مصرف داروهای موضعی در بارداری، عوارض دارد؟

همه ما می‌دانیم که برای مصرف داروهای خوراکی در دوران بارداری باید با پزشک مشورت کنیم. اما درباره مصرف داروهای موضعی در بارداری چه؟ آیا عوارض دارند؟

مصرف داروهای موضعی در بارداری، کورتیکواستروئیدها
کورتیکواستروئیدها گروهی از داروها هستند که پاسخ ایمنی را تضعیف می‌کنند و برای درمان التهاب استفاده می‌شوند.

کورتیکواستروئیدها گروهی از داروها هستند که پاسخ ایمنی را تضعیف می‌کنند و برای درمان التهاب استفاده می‌شوند.

کورتیکواستروئیدهای موضعی در قسمت‌های خارجی بدن مانند پوست (به عنوان کرم و پماد برای درمان بیماری‌هایی مانند پسوریازیس و اگزما)، بینی (به صورت قطره یا اسپری، برای درمان آلرژی، سینوزیت و پولیپ بینی) و چشم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این داروها برای چشم‌ها به صورت قطره یا پماد، برای درمان آلرژی، آسیب‌های چشمی و بیماری‌های التهابی چشم کاربرد دارند .

بیشتر بخوانید: تغییرات مو و ناخن در بارداری، چگونه است؟

مصرف کورتیکواستروئیدها برای پوست، بینی و چشم
کورتیکواستروئیدهایی که برای پوست استفاده می‌شوند عبارتند از: آلکلومتازون، بکلومتازون، بتامتازون، کلوبتازول، کلوبتازون، دی فلوکورتولون، فلودروکسی کورتید، فلوسینولون، فلوسینونید، فلوتیکاسون، هیدروکورتیزون و مومتازون.
کورتیکواستروئیدهایی که به عنوان اسپری بینی یا قطره استفاده می‌شوند عبارتند از: بکلومتازون، بتامتازون ، بودزوناید، فلوتیکاسون، مومتازون و تریامسینولون.
کورتیکواستروئیدهایی که برای درمان مشکلات چشم استفاده می‌شوند عبارتند از: بتامتازون، دگزامتازون، فلورومتولون، هیدروکورتیزون، لوتپردنول و پردنیزولون.

مزایای استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی در بارداری چیست؟
کورتیکواستروئیدهای موضعی خارش، تحریک و التهاب مرتبط با برخی شرایط آلرژیک و التهابی را تسکین می‌دهند.
بنابراین استفاده از آن‌ها می‌تواند کیفیت زندگی را تا حد زیادی بهبود ببخشد و ممکن است برای جلوگیری از عوارض ناشی از التهاب کنترل‌نشده پوست و چشم مورد نیاز باشد.

مگر اینکه درمان‌های موضعی کورتیکواستروئید در مناطق بسیار بزرگ پوست یا بافت آسیب‌دیده اعمال شود، به خوبی جذب جریان خون نمی‌شوند.

به طور کلی، مگر اینکه درمان‌های موضعی کورتیکواستروئید در مناطق بسیار بزرگ پوست یا بافت آسیب‌دیده اعمال شود، به خوبی جذب جریان خون نمی‌شوند. یعنی معمولا بعید است به اندازه‌ای به نوزاد متولد نشده برسند که باعث ایجاد مشکل شوند .

آیا استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی در بارداری خطراتی دارد؟
به طور کلی، داده‌های موجود، این نگرانی را ایجاد نمی‌کند که کورتیکواستروئیدهای موضعی در صورت استفاده طبق تجویز می‌توانند به نوزاد در رحم آسیب برسانند.
با این حال، درمان‌های استروئیدی دارای «قدرت» متفاوتی هستند.
اگر برای درمان از کورتیکواستروئید «با قدرت بالا» استفاده می‌کنید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که در دوران بارداری از کورتیکواستروئیدی با قدرت پایین‌تر استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: داروهای خطرناک در بارداری، کدامند؟

آیا جایگزینی برای استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی در بارداری وجود دارد؟
گاهی درمان جایگزین وجود دارد . بسته به بیماری زمینه‌ای که در حال درمان است، ممکن است داروهای مختلفی (غیر کورتیکواستروئیدی) وجود داشته باشد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
علاوه بر این، برخی از شرایط التهابی در بارداری به دلیل تغییرات در سیستم ایمنی بدن بهبود می‌یابند، به این معنی که ممکن است دیگر نیازی به درمان نباشد.
خانم‌هایی که از کورتیکواستروئیدهای موضعی استفاده می‌کنند و قصد بارداری دارند یا باردار می‌شوند، باید با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنند تا داروی آن‌ها بررسی شود.

اگر ترجیح بدهم از داروها در بارداری استفاده نکنم چه؟
بسته به شرایط پزشکی زمینه‌ای، ممکن است برای جلوگیری از عوارض، مصرف کورتیکواستروئید یا داروهای دیگر در دوران بارداری توصیه شود.
پزشک شما فقط در صورت لزوم این داروها را تجویز می‌کند.

آیا کودک من به نظارت اضافی نیاز دارد؟
به‌عنوان بخشی از مراقبت‌های روتین قبل از زایمان، به اکثر زنان در حدود هفته بیستم بارداری یک اسکن بسیار دقیق برای بررسی رشد کودک پیشنهاد می‌شود. خانم‌هایی که در اوایل بارداری از کورتیکواستروئیدهای موضعی استفاده کرده‌اند معمولا نیازی به نظارت اضافی ندارند.

آیا اگر پدر از کورتیکواستروئیدهای موضعی استفاده کرده باشد، خطری برای کودک وجود دارد؟
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه کورتیکواستروئیدهای موضعی که توسط پدر در زمان لقاح استفاده می‌شود می‌تواند به نوزاد آسیب برساند، وجود ندارد.

بیشتر بخوانید: سونوگرافی واژینال در بارداری، کی و چرا؟

پرسش و پاسخ نی نی بان درباره مصرف داروهای موضعی در بارداری
سئوال مخاطب نی‌نی‌بان: من در دوران بارداری به دلیل کمر درد شدیدی که دارم از پماد موضعی دیکلوفناک استفاده می‌کنم. خواستم بدونم آیا برای جنین بدون ضرر است؟ در ضمن من هفته هفتم بارداری هستم.

پاسخ دکتر طاهره آقاسیان، متخصص زنان:
دوست عزیز، در زمان بارداری نباید از هیچ دارویی بدون تجویز پزشکتان استفاده کنید. مخصوصا در سه ماه اول چون جنین در حال رشد و تغذیه از مادر است، بیشتر باید مراقب باشید.

در زمان بارداری نباید از هیچ دارویی بدون تجویز پزشکتان استفاده کنید. مخصوصا در سه ماه اول چون جنین در حال رشد و تغذیه از مادر است، بیشتر باید مراقب باشید.

البته چون پماد شما موضعی است آسیب خاصی به جنین نمی‌زند ولی بهتر است بدون تجویز پزشکتان دارو چه خوراکی و چه موضعی استفاده نکنید.

پیشنهاد ویژه: آشنایی با مراکز سونوگرافی در کلینیک نی نی بان

پاسخ دکتر شیرین نیرومنش، متخصص زنان و زایمان:
کمردرد خفیف در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و بزرگ شدن رحم است که گاهی منجر به کمر درد می‌شود. اگر مادر سابقه کمر درد یا دیسک کمر داشته باشد، با حاملگی و ایجاد تغییرات هورمونی این مساله شدت بیشتری پیدا می‌کند. بهتر است با انجام سونوگرافی رشد جنین را کنترل و همچنین از انجام کارهای سنگین خودداری کنید.
اگر کمردردتان شدید و با علائم انتشار و گزگز در پاها همراه است، باید به یک متخصص ارتوپدی و توانبخشی ، یا مغز و اعصاب مراجعه کنید. کمردرد خفیف در صورتی که مختصر باشد، جزو علائم شایع در دوران بارداری به شمار می‌رود.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.