ترشحات سفید واژن، آیا عادی هستند؟

ترشحات واژن رخدادی معمول و نرمال در دستگاه تناسلی زنان است. با این وجود، برخی انواع ترشحات نشان دهنده بیماری هایی مانند عفونت یا اختلالات دیگری هستند. ترشحات غیر طبیعی و غیر معمول ممکن است سبز یا زرد باشند یا بوی بدی بدهند. ترشحات سفید غلیظ شایع ترین نوع ترشحات هستند و معمولا طبیعی می باشند ولی ممکن است در برخی حالات اگر همراه با علائم دیگر باشند، ممکن است نشان دهنده مشکلاتی باشند. در این مقاله ما درباره علل ترشحات سفید واژن و ترشحات غیر عادی سفید واژن صحبت می کنیم.

علل ترشحات سفید واژن
دلایل شایع ترشحات زیاد عبارتند از:
-تخمک گذاری: در زمان تخمک گذاری، رحم شما ترشحاتی تولید می کند که از نظر بافت و رنگ مانند سفیدۀ تخم مرغ است و به لقاح کمک می کند. به عبارت دیگر، این ترشحات نشانۀ این است که هم اکنون از هر زمان دیگر بارورتر هستید. در این هنگام، سطح هورمون استروژن در بدن شما بالاست و همین موضوع باعث ترشحات بیش از حد معمول واژن می شود. اگر 10 تا 14 روز بعد از اولین روز شروع پریود خود، ترشحاتی به رنگ کرم روشن یا شیری مشاهده کردید، نشانۀ تخمک گذاری شماست و جای هیچگونه نگرانی نیست.
-بارداری: کاملاً طبیعی است که خانم ها در اوایل دوران بارداری خود مقدار زیادی ترشحات واژن به رنگ سفید یا شیری داشته باشند. این موضوع به این دلیل است که واژن خود را برای بارداری آماده می کند، دیواره های آن ضخیم می شود، و غشاءِ مخاط هم فعال تر می شود. در سه ماه اول بارداری این ترشحات معمولاً با لکه بینی و درد شکم (به علت لقاح) همراه هستند و در این زمان واژن مخاط بیشتری تولید می کند تا دهانه رحم را بسته، مرطوب، تمیز و سالم نگه دارد. در سه ماه دوم بارداری، ترشحات به تدریج غلیظ تر و کرمی تر می شوند. به این تغییرات توجه کنید و در صورتی که متوجه تفاوتی در بو یا رنگ این ترشحات شدید، به پزشک خود مراجعه کنید.
-استرس: در صورتی که تحت استرس روحی یا احساسی باشید، می بینید که مقدار ترشحات سفید رنگ واژن شما بیشتر از همیشه است. اگر چه به طور دقیق علت این افزایش ترشحات مشخص نیست، پژوهشگران معتقدند که این موضوع به عدم تعادل هورمون ها، که تأثیر مستقیم بر تولید ترشحات واژن دارد، مربوط است. همچنین میان عدم تعادل هورمون ها و سیستم ایمنی، ارتباطی وجود دارد. اگر اختلالی در تعادل باکتری های واژن شما اتفاق بیفتد، ممکن است چرخۀ قاعدگی شما را مختل کند و باعث ترشحات بیش از اندازه شود. این اتفاق به خودی خود بی ضرر است، اما شما باید به دنبال چاره ای باشید که استرس خود را کم کنید و از مشکلات احتمالی که برای سلامت شما دارد، جلوگیری کنید.
-یائسگی: زمانی که خانم ها به دوران یائسگی خود نزدیک می شوند، ممکن است این دوران برای آنها بسیار سخت و ناراحت کننده باشد. جدا از علائم دیگر، برخی از آنها ترشحات غیر معمول و نامنظمی را تجربه می کنند که دلیل آن تغییر سطح هورمون ها است. این ترشحات معمولاً سفید و غلیظ اما کم هستند و تا زمانی که رنگ و بوی آن تغییر نکند نباید نگران بود.
-چرخۀ قاعدگی: حتی اگر قبل و بعد از عادت ماهیانۀ خود دچار ترشحاتی شوید که نسبت به حالت عادی کرمی تر یا شیری تر هستند، می توانید آن را بخشی از چرخۀ قاعدگی خود بدانید. نگران نباشید و به طور منظم چرخۀ قاعدگی خود را بررسی کنید. طی سال ها متوجه چگونگی عملکرد بدن خود خواهید شد.

انواع ترشحات سفید غیرعادی

به خاطر داشته باشید مقاله هایی که درباره انواع ترشحات واژن منتشر شده اند، برای آگاهی شما مفید و کمک کننده هستند اما فقط پزشک می تواند به طور دقیق شما را معاینه کند و تشخیص مناسب را بدهد. از خود درمانی بر مبنای اطلاعاتی که از اینترنت دریافت کرده اید بپرهیزید.
در ادامه شایع ترین علائم هشدار دهندۀ مربوط به ترشحات غیر عادی توضیح داده شده است. اگر متوجه وجود این علائم شدید، به پزشک خود مراجعه کنید. مهم ترین علائمی که نشان می دهند ترشحات واژن شما غیر عادی است، عبارتند از:
-بوی تند و نامطلوب
-رنگ متمایل به سبز یا خاکستری ترشحات واژن و ظاهر چرک مانند
-بافت پنیری یا کف مانند یا برفکی
-درد واژن، ورم، خارش واژن، احساس سوزش، زخم، جوش یا قرمزی در بافت واژن به همراه ترشحات یا بدون آن
-خونریزی در زمانی غیر از پریود

علل شایع ترشحات غیر عادی واژن می تواند بسیار متفاوت باشد
۱. کاندیدیازیس یا برفک واژن (عفونت قارچی دستگاه تناسلی)
عفونت قارچی دستگاه تناسلی یکی از شایع ترین علل ترشحات غیر طبیعی واژن است. این عفونت زمانی اتفاق می افتد که قارچ کاندیدا آلبیکانس در ناحیۀ واژن بیش از اندازه رشد کند. کاندیدا درحالت عادی در واژن کاملاً سالم نیز پیدا می شود. دلایلی که باعث رشد بیش از حد کاندیدا و ایجاد عفونت شدید توسط آن می شود، عبارتند از:
-استفادۀ طولانی مدت از آنتی بیوتیک (شایع ترین علت)
-دیابت
-استرس
-بارداری
-قرص های ضد بارداری
-عدم تعادل هورمون ها
-سیستم ایمنی ضعیف
-کم خوابی
-مصرف کورتون
از هر چهار زن بالغ، سه نفر در طول زندگی خود دچار عفونت قارچی می شوند. پس نترسید، اما به خاطر داشته باشید که باید به موقع آن را درمان کنید تا از مشکلات بیشتر جلوگیری کنید. متاسفانه وقتی به عفونت قارچی مبتلا می شوید، احتمال آن که در آینده باز هم به آن دچار شوید بیشتر است.
عفونت های قارچی معمولاً باعث ایجاد ترشحات سفید رنگ پنیری شکل می شوند. همچنین ممکن است دچار سوزش و خارش بشوید. اگر پزشک تشخیص بدهد که علت ترشحات شما عفونت قارچی است، برایتان دارو تجویز می کند.
2. بیماری های مقاربتی
بیماری های منتقل شونده از راه جنسی مانند تریکوموناس، عفونت کلامیدیا و سوزاک هم می توانند باعث ایجاد ترشحات ضخیم شوند، ولی در این حالت ترشحات بودار هستند و رنگ و غلظت آنها تغییر می کند.
تریکوموناس (تریک): این عفونت که از راه رابطه جنسی منتقل می شود، توسط انگلی به نام تریکوموناس واژینالیس ایجاد می شود. مشکل این است که 70 درصد از زنان و 50 درصد از مردانی که به این عفونت مبتلا هستند، هیچ علامتی ندارند. معمولاً افراد با رابطۀ جنسی این عفونت را منتقل می کنند، اما باید مراقب باشید! ممکن است از طریق لباس حمام یا حوله نیز به این عفونت مبتلا شوید.
به طور معمول، تریکوموناس باعث ایجاد ترشحاتی به رنگ سبز یا زرد، رقیق، کف مانند و با بوی بد می شود؛ اما ممکن است که رنگ زرد آن بسیار کمرنگ باشد و به نظر سفید بیاید. علائم شایع این بیماری مقاربتی شامل التهاب، سوزش ادرار، خارش در ناحیۀ تناسلی و درد در هنگام مقاربت جنسی است. تریکوموناس می تواند عوارض مختلفی را در دوران بارداری ایجاد کند و حتی خطر ابتلا به بیماری اچ آی وی/ ایدز را افزایش می دهد.
عفونت کلامیدیا و سوزاک: بیماری های جنسی هستند که باعث ایجاد ترشحات غیر طبیعی زرد یا سبز شوند. با این حال، در برخی موارد حتی اگر شما ترشحاتی کاملاً شفاف داشته باشید، نشان دهندۀ سلامتی شما نیست. این دو بیماری جنسی ممکن است به مدت طولانی «نامرئی» باشند. اگر فکر می کنید ممکن است یکی از این دو بیماری را داشته باشید، سعی نکنید خود درمانی انجام دهید. باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. متخصص زنان می تواند با دقت شرایط شما را بررسی کند و مطابق با تشخیص خود، روش درمان مناسبی را تجویز کند. خوشبختانه این بیماری ها قابل درمان هستند. دوز مناسبی از آنتی بیوتیک ها، به شما برای درمان این بیماری های ناخوشایند کمک می کند.
۳. آتروفی واژن
اکثر زنان بین 45 تا 55 سالگی دچار یائسگی می شوند، هرچند استثناهایی هم وجود دارد. آتروفی واژن معمولاً بعد از یائسگی و زمانی که سطح هورمون استروژن کم کم کاهش می یابد و دیواره های واژن نازک می شود، اتفاق می افتد. آتروفی واژن احتمال ابتلا به عفونت های مزمن واژن و مجاری ادرار را با علائم زیر افزایش می دهد:
-خشکی واژن
-ترشحات زرد کمرنگ یا سفید غلیظ
-سوزش
-لکه بینی پس از مقاربت جنسی
-درد در هنگام مقاربت جنسی
-بی اختیاری ادرار
-عفونت های مکرر مجاری ادرار
-کوتاه شدن کانال واژن
به جز یائسگی، شرایط دیگری وجود دارد که می توانند سطح استروژن زنان را کاهش دهند؛ مانند:
-یائسگی در اثر جراحی (خارج کردن تخمدانها)
-شیردهی
-درمان هورمونی سرطان سینه
-پرتو درمانی لگن
-شیمی درمانی
پزشک شما باید آزمایشهای خاصی انجام دهد تا بتواند تشخیص درستی بدهد، نه اینکه تنها به این دلیل که شما یک بیمار یائسه هستید، حدس خود را بر این بگذارد که شما به آتروفی واژن مبتلا شده اید. آزمایشهای لازم شامل پاپ اسمیر و تعیین میزان هورمون های موجود در بدن شما است که وجود بیماری را تایید می کند. درمان معمول این حالت، جایگزین کردن استروژن یا لیزر مونالیزا تاچ است که بافت واژن را دوباره احیا می کند.
4. ولوو واژینیت (ورم واژن و دهانه واژن)
ولوو واژینیت عفونتی است که در واژن و قسمت بیرونی آن اتفاق می افتد. دلایل متعددی برای ایجاد این عفونت وجود دارد. شایع ترین علت آن، باکتری ها هستند، اما این تنها دلیل نیست. عفونت ممکن است به دلایل زیر هم ایجاد شود:
-ویروسها (به ویژه ویروس HPV_ ویروس پاپیلوم انسانی)
-قارچ
-انگل ها (شپش و کرم)
-حساسیت زا ها
-عفونت های منتقل شونده از راه جنسی
-مواد شیمیایی تحریک کننده
-شرایط محیطی
علائم اصلی ولوو واژینیت عبارتند از:
-خارش اندام تناسلی
-احساس ناراحتی در ناحیۀ تناسلی
-بوی بد
-التهاب
-افزایش سطح ترشحات (غلیظ با بوی بد)
-سوزش و درد در هنگام دفع ادرار
اگر هر کدام از علائم بالا را دارید، همین حالا باید به پزشک خود مراجعه کنید تا با انجام معاینه لگنی، آزمایش پاپ اسمیر و (در شرایط خیلی خاص) نمونه برداری از ناحیۀ بیرونی واژن، تشخیص مناسب برای شما داده شود. روش درمان خیلی پیچیده نیست و بسته به علت عفونت، شامل آنتی بیوتیک های خوراکی، قرص های خوراکی ضد انگل، کرم ها (آنتی بیوتیک، آنتی باکتریال یا ضد انگل)، آنتی هیستامین های خوراکی یا کرم استروژن می شود.
۵. عفونت های باکتریایی
همانطور که از نام آن مشخص است، واژینوز باکتریایی نوعی عفونت واژن است که علت آن رشد بیش از حد باکتری ها است. این عفونت یکی از شایع ترین عفونت های واژن بین خانم های 15 تا 44 ساله است. در حقیقت، هر ساله یک میلیون زن باردار دچار واژینوز باکتریایی می شوند و دلایل مختلفی برای آن وجود دارد؛ مانند:
-استفادۀ بیش از حد از آنتی بیوتیک ها
-مقاربت جنسی محافظت نشده
-داشتن چند شریک جنسی
-استفادۀ بیش از حد از داروهای مرتبط با واژن
تقریبا حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد زنان دچار واژینوز باکتریایی، هیچ علامتی را تجربه نمی کنند اما اگر علامتی داشته باشند، شایع ترین آنها ترشحات غیر طبیعی است. معمولاً این ترشحات سفید یا مایل به خاکستری رنگ و رقیق است، اما ممکن است گاهی غلیظ هم باشد. این ترشحات معمولاً با بوی متعفن و شبیه به بوی ماهی همراه هستند.
برای تشخیص این عفونت، پزشک شما را معاینه لگنی می کند و در مورد سابقۀ پزشکی شما سؤال می پرسد. خوشبختانه این بیماری خفیف است و به راحتی به کمک آنتی بیوتیک ها (تینیدازول، مترونیدازول، کلیندامایسین) درمان می شود. به علاوه، ممکن است پزشک دستورالعملی را برای حفظ پاکیزگی واژن به شما بدهد تا از عفونت های آینده جلوگیری کند و عفونت کنونی شما را بهبود ببخشد. مراقب باشید و آن را بدون درمان رها نکنید چون احتمال انتقال این بیماری از طریق مقاربت جنسی یا ایجاد مشکلات در دوران بارداری وجود دارد.

نکته نهایی درباره ترشحات سفید واژن
اگر چه ترشحات سفید رنگ غلیظ می توانند کاملاً طبیعی باشند، مشکلات سلامتی بسیاری هستند که می توانند باعث ایجاد این ترشحات شوند. هر گونه تغییر در رنگ، غلظت یا بوی این ترشحات ممکن است نشانۀ مشکلی در سلامتی شما باشد. اگر علائمی نظیر خارش، سوزش یا بوی بد از ناحیه واژن، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که مشکل شما در بهترین زمان و با روشی مناسب درمان می شود. اگر بدون درمان رها شود، باعث مسائل دیگری می شود یا در سنین بالاتر مشکل ایجاد می کند.