نقش زنان در جامعه، خودتان را دست کم نگیرید
این برنامه با دو ماده در بحث مشارکت زنان، از نیازهای اولیه بهداشت و آموزش عبور کرده و به مرحله جدیدی می رسد.
مهمانان این نشست، دکتر زهرا نژادبهرام (فعال حوزه زنان و پژوهشگر حوزه اجتماعی و عضو انجمن روزنامه نگاران زن ایران)، دکتر عباس محمدی اصل (پژوهشگر و مدرس دانشگاه علامه طباطبائی)، دکتر فائزه هاشمی (نماینده سابق مجلس )، آرزو فاطمی (جامعه شناس و فعال حقوق زنان و عضو حزب اتحاد ملی)، سارا باقری (وکیل پایه یک دادگستری و فعال حقوق زنان) و ژاله فرامرزیان (جامعه شناس و عضو شورای هماهنگی احزاب اصلاح طلب) بودند.
مباحث این نشست که به تحلیل علمی مسئله مشارکت سیاسی زنان با رویکرد توسعه محور و همچنین تجارب زنان فعال سیاسی و اجتماعی اختصاص داشت را در ادامه میخوانید.
زهرا نژادبهرام: مشارکت سیاسی، خواست عمومی زنان
زهرا نژادبهرام سخرانی خود را با نرخ مشارکت زنان در کشورهای پیرامون ایران آغاز نمود و حضور زنان در مجالس کشورهای همسایه را عاملی برای تشویق زنان در ایران برای افزایش مشارکت سیاسی معرفی کرد. وی به رتبه بالای شکاف جنسیتی در ایران و ارتباط مستقیم آن با پایین بودن نرخ مشارکت در قوه مقننه اشاره کرد. نژادبهرام توسعه و مشارکت را دارای لایه هایی دانست و با معرفی زنان ایرانی به عنوان زنان فعال و پیشرو در صحنه های اجتماعی و سیاسی و حضور غیر قابل اغماض آنان عنوان کرد: این حضور لایه بیرونی توسعه است و اگر لایه به لایه جلوتر برویم به بحث اصلی مشارکت توسعه یافته خواهیم رسید که یک مشارکت مبتنی بر کیفیت است و قوانین در فرآیند توسعه پایدار و متوازن در محل اصلی خود نسبت به تربیت نیروهای سیاسی جامعه میتواند فعالیتی جدی داشته باشد.
این پژوهشگر حوزه اجتماعی گام اول مشارکت را افزایش تعداد زنان در قوه مقننه دانست ولی آنرا کافی ندانسته و خواستار نگاه دقیق تری به حضور زنان در قوانین توسعه شد. نژادبهرام برنامه چهارم توسعه را به نسبت مترقی خواند و گفت: این برنامه با دو ماده در بحث مشارکت زنان، از نیازهای اولیه بهداشت و آموزش عبور کرده و به مرحله جدیدی میرسد.
او بحث اصلی خود را بحث قدرت و مشارکت عنوان نمود و هسته اصلی مشارکت سیاسی زنان را قدرت دانسته و خواستگاه آن را پست های مدیریتی و حضور در مجالس مقننه عنوان نمود و خاطر‌نشان کرد: این امر مگر با دخالت قوانین میان مدت و بلند‌مدت حاصل نخواهد شد. نکته اساسی در این مساله این است که زنان دارای آمادگی هستند و قوانین همراه است و در گروههای سیاسی زنان با عنوان ۳۰ درصد سهمیه از لیست های انتخاباتی و تغییر چهره مردانه مجلس انتظارات خود را بیان میکنند.
او همچنین از مشخصات مشارکت توسعه محور را ارتقا تخصص زنان در قالب گروهها و احزاب سیاسی برای مشارکت فعال و رویکرد توسعه محور و تاثیرگذاری و همچنین تداوم فعالیت سیاسی زنانی که قبلا در این عرصه فعال بودند عنوان نمود.
عباس محمدی اصل: تکلیف گرایی، زمینه ساز بروز مشکل در شرکت در انتخابات
عباس محمدی اصل در سخنرانی خود بحث مشارکت در جامعه غربی را مبتنی بر فعالیت مدنی دانست و با فرض جامعه فاقد صنف و حزب به بی برنامگی برای حضور در انتخابات اشاره نمود.
وی جامعه ایران را در سال 57 وارد شده به برهه جدیدی از حضور اجتماعی و سیاسی که در آن شکاف غیر فعال جنس-جنسیت تبدیل به شکاف نیمه فعال شده است دانست که انجام اعمال خوشایند مردان از سوی زنان در آن پررنگ شده است. محمدی اصل همچنین، افزودن اقتدار بخشی به نظام سلطنت را زمینه ساز جهت دهی به انتخابات از سوی این نظام سلطنت بیان نمود.
او همچنین در مورد تمدن غرب گفت: بحث خودبیانگری در تمدن غرب، یعنی آنکه افراد همه امکانات جامعه را برای خلاقیت و ابتکار به عنوان افزودن یا بازتولید آن به کار میگیرند که این مساله در زندگی سنتی ما جایی نداشته و ما زندگی تیپیکال را تجربه میکنیم و اجازه خلاقیت نداریم. ما به سمت تکلیف گرایی در حرکت هستیم و این امر مارا در حضور در انتخابات دچار مشکل خواهد کرد.
این مدرس دانشگاه در پایان بیان داشت: بین انتخاب کردن و به قدرت رسیدن تفاوت وجود دارد و باختن نباید به معنای قهر و ناامیدی باشد و در این بین با پیگیری مجدد منافع خویش، شکل دیگری از عقلانیت را میتوان مجددا تجربه کرد.
فائزه هاشمی: زنان به عنوان نیروی پیاده نظام تصور می شوند.
فائزه هاشمی رفسنجانی از توسعه متوازن و نقش زنان در آن سخن گفت. او که از کاسته شدن تعداد زنان حاضر در مجلس و سمت هایی مدیریتی گله می کرد، ضعف در مدیریت زنان در سطح کلان و آیین نامه ها و سیاست های کلان را دو ایراد اساسی دانست.
او در ادامه با طرح این سؤال که چرا زنان به زنان رأی نمی دهند گفت: اگر این‌طور می شد حتما شاهد حضور زنان بیشتری در مجلس بودیم، انتصابات در کشور ما مردانه است و به‌همین خاطر، هم زنان اصلا دیده نمی شوند و هم نمی‌توانند شایستگی های خود را اثبات کنند.
هاشمی با تأکید بر اینکه سیاست های کلان، زن را در کنار خانواده تعریف می کند و به سمت خانه نشین کردن آنها می‌رود، گفت: دولت احمدی نژاد با ارائه طرح هایی مثل مرخصی زایمان، طرح دورکاری زنان و... که به ظاهر هم به نفع زنان بود در همین مسیر گام برداشت.
هاشمی یکی دیگر از مشکلات جامعه زنان را در مسیر افزایش مشارکت سیاسی، نبود خودباوری در آنها دانست و تأکید کرد: نیازمند وحدت و کارکردن های باقدرت هستیم چراکه موفقیت ما موفقیت جنس زن و شکست ما شکست جنس زن است.
این نماینده پیشین مجلس ضمن ابراز تأسف از اینکه در ایران زنان به‌عنوان پیاده نظام تصور می شوند، گفت: هر زمان که وقت تعیین ژنرال ها می‌شود می گویند نباید تفاوتی بین زن و مرد قائل شد. حتما باید زنان را به حضور گسترده تشویق کنیم و این فضایی را که می‌گویند در استان ها زنان فعال نداریم، از بین ببریم.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی سهمیه بندی برای افزایش مشارکت زنان را تنها راهکار موجود دانست و تأکید کرد که راه دیگری وجود ندارد. او همچنین ابراز تأسف کرد که این مسئله در مجمع تشخیص مصلحت نظام طرح شد اما با اختلاف دو رأی تصویب نشد.
هاشمی عقب ماندگی زنان را حاصل اشتباهات آنان و رضایت دادن به سقف شیشه ای و موانع حضور آنان در پست های متفاوت دانست. وی همچنین با انتقاد از قضاوت های مبتنی بر جنسیت زنان، نیاز به وحدت و قوی کار کردن زنان را توصیه نمود. همچنین با اشاره به مشارکت زنان در انتخابات، تظاهرات ها و انقلاب اسلامی به بی اهمیت جلوه دادن جنسیت در سطوح بالا از سوی ذی نفعان سخن گفت. وی در نهایت با عنوان نمودن تعدادی از قوانین تبعیض آمیز، مجلس را بخشی مهم در تغییر این قوانین دانست.
آرزو فاطمی: احزاب، محل توانمندسازی زنان
آرزو فاطمی در ابتدای سخنان خود یکی از کارکردهای احزاب را ایجاد کمیته های مختلف در آموزش های مدنی و توانمندسازی در حوزه های مختلف جامعه عنوان کرد. وی در مورد تجربه زیسته خود در حزب اعتماد ملی به استفاده از تجارب بزرگان حزب و پیشرفت گام به گام و توانمند شدن، گفت‌و‌گو و تعامل، فاصله گرفتن از احساسات، کار جمعی و گروهی سخت و پرفشار اشاره نمود. این فعال حوزه زنان با اشاره به نیاز احزاب به زنان، حضور زنان در احزاب را راهی برای کمتر حس شدن نابرابری و توانمندسازی زنان عنوان کرد. وی در جمع بندی سخنانش گفت: با نگاهی به نمایندگان زنان مجلس افرادی را میتوان یافت که با دارا بودن تخصص تا‌به حال فعالیت جمعی نداشته و قادر به نظر‌دهی نیستند. افراد در احزاب سیاست ورزی را می‌آموزند و درست نیست که برای افزایش تعداد زنان در مجلس از کلیه زنان دعوت به کاندیدا شدن کنیم، چرا که کسی که در تمام طول عمر بر تخصص خاصی متمرکز بوده است و آموزش سیاسی ندارد قادر به سخن گفتن در مجلس نخواهد بود و با عضویت در احزاب زنان می تواند آموزش سیاسی ببیند.
سارا باقری: نظارت بر روند قانونگذاری از اهداف کمپین تغییر چهره مردانه مجلس است
سارا باقری، وکیل دادگستری و فعال حوزه زنان، محور صحبت های خود را کمپین تغییر چهره مردانه مجلس عنوان نمود. وی با اشاره به سند توسعه هزاره که ایران نیز در سال 1384 به آن پیوسته است و متعهد شده است که تا سال 94 بالغ بر30درصد از کرسی های مجلس را به زنان اختصاص دهند، این موضوع را یکی از محورهای فعالیت کمپین عنوان نمود. او با تاکید بر اصل بیستم و 62 قانون اساسی گفت: قانون اساسی نیز در اصل بیستم به برابری زنان و مردان در برخورداری برابر از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره دارد. اصل 62 قانون اساسی نیز که می گوید نمایندگان مجلس متشکل از نمایندگان مردم هستند و نمایندگان مردم اعم از زنان و مردان هستند و عدم اشاره قانونگذار به تعداد نمایندگان زن و مرد نشان دهنده شرایط عمومی برای برابری زنان و مردان است. در حقیقت این از اهداف اصلی کمپین تغییر چهره مردانه مجلس معرفی شد که هدف خود را بر افزایش زنان در مجلس و تشویق به حضور هرچه بیشتر سیاسی و اجتماعی زنان قرار داده است.
این نشست با پرسش و پاسخ پایان یافت.
مباحث این نشست که به تحلیل علمی مسئله مشارکت سیاسی زنان با رویکرد توسعه محور و همچنین تجارب زنان فعال سیاسی و اجتماعی اختصاص داشت را در ادامه میخوانید.
زهرا نژادبهرام: مشارکت سیاسی، خواست عمومی زنان
زهرا نژادبهرام سخرانی خود را با نرخ مشارکت زنان در کشورهای پیرامون ایران آغاز نمود و حضور زنان در مجالس کشورهای همسایه را عاملی برای تشویق زنان در ایران برای افزایش مشارکت سیاسی معرفی کرد. وی به رتبه بالای شکاف جنسیتی در ایران و ارتباط مستقیم آن با پایین بودن نرخ مشارکت در قوه مقننه اشاره کرد. نژادبهرام توسعه و مشارکت را دارای لایه هایی دانست و با معرفی زنان ایرانی به عنوان زنان فعال و پیشرو در صحنه های اجتماعی و سیاسی و حضور غیر قابل اغماض آنان عنوان کرد: این حضور لایه بیرونی توسعه است و اگر لایه به لایه جلوتر برویم به بحث اصلی مشارکت توسعه یافته خواهیم رسید که یک مشارکت مبتنی بر کیفیت است و قوانین در فرآیند توسعه پایدار و متوازن در محل اصلی خود نسبت به تربیت نیروهای سیاسی جامعه میتواند فعالیتی جدی داشته باشد.
این پژوهشگر حوزه اجتماعی گام اول مشارکت را افزایش تعداد زنان در قوه مقننه دانست ولی آنرا کافی ندانسته و خواستار نگاه دقیق تری به حضور زنان در قوانین توسعه شد. نژادبهرام برنامه چهارم توسعه را به نسبت مترقی خواند و گفت: این برنامه با دو ماده در بحث مشارکت زنان، از نیازهای اولیه بهداشت و آموزش عبور کرده و به مرحله جدیدی میرسد.
او بحث اصلی خود را بحث قدرت و مشارکت عنوان نمود و هسته اصلی مشارکت سیاسی زنان را قدرت دانسته و خواستگاه آن را پست های مدیریتی و حضور در مجالس مقننه عنوان نمود و خاطر‌نشان کرد: این امر مگر با دخالت قوانین میان مدت و بلند‌مدت حاصل نخواهد شد. نکته اساسی در این مساله این است که زنان دارای آمادگی هستند و قوانین همراه است و در گروههای سیاسی زنان با عنوان ۳۰ درصد سهمیه از لیست های انتخاباتی و تغییر چهره مردانه مجلس انتظارات خود را بیان میکنند.
او همچنین از مشخصات مشارکت توسعه محور را ارتقا تخصص زنان در قالب گروهها و احزاب سیاسی برای مشارکت فعال و رویکرد توسعه محور و تاثیرگذاری و همچنین تداوم فعالیت سیاسی زنانی که قبلا در این عرصه فعال بودند عنوان نمود.
عباس محمدی اصل: تکلیف گرایی، زمینه ساز بروز مشکل در شرکت در انتخابات
عباس محمدی اصل در سخنرانی خود بحث مشارکت در جامعه غربی را مبتنی بر فعالیت مدنی دانست و با فرض جامعه فاقد صنف و حزب به بی برنامگی برای حضور در انتخابات اشاره نمود.
وی جامعه ایران را در سال 57 وارد شده به برهه جدیدی از حضور اجتماعی و سیاسی که در آن شکاف غیر فعال جنس-جنسیت تبدیل به شکاف نیمه فعال شده است دانست که انجام اعمال خوشایند مردان از سوی زنان در آن پررنگ شده است. محمدی اصل همچنین، افزودن اقتدار بخشی به نظام سلطنت را زمینه ساز جهت دهی به انتخابات از سوی این نظام سلطنت بیان نمود.
او همچنین در مورد تمدن غرب گفت: بحث خودبیانگری در تمدن غرب، یعنی آنکه افراد همه امکانات جامعه را برای خلاقیت و ابتکار به عنوان افزودن یا بازتولید آن به کار میگیرند که این مساله در زندگی سنتی ما جایی نداشته و ما زندگی تیپیکال را تجربه میکنیم و اجازه خلاقیت نداریم. ما به سمت تکلیف گرایی در حرکت هستیم و این امر مارا در حضور در انتخابات دچار مشکل خواهد کرد.
این مدرس دانشگاه در پایان بیان داشت: بین انتخاب کردن و به قدرت رسیدن تفاوت وجود دارد و باختن نباید به معنای قهر و ناامیدی باشد و در این بین با پیگیری مجدد منافع خویش، شکل دیگری از عقلانیت را میتوان مجددا تجربه کرد.
فائزه هاشمی: زنان به عنوان نیروی پیاده نظام تصور می شوند.
فائزه هاشمی رفسنجانی از توسعه متوازن و نقش زنان در آن سخن گفت. او که از کاسته شدن تعداد زنان حاضر در مجلس و سمت هایی مدیریتی گله می کرد، ضعف در مدیریت زنان در سطح کلان و آیین نامه ها و سیاست های کلان را دو ایراد اساسی دانست.
او در ادامه با طرح این سؤال که چرا زنان به زنان رأی نمی دهند گفت: اگر این‌طور می شد حتما شاهد حضور زنان بیشتری در مجلس بودیم، انتصابات در کشور ما مردانه است و به‌همین خاطر، هم زنان اصلا دیده نمی شوند و هم نمی‌توانند شایستگی های خود را اثبات کنند.
هاشمی با تأکید بر اینکه سیاست های کلان، زن را در کنار خانواده تعریف می کند و به سمت خانه نشین کردن آنها می‌رود، گفت: دولت احمدی نژاد با ارائه طرح هایی مثل مرخصی زایمان، طرح دورکاری زنان و... که به ظاهر هم به نفع زنان بود در همین مسیر گام برداشت.
هاشمی یکی دیگر از مشکلات جامعه زنان را در مسیر افزایش مشارکت سیاسی، نبود خودباوری در آنها دانست و تأکید کرد: نیازمند وحدت و کارکردن های باقدرت هستیم چراکه موفقیت ما موفقیت جنس زن و شکست ما شکست جنس زن است.
این نماینده پیشین مجلس ضمن ابراز تأسف از اینکه در ایران زنان به‌عنوان پیاده نظام تصور می شوند، گفت: هر زمان که وقت تعیین ژنرال ها می‌شود می گویند نباید تفاوتی بین زن و مرد قائل شد. حتما باید زنان را به حضور گسترده تشویق کنیم و این فضایی را که می‌گویند در استان ها زنان فعال نداریم، از بین ببریم.
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی سهمیه بندی برای افزایش مشارکت زنان را تنها راهکار موجود دانست و تأکید کرد که راه دیگری وجود ندارد. او همچنین ابراز تأسف کرد که این مسئله در مجمع تشخیص مصلحت نظام طرح شد اما با اختلاف دو رأی تصویب نشد.
هاشمی عقب ماندگی زنان را حاصل اشتباهات آنان و رضایت دادن به سقف شیشه ای و موانع حضور آنان در پست های متفاوت دانست. وی همچنین با انتقاد از قضاوت های مبتنی بر جنسیت زنان، نیاز به وحدت و قوی کار کردن زنان را توصیه نمود. همچنین با اشاره به مشارکت زنان در انتخابات، تظاهرات ها و انقلاب اسلامی به بی اهمیت جلوه دادن جنسیت در سطوح بالا از سوی ذی نفعان سخن گفت. وی در نهایت با عنوان نمودن تعدادی از قوانین تبعیض آمیز، مجلس را بخشی مهم در تغییر این قوانین دانست.
آرزو فاطمی: احزاب، محل توانمندسازی زنان
آرزو فاطمی در ابتدای سخنان خود یکی از کارکردهای احزاب را ایجاد کمیته های مختلف در آموزش های مدنی و توانمندسازی در حوزه های مختلف جامعه عنوان کرد. وی در مورد تجربه زیسته خود در حزب اعتماد ملی به استفاده از تجارب بزرگان حزب و پیشرفت گام به گام و توانمند شدن، گفت‌و‌گو و تعامل، فاصله گرفتن از احساسات، کار جمعی و گروهی سخت و پرفشار اشاره نمود. این فعال حوزه زنان با اشاره به نیاز احزاب به زنان، حضور زنان در احزاب را راهی برای کمتر حس شدن نابرابری و توانمندسازی زنان عنوان کرد. وی در جمع بندی سخنانش گفت: با نگاهی به نمایندگان زنان مجلس افرادی را میتوان یافت که با دارا بودن تخصص تا‌به حال فعالیت جمعی نداشته و قادر به نظر‌دهی نیستند. افراد در احزاب سیاست ورزی را می‌آموزند و درست نیست که برای افزایش تعداد زنان در مجلس از کلیه زنان دعوت به کاندیدا شدن کنیم، چرا که کسی که در تمام طول عمر بر تخصص خاصی متمرکز بوده است و آموزش سیاسی ندارد قادر به سخن گفتن در مجلس نخواهد بود و با عضویت در احزاب زنان می تواند آموزش سیاسی ببیند.
سارا باقری: نظارت بر روند قانونگذاری از اهداف کمپین تغییر چهره مردانه مجلس است
سارا باقری، وکیل دادگستری و فعال حوزه زنان، محور صحبت های خود را کمپین تغییر چهره مردانه مجلس عنوان نمود. وی با اشاره به سند توسعه هزاره که ایران نیز در سال 1384 به آن پیوسته است و متعهد شده است که تا سال 94 بالغ بر30درصد از کرسی های مجلس را به زنان اختصاص دهند، این موضوع را یکی از محورهای فعالیت کمپین عنوان نمود. او با تاکید بر اصل بیستم و 62 قانون اساسی گفت: قانون اساسی نیز در اصل بیستم به برابری زنان و مردان در برخورداری برابر از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اشاره دارد. اصل 62 قانون اساسی نیز که می گوید نمایندگان مجلس متشکل از نمایندگان مردم هستند و نمایندگان مردم اعم از زنان و مردان هستند و عدم اشاره قانونگذار به تعداد نمایندگان زن و مرد نشان دهنده شرایط عمومی برای برابری زنان و مردان است. در حقیقت این از اهداف اصلی کمپین تغییر چهره مردانه مجلس معرفی شد که هدف خود را بر افزایش زنان در مجلس و تشویق به حضور هرچه بیشتر سیاسی و اجتماعی زنان قرار داده است.
این نشست با پرسش و پاسخ پایان یافت.
منبع:
روزنامه ایران
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼