اگر دیابت بارداری داریم چه کنیم؟

وقتی غذا می خوری، سیستم گوارش بدن بسیاری از مواد غذایی را به صورت نوعی قند که گلوکز نام دارد، تجزیه می کند. گلوکز یکی از مهم ترین و ضروری ترین منابع برای تأمین انرژی بدن است. گلوکز به جریان خون وارد می شود و سلول های بدن با کمک انسولین (هورمونی که توسط پانکراس تولید می شود)، از آن برای تأمین انرژی استفاده می کنند. با این حال، اگر در بدن به میزان کافی انسولین ترشح نشود یا سلول های بدن برای پاسخگویی به انسولین مشکلی داشته باشند، مقدار زیادی انسولین در خون باقی می ماند. هورمون های دوران بارداری تأثیر انسولین را کاهش می دهند؛ بنابراین بدن میزان بیشتری از آن را تولید می کند. اگر بدن نتواند میزان انسولین را کنترل کند، سطح قند خون ممکن است بسیار بالا رود. در این شرایط دیابت بارداری به وجود می آید و کنترل آن اهمیت زیادی دارد؛ چرا که این روند ممکن است به جنین آسیب برساند.

تغییر رژیم و عادت های غذایی
اگر به دیابت بارداری مبتلا شده باشی، باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کنی که پزشک متخصص به تو پیشنهاد می کند. ویژگی های جسمانی و شرایط بارداری هر فرد با دیگری متفاوت است؛ به همین دلیل افرادی که به دیابت دوران بارداری دچار هستند هم با توجه به شرایط فیزیکی و نوع خاص مسائل جسمانی، باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کنند. پیش از اینکه تصمیم قطعی برای رژیم غذایی گرفته شود، نیاز به بررسی ترکیب های غذایی و امتحان خوراکی های متفاوت است که بهترین و مؤثرترین رژیم غذایی برای بدن هرکس تعیین شود. برخی از مادرانی که به دیابت دوران بارداری مبتلا هستند، معتقدند غذاهایی که باعث بالا رفتن سطح قند خون می شوند، در طی دوران بارداری تغییر می کنند و برخی دیگر نیز بیان کرده اند که در تمام دوران بارداری، برخی غذاها همیشه سطح قند خون را بالا می برده اند.

منظم غذا خوردن
غذا خوردن منظم در سه وعده غذایی روزانه، میزان مشخصی ماده غذایی را به بدن می رساند. سعی کن روزانه سه وعده غذایی مصرف کنی و از انواع گروه خوراکی ها مثل پروتئین ها، سبزیجات و کربوهیدرات ها استفاده کنی. اگر به دیابت بارداری مبتلا شده ای، باید رژیم غذایی ات را به طور مناسب و کاربردی تغییر بدهی، مثلاً باید میزان پروتئین و سبزیجات رژیم غذایی ات را افزایش و سهم کربوهیدرات ها را کاهش دهی.
اگر تصمیم داری ترکیب برنج قهوه ای و سبزیجات میل کنی، برای برقراری تعادل در میزان کربوهیدرات ها لازم است میزان برنج را کم کنی و به جای آن سهم سبزیجات را بالا ببری. می توانی مقداری مرغ به این ترکیب اضافه کنی و با مصرف پروتئین کافی، سیر هم بشوی.
اگر می خواهی سالاد سیب زمینی و تن ماهی بخوری، میزان سیب زمینی را کاهش بده و به جای آن از تخم مرغ پخته شده استفاده کن.
برای تنظیم غذایی مثل ماکارونی، به جای پر کردن بشقاب با رشته های اسپاگتی و پوشاندن آن با سس، از مقدار کمتری اسپاگتی استفاده کن و سس را با آن در ماهیتابه هم بزن تا حجم کمتری سس در بشقابت بریزی. از مقداری پنیر و سبزیجات تازه در کنار این غذا استفاده کن.
بهتر است از ایجاد وقفه های زمانی طولانی بین وعده های غذایی جلوگیری کنی. به این ترتیب سطح قند خون تا حد امکان ثابت باقی می ماند. ممکن است به این نتیجه برسی که بهتر است میزان هر سهم غذایی را کاهش دهی و در طول روز از چند اسنک سالم هم استفاده کنی. خوردن میان وعده های سالم بعد از ناهار، مثل حمص یا میوه های تازه، ماست و آجیل، برای تنظیم سطح قند خون فوق العاده است.

کنترل میزان کربوهیدرات ها
در مواد غذایی سه نوع کربوهیدرات وجود دارد:
قند (به طور طبیعی در میوه ها، عسل و برخی از سبزیجات وجود دارد؛ قند و شکر صنعتی هم در این دسته جا دارند).
نشاسته (در نان، برنج، اسپاگتی و سیب زمینی یافت می شود).
فیبر (در پوست سبزیجات و غلات کامل یافت می شود).
همه کربوهیدرات ها سطح قند خون را تغییر می دهند، بنابراین رعایت تعادل در دریافت و مصرف آن ها اهمیت زیادی دارد. دکتر متخصص احتمالاً این نکته را به تو گوشزد می کند که کربوهیدرات کمتری در هر وعده غذایی مصرف کنی و میزان کربوهیدارت مورد نیاز بدن را در طول روز پخش کنی تا سطح قند خون با مصرف مقدار زیادی کربوهیدرات، به یک باره بالا نرود. همچنین اگر به دیابت بارداری مبتلا باشی، نیاز است مصرف غذاهای پر کربوهیدرات و فرآوری شده مثل نان سفید، غلات تصفیه شده، بیسکوییت ها و شیرینی ها را قطع کنی. به جای این خوراکی ها از نشاسته های کامل و نصفیه نشده مثل غلات، برنج قهوه ای و سبزیجات، آن هم در اندازه مشخص و توصیه شده استفاده کن.
مدیریت میزان مصرف کربوهیدرات ها با جایگزینی مقداری از هر سهم غذایی با پروتئین (مثل تخم مرغ و گوشت بوقلمون)، سبزیجات و همچنین چربی های سالم (مثل کره، پنیر، آووکادو و کره بادام زمینی) راحت تر خواهد بود. بنابراین به جای خوردن دو تکه نان و مربا برای وعده صبحانه، یک قطعه نان با تخم مرغ پخته شده میل کن.