انواع مسمومیت های بارداری، مراقب باشید

کنترل و مدیریت بسیاری از بیماری ها نیازمند یک دارو و در بیشتر موارد چندین دارو است. تداخل بین غذا و دارو می تواند اثربخشی داروها را تغییر داده و بر درمان دارویی بیماری ها اثرگذار باشد؛ رژیم غذایی در کنار مکمل ها می تواند اثربخشی دارو را کاهش و یا سمیت آن را افزایش دهد.
مزیت های کاهش تداخل غذا و دارو عبارتند از دستیابی به هدف درمان، عدم قطع پیش از موعد دارو، به حداقل رسیدن نیاز به داروی اضافی، نیاز کمتر به کالری یا مکمل غذایی، پیشگیری از عوارض جانبی و ایجاد وضعیت تغذیه ای مطلوب.
تداخل میان غذا و دارو به دو دسته تقسیم می شوند: دسته ای که بر کارکرد شیمیایی دارو تاثیر می گذارند و دسته ای که بر روند گردش دارو در بدن و دفع آن اثر می گذارند که عمده ی این تداخلات در دسته دوم دیده می شوند.
مهم ترین اندام در متابولیسم و انتقال دارو در بدن کبد است؛ یکی از سیستم های مهم آنزیمی که به تسهیل عملکرد دارو و متابولیسم مربوط است سیتوکروم p450 می باشد.
مواد غذایی یا مکمل ها می توانند باعث افزایش یا کاهش فعالیت سیتوکروم P۴۵۰ شوند؛ برای مثال کمبود آهن در بدن سبب افزایش فعالیت این سیستم آنزیمی و کمبود منیزیم باعث کاهش فعالیت آن می شود.

ارتباط سوء تغذیه و تداخل غذا و دارو
سوء تغذیه بیماران را در معرض خطر بیشتر تداخل غذا و دارو قرار می دهد.سوء تغذیه بر اثر داروها اغلب اوقات طی درمان های درازمدت پدید می آیند که در این شرایط، بیماران سالمند به دلیل کاهش جذب مواد مغذی، دریافت رژیم های فاقد مواد مغذی و دریافت بالای دارو در معرض خطر بیشتری قرار دارند.جنین در حال رشد، نوزادان و زنان باردار از جمله گروه های در معرض خطر تداخلات غذا و دارو هستند.

عواملی که خطر تداخل غذا و دارو را افزایش می دهند
مصرف همزمان چندین دارو، وضعیت تغذیه ای، ژنتیک، بیماری های زمینه ای، رژیم های غذایی خاص، مکمل های تغذیه ای، محصولات گیاهی، مصرف الکل، سوء مصرف داروها، آلرژی و عدم تحمل ها از جمله عواملی هستند که می توانند منجر به تداخل غذا و دارو شوند.
بیماران مبتلا به سرطان فعال، ایدز و بی اشتهایی عصبی شدید یا بیمارانی که دچار اتلاف بافتی هستند، بیشتر در معرض اختلال در انتقال دارو ناشی از تغییر سطح پروتئین های خون قرار دارند، چراکه شیوع سوء تغذیه در این بیماران بالا است. تغییرات دستگاه گوارش مانند استفراغ، اسهال، از بین رفتن مخاط معده و کاهش ترشح اسید سبب تغییر توزیع دارو در بدن می شود.سوء جذب ناشی از آسیب روده در سرطان، سلیاک و التهاب روده بزرگ نیز امکان تداخل غذا و دارو را افزایش می دهد.

ارتباط چاقی و مسمومیت دارویی
ذخیره شدن یک دارو یا مواد حاصل از متابولیسم های آن ها در بافت چربی، سببب طولانی شدن زمان پاکسازی آن ها از بدن شده و خطر مسمومیت حاصل از آن ها افزایش می یابد که در سالمندان بیمار این تداخل به دلیل کاهش عملکرد کبدی در پاکسازی دارو خطرناک تر است.
در بیماران بسیار چاق و سالمندان نسبت بافت چربی به بافت بدون چربی افزایش می یابد؛ بنابراین احتمال تجمع دارو های محلول در چربی از قبیل بنزودیازپین ها(مثل دیازپام،کلرودیازپوکساید،آلپرازولام) در آن ها بیشتر است.

اختلالات ژنتیکی و تداخل غذا و دارو
اختلالات ژنتیکی در آنزیم یا سیستم های آنزیمی سبب ایجاد تاثیرات خاصی بر پاسخ بدن به دارو می شود.فاویسم یا باقلایی، مقاومت به وارفارین، غیرفعال شدن آهسته ی ایزو نیازید یا فنلزین از جمله ی این اختلالات هستند. در افرادی که مبتلا به اختلال ژنتیکی غیرفعال شدن آهسته فنلزین سولفات هستند، احتمال افزایش خطر فشار خون در افرادی می شود که غذاهای حاوی تیرامین مصرف می کنند. غذاهای حاوی تیرامین شامل موز، سویا، عصاره گوشت، انواع سوسیس، گوشت هایی که با ترد کننده عمل آوری می شوند و میوه جات خشک می شوند.
دریافت دوز بالای ویتامین C و K سبب ایجاد همولیز حاد در افراد مبتلا به بیماری فاویسم می شود.
غیرفعال شدن آهسته ی ایزونیازید؛ دارویی که در درمان سل کاربرد دارد خطر کمبود پیریدوکسین یا B۶ را افزایش می دهد؛ کمبود پیریدوکسین سبب افزایش خطر بیماری های قلبی و عروقی و سنگ های کلیوی می شود که با علائم پوستی و یا عصبی تظاهر پیدا می کند.
لازم به ذکر است علاوه بر ایزونیازید، داروهایی مانند سیکلوسرین(درمان مشکلات عصبی)، هیدرالازین(درمان پرفشاری خون)، فنلزین(درمان افسردگی شدید)، جنتامایسین(درمان عفونت های جدی)، پنیسیل آمین(درمان بیماری ویلسون و مسمومیت با فلزات سنگین و سنگ های سیستئینی عودکننده کلیه)، تئوفیلین(درمان آسم) و L-دوپا(درمان پارکینسون) نیز می توانند کمبود پیریدوکسین را در پی داشته باشند. افرادی که مقاومت به وارفارین دارند ناچارند دوز بالایی از این دارو را مصرف نموده تا نتیجه ی مورد نظر پزشک به دست آید، این افراد می توانند با نظر پزشک، با قرار دادن غذاهایی نظیر سیر، پیاز، جینسینگ و مکمل های حاوی ویتامین E در دزاژ بالاتر از ۴۰۰ واحد اثر بخشی دارو را را بالا برده و نیاز به افزایش دوز آن را در بدن خود کاهش دهند.