حریم خصوصی زوجین، ورود ممنوع!

هیچ دو انسانی به اندازه زن و شوهر به همدیگر نزدیک نیستند. زوجین در اصطلاح یک روح در دو بدن باید باشند. آنها به علت میزان علاقه ای که بین شاان وجود دارد، از اینکه اگر عیبی را در همسرش به او یادآور شود روابط شان دچار مشکل شود و اگر رفتاری از همسر خود را مورد سوال قرار دهند ممکن است در مدت زمان کوتاهی نیز مورد سوال قرار بگیرند، زمانی را برای بررسی ابعاد مختلف رفتاری همدیگر صرف نمی کنند. برای از بین بردن این تفکر اشتباه، زوجین باید در ساعات پایانی شب و یا اگر فرصتی نیست یک روز در هفته برای بررسی زوایای مختلف رفتاری و گفتاری همدیگر فرصت بگذارند و از طرف مقابل خود، بخواهند که حتما نکات رفتار و گفتاری آنها را به زبان بیاورد. البته بیان آنها نیاز به شناخت موقعیت و شرایط خاص خود را دارد و در هر زمان و شرایطی نه تنها اثر وضعی نخواهد داشت بلکه ممکن است موجب اختلافات دیگر نیز شود.

انتقاد به معنای ذرّه بین به دست گرفتن و به دنبال عیب های همسر گشتن نیست. این صفت علاوه بر این که خود عیب بزرگی است، موجب می شود رابطه محبتی میان زن و شوهر از بین برود.

الف) زمان انتقاد

بهترین زمان انتقاد وقتی است که همسر، آمادگی روحی و ذهنی لازم برای شنیدن انتقاد را داشته باشد. به عنوان مثال انتقاد در زمانی که همسر از کار روزانه خسته است، در اوج عصبانیت، در هنگام ناراحتی از یک مساله و...، کار چندان درستی نیست. بدون این آمادگی ممکن است انتقاد موجب ایجاد تنش در زندگی شود. گاهی بهتر است گفتن یک انتقاد را تا چند هفته و یا چند ماه به تأخیر انداخت تا آمادگی لازم برای شنیدن آن در همسر ایجاد شود؛ البته ما نباید در این مدت بی کار نشسته و فقط منتظر باشیم که خود همسر این آمادگی را کسب کند؛ بلکه بهتر است خودمان هم نکات لازم در زمینه سازی را رعایت کنیم تا زمان انتقاد زودتر فرا برسد.

ب) مکان انتقاد

اگر با انتقاد به دنبال تغییر همسرتان هستید، در جمع به او انتقاد نکنید؛ زیرا بسیاری از افراد؛ حتّی آن‌هایی که مشتاق شنیدن عیب های خود هستند، از انتقاد در جمع، عصبانی شده و واکنش منفی از خود نشان می دهند.

برخی، عقده های خود را به بهانه انتقاد خالی می کند؛ یعنی در جمع عیب فرد را می گویند تا شخصیت او خُرد شود، بعد هم اسم این عمل را انتقاد می گذارند.

ج) زبان انتقاد

اگر انتقاد را اهداء عیب به همسر بدانیم، باید در هنگام انتقاد رویی گشاده، گفتاری دوستانه و لحنی مهربانانه داشته باشیم. در غیر این صورت، انتقاد تأثیر خود را نخواهد داشت. برخی انتقاد خود را با زبان سرزنش آمیز مطرح می کنند. این کار بیش از این کار شخص را تغییر دهد، ناراحت می کند؛ پس باید مراقب بود که انتقاد ما شکل زخم زبان یا سرزنش به خود نگیرد.

د) انتقاد غیرمستقیم

تا حدّ ممکن انتقادها را به صورت غیرمستقیم بگوییم. وقتی همسرمان دیروز کار خوبی انجام داد و امروز همان را ترک کرد، به جای یادآوری این اشتباه بهتر است، آن کار خوب را به یادش بیاوریم. فرض کنید مردی به رابطه با وقار همسرش با افراد نامحرم حسّاس است. دیروز دوستانش به خانه آمدند و زن بسیار متین و با وقار با آن‌ها برخورد کرد. امروز یک عده دیگر از دوستان او به خانه آمده؛ امّا زن وقار خود را آن گونه که بایسته بود رعایت نکرد. در این جا می توان دو برخورد داشت؛ یکی این که مرد بگوید چرا امروز وقارت را حفظ نکردی؟ دیگر آن که بگوید دیروز خیلی از دستت خوش‌حال شدم؛ چرا که بهتر از امروز وقارت را رعایت کردی. به طور حتم شیوه دوم تأثیر بیشتری دارد؛ زیرا علاوه بر این که انتقاد هست و غیرمستقیم، تشویقی هم در آن نهفته که تأثیر سخن را بیش تر می کند.

هـ) میزان انتقاد

انتقادهای پشت سر هم موجب می شود که همسرمان احساس کند، ما فردی عیب‌جو بوده و فقط به دنبال نقص های او می گردیم. به وجود آمدن این احساس موجب می شود که همسرمان گرایش دوستانه ای را که در انتقاد هست حسّ نکند.

ز) قالب انتقاد

لازم نیست همیشه انتقادها در قالب گفتار باشد، گاهی می توان در قالب یک نامه دوستانه انتقاد کرد. گاهی هم در قالب رفتار؛ یعنی به جای این که از رفتار نادرست همسرمان انتقاد کنیم، با رفتار صحیح به او بفهمانیم که کار او نادرست است؛ مثلاً اگر همسرمانی عصبانی شده و بر سر ما فریاد می کشد، ما به او به نرمی و آرامی سخن بگوییم تا بفهمد که کار درست، آرام سخن گفتن است.

ح) نیّت انتقاد

انتقاد، تنها و تنها باید برای اصلاح عیب همسر بیان شود. اگر عیب همسر را پیدا کرده و از آن در مواقعی استفاده کنیم که با او دچار اختلاف شده ایم، علاوه بر این که از نظر معنوی ضربه سهمگینی به خود زده‌ایم، رابطه خود و همسرمان را هم به مرز دشمنی رسانده ایم.

ط) حفظ حریم خصوصی

نباید انتقاد از یک فرد به کس دیگری جز خود او گفته شود.این کار علاوه بر این که غیب محسوب می‌شود، نوعی دشمنی به شمار می آید. در صورتی که فرد متوجه شود، همسرش عیب او را به کس دیگری گفته، در روابط زناشویی تنش های قابل توجّهی پیش می آید. عیب همسر باید به خود او گفته شود و در غیاب او هم باید حریم او را حفظ کرد.

ی) عیب جویی ممنوع

انتقاد به معنای ذرّه بین به دست گرفتن و به دنبال عیب های همسر گشتن نیست. این صفت علاوه بر این که خود عیب بزرگی است، موجب می شود رابطه محبتی میان زن و شوهر از بین برود.

فرق عیب‌جو و انتقاد کننده آن است که عیب‌جو نگاهش را تیز کرده تا لغزش در رفتار و گفتار طرف مقابل بیابد و به او بگوید، انتقادکننده در همان روابط عادی خود با دیگران، بدون این که قصد پیدا کردن عیب داشته باشد، در صورت مشاهده عیبی، آن را به صاحبش منتقل می کند.

می توانید پس از آنکه عیب و نقاط ضعف همسر خود را با توجه به شرایط مناسب آن با او در میان گذاشتید، از او بخواهید که ضعف های شما در مدت یک هفته ای که پشت سر گذاشته اید را برای آنکه عیب خودتان را بدانید و در جهت رفع آن تلاش کنید نیز به شما بگوید.