ‌تر شامل آب زنجبیل یا آب سوپ است. از دادن نوشیدنی‌هایی که دل‌درد را تشدید می‌کنند خودداری کنید. اگر کودک بزرگ‌تر شما به دنبال نوشیدنی‌های ملایم باشد بهتر است نوشیدنی‌های کافئین دار به او ندهید.

غذاهای جامد
کودک شما را متوجه می‌کند که چه زمانی برای ادامه‌ی مصرف غذاهای جامد مناسب است. در ابتدا به‌آرامی شروع کنید. اول غذاهای تست یا کراکر را امتحان کنید. زمانی که بدن کودک می‌توانست این غذاها را تحمل کند به دادن غذاهای دیگر ادامه دهید. موز، سس سیب و برنج پخته غذاهایی هستند که پس از تغذیه با مایعات برای کودک مناسب می‌باشند.

داروها
برای کنترل تب می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. بیشتر پزشکان از دادن آسپرین به کودکان خودداری می‌کنند. پزشک داروهای گیاهی یا دیگر درمان‌های خانگی را تجویز نمی‌کند.

چه زمانی نزد پزشک برویم
اگر کودک شما هر یک از علائم زیر را داشت سریعاً نزد پزشک بروید:
درد مداوم در سمت راست شکم که ممکن است آپاندیس باشد
درد محدود در یک سمت شکم
درد شکمی شدید یا مداوم یا دردی که پس از ۲۴ ساعت رفع نشده است
احساس درد زمانی که شکم او را فشار می‌دهید
شکم متورم یا خیلی سفت
درد در کشاله‌ی ران یا درد و سوزش در بیضه‌ها
تب بدون دلیل
استفراغ و اسهال شدید
خونریزی از مقعد
خون در مدفوع یا استفراغ
جراحی اخیر در ناحیه‌ی شکم