سرطان تخمدان در زنان، عوامل خطرساز

سرطان تخمدان یک نوع نسبتا غیر معمول سرطان است که از انواع مختلف سلول های درون تخمدان تشکیل شده است. شایع ترین سرطان تخمدان به عنوان سرطان تخمدان اپیتلیال (EOC) شناخته می شود. انواع دیگر سرطان تخمدان شامل تومورهای بالقوه بدخیم (OLMPT)، تومورهای سلول های بنیادین و تومورهای سرطانی استرومال جنسی است. جهش های ارثی در ژن BRCA۱ و BRCA۲ موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنان می شود.متخصص انکولوژی زنان در زمینه مدیریت سرطان تخمدان تخصص دارد. بیشتر سرطان های تخمدان در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شوند، زیرا علائم اولیه و نشانه هایی برای سرطان تخمدان وجود ندارد. حتی در تومورهای پیشرفته تر علائم و نشانه ها مبهم و غیر اختصاصی هستند. آزمایشهای غربالگری قابل اعتماد برای سرطان تخمدان وجود ندارد. درمان سرطان تخمدان شامل عمل جراحی و شیمی درمانی است تا حد امکان حداکثر تومور را بردارد. در این مقاله اطلاعات کامل تری را می توانید بدست آورید:

سرطان تخمدان چیست؟

اصطلاح "سرطان تخمدان" شامل انواع مختلفی از سرطان است که همه از سلول های تخمدان تشکیل شده است. اغلب تومورها از اپیتلیوم یا سلولهای تخمیری تخمدان تشکیل شده است. این شامل تخمدان اپیتلیال (از سلولهای روی سطح تخمدان)، لوله فالوپ و پریتونال اولیه (پوشش داخل شکم که بسیاری از ساختارهای شکمی را پوشانده است) سرطان است. همه این ها روند بیماری است. همچنین یک نهاد به نام تومور بالقوه بدخیم تخمدان وجود دارد؛ این تومورها برخی از ویژگی های میکروسکوپی یک سرطان را دارند، اما تمایل به گسترش به صورت سرطان های معمولی را ندارند.

انواع سرطان تخمدان

همچنین فرمهای دیگر سرطان تخمدان از درون تخمدان، از جمله تومورهای سلول های بنیادی و تومورهای سرطانی استرومال جنسی است. همه این بیماری ها و همچنین درمان آنها مورد بحث قرار خواهد گرفت.

۱- سرطان تخمدان اپیتلیال (EOC)

سرطان تخمدان اپیتلیال (EOC) اکثریت سرطان های تخمدان را تشکیل می دهد. به طور کلی به عنوان یکی از سه نوع سرطان شناخته شده است که شامل تخمدان، لوله فالوپ و سرطان اولیه صفاقی است. هر سه تومور به شیوه مشابه درمان می شوند؛ بسته به نوع سلول که باعث سرطان می شود. چهار نوع شایع سلول های سرطانی تخمدان اپیتلیال عبارتند از سلول های مائی، سلول های mucinous ، سلول روشن و آندومتریوئید. این سرطان ها به علت تغییرات DNA در سلول هایی که منجر به رشد سرطان می شوند، بوجود می آیند. نوع سلولی مائی شایع ترین نوع است. در حال حاضر تصور می شود بسیاری از این سرطان ها عمدتا از پوشش در لوله فالوپی و تعداد کمی از آن ها از سلول های روی سطح تخمدان و یا پروتئین حاصل می شود. با این حال، تشخیص منابع آن ها دشوار است.

۲- تومور بالقوه بدخیم تخمدان (OLMPT؛ تومور مرزی)

تومورهای بالقوه بدخیم تخمدان (OLMPT، که قبلا به عنوان تومور مرزی نامیده می شوند) حدود ۱۵٪ از EOC را تشکیل می دهند. آنها اغلب انواع سلولهای سروز یا موزیونی هستند. آنها اغلب به توده های بزرگ تبدیل می شوند که ممکن است نشانه ها را ایجاد کنند، اما آنها به ندرت به مناطق دیگر گسترش می یابند. اغلب برداشتن تومور، حتی در مراحل پیشرفته تر، می تواند یک درمان باشد.

۳- سرطان تخمدان سلول های بنیادی

تومورهای سلولی بنیادی از سلول های تولید مثل تخمدان تشکیل شده است. این تومورها غیر معمول هستند و اغلب در نوجوانان یا زنان جوان مشاهده می شوند. این نوع تومور شامل دسته های مختلفی از جمله دیسرمنیماها، تومورهای قارچی زرده، کارسینومهای جنینی، پلیمبروما، کوریوکارسینومهای غیر بارداری، تراتومهای نابالغ و تومورهای سلول ژنتیکی مخلوط هستند.

۴- سرطان تخمدان استروما

گروه دیگری از تومور تخمدان، تومورهای سرطانی استرومال جنسی است. این سرطان ناشی از حمایت از بافت ها در داخل تخمدان است و مانند تومورهای سلول ژنتیکی، این تومور نیز غیر معمول است. این سرطان ها از انواع مختلف سلول های داخل تخمدان می آیند. این سرطان کمتر از تومورهای اپیتلیال دیده میشود. سرطانهای تخمدان استروما شامل تومورهای گرانولوزا استروما و تومورهای سلول سرتولی-لیدیگ هستند.

علائم و نشانه های سرطان تخمدان

سرطان تخمدان ممکن است علائم خاصی به خصوص در مراحل اولیه ایجاد نکند. هنگامی که علایم ایجاد می شود، ممکن است مبهم باشد. علائم عبارتند از:

بزرگ شدن شکم یا تورم

احساس پری شکم

سیری زودرس (احساس پری زودرس)

تغییر در عادات روده یا مثانه، یا

لباس های مناسب

علائم و نشانه های دیگر می تواند تنگی نفس، تورم پا و درد در شکم یا لگن می باشد. خستگی نیز ممکن است دیده شود، اما این یکی دیگر از نشانه های غیر اختصاصی است. تشخیص سرطان تخمدان اغلب براساس علائم و معاینات فیزیکی انجام می شود و به دنبال آن تصویربرداری انجام می شود. علائم و نشانه ها، بسیار مبهم هستند. این علائم می تواند شامل:

خستگی

سیری سریع (سفتی اولیه)

تورم شکم

تنگی ناگهانی لباس

تورم پا

تغییرات در عادات روده

تغییر عادت های مثانه

درد شکم

تنگی نفس

همانطور که در بالا ذکر شد، این علائم می تواند بسیار ظریف و مبهم و همچنین بسیار رایج باشد. این مسئله باعث می شود تشخیص بیماری سخت تر شود.

آمار سرطان تخمدان چگونه است؟

- طبق گفته موسسه ملی سرطان در سال ۲۰۱۵، ۲۱۲۹۰ مورد جدید سرطان تخمدان و۱۴۱۸۰ مورد مرگ و میر ناشی از این بیماری وجود دارد. اکثریت قریب به اتفاق موارد EOC هستند و در مراحل ۳ یا بالاتر یافت می شوند، به این معنی که سرطان در خارج از لگن یا گره های لنفاوی گسترش یافته است. این به دلیل عدم وجود علائم قطعی در مراحل اولیه رشد سرطان است. حدود ۱.۳ درصد از زنان در معرض سرطان تخمدان قرار می گیرند، بنابراین این تعداد نسبتا نادر است. سن متوسط تشخیص ۶۳ سال است. با این حال، تقریبا ۲۵٪ موارد بین ۳۵ تا ۵۴ سالگی تشخیص داده شده است. زنان قفقاز بیشترین میزان سرطان تخمدان را دارند.

- مانند بسیاری از سرطان های دیگر، زمانی که سرطان تخمدان در مراحل اولیه تشخیص داده شود (مثلا داخل تخمدان یا لوله فالوپ)، احتمال بقا ۵ سال است (حدود ۹۲٪)؛ با این حال، بقای ۵ ساله برای همه زنان مبتلا به سرطان تخمدان تنها ۴۵٪ است. این به این دلیل است که اغلب در مرحله پیشرفته تشخیص داده می شود.به طوری که بیماری در شکم گسترش یافته است.

- بقا وابسته به نوع مراقبتی است که بیمار دریافت می کند. زنان مبتلا به سرطان تخمدان باید به متخصص انکولوژی زنان مراجعه کنند. این پزشکان در سرطان زنان و زایمان (تخمدان، رحم (سرطان دهانه رحم: دلایل، علائم و درمان)، گردن رحم، وولار و واژن) متخصص هستند. اگر زن مبتلا به بیماری به متخصص مراجعه نکند بقای او به طور قابل توجهی بدتر میشود،. به همین علت، هر زنی که این بیماری را دارد باید قبل از شروع هرگونه درمان یا جراحی به یک متخصص انکولوژی زنان مراجعه کند.

عوامل خطرساز سرطان تخمدان چیست؟

- عوامل خطر مرتبط با دو دسته اصلی هستند: چرخه قاعدگی (تخمک گذاری) و سابقه خانوادگی. هرچه بیشتر زن در طول عمر خود تخمک گذاری (چرخه) داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان تخمدان بالاتر است. بنابراین شروع دوره در سن پایین تر، پایان دوره قاعدگی (یائسگی) در سن های پایین و باردار نشدن، همه عوامل خطر است.

- تقریبا 15٪ از سرطانهای تخمدانی به ژنتیک مرتبط هستند. به همین دلیل، دستورالعمل های کنونی نشان می دهد که همه زنان مبتلا به سرطان تخمدان باید برای تغییرات ژن BRCA1 و BRCA2 (جهش) آزمایش شوند. تمام بیماران مبتلا به سرطان تخمدان باید با دکتر خود در مورد این موضوع بحث کنند. این جهش های ژنی می تواند بر مردان و زنان تاثیر بگذارد. اگر آزمایش یک بیمار مثبت باشد، می توان از خواهر و برادر و فرزندانش نیز آزمایش گرفت. تست شامل یک آزمایش خون ساده است که می تواند در بسیاری از دفاتر و آزمایشگاه ها انجام شود. نتایج آزمایش می تواند تا حد زیادی بر کنترل سرطان در اعضای خانواده تاثیر بگذارد و تمام اعضای خانواده باید آزمایش شوند.

- خطر بیماری برای عموم (1.3٪ در زنان)، زنان با جهش ژنتیکی BRCA1 و BRCA2 دارای 39٪ (BRCA1) یا 11٪ تا 17٪ (BRCA۲) احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را در طول عمر دارند. سندرم لینچ (معمولا سرطان روده بزرگ و رحم)، سندرم لی-فراومنی و سندرم کوهدن نیز با سرطان تخمدان همراه هستند، اما کمتر رایج هستند.

- گونه های کمتر رایج سرطان تخمدان (مرزی، سلول های بنیادی و تومورهای استرومائی) دارای چندین عامل خطرناک هستند. تومورهای سلولی بنیادی اغلب در سنین کم دیده می شود و از لحاظ جراحی و شیمی درمانی بسیار متفاوت هستند.

سرطان تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟

اغلب علائم مبهم در نهایت به تشخیص بالینی منجر می شود، یا بر اساس سوء ظن تولید شده توسط معاینات، آزمایش های آزمایشگاهی و تصویربرداری برطرف میشود. با این حال، تشخیص دقیق نیاز به برداشت تومور یا بیوپسی و یا ترجیحا جراحی برای بررسی تشخیص است. اغلب سوء تفاهم بالینی می تواند با مراجعه به انکولوژیست gynecologic ایجاد شود.

۱- تصویر برداری

انواع مختلفی از مطالعات تصویربرداری می تواند برای تشخیص این بیماری استفاده شود و منجر به نمونه برداری از بافت شود. سونوگرافی و سی تی اسکن، رایج ترین روش بررسی است. این آزمایشات اغلب تصاویری را نشان می دهد که توده ها در شکم و لگن، مایع در حفره شکم (آسیت)، انسداد روده یا کلیه ها یا بیماری در قفسه سینه یا کبد را نشان می دهد. اسکن PET می تواند مورد استفاده قرار گیرد، اما اگر CT اسکن قادر به انجام باشد، اغلب PET لازم نیست.

۲- آزمایش خون

- نیز می تواند مفید باشد. CA-۱۲۵ یک آزمایش خون است که اغلب، اما نه همیشه، برای سرطان تخمدان انجام میشود. اگر یک زن یائسگی دارای توده و یک سطح بالای CA-۱۲۵ داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان بسیار زیاد است. با این حال، در زنان جوان تر، CA-۱۲۵ فوق العاده نادرست است. این توسط تعداد زیادی از پروسه های بیماری، شامل، اما نه محدود به دیورتیکولیت، بارداری، سندرم روده تحریک پذیر، آپاندیسیت (آپاندیس کدام سمت است؟) ، بیماری کبد، بیماری معده و غیره افزایش یافته است.

- HE۴ یکی دیگر از آزمایش های خون است که در ایالات متحده برای نظارت بر بیماران مبتلا به سرطان تخمدان مورد استفاده قرار می گیرد. مانند CA-۱۲۵، آزمایش HE۴ همیشه سرطان را تشخیص نمی دهد. OVA-۱ یک - آزمایش است که توسط یک شرکت خصوصی انجام می شود. این آزمایش از مجموعه ای از آزمایشات خون استفاده می کند و سپس نتایج را به یک معادله تبدیل می کند که پس از آن یک نتیجه را در مورد احتمال وجود توده سرطانی به دست می دهد.

- آزمایش های غربالگری برای آزمایش جمعیت سالم در تلاش برای تشخیص بیماری در مرحله اولیه استفاده می شود. متاسفانه، آزمایشات غربالگری خوب برای سرطان تخمدان، علیرغم تحقیقات گسترده در حال انجام، وجود ندارد. تصویربرداری (اولتراسوند، اشعه ایکس و سی تی اسکن) و آزمایش خون نباید به عنوان آزمایش غربالگری استفاده شود، چرا که آنها نادرست هستند و بسیاری از زنان را مجبور به جراحی می کند در حالی که نیازی به آن ندارند (آن ها آزمایشات مثبت کاذب هستند).

- برخی مطالعات نشان می دهد بیمار مبتلا به سرطان تخمدان قبل از تشخیص قطعی، سه پزشک مختلف را می بیند. اغلب، پافشاری بیمار منجر به تشخیص سرطان می شود. OLMPT و برخی از تومورهای خوش خیم می تواند با علائم مشابه همراه باشد. علاوه بر این، آنها اغلب با توده های بسیار زیادی در تخمدان مشاهده می شوند. اغلب این توده ها به اندازه کافی بزرگ هستند که موجب نفخ، شکاف شکمی، یبوست (برای درمان یبوست چه بخوریم ) و تغییرات عادت های مثانه می شود. در انواع غیر معمول تخمدان (تومورهای استروما و تومورهای بنیادی)، علائم مشابه هستند. گاهی اوقات تومورهای سلول granulosa می توانند با درد شدید و خون در شکم از یک تومور پاره شده رخ دهند. این حالت اغلب با حاملگی خارج از رحم ناخوشایند اشتباه گرفته می شود، زیرا آنها در زنان در سن باروری دیده می شوند.

مراحل پیشرفته سرطان تخمدان چگونه تعیین می شود؟

مرحله بندی فرایند طبقه بندی تومور با توجه به میزان گسترش آن در بدن در زمان تشخیص است. مرحله سرطان تخمدان عبارتست از:

مرحله 1:

محدود به یک یا هر دو تخمدان

مرحله 2:

محدود به لگن (بیماری التهابی لگن (PID))

مرحله 3:

بیماری در خارج از لگن، اما محدود به شکم، یا دخالت گره لنفاوی، اما شامل کبد نیست

مرحله 4:

بیماری به کبد و یا خارج از شکم گسترش یافته است

مرحله کامل سرطان تخمدان شامل هیسترکتومی (عمل هیستروسکوپی چیست؟)، برداشتن تخمدانها، لوله ها، بیوپسی ها یا انسداد گره های لنفاوی لگن و لنفاوی و بیوپسی، بیوپسی اومنتوم (یک ساختار بزرگ چربی است که حمایت از اندام های شکمی را فراهم می کند) و بیوپسی پریتونال (بافت بطنی شکم ).

مرحله سرطان تخمدان به صورت جراحی تعیین می شود، مگر آنکه مرحله 4 (متاستاز خارج از شکم یا متاستاز کبد - نه روی سطح کبد) باشد. اگر مرحله 4 یا مرحله 3 بسیار پیشرفته باشد، اغلب این روش با بیوپسی اثبات شده است و شیمی درمانی (قبل از عمل جراحی) آغاز می شود. اگر بیماری به وضوح مرحله 4 نباشد، سپس مرحله بندی و جراحی تهاجمی جراحی (بخش بعدی را ببینید) اغلب در نظر گرفته می شود. این تصمیم بر پایه سلامت بیمار و همچنین قضاوت جراح بر روی شانس دستیابی به تخلیه مطلوب است.