افسردگی بعد از زایمان، ایران در رتبه چندم؟

می خواهیم از عوارض مختلف افسردگی در بین زنان پس از زایمان بگوییم و در مورد پیامدهای مختلف این اختلال در زندگی روزمره این افراد بیشتر بدانیم متاسفانه امروزه این نوع افسردگی شیوع زیادی در بین بانوان پیدا کرده است.

افسردگی پس از زایمان

مرضیه نوروزی، متخصص زنان و زایمان و نازایی با اشاره به اینکه در ایران در متاآنالیز گسترده‌ای که روی بیش از یازده هزار زن حامله انجام شد، شیوع افسردگی پس از زایمان 28/7 درصد بوده است، گفت: «متاسفانه شیوع افسردگی پس از زایمان در ایران بالاتر از میانگین جهانی است و طبق تحقیقاتی که توسط دکتر کورش سایه میری و همکاران در سال 1391 صورت گرفته، شیوع افسردگی در زنان شاغل به دلیل مشکلات نگهداری نوزاد هم زمان با کار و همچنین در زنان با سابقه افسردگی و در زنان با حاملگی ناخواسته، بیشتر است.»

دکتر مریم خادم با اشاره به این نکته گفت: «از نظر پزشکی نوع خفیف افسردگی «دلتنگی پس از زایمان» نامیده می‌شود که نوعی واکنش احساسی تشدید یافته، تقریبا در هفته اول پس از زایمان است. بروز این حالت بسیار شایع است و تقریبا در ۵۰ درصد زنان دیده می‌شود.»

اغلب خانم‌هایی که دچار دلتنگی پس از زایمان هستند، با آنکه از تولد نوزادشان شادند ولی دچار بی‌خوابی، بغض کردن، افسردگی، اضطراب، کاهش تمرکز و تحریک‌پذیری می‌شوند و چند ساعت اشک می‌ریزند، سپس آرام می‌شوند و مجددا گریه را از سر می‌گیرند. این روال حداکثر چند روز طول می‌کشد و بهترین درمان آن حمایت عاطفی و روانی از بیمار است و اینکه این اطمینان داده شود که این حالت گذراست. اما با این حال، این افراد باید از نظر ایجاد افسردگی شدید و سایر اختلالات روانی در آینده پایش شوند چراکه شیوع افسردگی پس از زایمان در ایران بالاتر از میانگین جهانی است.

این متخصص بیماری‌های زنان و زایمان در ادامه با اشاره به نتایج مطالعاتی که روی زنان باردار صورت گرفته، گفت: «در ایران در متاآنالیز گسترده‌ای که روی بیش از یازده هزار زن حامله انجام شد، شیوع افسردگی پس از زایمان ۲۸/۷ درصد بوده، یعنی رقمی بالاتر از میانگین جهانی. و طبق تحقیقاتی که توسط دکتر کورش سایه میری و همکاران در سال ۱۳۹۱ صورت گرفته، شیوع افسردگی در زنان شاغل به دلیل مشکلات نگهداری نوزاد هم زمان با کار و همچنین زنان با سابقه افسردگی و در زنان با حاملگی ناخواسته، بیشتر بوده است.»

علائم افسردگی پس از زایمان

وی با اشاره به اینکه در افسردگی پس از زایمان، بهترین کار صحبت با همراهان بیمار و ارجاع وی به متخصص محترم روانپزشکی است، گفت: «از جمله علائم افسردگی پس از زایمان می‌توان به احساس خستگی مفرط، غمگینی، ناامیدی، گناه و بی‌ارزشی، بی‌قراری، کاهش علاقه‌های قبلی مثلا کاهش میل جنسی، خستگی و همچنین کاهش تمرکز، بی‌خوابی یا برعکس خواب بیش از حد اشاره کرد. ضمن اینکه ولع زیاد به خوردن یا حتی بی‌اشتهایی مفرط، میل به خودکشی یا اقدام به آن و دردهای مقاوم سر یا شکم یا گوارش از دیگر علایم ابتلا به این اختلال است. معمولا در افسردگی پس از زایمان بهترین کار صحبت با همراهان بیمار و ارجاع وی به متخصص محترم روانپزشکی است. در این شرایط بنا به صلاحدید متخصص، داروهای خاصی به بیمار تجویز می‌شود و در صورت تشدید علائم و عدم پاسخ سرپایی به درمان، دستور بستری داده می‌شود.»

حمایت روانی اطرافیان

دکتر خادم با تاکید بر اینکه حمایت روانی همسر و خانواده نقش بسیار کلیدی در بهبود بیمار دارد و تا حد امکان باید از تنها گذاشتن این مادران اجتناب شود، گفت: «برخی از مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان، ممکن است به سوی علائم شدیدتری به نام «سایکوز پس از زایمان» بروند در آن خودکشی و نیز کشتن نوزاد دیده می‌شود از این مراقبت کافی از نوزاد و مادر ضروری است.»

کمک بگیرید

اغلب داروهای تجویز شده در شیردهی قابل استفاده‌اند و ممنوعیتی ندارند، خانم‌هایی که دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند، نباید از کمک خواستن برای مراقبت از نوزاد خود دریغ کنند. به اندازه کافی بخوابند و استراحت کنند و سعی نکنند داروهای خود را خودسرانه قطع کنند. ضمن اینکه تاکید می‌شود حتما با پزشک خود صادق بوده و همه علائم را کاملا به وی توضیح دهند. گاها ممکن است در این حالت مادری، نوزاد خود را دوست نداشته باشد اما این حالت موقتی است و توصیه می‌شود هر زمان که فرد به فکر خودکشی افتاد، حتما بلافاصله آن را با کسی در میان بگذارد و در حاملگی بعدی، پزشک خود را در جریان افسردگی سابق خود بگذارد.