اولین نشانه دندان درآوردن کودک (۲)

نی نی بان: حدود ۶ ماهگی اولین دندان شیری که دو دندان وسط فک پایین است رویش می کند. زمان طبیعی برای شروع و رویش دندان های شیری بین ۵ تا ۷ ماهگی است. ولی یک کودک ممکن است خیلی زودتر از این موعد دندان در آورد مثلا در یک ماهگی و یا شروع رویش دندان های او تا سن یک و نیم سالگی به تاخیر بیفتد که طبیعی است. در مطلب قبل دکتر علی آقازاده توضیحاتی درباره دندان درآوردن نوزاد مطرح کردند، در ادامه موارد دیگر را مرور می کنیم:

اگر کودکتان دندان شیری خود را زودتر از موعد از دست داد، او را نزد دندان پزشک ببرید تا در جای خالی دندان شیری او ، وسیله ای به نام (فضا نگه دار) قرار دهد. این وسیله اجازه حرکت دندان های مجاور را به این فضا نمی دهد و فضا را برای رویش دندان دایمی زیر لثه حفظ می کند. در غیر این صورت دندان های شیری مجاور به سمت فضای دندانی خم شده و جلوی رویش دندان دایمی را می گیرند و دندان های کودک نامنظم می شوند. فضا نگهدار یا اس ام (sm یا space maintainer) به دو صورت ثابت و متحرک ساخته می شود .


در 5 سالگی به کودک توضیح دهید که افتادن دندان کودک طبیعی است. این امر مانع می شود که کودک در هنگام شروع افتادن دندان هایش نگران گردد .

اولین دندان دائمی حدود ۶ تا 7 سالگی رویش می کند و آن دندان آسیایی بزرگ اول فک پایین است که پشت دندان های شیری رویش می کند و به مرور زمان دندان های دیگر دائمی رویش نموده تا در سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی تمام دندان های شیری افتاده و دندان های دائمی جایگزین می شوند .

اکثر والدین تصور می کنند که اولین دندان آسیایی دائمی که در پشت دومین دندان شیری می روید به این علت که جانشین دندان شیری نشده است شیری است. در حالی که این تفکر صحیح نیست و این دندان که در سن ۶ تا 7 سالگی در عقب دندان های شیری رویش می کند دائمی است و چون در این سن کودک اهمیت چندانی به رعایت بهداشت دهان خود نمیدهد به همین دلیل بیشترین میزان پوسیدگی در بین دندان های دائمی مربوط به همین دندان است. لذا توجه داشته باشید دندانی که در سن ۶ تا 7 سالگی در پشت آخرین دندان شیری می روید دائمی است و نسبت به سالم ماندن آن وسواس بیشتری نشان دهید .

سومین دندان آسیایی بزرگ یا به اصطلاح عموم دندانهای عقل در سن ۱۷ تا ۲۴ سالگی رویش می کنند که چهار عدد هستند ۲ عدد در فک پایین و ۲ عدد در فک بالا. در دهان یک انسان بالغ ۳۲ دندان وجود دارد، چهار عدد از آنها که بعد از بقیه دندان ها در آخر قوس های دندانی رویش می یابند دندانهای عقل نامیده می شوند. سن تقریبی شروع تشکیل جوانه آنها در استخوان فک ۱۰-۹ سالگی بوده، تاج در ۱۴ سالگی کامل می شود به همین جهت معمولا استحکام آن کمتر از بقیه دندانهای دایمی است و زود دچار پوسیدگی می شوند .

نامگذاری دندان عقل برخلاف اسم آن، هیچ ارتباطی با عقل در مغز ندارد و فقط مربوط به زمان رویش این دندان است. این دندان آخرین دندانی است که رویش کرده و بطور نرمال محدوده سنی رویش این دندان ۲۴-۱۷ سالگی است و ظاهرا چون در این سن عقل و خرد نیز بلوغ پیدا می کنند، به این دندان، دندان عقل می گویند! در زبان ترکی، اسم این دندان مستقیما به زمان رویش آن اشاره می کند (دندان ۲۰ سالگی) یا ۲۰، در کره، این دندان به نام (دندان عشق) خوانده می شود که اشاره به زمان جوانی و اولین دردهای عاشق شدن می کند. در فرهنگ ژاپن ، نام این دندان ( ناشناخته برای والدین) است و از آنجا گرفته شده است که رویش آن بعد از زمانی است که فرزند از خانواده رفته است .

با رویش دندان های عقل رویش دندان های دائمی کامل می شود که جمعا ۳۲ عدد دندان دائمی داریم که ۱۶ عدد در فک بالا و ۱۶ عدد در فک پایین می باشد .

گاهی می شنوید که فلانی در پیری دندان در آورده است حتی شاید در بعضی مجلات خبری در آوردن دندان در سن پیری با عکسش را هم دیده باشید. حقیقت آن است که این دندان ها از جوانه تازه تشکیل شده ای بوجود نیامده اند بلکه دندان دائمی فرد می باشند که از قدیم به صورت نهفته باقی مانده اند که با کشیده شدن دندانهای سد راه آن و تحلیل رفتن استخوان قرار گرفته بر روی دندان، دندان از استخوان نمایان می شود .

ادامه دارد...