از بین بردن ویروس هپاتیت، واکسیناسیون
هپاتیت به معنی التهاب در پارانشیم کبد است و به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود که بعضی از آنها قابل سرایت هستند.
امروزه بسیاری از مردم به نوعی مبتلا به انواع بیماری‌های دستگاه گوارش هستند و این در حالی است که این بیماری‌های یکی از شایعترین علل عمده مرگ و میردرکشور هستند که متاسفانه میزان بروز این بیماری‌ها هم در حال افزایش است. به طوری که سهم عمده‌ای از بودجه بهداشت و درمان کشور را به خود اختصاص داده است.
بررسی‌های انجام شده حاکی از این است که چهار علت عمده مرگ ناشی از بیماری‌های دستگاه گوارش در کشور عبارتند از: سرطان معده، سیروز کبد، سرطان مری و سرطان کولورکتال که یکی از علل عمده بستری در بیمارستان‌ها هم سیروز کبد و هپاتیت‌ها بوده است. بر اساس این گزارش شایعترین علت مراجعه سرپایی به کلینیک به ترتیب شامل ریفلاکس معده به مری، زخم دوازدهه، سندرم روده تحریک پذیر، سوء‌هاضمه و هپاتیت مزمن Bبوده است وشایعترین علایم بیماران مراجعه‌کننده سرپایی به کلینیک‌ها به ترتیب سوزش سردل و درد شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ بوده است.
کارشناسان معتقدند،اولین قدم در جهت کاهش بیماری‌ها و ارتقای سطح بهداشت جامعه آگاهی از تعداد بیماران مبتلا و اثربیماری روی سلامت فرد،میزان از کارافتادگی،نیاز بیمار به استراحت و اثرات مستقیم و غیر مستقیم روی اقتصاد جامعه است.
فرا رسیدن هفته سلامت گوارش مارا برآن داشت تا گفت و گویی داشته باشیم با مسئولان وکارشناسان که در پی می‌آید.
۵ر۱میلیون ایرانی ناقل ویروس هپاتیت B هستند
دکتر رضا ملک‌زاده ـ معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان این مطلب که در حال حاضر ۵ر۱ میلیون نفر ایرانی ناقل ویروس هپاتیت B و ۳۵۰ هزار نفر ناقل ویروس هپاتیت C هستند می‌گوید: یکی از برنامه‌های مهم وزارت بهداشت، ریشه کنی و کنترل کامل بیماری‌های هپاتیت B و C در کشور است.
وی می‌افزاید: قبل از اجرای طرح واکسیناسیون هپاتیت B در کشور ( سال ۱۳۷۰ )، افراد ناقل این بیماری حدود ۲ میلیون نفر بودند که این تعداد در حال حاضر به ۵ر۱ میلیون نفر رسیده است و این درحالی است که اکثر این افراد از ناقل بودن بیماری خود اطلاعی نداشته‌اند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یادآوری می‌کند: حدود ۱۰ درصد این افراد شناسایی شده و تحت درمان قرار گرفته‌اند و ساده‌ترین راه شناسایی این بیماری هم اهدای خون است. سازمان انتقال خون ایران پس از دریافت خون اهدایی، هپاتیت B و C را چک می‌کند و به این ترتیب افراد ناقل بیماری شناسایی می‌شوند. افرادی هم که امکان اهدا خون را ندارند با انجام یک آزمایش می‌توانند این بیماری را شناسایی کرده و مسیر درمان آن را طی کنند.
وی می‌گوید: معتادان تزریقی، بیماران خونی مانند هموفیلی و تالاسمی، حجامت غیربهداشتی و افرادی که خالکوبی می‌کنند و افرادی که قمه زنی می‌کنند و همچنین دندان پزشکان تجربی از گروه‌های پرخطر در معرض ابتلا به بیماری هپاتیت هستند.
معاون وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی می‌افزاید: افرادی که با اشیا نوک تیز سروکار دارند باید به شدت مراقب باشند تا آسیبی به دست یا سایر نقاط بدنشان وارد نشود تا در معرض ابتلا به این بیماری قرار نگیرند.
موثر بودن طرح واکسیناسیون
دکتر ملک زاده با اشاره به موثر بودن طرح واکسیناسیون هپاتیت B در کشور می‌افزاید: نوزدان واکسینه شده دارای ایمنی کامل در مقابل هپاتیت هستند و این در حالی است که متوسط هزینه درمان یک فرد مبتلا به هپاتیت در کشورهای اروپایی و آمریکا حدود ۷۰ هزار دلار است که این هزینه در ایران حدود ۱۰۰ دلار برای یک دوره درمان ۶ ماهه است.
وی ایران را جزو پاک‌ترین کشورها از لحاظ ابتلا به هپاتیت C می‌داند و یاد آوری می‌کند: در ایران ابتلا به این بیماری کمتر از نیم درصد است اما شیوع این بیماری در مصر حدود ۳۰ درصد و در آذربایجان نزدیک به ۲۰ درصد است. در سال ۹۴ در کشور ۵هزار و ۱۵۰ نفر براثر ابتلا به سیروز کبدی جان خود را از دست داده‌اند که از این تعداد ۱۶۵۰نفرمبتلا به هپاتیت B، و ۱۱۰۰ نفر دچار هپاتیت C و ۱۵۰۰نفر چاق و مبتلا به کبد چرب بوده اند.
تولید داروهای خوراکی ایرانی
دکتر حسین پوستچی - دبیر علمی هفته سلامت گوارش نیز به تولید داروهای خوراکی ایرانی برای درمان هپاتیت C اشاره کرده و می گوید: درمان این بیماری با داروهای ایرانی تقریبا ۹۸ درصد پاسخ داده است. هرچند هپاتیت C واکسن ندارد اما با تولید داروهای جدید اتفاقات خوبی در درمان این بیماری رخ داده است. این در حالی است که معتادان تزریقی رایگان درمان می‌شوند و اولویت ما درمان این افراد است تا زنجیره انتقال بیماری هپاتیت C را متوقف و کنترل کنیم. البته این طرح به صورت آزمایشی در برخی زندان‌ها اجرا شده است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته اعلام کرده است که تا سال ۲۰۳۰ این دو بیماری در جهان حذف می‌شود به نحوی که موارد جدید بیماری مشاهده نشود.
وی در مورد طرح ریشه کنی هپاتیت C در بیماران مبتلا به ایدز می‌افزاید: این طرح در بین ۲۰۰ نفراز افراد مبتلا به بیماری‌های ایدز و هپاتیت C اجرا شده که موفقیت خوبی در پی داشته است. گفتنی است که برخی از کشورهای مانند استرالیا، آمریکا و در خاورمیانه، مصر و مغولستان در این حوزه پیش‌قدم بوده اند، به طور مثال در مصر ۱۰ درصد جامعه مبتلا به هپاتیت C بوده‌اند که از ۳ سال گذشته در حال ریشه کنی است. در گذشته این بیماری از مادران باردار به فرزندان منتقل می‌شد، اما از ۳۰ سال گذشته که واکسیناسیون علیه این بیماری در نوزادان صورت می‌گرفت و مادران باردار نیز غربالگری می‌شوند، موارد انتقال از مادر به فرزند بسیار اندک شده است.
طرح ریشه کنی هپاتیت
دکتر شاهین مرآت ـ مسئول گروه تحقیقات هپاتیت Cنیز در مورد طرح ریشه کنی هپاتیت C می‌گوید: در این طرح که طی چند ماه آینده اجرایی می‌شود حدود ۲ هزار نفر غربالگری می‌شوند تا زمینه ریشه کنی هپاتیت C در کشور فراهم شود.
هپاتیت به معنی التهاب در پارانشیم کبد است و به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود که بعضی از آنها قابل سرایت هستند و برخی مسری نیستند. از عواملی که ایجاد هپاتیت می‌کنند می‌توان به افراط در مصرف الکل، اثر برخی داروها، آلودگی به باکتری و همچنین ویروس‌ها اشاره کرد.
وی با بیان این مطلب که عامل بیماری هپاتیت ویروس است و در ابتدا می‌تواند مثل یک سرماخوردگی بروز کند می‌افزاید: بیماری مزمن هپاتیت C بر عکس سرماخوردگی معمولی به دلیل از کار افتادن کبد و سخت بودن درمان می‌تواند حیات بیمار را تهدید کند.
مسئول گروه تحقیقات هپاتیت C یادآوری می‌کند: بیشتر مبتلایان به هپاتیت از نوع C و B علایم خاصی ندارند. البته برخی از بیماران علائم عفونت ویروسی را نشان می‌دهند که شامل: خستگی، دل درد، درد عضلانی،تهوع و بی اشتهایی است ولی در موارد پیشرفته بیماری علائم نارسایی کبدی بروز می‌کند که شامل تورم شکم و اندام‌ها، یرقان و خونریزی‌های گوارشی است.
هپاتیت و انواع آن
دکتر علی رضا محمدی متخصص گوارش و کبد در مورد هپاتیت و انواع آن می‌گوید: هپاتیت به ۲ گروه اصلی تقسیم می‌شود. هپاتیت ویروسی: در کشورهای پیشرفته ویروس هپاتیت A، B و C عامل ۹۰درصد موارد هپاتیت حاد است.
هپاتیت غیرویروسی: این نوع هپاتیت بر اثر مصرف مواد سمی برای کبد مانند: الکل و محصولات شیمیایی سمی ایجاد می‌شود. همچنین این بیماری ممکن است بر اثر ناراحتی‌های کبدی مانند کبد چرب یا هپاتیت خودایمن بوجودآید.
هپاتیت A: این نوع هپاتیت ویروسی خطر کمتری نسبت به انواع دیگر دارد. معمولا بدن طی چند هفته با آن مقابله می‌کند و ایمنی در بدن ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر آنتی‌کورها باقی می‌مانند، اما ویروس از بین می‌روند. ویروس هپاتیت A از طریق آب یا غذای آلوده به دیگران منتقل می‌شود و حتی ممکن است ویروس در مدفوع بیمار به دلیل رعایت نکردن بهداشت به دیگران منتقل شود. خوراکی‌های خام یا نیم‌پز هم بیشتر مستعد انتقال بیماری هستند. حتی پرورش آبزیان در آب‌های آلوده و فاضلاب هم می‌تواند زمینه‌ساز بیماری شود. خطر ابتلا به هپاتیت A در کشورهای فقیر بیشتر است واین در حالی است که تقریبا همه کودکان به این ویروس آلوده شده‌اند ازاینرو واکسن می‌تواند راهکار خوبی برای مقابله با این نوع هپاتیت باشد.
هپاتیت B: رایج‌ترین و البته مرگبارترین نوع هپاتیت است. ویروس هپاتیت B از طریق روابط جنسی و خون منتقل می‌شود و میزان عفونی شدن آن ۵۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از ویروس ایدز است. استفاده از سرنگ آلوده هم یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال محسوب می‌شود. بیشتر افراد مبتلا می‌توانند با بیماری مقابله کنند و تنها حدود ۵درصد آلوده به ویروس و ناقل باقی می‌مانند. افراد ناقل علائم بیماری را ندارند، اما در معرض خطر جدی ابتلا به سیروز و سرطان کبد هستند. ویروس هپاتیت B می‌تواند طی زایمان از طریق مادر ناقل به نوزاد منتقل شود.
وی با بیان این مطلب که ناقلین می‌توانند مثل بقیه مردم زندگی کنند می‌افزاید: خوشبختانه تماس‌های عادی و روزمره مانند دست دادن،کار کردن در یک اتاق،معاشرت با دوستان،همکلاسی‌ها و افراد فامیل خطری برای دیگران ندارد. این در حالی است که
ناقلین می‌توانند ازدواج کنند ولی همسر آنان باید علیه بیماری واکسینه شده و از تاثیر مثبت واکسن نیز مطمئن شوند.
هپاتیت C: هپاتیت C موذی‌ترین نوع هپاتیت ویروسی است زیرا ویروس این بیماری بسیار مقاوم است وتا ۸۰درصد موارد ابتلا به عفونت، مزمن می‌شوند. در بیشتر موارد ویروس از طریق تماس مستقیم خون آلوده، به‌خصوص استفاده از سرنگ مشترک برای تزریق موادمخدر، انتقال خون بدون غربالگری و استفاده مکرر از سوزن و سرنگ غیراستریل منتقل می‌شود. هپاتیت C نخستین علت پیوند کبد است که هنوز واکسن ندارد.
عوارض هپاتیت
دکتر محمدی در مورد عوارض بیماری هپاتیت می‌افزاید:
سیروز: تهاجمات مکرر ویروس‌ها، مواد سمی و دیگر عوامل بیماری‌زا به بافت‌های کبد آسیب می‌رساند و در نهایت جریان خون را در این اندام مختل می‌کند که به آن «سیروز» یا «التهاب شدید کبدی» گفته می‌شود. عدم درمان درست و کامل در ۲۰ تا ۲۵درصد موارد هپاتیت مزمن به سیروز کبدی می‌انجامد.
سرطان کبد: گرچه معمولا عارضه نهایی سیروز، سرطان کبد است، اما دست‌اندازی سلول‌های سرطانی به اندام‌های دیگر نیز می‌تواند کبد را درگیر کند. هپاتیت‌های B و C
همچنین هپاتیت ناشی از مصرف زیاد الکل عامل مهم ابتلا به این بیماری است.
نارسایی حاد کبدی: در چنین حالتی کبد قادر به انجام عملکردهای اصلی خود نیست و بخش عمده‌ای از بافت کبد از بین می‌رود. در این مواقع نیاز به پیوند کبد ضروری خواهد بود. این ناراحتی بیشتر در بیماران مبتلا به هپاتیت B و سمی بروز می‌کند. بیماری به شدت خطرناک است و از هر ۴ نفر، ۱ نفر جان خود را از دست می‌دهد.
علایم هپاتیت
دکتر محمدی با اشاره به این مطلب که انواع مختلف هپاتیت معمولا با علائمی که ذکر می‌شود، همراه نیست یادآوری می‌کند: در بسیاری موارد بیماری سال‌ها به‌طور خاموش پیشرفت می‌کند یا با علائم شبه‌آنفلوانزا مانند تب، درد عضلات، خستگی و سردرد تشخیص داده می‌شود که معمولا با آسیب‌های جدی همراه است. از دیگر علایم می‌توان به تب یا تعریق شبانه،کاهش اشتها و لاغر شدن،حالت تهوع، دردهای شکمی، به‌خصوص در سمت راست،زرد شدن پوست و قرنیه چشم، تیره شدن رنگ ادرار (شبیه رنگ چای)،ظاهر شدن لکه‌های قرمز روی پوست، خونریزی بینی و گیجی غالبا منجر به کما (ابتلا به نارسایی حاد کبدی)، تورم شکم و پاها (ناشی از احتباس آب در بدن)، سردرگمی، گیجی، خونریزی سریع و تحلیل عضلات (ابتلا به سیروز کبدی)
وی در مورد تشخیص هپاتیت هم می‌گوید: بهترین راه تشخیص هپاتیت تست‌های آزمایشگاهی بسیار ساده است که اغلب اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی در خون و چند تست ساده دیگر موجب تشخیص هپاتیت‌های ویروسی و وجود التهاب در کبد می‌شود.
راه‌های پیشگیری ازهپاتیت A و B
ـ رعایت بهداشت فردی، شامل شستن دستها قبل و بعد از غذا خوردن
ـ ضد عفونی کردن میوه‌ها و سبزیجات قبل از مصرف
ـ ضد عفونی کردن وسایل بیمار
ـ دفع بهداشتی فاضلاب جهت جلوگیری از آلودگی آب، میوه‌ها، سبزیجات و خوراکی‌ها
ـ واکسیناسیون گروه‌های در معرض خطر
ـ شناسایی مادران آلوده به ویروس
ـ بیماریابی در گروه‌های در معرض خطر
ـ ضدعفونی کردن کلیه لوازم جراحی دندانپزشکی، پزشکی
ـ استفاده از سرنگ و سوزن استریل
ـ آزمایش خون کلیه اهداء کنندگان خون
ـ جلوگیری از خال کوبی و ختنه اطفال به صورت سنتی
ـ هرگز از حوله، مسواک و تیغ (صورت تراشی به صورت مشترک استفاده نشود)
ـ جلوگیری از بی بند و باری‌های جنسی و پایبندی به اخلاق خانواده
بررسی‌های انجام شده حاکی از این است که چهار علت عمده مرگ ناشی از بیماری‌های دستگاه گوارش در کشور عبارتند از: سرطان معده، سیروز کبد، سرطان مری و سرطان کولورکتال که یکی از علل عمده بستری در بیمارستان‌ها هم سیروز کبد و هپاتیت‌ها بوده است. بر اساس این گزارش شایعترین علت مراجعه سرپایی به کلینیک به ترتیب شامل ریفلاکس معده به مری، زخم دوازدهه، سندرم روده تحریک پذیر، سوء‌هاضمه و هپاتیت مزمن Bبوده است وشایعترین علایم بیماران مراجعه‌کننده سرپایی به کلینیک‌ها به ترتیب سوزش سردل و درد شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ بوده است.
کارشناسان معتقدند،اولین قدم در جهت کاهش بیماری‌ها و ارتقای سطح بهداشت جامعه آگاهی از تعداد بیماران مبتلا و اثربیماری روی سلامت فرد،میزان از کارافتادگی،نیاز بیمار به استراحت و اثرات مستقیم و غیر مستقیم روی اقتصاد جامعه است.
فرا رسیدن هفته سلامت گوارش مارا برآن داشت تا گفت و گویی داشته باشیم با مسئولان وکارشناسان که در پی می‌آید.
۵ر۱میلیون ایرانی ناقل ویروس هپاتیت B هستند
دکتر رضا ملک‌زاده ـ معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان این مطلب که در حال حاضر ۵ر۱ میلیون نفر ایرانی ناقل ویروس هپاتیت B و ۳۵۰ هزار نفر ناقل ویروس هپاتیت C هستند می‌گوید: یکی از برنامه‌های مهم وزارت بهداشت، ریشه کنی و کنترل کامل بیماری‌های هپاتیت B و C در کشور است.
وی می‌افزاید: قبل از اجرای طرح واکسیناسیون هپاتیت B در کشور ( سال ۱۳۷۰ )، افراد ناقل این بیماری حدود ۲ میلیون نفر بودند که این تعداد در حال حاضر به ۵ر۱ میلیون نفر رسیده است و این درحالی است که اکثر این افراد از ناقل بودن بیماری خود اطلاعی نداشته‌اند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یادآوری می‌کند: حدود ۱۰ درصد این افراد شناسایی شده و تحت درمان قرار گرفته‌اند و ساده‌ترین راه شناسایی این بیماری هم اهدای خون است. سازمان انتقال خون ایران پس از دریافت خون اهدایی، هپاتیت B و C را چک می‌کند و به این ترتیب افراد ناقل بیماری شناسایی می‌شوند. افرادی هم که امکان اهدا خون را ندارند با انجام یک آزمایش می‌توانند این بیماری را شناسایی کرده و مسیر درمان آن را طی کنند.
وی می‌گوید: معتادان تزریقی، بیماران خونی مانند هموفیلی و تالاسمی، حجامت غیربهداشتی و افرادی که خالکوبی می‌کنند و افرادی که قمه زنی می‌کنند و همچنین دندان پزشکان تجربی از گروه‌های پرخطر در معرض ابتلا به بیماری هپاتیت هستند.
معاون وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی می‌افزاید: افرادی که با اشیا نوک تیز سروکار دارند باید به شدت مراقب باشند تا آسیبی به دست یا سایر نقاط بدنشان وارد نشود تا در معرض ابتلا به این بیماری قرار نگیرند.
موثر بودن طرح واکسیناسیون
دکتر ملک زاده با اشاره به موثر بودن طرح واکسیناسیون هپاتیت B در کشور می‌افزاید: نوزدان واکسینه شده دارای ایمنی کامل در مقابل هپاتیت هستند و این در حالی است که متوسط هزینه درمان یک فرد مبتلا به هپاتیت در کشورهای اروپایی و آمریکا حدود ۷۰ هزار دلار است که این هزینه در ایران حدود ۱۰۰ دلار برای یک دوره درمان ۶ ماهه است.
وی ایران را جزو پاک‌ترین کشورها از لحاظ ابتلا به هپاتیت C می‌داند و یاد آوری می‌کند: در ایران ابتلا به این بیماری کمتر از نیم درصد است اما شیوع این بیماری در مصر حدود ۳۰ درصد و در آذربایجان نزدیک به ۲۰ درصد است. در سال ۹۴ در کشور ۵هزار و ۱۵۰ نفر براثر ابتلا به سیروز کبدی جان خود را از دست داده‌اند که از این تعداد ۱۶۵۰نفرمبتلا به هپاتیت B، و ۱۱۰۰ نفر دچار هپاتیت C و ۱۵۰۰نفر چاق و مبتلا به کبد چرب بوده اند.
تولید داروهای خوراکی ایرانی
دکتر حسین پوستچی - دبیر علمی هفته سلامت گوارش نیز به تولید داروهای خوراکی ایرانی برای درمان هپاتیت C اشاره کرده و می گوید: درمان این بیماری با داروهای ایرانی تقریبا ۹۸ درصد پاسخ داده است. هرچند هپاتیت C واکسن ندارد اما با تولید داروهای جدید اتفاقات خوبی در درمان این بیماری رخ داده است. این در حالی است که معتادان تزریقی رایگان درمان می‌شوند و اولویت ما درمان این افراد است تا زنجیره انتقال بیماری هپاتیت C را متوقف و کنترل کنیم. البته این طرح به صورت آزمایشی در برخی زندان‌ها اجرا شده است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته اعلام کرده است که تا سال ۲۰۳۰ این دو بیماری در جهان حذف می‌شود به نحوی که موارد جدید بیماری مشاهده نشود.
وی در مورد طرح ریشه کنی هپاتیت C در بیماران مبتلا به ایدز می‌افزاید: این طرح در بین ۲۰۰ نفراز افراد مبتلا به بیماری‌های ایدز و هپاتیت C اجرا شده که موفقیت خوبی در پی داشته است. گفتنی است که برخی از کشورهای مانند استرالیا، آمریکا و در خاورمیانه، مصر و مغولستان در این حوزه پیش‌قدم بوده اند، به طور مثال در مصر ۱۰ درصد جامعه مبتلا به هپاتیت C بوده‌اند که از ۳ سال گذشته در حال ریشه کنی است. در گذشته این بیماری از مادران باردار به فرزندان منتقل می‌شد، اما از ۳۰ سال گذشته که واکسیناسیون علیه این بیماری در نوزادان صورت می‌گرفت و مادران باردار نیز غربالگری می‌شوند، موارد انتقال از مادر به فرزند بسیار اندک شده است.
طرح ریشه کنی هپاتیت
دکتر شاهین مرآت ـ مسئول گروه تحقیقات هپاتیت Cنیز در مورد طرح ریشه کنی هپاتیت C می‌گوید: در این طرح که طی چند ماه آینده اجرایی می‌شود حدود ۲ هزار نفر غربالگری می‌شوند تا زمینه ریشه کنی هپاتیت C در کشور فراهم شود.
هپاتیت به معنی التهاب در پارانشیم کبد است و به دلایل مختلفی می‌تواند ایجاد شود که بعضی از آنها قابل سرایت هستند و برخی مسری نیستند. از عواملی که ایجاد هپاتیت می‌کنند می‌توان به افراط در مصرف الکل، اثر برخی داروها، آلودگی به باکتری و همچنین ویروس‌ها اشاره کرد.
وی با بیان این مطلب که عامل بیماری هپاتیت ویروس است و در ابتدا می‌تواند مثل یک سرماخوردگی بروز کند می‌افزاید: بیماری مزمن هپاتیت C بر عکس سرماخوردگی معمولی به دلیل از کار افتادن کبد و سخت بودن درمان می‌تواند حیات بیمار را تهدید کند.
مسئول گروه تحقیقات هپاتیت C یادآوری می‌کند: بیشتر مبتلایان به هپاتیت از نوع C و B علایم خاصی ندارند. البته برخی از بیماران علائم عفونت ویروسی را نشان می‌دهند که شامل: خستگی، دل درد، درد عضلانی،تهوع و بی اشتهایی است ولی در موارد پیشرفته بیماری علائم نارسایی کبدی بروز می‌کند که شامل تورم شکم و اندام‌ها، یرقان و خونریزی‌های گوارشی است.
هپاتیت و انواع آن
دکتر علی رضا محمدی متخصص گوارش و کبد در مورد هپاتیت و انواع آن می‌گوید: هپاتیت به ۲ گروه اصلی تقسیم می‌شود. هپاتیت ویروسی: در کشورهای پیشرفته ویروس هپاتیت A، B و C عامل ۹۰درصد موارد هپاتیت حاد است.
هپاتیت غیرویروسی: این نوع هپاتیت بر اثر مصرف مواد سمی برای کبد مانند: الکل و محصولات شیمیایی سمی ایجاد می‌شود. همچنین این بیماری ممکن است بر اثر ناراحتی‌های کبدی مانند کبد چرب یا هپاتیت خودایمن بوجودآید.
هپاتیت A: این نوع هپاتیت ویروسی خطر کمتری نسبت به انواع دیگر دارد. معمولا بدن طی چند هفته با آن مقابله می‌کند و ایمنی در بدن ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر آنتی‌کورها باقی می‌مانند، اما ویروس از بین می‌روند. ویروس هپاتیت A از طریق آب یا غذای آلوده به دیگران منتقل می‌شود و حتی ممکن است ویروس در مدفوع بیمار به دلیل رعایت نکردن بهداشت به دیگران منتقل شود. خوراکی‌های خام یا نیم‌پز هم بیشتر مستعد انتقال بیماری هستند. حتی پرورش آبزیان در آب‌های آلوده و فاضلاب هم می‌تواند زمینه‌ساز بیماری شود. خطر ابتلا به هپاتیت A در کشورهای فقیر بیشتر است واین در حالی است که تقریبا همه کودکان به این ویروس آلوده شده‌اند ازاینرو واکسن می‌تواند راهکار خوبی برای مقابله با این نوع هپاتیت باشد.
هپاتیت B: رایج‌ترین و البته مرگبارترین نوع هپاتیت است. ویروس هپاتیت B از طریق روابط جنسی و خون منتقل می‌شود و میزان عفونی شدن آن ۵۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از ویروس ایدز است. استفاده از سرنگ آلوده هم یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال محسوب می‌شود. بیشتر افراد مبتلا می‌توانند با بیماری مقابله کنند و تنها حدود ۵درصد آلوده به ویروس و ناقل باقی می‌مانند. افراد ناقل علائم بیماری را ندارند، اما در معرض خطر جدی ابتلا به سیروز و سرطان کبد هستند. ویروس هپاتیت B می‌تواند طی زایمان از طریق مادر ناقل به نوزاد منتقل شود.
وی با بیان این مطلب که ناقلین می‌توانند مثل بقیه مردم زندگی کنند می‌افزاید: خوشبختانه تماس‌های عادی و روزمره مانند دست دادن،کار کردن در یک اتاق،معاشرت با دوستان،همکلاسی‌ها و افراد فامیل خطری برای دیگران ندارد. این در حالی است که
ناقلین می‌توانند ازدواج کنند ولی همسر آنان باید علیه بیماری واکسینه شده و از تاثیر مثبت واکسن نیز مطمئن شوند.
هپاتیت C: هپاتیت C موذی‌ترین نوع هپاتیت ویروسی است زیرا ویروس این بیماری بسیار مقاوم است وتا ۸۰درصد موارد ابتلا به عفونت، مزمن می‌شوند. در بیشتر موارد ویروس از طریق تماس مستقیم خون آلوده، به‌خصوص استفاده از سرنگ مشترک برای تزریق موادمخدر، انتقال خون بدون غربالگری و استفاده مکرر از سوزن و سرنگ غیراستریل منتقل می‌شود. هپاتیت C نخستین علت پیوند کبد است که هنوز واکسن ندارد.
عوارض هپاتیت
دکتر محمدی در مورد عوارض بیماری هپاتیت می‌افزاید:
سیروز: تهاجمات مکرر ویروس‌ها، مواد سمی و دیگر عوامل بیماری‌زا به بافت‌های کبد آسیب می‌رساند و در نهایت جریان خون را در این اندام مختل می‌کند که به آن «سیروز» یا «التهاب شدید کبدی» گفته می‌شود. عدم درمان درست و کامل در ۲۰ تا ۲۵درصد موارد هپاتیت مزمن به سیروز کبدی می‌انجامد.
سرطان کبد: گرچه معمولا عارضه نهایی سیروز، سرطان کبد است، اما دست‌اندازی سلول‌های سرطانی به اندام‌های دیگر نیز می‌تواند کبد را درگیر کند. هپاتیت‌های B و C
همچنین هپاتیت ناشی از مصرف زیاد الکل عامل مهم ابتلا به این بیماری است.
نارسایی حاد کبدی: در چنین حالتی کبد قادر به انجام عملکردهای اصلی خود نیست و بخش عمده‌ای از بافت کبد از بین می‌رود. در این مواقع نیاز به پیوند کبد ضروری خواهد بود. این ناراحتی بیشتر در بیماران مبتلا به هپاتیت B و سمی بروز می‌کند. بیماری به شدت خطرناک است و از هر ۴ نفر، ۱ نفر جان خود را از دست می‌دهد.
علایم هپاتیت
دکتر محمدی با اشاره به این مطلب که انواع مختلف هپاتیت معمولا با علائمی که ذکر می‌شود، همراه نیست یادآوری می‌کند: در بسیاری موارد بیماری سال‌ها به‌طور خاموش پیشرفت می‌کند یا با علائم شبه‌آنفلوانزا مانند تب، درد عضلات، خستگی و سردرد تشخیص داده می‌شود که معمولا با آسیب‌های جدی همراه است. از دیگر علایم می‌توان به تب یا تعریق شبانه،کاهش اشتها و لاغر شدن،حالت تهوع، دردهای شکمی، به‌خصوص در سمت راست،زرد شدن پوست و قرنیه چشم، تیره شدن رنگ ادرار (شبیه رنگ چای)،ظاهر شدن لکه‌های قرمز روی پوست، خونریزی بینی و گیجی غالبا منجر به کما (ابتلا به نارسایی حاد کبدی)، تورم شکم و پاها (ناشی از احتباس آب در بدن)، سردرگمی، گیجی، خونریزی سریع و تحلیل عضلات (ابتلا به سیروز کبدی)
وی در مورد تشخیص هپاتیت هم می‌گوید: بهترین راه تشخیص هپاتیت تست‌های آزمایشگاهی بسیار ساده است که اغلب اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی در خون و چند تست ساده دیگر موجب تشخیص هپاتیت‌های ویروسی و وجود التهاب در کبد می‌شود.
راه‌های پیشگیری ازهپاتیت A و B
ـ رعایت بهداشت فردی، شامل شستن دستها قبل و بعد از غذا خوردن
ـ ضد عفونی کردن میوه‌ها و سبزیجات قبل از مصرف
ـ ضد عفونی کردن وسایل بیمار
ـ دفع بهداشتی فاضلاب جهت جلوگیری از آلودگی آب، میوه‌ها، سبزیجات و خوراکی‌ها
ـ واکسیناسیون گروه‌های در معرض خطر
ـ شناسایی مادران آلوده به ویروس
ـ بیماریابی در گروه‌های در معرض خطر
ـ ضدعفونی کردن کلیه لوازم جراحی دندانپزشکی، پزشکی
ـ استفاده از سرنگ و سوزن استریل
ـ آزمایش خون کلیه اهداء کنندگان خون
ـ جلوگیری از خال کوبی و ختنه اطفال به صورت سنتی
ـ هرگز از حوله، مسواک و تیغ (صورت تراشی به صورت مشترک استفاده نشود)
ـ جلوگیری از بی بند و باری‌های جنسی و پایبندی به اخلاق خانواده
منبع:
شفقنا
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼