درجه زردی در نوزادان، خطرناکه اگر زیاد باشه؟

یک متخصص طب سنتی، با بیان اینکه امروزه زردی در نوزادان، به علت نوع تغذیه و انواع اشعه‌ها بیشتر شده است، گفت: اگر زردی درست تشخیص و درمان نشود و خیلی شدید باشد میزان بیلی روبین، باعث رسوب در سیستم اعصاب و مغز شده و علائمی از عقب ماندگی ذهنی تا کری و کاهش بینایی و... ایجاد می‌کند.
زردی نوزاد یعنی چه؟ هموگلوبین موجود در گلبول‌‌های قرمز بدن ما در نهایت تبدیل به رنگدانه زردرنگی به نام بیلی‌‌روبین می‌شود که کبد مسئول دفع این ماده از طریق صفرا به خارج از بدن است.
بالا بودن میزان بیلی‌‌روبین خون می‌تواند ارثی یا نشانه‌ای از بیماری‌‌های کبدی باشد؛ به تدریج و با افزایش بیلی‏روبین مناطق دیگر پوست مانند شکم و اندام‏ها زرد می‏شود بنابراین تشخیص زردی براساس مشاهده زردی در پوست و چشمان نوزاد است.
زردی همان‌طور که از نامش پیداست زرد شدن رنگ نوزاد و سفیدی چشم است که علت آن بالا رفتن بیلی‌روبین خون است.
کبد کودک ضعیف است وقتی به هر علتی از بین رفتن گلبول‌های قرمز بیشتر اتفاق افتد زردی نیز به درجاتی اتفاق می‌افتد مثل هماتوم در بدن کودک، عفونت‌ها، نارس بودن نوزاد، کودکی که حین زایمان مقداری مکونیال دفع و مجدد بلع کرده است، و در نهایت ناسازگاری گروه خون و RH بین مادر و کودک.
از دید طب سنتی ایران حرارت بالای مزاج کودک و حتی مادر نیز می‌تواند موجب تخریب سریع‌تر گلبول‌های قرمز نوزاد شود و حتی پرخونی نوزاد شود.

افزایش زردی در نوزادان، به علت تغذیه و اشعه‌ها
اکرم فلاح، متخصص طب سنتی درباره راهکارهای درمان اکتر یا یرقان نوزادی در طب سنتی، اظهار داشت: طب جدید در بررسی‌های خود، یرقان نوزادی را به دو دسته فیزیولوژیکی یا غیرفیزیولوژیکی تقسیم‌بندی می‌کند؛ شایعترین نوع یرقان طب نوزادی غیرفیزیولوژیک است که در بسیاری از نوزادان دیده می‌شود؛ امروزه به خاطر نوع تغذیه، انواع اشعه و عوامل مختلفی که روی آن کار شده، در خیلی از نوزادان تازه متولد شده، زردی خفیف یا شدید دیده می‌شود.
این متخصص طب سنتی، در ادامه گفت: در ابتدا در سیستم گلبول قرمز نوزادان، تعداد هموگلوبین بیشتری نسبت به افراد بالغ یا اطفال وجود دارد و زمان از بین رفتن گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین‌ها سریعتر است؛ این عوامل باعث بروز بیشتر بیماری یرقان می‌شود.

یرقان نوزادی در کشورهای شرقی بیشتر است
وی با بیان اینکه طبق تحقیقات معمولا در نوزادان کشورهای شرقی بیشتر از کشورهای غربی، یرقان دیده می‌شود، افزود: در یرقان فیزیولوژیک، نوزاد تازه متولد شده، در روز اول تا سوم بیشتر از ۱۲ میلی گرم بیلی روبین در خون دارد که ممکن است کم کم این شرایط بهبود یابد و برطرف شود و شدت آن در نوزاد شدید و خفیف شود.

تفاوت نگاه طب سنتی و نوین در شیردهی مادر نوزاد مبتلا به زردی
فلاح، درباره دیدگاه طب جدید، توضیح داد: این طب معتقد است در این حالت، نباید شیردهی انجام شود اما طب سنتی با قطع شیردهی مادر مخالف است؛ در واقع طب سنتی به جای قطع شیر مادر، خوراکی‌های مادر را تغییر می‌دهد تا طبع او عوض شود؛ مادر باید رژیمی داشته باشد تا از طریق شیرش کیفیت حرارت در بدن و کبد نوزاد تنظیم شود.
این متخصص طب سنتی، اظهار داشت: ابتلا به بیماری زردی به وزن، نارس بودن و به موقع به دنیا آمدن نوزاد بستگی دارد؛ لذا همه این موارد را باید درنظر گرفت؛ خانواده‌ها از ابتلای فرزندشان به یرقان، بسیار ابراز نگرانی می‌کنند در حالی‌که این بیماری با برخی از خوراکی‌های خنک که به مادر داده می‌شود، برطرف می‌شود.
وی درباره یرقان غیرفیزیولوژیک که بسیار نادر اتفاق می‌افتد، گفت: درحالتی که یرقان نوزاد، روز اول ظاهر شود و اگر نوزاد سرموعد به دنیا آمده، بیشتر از حد معمول بیلی روبین داشته باشد و این مقدار روزانه افزایش بیابد، راه‌های درمانی متفاوتی نیاز است.
فلاح، تصریح کرد: تعریف طب سنتی از یرقان نوزادی اینست که معمولا وقتی طبع بچه یا مادر خیلی گرم باشد، چه به دلیل خوراکی‌های گرم استفاده شده در ایام بارداری، چه به دلیل مزاج پایه‌ای گرم مادر یا نوزاد، حرارت کبد بالا می‌رود در نتیجه سیستم متابولیسم بدن به درستی انجام نمی‌شود؛ اگر زردی درست تشخیص و درمان نشود و خیلی بالا باشد میزان بیلی روبین، باعث رسوب در سیستم اعصاب و مغز شده و علائمی از عقب ماندگی ذهنی تا کری و کاهش بینایی و... بجا می‌گذارد.

درمان زردی نوزاد با طب سنتی و چینی
این متخصص طب سنتی، با اشاره به اینکه نگاه طب سنتی و طب چینی اینست که وقتی حرارت کبد بالا می‌رود برای بزرگسال و اطفال زردی ایجاد می‌کند، گفت: این دو طب، روش درمانی ساده‌ای را از قدیم الایام مطرح می‌کند که بر مبنای آن، روی لاله گوش نوزاد بیمار، چند خراش ایجاد می‌شود و چند قطره خون زرد، بیرون می‌آید و حرارت بدن نوزاد را پایین می‌آورد.
وی با بیان تجارب خود در درمان نوزادان به روش‌های ارائه شده در طب سنتی، گفت: این حجامت خفیف و یا تجویز خوراکی‌های خنک کننده مانند ترنجبین، شیرخشت، مرکبات خنک مانند هندوانه و تمرهندی و شربت عسل و آبلیمو توسط مادر، به راحتی هموگلبین را پایین می‌آورد؛ من این کار را در چند نوزاد هفت یا هشت روزه انجام داده‌ام که بعد از گذشت دو روز از حجامت، مقدار یرقان را بسیار پایین آورد.
فلاح، اطمینان خاطر داد: ایجاد خراش بر روی لاله گوش نوزاد، درد بسیار کمی دارد و از خونگیری‌ و رگ‌گیری‌هایی که در بیمارستان از نوزادان به عمل می‌آید، کم دردتر است.
این متخصص طب سنتی، در پایان بر عدم تبلیغات منفی درباره طب سنتی و آموزش خانواده‌ها تاکید کرد و حمایت دولت را برای گسترش طب سنتی در کشور خواستار شد.

توصیه‌های خوراکی به مادر نوزاد مبتلا به زردی
به طور کلی گفتنی است؛ مادر نوزادی که زردی دارد، باید از مصرف غذاهای گرمی پرهیز کند و سهم غذاهای خنکی را افزایش دهد تا طبع شیر او خنک‌تر شود؛ البته در این مورد، توجّه به مزاج مادر و ظرفیت تحمّل کبد او بسیار مهم است و نباید در این کار افراط کرد؛ به نحوی که مادر دچار علایم غلبه سردی در بدنش شود (خواب آلودگی، احساس کسالت و کوفتگی، افسردگی، احساس سرما در بدن، رنگ پریدگی، نفخ معده، زیاد و کم رنگ شدن ادرار و …)؛ در این رابطه می‌توان از خوراکی‌های مختلفی استفاده کرد؛ از جمله: آش یا سوپ جو؛ خیار؛ هندوانه؛ آب زرشک طبیعی؛ آب انار ملس طبیعی؛ مرکّبات؛ خرفه یا گشنیز و غیره.
در بین داروها هم بهترین و راحت ترین راه آن است که مادر، عرق کاسنی و شاهتره را به نسبت مساوی مخلوط کرده؛ روزی ۳ استکان مصرف کند؛ این ترکیب، در عین حال که صفراشکن قدرتمندی است؛ طبعی ملایم و معتدل دارد و تقریباً به همه می‌سازد.
در مادرانی که طبع گرم‌تر یا تحمّل بیشتری دارند می‌توان عرقیات خنک دیگر(مثل عرق گشنیز، بید، خارشتر و همیشه بهار) یا جوشانده گیاهانی مثل عنّاب، سپستان، بنفشه، همیشه بهار، خطمی، پنیرک، تخم گشنیز، تخم کاسنی، تخم کاهو، تخم خرفه، پوست بید و مانند آنها را هم به برنامه درمانی اضافه کرد.
نکته دیگر این است که به تجربه ثابت شده است مصرف سیراب شیردان از سوی مادر هم به کم شدن زردی نوزاد کمک می‌کند.
بسته به شدت زردی، توسط پزشک متخصص طب سنتی اقدامات دیگری مثل حجامت لاله گوش و توصیه‌های دیگر برای مادر انجام می‌شود.