یائسگی زودرس در زنان، چرا در ایران شایع شده است؟

عادت ماهانه‌تان این اواخر قطع شده و در سر و صورتتان احساس گرمای شدیدی می‌کنید؟ هنوز مانده تا ۳۵ ساله شوید اما این تغییر ناگهانی عادت ماهانه نگرانتان کرده و می خواهید بدانید که دچار یائسگی شده‌اید یا نه؟ برای پرسیدن این سوالات و دلیل بروز یائسگی زودرس به گفتگو با فاطمه ذکایی، کارشناس مامایی و طب سنتی، پراختیم و از او درباره این بیماری شایع زنان در جامعه امروز پرسیدیم.

فاطمه ذکایی، کارشناس مامایی و طب سنتی درباره دلایل بروز یائسگی زودرس می‌گوید: «یائسگی زودرس ممکن است به دلیل کوچک شدن و از کار افتادن تخمدان‌ها و اختلال در محور هیپوفیز، هیپوتالاموس و تخمدان اتفاق بیفتد و یا مصرف دارو‌های مختلف، چاقی، استرس، شوک‌های ناگهانی، تغذیه نا‌مناسب و اختلالات هورمون‌های درون‌ریز مانند غدد فوق کلیه و تیروئید سبب بروز آن شوند. زنانی که زودتر از سن ۳۵ سالگی عادت ماهیانه آنها برای همیشه قطع می‌شود دچار یائسگی زودرس می‌شوند که متاسفانه این روز‌ها بسیار شایع شده است.»
اولین و شایع‌ترین علامتی که توجه خانم‌ها را نسبت به این موضوع مشکوک می‌کند،‌قطع عادت ماهیانه است. معمولا این خانم‌ها از گُرگرفتگی و داغ شدن ناحیه سر و گردن و صورت گله‌مند هستند. اما قطعی‌ترین تشخیص برای یائسگی زودرس، مراجعه به متخصص زنان و زایمان و انجام‌آزمایش‌های هورمونی است. ذکایی درباره این آزمایش‌ها توضیح می‌دهد:« در این آزمایش‌ها علاوه بر اندازه‌گیری سطح هورمون‌ها، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا هنوز ارتباط تخمدان با هیپوفیز و هیپوتالاموس برقرار است یا نه. در مراحل پیشرفته‌تر یائسگی زودرس، سونوگرافی واژینال انجام می‌گیرد تا سایز تخمدان مشخص شود.»

برای پیشگیری از این بیماری، ورزش،‌تغذیه سالم و دوری از استرس بسیار موثر است. البته طبیعی است که در جامعه و جهان امروز نمی‌توان بدون استرس زندگی کرد اما می‌توان با کسب مهارت‌های زندگی و اجتماعی این میزان استرس را به حداقل رساند. به همین دلیل این کارشناس مامایی می‌گوید:« پرهیز از خوردن بیش از حد غذا‌هایی که حاوی مقدار زیادی چربی‌های اشباع‌شده هستند، غذا‌های سرخ‌کردنی، انواع شیرینی‌، فست‌فود و نوشابه‌های گازدار در پیشگیری از بروز یائسگی زودرس بسیار موثر هستند. به جای خوردن این غذا‌های مضر، اگر خانم‌ها به خوردن غذا‌های ساده، تازه‌خوری غذا‌ها و استفاده از مواد غذایی تازه به جای خوردن غذا‌های فریز شده، نخوردن چند غذای مختلف در یک وعده غذایی و تنوع دادن به غذا‌ها در روز‌های مختلف، خوردن تنها یک نوع می‌میوه در روز و تنوع بخشیدن به نوع میوه در روز‌های مختلف و استفاده از جوانه‌ها و دانه‌ها عادت کنند، خیال خودشان از بروز نکردن یائسگی زودرس راحت می‌شود.»
خوشبختانه اکنون کلاس‌ها و برنامه‌های آموزشی متنوع و مختلفی در زمینه بهبود سطح زندگی در همه ابعاد برگزار می‌شود که از آن جمله می‌توان به کلاس‌های روان‌درمانی و کارگروه‌های روانشناسی اشاره کرد. خانم‌ها با استفاده از آموزش‌های این دوره‌ها و کلاس‌ها، مهارت‌های فکر بهتر و مهار خشم و استرس را فرا می‌گیرند تا بتوانند زندگی و اضطراب خود را مدیریت کنند. چون استرس عامل بسیار مهمی در بروز یائسگی زودرس است.

متاسفانه در طب رایج هیچ‌گونه درمانی برای یائسگی زودرس وجود ندارد. بر همین اساس، ذکایی توضیح می‌دهد:«در طب رایج، متخصصان تنها برای جلوگیری از ابتلای خانم‌های یائسه شده به پوکی استخوان، برای آنها ویتامین D، کلسیم، هورمون‌های استروژن و پروژسترون تجویز می‌کنند. این هورمون‌ها درواقع برای این تجویز می‌شوند که دوره عادت ماهیانه را به صورت مصنوعی وادار به فعالیت کنند. البته تجویز این دارو‌ها و هورمون‌ها برای خانم‌هایی که زمینه سرطان‌های وابسته به هورمون دارند با احتیاط و تحت شرایط خاصی تجویز می‌شود چون احتمال بروز بیماری‌های قلبی و عروقی وجود دارد. جالب است بدانید که احتمال درمان یائسگی در طب سنتی زیاد است. چرا که کارشناسان این طب با روش خود بر روی تخمدان‌ها، مغز و هیپوفیز خانم‌هایی که ظرفیت دارند به حالت عادی برگردند کار کرده و آنها را درمان می‌کنند.»