پدر و مادر شدن، باعث کاهش سلامتی می شه؟

شاید هیچ چیز برای یک پدر و مادر بهتر و خاطره انگیزتر از تولد فرزند نباشد. با به دنیا آمدن فرزند، پدر و مادر شادی و استرس را با هم تجربه می‌کنند. این که شاید پدر و مادر شدن بعضی از آزادی‌های آن‌ها را بگیرد کاملا طبیعی است اما در کنار آن، تولد فرزند باعث می‌شود، آن‌ها تجربیات و زندگی جدیدی داشته باشند. معمولا زمانی که از والدین درباره سختی‌های این دوره می‌پرسند، پاسخ‌های مشابهی می‌دهند. پاسخ‌هایی مانند این‌ها:

- بروزاحساسات منفی مانند نگرانی و نا امیدی

- کمبود خواب مخصوصا زمانی که نوزاد تازه به دنیا آمده است

- خستگی فیزیکی بیش از حد

- کمبود وقت و کاهش کیفیت زندگی

- مشکلات مالی به خاطر تامین نیازهای فرزند (مانند لباس، غذا و لوازم مراقبت از او)

با این که افراد با پدر و مادر شدن، مشکلات جسمی، روحی و احساسی زیادی را تجربه می‌کنند، اما به گفته خودشان این حس را با هیچ چیز عوض نمی‌کنند! آن‌ها معتقد اند تمام سختی‌هایی که تحمل می‌کنند، به بودن فرزندشان در کنار آن‌ها می‌ارزد.

با توجه به تمام این احساسات، بنابر تحقیقات اخیر، این مرحله از زندگی، با سختی‌هایی که دارد و عدم تامین بسیاری از نیازهای روحی و جسمی، به سلامتی افراد لطمه می‌زند. ۳ مورد از مهم ترین نیازها عبارت است از:

- داشتن روابط: داشتن روابط مثبت با دیگران یکی از مهم ترین نیازهای هر فرد است.

- مفید بودن: این که احساس کنیم در زندگی فرد مفید و موفقی هستیم، بسیار مهم است.

- داشتن استقلال: این که افراد برای انتخاب‌هایشان آزادی داشته باشند نیز موضوع مهمی‌است.

زمانی که این سه نیاز در انسان تامین شود، او احساس شادی، سلامتی و پویایی می‌کند. اما پدر یا مادر شدن چگونه این نیازها را به چالش می‌کشد؟

داشتن روابط والدین بودن

تاثیر پیچیده ای بر روی روابط شما دارد. رابطه ای که بین فرزند و پدر و مادر ایجاد می‌شود بسیار خاص بوده و تا آخر عمر پابرجا است. به علاوه این که داشتن فرزند می‌تواند باعث ایجاد روابط جدیدی شود. برای مثال، می‌توانید با والدین دوستان فرزندتان رابطه برقرار کنید.

با این حال، شاید داشتن فرزند تاثیرات منفی ای نیز بر روی روابط داشته باشد. برای مثال، دوستان شما که فرزند ندارند نمی‌توانند حس شما را درک کنند و در بسیاری از مواقع از این که درباره موفقیت‌های فرزندتان بشنوند، خسته می‌شوند. همچنین وقت خواب شما نیز تا زمانی که فرزندتان به اندازه کافی بزرگ نشده است به هم می‌ریزد. بنابراین، نمی‌توانید روابط قبل خود را داشته باشید. برای مثال، زمانی که دوستان تان شما را برای شام دعوت می‌کنید، شما به خاطر خواب فرزندتان نمی‌توانید دعوت شان را بپذیرید.

مفید بودن

همه ما دوست داریم در کارهایی که انجام می‌دهیم موفق و بهترین باشیم. این موضوع می‌تواند قابلیت‌های افراد را افزایش دهد. بعضی اوقات بسیاری از زوجین زمانی که در روزهای اولیه تولد نوزادشان می‌بینند که می‌توانند از او مراقبت کنند احساس موفقیت می‌کنند. بنابراین، هر چه قدر فرزندتان بزرگ تر می‌شود، موقعیت‌های شما برای مفید بودن نیز بیشتر می‌شود. برای مثال، شما یاد می‌گیرید که چگونه احساسات فرزندتان را مدیریت کنید. می‌توانید به او بیاموزید که چگونه با مشکلات اش رو به رو شده و چگونه برای زندگی اش برنامه ریزی کند.

اما این را هم در نظر داشته باشید که این مرحله از زندگی می‌تواند بسیاری از صلاحیت‌های شما را نیز زیر سوال ببرد. بعضی اوقات شما نمی‌دانید که چرا فرزندتان گریه می‌کند و نمی‌دانید که چرا تا دیر وقت بیدار می‌ماند. همچنین شاید در شرایطی قرار بگیرید که نتوانید رابطه خوبی با فرزندتان ایجاد کنید و صبر و تحمل خود را از دست بدهید. علاوه بر همه این مشکلات، شاید اطرافیان مانند والدین، دوستان و آشنایان تان از نوع تربیت شما انتقاد کنند. به همین دلیل، ممکن است بعضی اوقات احساس کنید که نمی‌توانند پدر و مادر خوبی باشید.

داشتن استقلال

در میان این سه نیاز، پدر و مادر بودن بیشترین تاثیر را بر استقلال شما خواهد داشت. برای مثال، تصور کنید که می‌خواهید به فروشگاه رفته و کمی‌خرید کنید. قبل از این که فرزندتان به دنیا بیاید، لباس می‌پوشیدید، سریعا سوار خودرویتان می‌شدید و در عرض ۵ دقیقه می‌رفتید و خریدتان را انجام می‌دادید و برمی‌گشتید. اما وقتی بچه دارید، باید دنبال کفش‌ها و لباس‌های او بگردید و تازه بعد از این که آن‌ها را پیدا کردید، باید او را راضی کنید که آن‌ها را بپوشد.

زمانی که از خانه خارج می‌شوید، تازه مشکل تان با صندلی ماشین آغاز می‌شود. فرزندتان راضی نمی‌شود که در صندلی اش بنشیند. بعد از آن، زمانی که سوار ماشین شده اید و می‌خواهید به اخبار گوش کنید، او می‌گوید که می‌خواهد آهنگ‌های کودکانه اش را گوش دهد و چون شما دیگر اعصابی برای یک جر و بحث دیگر ندارید، تصمیم می‌گیرید که موزیک‌های او را پخش کنید و بعدا به اخبار گوش دهید (که آن را هم به احتمال زیاد فراموش می‌کنید). سپس به فروشگاه می‌رسید و فرزندتان اصرار دارد که خودش از خودرو پیاده شود و مشکلات داخل فروشگاه نیز خود داستان دیگری است!

به طور کلی، زمانی که شما فرزند دارید، دیگر نمی‌توانید استقلال سابق خود را داشته باشید و این موضوع بر روی بسیاری از تصمیم‌ها و فعالیت‌های شما تاثیر می‌گذارد. بسیاری از کار‌های روزمره مانند خوابیدن، غذا خوردن، ورزش کردن و حتی دوش گرفتن نیز دست خودتان نیست و باید خودتان را با فرزندتان هماهنگ کنید. این موضوع حتی در تصمیمات بزرگ زندگی تان نیز تاثیرگذار است. برای مثال، شما به خاطر فرزندتان دیگر نمی‌توانید کار کنید.

تاثیر این مرحله بر روی مادران در مقایسه با پدران

تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۳ انجام شد نشان می‌داد که کودکان بیشتر از ناراحتی، باعث خوشحالی افراد می‌شوند. اما در این تحقیقات اضافه شده بود که خوشحالی در این مرحله از زندگی مخصوص آقایان است و مادران اثرات منفی این شرایط را بیشتر تجربه می‌کنند. تعدادی از این اثرات منفی عبارت اند از:

- افزایش استرس و کاهش رضایت از زندگی شخصی و خانوادگی

- عدم رضایت از زندگی زناشویی

- افسردگی

- کمبود خواب

- عدم لذت بردن از حضور فرزند ( معمولا پدران با بچه‌ها بازی می‌کنند و مادران بیشتر مشغول انجام کارهای آن‌ها مانند غذا دادن و یا لباس پوشاندن هستند.)

- عدم تعادل در برنامه‌های روزمره مانند زمان خوابیدن و بیدار شدن

- کمبود وقت برای رسیدگی به کارهای شخصی

- مشکلات مالی

این که متوجه مشکلات بانوان در این مرحله از زندگی شویم اصلا کار دشواری نیست. زمانی که یک مادر در خانه مشغول مراقبت از فرزند اش است، مجبور است بسیاری از تفریحات و فعالیت‌هایی را که دوست دارد، کنار بگذارد. برای مثال، دیگر نمی‌تواند مانند قبل به باشگاه برود و ورزش کند. همچنین مادران شاغل احساس می‌کنند که نمی‌توانند به خوبی به فرزند و شغل شان برسند. از طرفی احساس می‌کنند مادر خوبی نیستند و از طرفی تصور می‌کنند که وظایف شان را در محل کار به درستی انجام نمی‌دهند. به همین دلیل، در بیشتر مواقع، از کارشان دست می‌کشند و گزینه سخت تر، یعنی مراقبت از فرزندشان، را انتخاب می‌کنند.

چگونه اوضاع را بهتر کنیم؟

اگر شما هم فکر می‌کنید که این مرحله از زندگی تان به شما آسیب‌هایی وارد کرده است و نیاز‌های روحی ای که در بالا ذکر کردیم تامین نمی‌شود، می‌توانید برای بهبود شرایط تان از گزینه‌های زیر کمک بگیرید:

افزایش توانایی‌هایتان در دنیای پدر و مادر بودن:

والدین می‌توانند توانایی‌های خود را در این زمینه افزایش دهند. زمانی که توانایی‌های بیشتری داشته باشید، قطعا مفیدتر نیز خواهید بود و به این ترتیب، از خودتان رضایت بیشتری دارید.

بر روی توانایی‌های فرزندتان کار کنید :

این کار نیز باعث می‌شود علاوه بر این که فرزندتان تربیت بهتری داشته باشد، فشار کمتری احساس کرده و آرامش داشته باشید.

موفقیت‌هایتان را به خودتان یادآوری کنید:

در این مرحله از زندگی یادآوری اشتباهات راحت، و در نظر گرفتن موفقیت‌ها بسیار دشوار است. در پایان هر روز، سه مورد از کارهای مثبتی را که به عنوان والدین انجام داده اید در جایی بنویسید. اصلا مهم نیست که اهمیت این کارها چه قدر است. این کار باعث می‌شود به موفقیت‌هایتان بیشتر توجه کرده و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.

بیشتر تمرکز کنید:

این کار باعث رضایت بیشتر شما می‌شود و همچنین شما را نسبت به نیازهایتان آگاه تر می‌کند. این تمرکز کردن‌ها زمان زیادی از شما نمی‌گیرد و برای آن نیازی به کلاس‌های خاص مراقبه ندارید. فقط سعی کنید برای چند لحظه در روز روی تفکرات و احساسات درونی تان تمرکز کنید. این کار علاوه بر کاهش استرس، باعث دستیابی بیشتر شما به اهداف تان نیز می‌شود.

تفکرات خود را به چالش بکشید:

بعضی اوقات تفکرات انسان او را به کارهای اشتباهی وا می‌دارد. برای مثال، با خودتان می‌اندیشید« من همیشه باید نیازهای فرزند خود را زودتر از نیازهای خودم تامین کنم ». این تفکر باعث می‌شود که هم شما به مرور خود را فراموش کنید، هم وقتی نمی‌توانید نیازهای فرزندتان را برآورده کنید، دچار افسردگی شوید.

برنامه ریزی کنید:

برای تامین نیازهای یاد شده، حتما زمانی را با همسر خود در نظر گرفته و به برنامه ریزی بپردازید. شاید با مشارکت و تقسیم کارها بتوانید تا حدی نیازهای خود را تامین کنید.

پدر و مادر بودن و مراقبت از فرزندان هیچ گاه کار آسانی نبوده و نیست. بهترین کار این است که علاوه بر نیازهای فرزندتان نیازهای خود را هم در نظر بگیرید تا بتوانید زندگی شادتری داشته باشید.