علت ورم بیضه، تشخیص و درمان
تورم بیضه ممکن است در هر سنی رخ دهد. این تورم می‌تواند در یک یا هر دو بیضه باشد و با درد بیضه نیز همراه باشد.
تورم بیضه ممکن است در هر سنی رخ دهد. این تورم می‌تواند در یک یا هر دو بیضه باشد و با درد بیضه نیز همراه باشد. تقریباً تمام موارد برآمدگی و تورم بیضه توسط عوارض خوش‌خیم (غیر سرطانی) ایجاد می‌شود. اما تمایز بین علل طبیعی یا غیر طبیعی تورم بیضه از اهمیت بسیاری برخوردار است، بنابراین با مشاهده هر گونه تغییر در بیضه‌های خود حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت آن شناسایی گردد.
در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر با متخصص اورولوژی تماس بگیرید:
-هر گونه تورم بدون دلیل در بیضه
-تورم دردناک
-احساس یک توده در بیضه
علل و عوامل
واریکوسل
واریکوسل توده‌ای نرم است که معمولاً به تدریج روی بیضه و عمدتاً در سمت چپ کیسه بیضه (کیسه شل حاوی بیضه‌ها) رشد میکند. این توده گاهی اوقات به صورت "کیسه‌ای از کرم‌ها" احساس می‌شود. واریکوسل غیر از برآمدگی و توده، معمولاً هیچ گونه علائم دیگری ندارد، اگر چه برخی از مردان احساس سنگینی در بیضه یا درد در بیضه یا کشاله ران را تجربه می‌کنند. در برخی موارد، واریکوسل با ناباروری مردان ارتباط دارد.
هیدروسل
هیدروسل تورم کیسه بیضه ناشی از تجمع مایع در آن است. این عارضه اغلب در نوزادان تازه متولد شده مشاهده می‌شود و معمولاً تنها باعث تورم (بدون درد) یک یا هر دو بیضه می‌شود. گاهی اوقات پسران و یا مردان بزرگسال ممکن است مقداری ناراحتی و درد را در کیسه بیضه احساس کنند. اگر هیدروسل در مردان یا پسران جوان همراه با التهاب (تورم) کیسه بیضه بروز کند، ممکن است ناشی از مشکلاتی از قبیل آسیب به بیضه یا عفونت بیضه باشد.
کیست اپیدیدیم
کیست اپیدیدیم، یک توده کوچک پر از مایع است که به تدریج در اپیدیدیم رشد میکند. (اپیدیدیم یک ساختار سیم پیچ مانند در پشت بیضه است که به ذخیره و انتقال اسپرم کمک میکند.) کیست اپیدیدیم اغلب بدون درد است، اما بیمار گاهی اوقات ممکن است از درد و یا سنگینی در بیضه خود شکایت کند. همچنین اگر کیست اپیدیدیم بر ساختارهای دیگر در داخل یا اطراف بیضه فشار وارد کند، بیمار ممکن است مقداری درد و ناراحتی را تجربه کند.
التهاب اپیدیدیم و بیضه
التهاب توأمان اپیدیدیم و بیضه باعث تورم، درد و حساسیت به لمس شدن بیضه به مدت چند ساعت یا چند روز می‌گردد. غالباً مشخص نیست که چه چیزی باعث التهاب توأمان اپیدیدیم و بیضه می‌شود، اما این وضعیت اغلب با عفونت‌هایی از این قبیل در ارتباط است:
-بیماری‌های مقاربتی مثل کلامیدیا و سوزاک
-عفونت‌های دستگاه ادراری
-اوریون
التهاب توأمان اپیدیدیم و بیضه گاهی اوقات می‌تواند منجر به کاهش تعداد اسپرم در مردان گردد، اگر چه این عامل به ندرت در ناباروری مردان تأثیرگذار است.
فتق مغبنی
فتق مغبنی زمانی رخ می‌دهد که بخشی از بافت چربی یا روده، با فشار از طریق کشاله ران به بالای ران درونی وارد می‌شود. فتق می‌تواند به صورت یک برآمدگی یا توده در کشاله ران و یا به شکل تورم در کیسه بیضه ظاهر شود. این توده اغلب بدون درد است، اما در صورتی که جریان خون به بخشی از اندام یا بافت به دام افتاده در فتق قطع شود، ممکن است به طور ناگهانی و به شدت دردناک گردد.
پیچ‌خوردگی بیضه
پیچ‌خوردگی بیضه یک بیماری خوش خیم اما جدی است که با پیچ خوردن شدید طناب بیضه (طنابی که خون بیضه را تأمین میکند) ایجاد می‌شود. بر خلاف انواع دیگر توده‌های خوش خیم و تورم بیضه، پیچ خوردگی بیضه یک مورد اورژانسی است. اگر به پیچ خوردگی بیضه خود مشکوک هستید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین اگر شما دارای بیضه نزول نیافته هستید، در معرض خطر بیشتری برای پیچ خوردگی بیضه قرار دارید. (بیضه نزول نیافته به این معنی است که نوزاد پسر با کیسه بیضه خالی و بدون بیضه به دنیا می‌آید).
سرطان بیضه
اگرچه تقریباً در تمام موارد، توده و تورم بیضه خوش خیم است، اما وجود یک توده در یکی از بیضه‌ها می‌تواند گاهی اوقات نشانه‌ای از سرطان بیضه باشد. توده‌های مرتبط با سرطان بیضه که معمولاً به آرامی بر روی خود بیضه‌ها ( و نه کیسه بیضه) بوجود می‌آیند، معمولاً دارای علائم زیر هستند:
-تورم بدون درد (اگر چه برخی از مردان درد یا ناراحتی را تجربه می‌کنند.)
-سفتی و سنگینی بیضه
-عدم حساسیت به لمس
بر خلاف بسیاری از انواع سرطان، خطر ابتلا به سرطان بیضه با افزایش سن بیشتر نمی‌شود. این عارضه اغلب در پسران و مردان بین سنین 15 و 49 ساله مشاهده می‌شود و به ندرت در مردان مسن‌تر رخ می‌دهد.
تشخیص ورم بیضه
معاینه فیزیکی
پزشک قبل از معاینه سؤالاتی را از شما خواهد پرسید:
-آیا هر گونه درد ناگهانی در بیضه داشته‌اید و این درد چه مدت به طول انجامیده است؟
-آیا درد هنگام ادرار و یا هر گونه ترشحات از آلت تناسلی خود دارید؟
-آیا دارای سابقه تروما و آسیب مانند آسیب‌های ورزشی به کشاله ران خود هستید؟
پزشک همچنین بیضه شما را برای بررسی موارد زیر معاینه خواهد کرد:
-اندازه بیضه‌ها
-موقعیت توده یا تورم
-احساس درد در هنگام لمس بیضه
-سفتی و یا نرمی بیضه
پزشک همچنین ممکن است نور یک لامپ کوچک را به توده بیضه شما تابانده و ببیند که آیا نور از آن عبور میکند یا خیر. این کار می‌تواند به افتراق بین توده سفت و توده ناشی از تجمع مایع (مانند هیدروسل) کمک کند.
تست عفونت بیضه
اگر پزشک احتمال دهد که توده یا تورم بیضه ممکن است ناشی از عفونت باشد، ممکن است آزمایش ادرار را به شما توصیه کند، همچنین ممکن است با استفاده از یک سواب (پنبه کوچک) یک نمونه از سلول‌ها و مایعات پیشابراه (لوله‌ای که ادرار را از بدن خارج میکند) شما تهیه کند.
سونوگرافی
سونوگرافی در صورت عدم اطمینان در مورد علت توده یا تورم بیضه انجام می‌شود. سونوگرافی می‌تواند به تمایز دقیق میان توده سفت با توده پر از مایع و نیز به تعیین سرطانی بودن توده بیضه کمک میکند.
درمان ورم بیضه
درمان توده یا تورم بیضه به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد.
درمان واریکوسل
اگر شما مبتلا به واریکوسل هستید که باعث درد و ناراحتی شما می‌شود، در مراحل ابتدایی، مصرف مسکن‌های ساده‌ای مانند پاراستامول و پوشیدن لباس محافظ بیضه ممکن است به شما کمک کند. اگر واریکوسل شما همچنان باقی بماند، پزشک ممکن است در مورد گزینه جراحی با شما صحبت کند. در بسیاری از موارد، یک تکنیک به نام آمبولیزاسیون واریکوسل (بستن رگ واریسی) می‌تواند برای درمان واریکوسل مشکل ساز انجام شود. برخی از موراد واریکوسل نیاز به عمل جراحی دارد تا جراح رگ آسیب دیده را مستقیماً بسته و یا خارج کند.
درمان هیدروسل
هیدروسل معمولاً تنها زمانی نیاز به درمان دارد که تا مدت طولانی ادامه پیدا کرده یا باعث درد و ناراحتی بیمار گردد. برای درمان هیدروسل اغلب یک عمل جراحی موسوم به هیدروسلکتومی توصیه می‌شود. شما ممکن است پس از عمل مقداری ناراحتی، تورم و ترشحات مایع از زخم جراحی داشته باشید، اما این علائم بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
درمان کیست اپیدیدیم
به طور معمول کیست اپیدیدیم در کیسه بیضه نیاز به درمان ندارد، زیرا این کیست‌ها معمولاً بی‌ضرر هستند و علائم دیگری ایجاد نمی‌کنند. با این حال، اگر کیست شما بزرگ‌تر شده و یا هر گونه درد و ناراحتی ایجاد میکند، بهتر است به یک متخصص اورولوژی مراجعه کرده و در مورد امکان عمل جراحی مشورت کنید. عمل حذف کیست اپیدیدیم تحت بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود. در طی این عمل کیست از طریق یک برش کوچک در کیسه بیضه خارج شده و سپس محل برش با بخیه جذبی بسته می‌شود.
درمان التهاب اپیدیدیم و بیضه
از آنجا که التهاب اپیدیدیم و بیضه اغلب توسط عفونت‌های باکتریایی مثل بیماری‌های مقاربتی و عفونت‌های دستگاه ادراری ایجاد می‌شود، درمان آن معمولاً شامل مصرف یک دوره قرص آنتی بیوتیک در مدت 10-14 روز است. اگر پزشک احتمال دهد که التهاب اپیدیدیم و بیضه ناشی از بیماری اوریون است، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز نخواهد کرد، زیرا اوریون به وسیله ویروس ایجاد می‌شود.
درمان فتق مغبنی
در صورت وجود نشانه‌هایی مبنی بر اینکه جریان خون به بافت تشکیل دهنده توده قطع شده است، بلافاصله یک عمل جراحی برای فرو کردن توده به داخل و تقویت دیواره ضعیف شکم انجام خواهد شد، زیرا این وضعیت می‌تواند باعث مرگ بافت گردد. دو روش برای درمان فتق مغبنی وجود دارد:
-جراحی باز
-جراحی لاپاروسکوپی
درمان پیچ‌خوردگی بیضه
اگر دچار پیچ خوردگی بیضه شوید، برای باز کردن پیچش بیضه خود نیاز به عمل جراحی فوری دارید. آسیب دائمی به بیضه می‌تواند در عرض چند ساعت پس از پیچ خوردگی بیضه رخ دهد و ممکن است باروری شما را تحت تأثیر قرار دهد و یا منجر به از بین رفتن بیضه شما شود. اگر نجات دادن بیضه آسیب دیده امکان‌پذیر نباشد، جراح باید بیضه را برداشته و طناب بیضه را مسدود کند. در این صورت بعداً می‌توان عمل جراحی دیگری را برای جایگزینی پروتز بیضه انجام داد.
درمان سرطان بیضه
اگر پزشک سرطان بیضه شما را تشخیص داده است، یک تیم از پزشکان شما را تحت مراقبت و کنترل قرار خواهد داد و بهترین درمان مناسب برای شما را انتخاب خواهد کرد. درمان شما بستگی به عواملی مانند نوع سرطان بیضه شما و میزان گسترش آن بستگی دارد. در اغلب موارد جراحی برداشتن بیضه آسیب دیده توصیه می‌شود و گاهی اوقات ممکن است به دنبال آن یک دوره شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی انجام گیرد.
منبع:
دکتر فرشاد نامداری
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼