مشکلات نوزادان زودرس، نکات مهم درمانی

نوزادانی که قبل از هفته ۳۷ بارداری و با وزن کم تر از ۲۵۰۰ گرم به دنیا می آیند نوزاد نارس هستند. بارداری در سنین بالا و سنین کم، حاملگی چند قلو، روش های بارداری مصنوعی، مشکلات رحم و عفونت در مادر و مصرف برخی داروها از جمله دلایل به دنیا آمدن نوزادان نارس هستند. این نوزادان بسیار ضعیف بوده و ممکن است دچار مشکلاتی شوند. به همین دلیل نیازمند توجه و مراقبت ویژه می باشند. این مراقبت ها به آن ها کمک می کند تا مانند دیگر نوزادان با سلامت کامل رشد کنند. در ادامه این مقاله دلایل زایمان زودرس، مشکلات نوزادان نارس و روش های مراقبت از این کودکان می پردازیم.

دلایل تولد نوزاد نارس
عوامل متعددی می توانند باعث زایمان زودرس مادر شوند. برخی از این عوامل بیرونی بوده و برخی به وضعیت جسمانی و روانی مادر مربوط می شوند. در ادامه به مهم ترین خطرات تهدید کننده جنین، اشاره کرده ایم:
1- بارداری در سنین بالا
۲- بارداری در سنین پایین
3- بیماری مادر مانند دیابت، مشکلات قلبی و کلیوی و فشار خون
۴- نوزادان چند قلو
5- مشکل سو تغذیه مادر
۶- وجود عفونت و مشکلات رحم در مادر
7- مصرف الکل و سیگار
۸- مصرف برخی دارو ها در حین بارداری
9- وضعیت روحی مادر (شرایط استرس زا احتمال زایمان زودهنگام را بیشتر می کند)

مشکلات نوزادان زودرس
تولد کودکان نارس یکی از شایع ترین علت های مرگ نوزادان می باشد. نوزادان نارس دچار مشکلات زیادی می شوند و به همین دلیل نیازمند مراقبت ویژه ای هستند. شایع ترین مشکلات آن ها به شرح زیر می باشد:
مشکلات تنفسی
به دلیل زایمان زودهنگام، ریه نوزاد کامل شکل نگرفته و نوزاد در تنفس دچار مشکل می شود. به همین دلیل نوزاد را در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بستری می کنند.
مشکلات تغذیه
نوزادان نارس نمی توانند به خوبی از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کنند. در صورت لزوم مواد و ویتامین های لازم را به صورت وریدی وارد بدن می کنند. در این شرایط حضور و تماس مادر با نوزاد در بهبود وضعیت نوزاد بسیار موثر است.
عفونت
به دلیل تکامل ناکافی بدن نوزاد زودرس در مقایسه با نوزادان نه ماهه، بدن نوزاد نمی تواند در مقابل میکروب ها مقاومت کند و احتمال مبتلا شدن به عفونت در آن ها بیشتر است. عفونت وضعیت جسمانی و سلامت کودک را به خطر می اندازد. بنابراین مراقبت و پیشگیری از عفونت برای این کودکان بسیار اهمیت دارد.
دمای پایین بدن
مشکل دیگر نوزادان زودرس دمای پایین بدن شان می باشد. بهترین روش برای رفع این مشکل این است که نوزاد در بغل مادر باشد. این شیوۀ طبیعی به روش کانگرویی معروف است. در این روش نوزاد به صورت عمودی در بغل مادر قرار می گیرد و اگر مشکل تغذیه و تنفس نداشته باشد، در همین حالت به راحتی می تواند از شیر مادر تغذیه کند. مادر اصلا نباید نوزاد را از خود جدا کند، حتی باید به صورت نشسته بخوابد. در مواقع ضروری نوزاد را فرد دیگری در آغوش می گیرد که دمای بدن نوزاد پایین نیاید.

نکات مهم درمانی نوزادان زودرس
در درمان نوزادان زودرس، مادر نقش بسیار مهمی دارد. توصیه می شود مادر حتی در شرایطی که نمی تواند به نوزاد شیر دهد؛ او را در آغوش بگیرد و با نوزاد تماس پوستی داشته باشد. تماس مادر باعث ایجاد حس آرامش در کودک می شود و علایم حیاتی نوزاد را ثابت می کند.
نوزادان زودرس خواب بیشتری دارند ولی به تعداد دفعات بالاتری نسبت به نوزادان کامل از خواب بیدار می شوند. مادر باید با آرامش و صبر زیاد به مراقبت و تغذیه نوزاد بپردازد.
نوزادان زودرس بسیار مریض می شوند پس بهتر است به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
شیر مادر فواید بسیاری دارد که به رشد نوزاد زودرس کمک می کند. پس بهتر است نوزاد از شیرهای مصنوعی تغذیه نکند و شیر مادر را بخورد.
نوزاد زودرس را به شکم نخوابانید. در این حالت احتمال مرگ ناگهانی نوزاد بیشتر است.

پیشگیری از تولد نوزاد زودرس
پیشگیری از زایمان زودرس، تا حد زیادی توسط مادر قابل کنترل است. بنابراین بهتر است یک برنامه ریزی برای بچه دار شدن انجام شده و مدتی قبل از بارداری به پزشک مراجعه کرده تا سلامت مادر به طور کامل بررسی شود.
مادر باید در دوران بارداری تغذیه و استراحت کافی داشته باشد و از فعالیت های سنگین و مصرف الکل و سیگار خودداری کند.
بهتر است مراقبت های پزشکی در دوره بارداری (مانند غربالگری و سونوگرافی) به طور مرتب انجام شود تا سلامت نوزاد و مادر تضمین شود.
بهتر است زایمان در بیمارستان و توسط پزشک متخصص انجام شود.