میزان شیر مادر، چگونه بفهمیم کافی است؟

یکی از دغدغه‌های مهم مادران بعد از زایمان شیردهی و تغذیه نوزاد است. اینکه نوزادشان به اندازه کافی شیر می‌خورد؟ آیا شیری که می‌خورد برای رشدش کافی است؟ از کجا می‌توان متوجه شد که شیر مادر برای نوزاد کافی است و گرسنه نمانده است؟ اگر این سوالها دغدغه شما هم هست این مطلب می تواند خیالتان را راحت کند.

به این نشانه ها توجه کنید
شیر مادر را مثل شیر خشک یا شیر گاو نمی‌توان اندازه گرفت تا با توجه به میزان آن تشخیص بدهید که نوزادتان سیر می‌شود یا نه ، اما برای اینکه متوجه شوید نوزداتان به اندازه کافی شیر می‌خورد ، می توانید به این نشانه‌ها توجه کنید:
- نوزاد باید هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار شیر بخورد. یعنی بین ۸ تا ۱۲ بار در ۲۴ ساعت.
- نوزاد بعد از دو هفته باید اضافه وزن را شروع کند. اگر وزن نوزاد به اندازه نرمال بالا نمی‌رود یعنی به اندازه کافی شیر نمی‌خورد. نوزادى که به خوبى وزن مى‌گیرد، شیر مادرش کافى است.
- به ادرار نوزاد توجه کنید. از روز پنجم تولد به بعد یک نوزاد باید بین ۶ تا ۸ بار پوشک او را عوض کنید. اگر شیرخوار کمتر از شش بار در ۲۴ ساعت ادرار کند، یعنى شیر مادر برایش کافى نیست.
- به بلع و قورت دادن نوزاد توجه کنید. همین که سینه در دهان نوزاد باشد به این معنی نیست که مشغول شیر خوردن است. باید صدای قورت دادن شیر را بشنوید.
- بعد از شیردهی سینه‌ها سبک تر از قبل است. یعنی آن حس پر بودن که قبل از شیردهی داشتید را نخواهد داشت.
- نوزاد بعد از شیر خوردن و البته سیر شدن آرام است و بی قراری نمی‌کند. کودکی که در زمان شیر خوردن می‌خوابد یعنی به خوبی تغذیه شده و سیر است.

نشانه‌های کافی نبودن شیر مادر
این علائم نشان می‌دهد کودک شما با کمبود شیر مادر مواجه شده است. اگر این نشانه‌ها را دیدید حتما باید به دکتر متخصص مراجعه کنید.
همانطور که گفته شد نوزاد باید هر دو تا سه ساعت یک بار شیر بخورد. یعنی ۸ تا ۱۲ بار در روز. اگر شیر خوردن نوزاد شما در این جدول نمی‌گنجد کمی نگران کننده است.
نوزاد به خواب بیشتر علاقه نشان می‌دهد و برای شیر خوردن از خواب بیدار نمی‌شود.نوزادانی که شیر کافی دریافت نمی‌کنند انرژی ندارند.
به رنگ ادرار نوزاد توجه کنید. اگر صورتی ، قرمز یا زرد تیره مایل به قهوه ای باشد باید با پزشک متخصص مشورت کنید. اگر در پنج روز ابتدایی پوشک‌های خیس نوزاد در طول روز کمتر از ۶ پوشک باشد، یعنی شیر کافی نمی‌خورد یا شیر شما او را سیر نمی‌کند .
نوزاد بعد از هر بار شیر خوردن گریه می‌کند و بی قرار است.
نوزاد خوب وزن نگرفته است. نوزادان بعد از تولد کمی از وزن خود را از دست می‌دهند اما دو هفته بعد دوباره شروع می‌کنند به وزن گرفتن. اگر نوزاد در این زمان به وزن قبلی بر نگردد و وزن گرفتنش محسوس نباشد، یعنی شیر کافی به او نمی‌رسد.نوزاد از هفته دوم به بعد باید هر هفته ۱۵۵ تا ۲۴۰ گرم وزن اضافه کند.
دفع نوزاد کم است. نوزاد باید ۳ تا ۴ بار در روز مدفوع داشته باشد.
نوزاد در حال خوردن شیر مادر

اگر شیر مادر رقیق باشد نوزاد سیر نمی‌شود؟
در شروع شیردهی، شیر اولیه رقیق و حاوی پروتئین است. اما بعد از اینکه نوزاد شیر مادر را می‌مکد، شیر ثانویه چربی بیشتری دارد و سفید‌تر و غلیظ ‌تر است. کارشناسان معتقدند هر دو قسمت شیر برای نوزاد ضروری است، چون شیر رقیق عطش نوزاد را برطرف می‌کند و شیر غلیظ او را کاملا سیر می‌کند.

هر وعده شیردهی چقدر طول می‌کشد؟
نوزاد برای سیر شدن باید بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه شیر بخورد. این زمان در هر سنی متفاوت است. البته نوزادان نارس و نوزادانی که با وزن پایین یعنی زیر ۵/۱ تا ۲ کیلو هستند به دلیل فک کوچک قدرت مکیدن ندارند و شیر خوردنشان بیشتر طول می‌کشد. اما اگر نوزاد نارس نباشد نباید زمان بیشتری شیر بخورد. اگر شیر خورد نوزاد بیشتر از ۴۰ دقیقه طول بکشد یعنی خوب سینه مادرش را نمی‌مکد و شیری وارد دهانش نمی‌شود.

آیا شیر مادرانی که سینه‌های کوچک‌تری دارند کمتر است؟
کارشناسان معتقدند اندازه سینه مادر هیچ نقشی در میزان تولید شیر ندارد. غدد پستانی تقریباً در همه زنان به یک اندازه است. به همین دلیل میزان شیر ربطی به سایز سینه مادر ندارد.