لکه های پوستی بعد از بارداری، بسیار با اهمیت

پوست بدن ما یک عضو زنده است که از چند لایه تشکیل شده است. رنگ پوست مان ناشی از رنگدانه ای به نام ملانین است و در نتیجه تماس با نور آفتاب می تواند دست خوش تغییراتی شود.ملانین نقش مهمی را برعهده دارد و آن، حفاظت از لایه های تحتانی پوست علیه نور خورشید و همچنین جذب سلول های تخریب شده است؛ برای همین تعداد رنگ دانه های پوست در نقاطی که در معرض نور خورشید هستند، دو برابر نقاط دیگر است.تغییراتی که در رنگ پوست مان به وجود می آید یا لک هایی که پدید می آیند به دلیل تغییراتی است که در سلول های رنگ دانه ای ایجاد می شود. گفت و گوی سلامت با دکتر محمدعلی نیلفروش زاده متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در این باره است.

لکه های پوستی بسیار بااهمیت تلقی می شوند چرا؟
به نظر من، ایجاد این تغییرات موجب بروز مشکلات روحی و اجتماعی در افراد شده و به خصوص برای کسانی که به دلیل نوع شغل خود، تماس چهره به چهره و مستمر دارند موجب افسردگی یا تاثیرگذاری بر فعالیت فرد می شود.از طرف دیگر، تشخیص درست و انجام درمان صحیح مهم است. گاه درمان های ناصحیح می تواند مشکل بیمار را زیادتر کند. پزشک باید اطلاعات صحیحی از بیماری، روش درمانی، طول مدت درمان و مراقبت های بعدی پس از درمان در اختیار بیماران قرار بدهد. بیمار باید آگاه باشد تا با پزشک همکاری کند.

این ذرات چرا افزایش پیدا می کنند؟
عوامل متعددی می تواند روی میزان و کیفیت رنگدانه ها تاثیر بگذارد و در پوست ما تغییر رنگ و لک پدید آورد. این عوامل عبارتند از:بیمار ی های ارثی و ژنتیکی، بیماری های هورمونی، بیماری های التهابی، بیماری های سوخت و ساز سلولی، برخی داروها و عوامل شیمیایی، بدخیمی های پوستی و علل تغذیه ای مثل کمبود ویتامین و سوءتغذیه.گاهی اوقات در اثر تداخل و ترکیب عوامل هورمونال و نور آفتاب امکان دارد در حاملگی و یا بیماری هایی مثل آدیسون، رنگ پوست دچار لک های تیره شود.

علت به وجود آمدن این لک چیست؟
علت اصلی لک حاملگی یا ملاسما مشخص نیست ولی در بیشتر موارد با فعالیت های هورمونی فرد مرتبط است چون این لک با مصرف قرص های جلوگیری از بارداری هم ایجاد می شود.لک حاملگی در موارد نادری میان خانم های مجرد و حتی مردان نیز دیده می شود. استفاده از داروهای حساس کننده به نور آفتاب و اختلال فعالیت تیروئید یا تخمدان نیز می تواند دلیل دیگری برای پدید آمدن لک ها باشد. به طور کلی دو عامل مهم را ذکر می کنم. اول ژنتیک و دوم تغییرات هورمونی که با اشعه ماورای بنفش خورشید ترکیب شده باشد.

درمانی هم لازم دارند؟
همان طور که گفتم، پس از زایمان معمولا بعد از مدتی خود به خود از بین می روند. در مواردی که لک ها با مصرف قرص های جلوگیری از بارداری ایجاد شده باشد، باید مصرف قرص قطع شود و البته مدت زیادی طول می کشد تا پس از قطع قرص این لک ها از بین بروند و حتی ممکن است هرگز به طور کامل لک ها برطرف نشوند.برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی، اقداماتی انجام می دهیم مثل لایه برداری خفیف با کمک مواد شیمیایی سطحی، که این روش بسیار موثر و مطمئن است چون در واقع ما با کمک ترکیبات بی رنگ کننده جلوی فعالیت رنگدانه هایی که لکه ها را ایجاد می کنند، می گیریم.

با لیزر کردن هم می توانید لکه ها را از بین ببرید؟
نقش لیزر در درمان ملاسما یا لک حاملگی تاکنون به اثبات نرسیده است. البته در بعضی از انواع ملاسما می توان از درمان لیزر استفاده کرد ولی معمولا بلافاصله پس از قطع درمان، عود اتفاق می افتد. پس بهترین درمان برای این لک ها در واقع جلوگیری از تماس با نور آفتاب است که برای این کار باید از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید.یکی دیگر از لکه های ناخوشایند که زیبایی پوست را بر هم می زند، کک مک است. در این مورد توضیحاتی بفرمائید؟کک مک یا فرکل، لکه های کوچک قهوه ای رنگی هستند که به دلیل تولید بیش از حد ملانین ایجاد می شوند. در افراد با پوست روشن، موهای بلوند و چشمان آبی بیشتر از بقیه افراد دیده می شوند.در مناطقی از پوست که در تماس با نور خورشید است مثل صورت، شانه ها و پشت، این لکه های کوچک فراوان تر و در تابستان ها تعداد، اندازه و عمق کک مک ها بیشتر از زمستان است. کک مک از سن پنج سالگی شروع می شود و بی خطر است.

روش درمان کک مک چیست؟
این نوع لکه ها به درمان نیاز ندارند. معمولا ترکیبات موضعی تجویز می شود که در درازمدت کک مکها را از بین می برد. اگر هم درمان موضعی موثر نبود، از لیزر برای از بین بردن آنها کمک می گیریم.در صورت و دست افراد مسن هم لکه هایی کوچک می بینیم. آنها از چه نوعی هستند؟این لکه ها را لک پیری یا لنتیگو می نامیم که با افزایش سن و به دلیل تماس طولانی مدت با نور آفتاب به وجود می آیند. هرچه سن بالاتر رود، این لک ها پررنگ تر، زیادتر و گسترده تر می شوند و شروع آن از سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی است.