ملاقات با پزشک نوزاد، پیگیری روند رشد

چرا ملاقات‌های منظم با پزشک برای سلامت نوزاد اهمیت دارد؟

اکثر پزشکان متخصص اطفال توصیه می‌کنند که بلافاصله بعد از تولد نوزاد درحالی‌که هنوز در بیمارستان هستید یا روزی که از بیمارستان مرخص می‌شوید و به خانه می‌روید، برای ملاقات با پزشک به مطب بروید تا نوزاد از همان چند روز اول زندگی تحت نظر پزشک قرار گیرد.

در هر ویزیت چه انتظاراتی باید داشت؟

در طی هر ملاقات پزشک چندین مورد را بررسی و ارزیابی می کند و نتیجه آن را با شما در میان می گذارد، از جمله مواردی که باید در هر جلسه معاینه بررسی و اندازه گیری شوند عبارتند از :

رشد نوزاد:

وزن، قد و اندازه دور سر نوزاد اندازه‌گیری و ثبت می شود. انتظار داشته باشید این اندازه‌ها را در جدول نمودار رشد مشاهده کنید که برحسب درصد نشان‌ می‌دهد نوزاد شما در کدام رده سنی قرار می‌گیرد. رشد او در دوره نوزادی تحت نظر قرار خواهد بود تا از سرعت منظم آن اطمینان حاصل شود.

تغذیه و شیردهی:

پزشک در هر جلسه معاینه درباره تغذیه و کار کردن شکم نوزاد از شما سوال خواهد کرد، او باید بداند نوزاد شما برای چند‌بار و به چه‌مدت شیر می‌خورد، همچنین چند بار پوشک را خیس و مدفوع می‌کند. اگر نوزاد با شیر خشک تغذیه می شود، پزشک درباره میزان آن به واحد سی سی از شما سوال می کند.

خواب نوزاد:

انتظار داشته باشید که پزشک سوال کند نوزاد شما چند ساعت پیاپی می‌خوابد و چندبار در طول روز به خواب می رود. پزشک احتمالاً درباره خطر خواباندن نوزاد به پشت به شما هشدار خواهد داد تا خطر مرگ ناگهانی نوزاد در خواب را بطور کل از بین ببرد. او همچنین به شما توصیه خواهد کرد تا نوزاد خود را به شکم بخوابانید تا عضلات او رشد کنند و از سندرم پشت سر پهن نیز جلوگیری شود.

پیشرفت توانایی های نوزاد:

با وجود این‌که نوزادان با سرعت‌های متفاوتی از یکدیگر رشد می‌کنند، برای هر سنی نمودارهایی وجود دارند که احتمال هرگونه خطری را از رده خارج کند. پزشک اطفال همه‌ موارداز توانایی حرکت ماهیچه های دست و پا، مهارت عضلانی، بینایی و شنوایی تا مهارت‌های گفتاری و فیزیکی مختص به سن نوزاد را بررسی می‌کند.

معاینات منظم پزشک برای بررسی سلامت نوزاد

نوبت اول / معاینه نوزاد

در اولین ملاقات نوزاد با پزشک، زردی او ارزیابی خواهد شد، زردی نوزاد به علت افزایش بلی‌روبین در خون نوزاد ایجاد می‌شود و زمانی‌‌که نوزاد مواد مضر را بدرستی دفع نمی‌کند، زردی اتفاق می‌افتد. بلی‌روبین یک رنگدانه است که از تجزیه هموگلوبین گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. زردی به خودی خود بیماری نیست و نسبتاً به سادگی درمان می‌شود، اما اگر درمان نشود ممکن است موجب بروز مشکلات بسیار خطرناکی شود. درصورتی‌که پوست یا چشم نوزاد متمایل به رنگ زرد شد، پزشک را مطلع کنید. بهتر است در روزهای اول رنگ مدفوع نوزاد را یادداشت کنید تا بخاطر داشته باشید. اگر رنگ مدفوع نوزاد از سیاه به زرد یا سبز تغییر کرد،نشان دهنده فعالیت طبیعی سیستم گوارش نوزاد است.

زمان واکسن: اگر نوزادتان اولین واکسن هپاتیت B را در بیمارستان دریافت نکرد، ممکن است پزشک این واکسن را در ملاقات‌ اولش در مطب توصیه می کند.

نوزادان عموماً قبل از افزایش وزن کمی لاغر می‌شوند، بنابراین متعجب نشوید اگر در هنگام مرخص شدن از بیمارستان، نوزاد از وزن تولدش کمی لاغرتر شده باشد. پزشکدر اولین ملاقات نوزاد برای اطمینان از آغاز افزایش وزن، وزن او را اندازه گیری خواهد کرد. به طور کلی هر نوزاد باید روزانه تقریبا 30 گرم وزن اضافه کند.

نوبت دوم / معاینه در هفته دوم

در هفته دوم نوزاد دلبند شما باید به وزن زمان تولدش رسیده یا از آن بیشتر شده باشد. نوزادتان در هفته دوم برای دومین بار تحت معاینه قرار می‌گیرد، زیرا اولین ملاقات ‌باید بلافاصله بعد از زایمان و قبل از خروج از بیمارستان انجام شده باشد.

واکسینه: اگر تا این زمان هنوز نوزاد تان اولین دوز واکسن هپاتیت را دریافت نکرده‌است، احتمالاً در این ویزیت واکسن را دریافت خواهد کرد.

پزشک اطفال می‌داند که برای داشتن کودکی سالم، باید یک مادر تندرست وجود داشته باشد، بنابراین درصورتی‌که پزشک سوالاتی درباره وضع سلامت تان از شما پرسید، متعجب نشوید، مراقبت از مادری که تازه صاحب فرزند شده، اهمیت بسیاری دارد زیرا اگر او سالم نباشد نمی تواند از کودک مراقبت کند.

نوبت سوم / معاینه دو ماهگی

در این مرحله نوزاد دلبند شما باید قادر به تمرکز باشد، با چشمانش به شما توجه کند و به محرک‌هایی مانند خندیدن مادر واکنش نشان دهد. در دو ماهگی در حالی‌که نوزاد روی شکم قرار دارد باید بتواند سرخود را بلند کند. این توانایی در نوبت سوم معاینه خواهد شد، خواب او نیز در این نوبت بررسی می‌شود.

واکسینه: این زمان معمولاً اولین نوبت برای بسیاری از واکسن‌هاست. برنامه پیشنهادی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا شامل اولین دوز واکسن (DTaP) دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه، آنفولانزا نوع (B)، (Hib)هموفیلی، (IPV) فلج اطفال و (PCV) مننژیت است. نوزادتان اولین یا دومین دوز واکسن هپاتیت B را نیز دریافت خواهد کرد که اغلب پزشکان مخلوطی از این واکسن‌ها را برای تکرار نکردن عمل تزریق استفاده می‌کنند، بنابراین دریافت واکسن‌ها ممکن است متفاوت باشد، گاهی اولین نوبت واکسن (RV) ورم معده و روده است که بصورت خوراکی داده می شود.

نوبت چهارم / معینه چهار ماهگی

نوزاد در حال رشدی که دوره کامل 9 ماهه را در رحم مادر طی کرده است باید بتواند در تمام طول شب بخوابد، یعنی در چهار ماهگی 6 ساعت خواب در شب. در این نوبت از ملاقات با پزشک، عادات خواب نوزاد، خوب خوابیدن نوزاد در شب، خواب های نیمروز منظم و به تنهایی یا به همراه پدر و مادر خوابیدن نوزاد بررسی می شوند . علاوه بر این، پزشک اطفال تمامی نقطات‌عطف‌ رشد جسمانی نوزاد را ارزیابی می کند، مواردی مانند توانایی بالا نگهداشتن سر بطور پیوسته و غلت زدن.

واکسینه: در معاینه ماه چهارم دومین دوز DTaP، Hib، IPV،PCV و RV انجام می‌شود، بنابر برنامه دوزها، ممکن است واکسن هپاتیت B نیز نیاز باشد.

نوزاد سالم شش‌ماهه‌ای که دوره 9‌ ماهه کامل بارداری را طی کرده باشد، می تواند حداقل 9 تا 12 ساعت بدون نیاز به شیر سرحال باشد، خودش بخواب برود و در نیمه‌های شب در صورت بیدار شدن، خودش را بخواباند.

کودکان نیز همانند بزرگسالان جثه های گوناگونی دارند، بنابراین اگر نوزاد شما نسبت به همسالان خودش از جثه و سایز کوچک تری برخوردار است، ضرورتاً دلیلی برای نگرانی نیست. تا زمانی که کوچولوی شما رشد سالمی دارد و رشد او در جدول صدک رشد از حد نصاب بالاتر و پایین تر نیست، سلامت او در وضعیت مطلوبی قرار دارد، حتی اگر نصاب او زیر 30 درصد باشد.