اختلال رشد در کودکان، چگونه تشخیص داده می شود؟
اختلال هماهنگی رشدی (DCD) یک اختلال حرکتی است که ۵ تا ۶ درصد از کودکان دبستانی را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد.
اختلال هماهنگی رشدی (DCD) یک اختلال حرکتی است که ۵ تا ۶ درصد از کودکان دبستانی را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. نسبت ابتلا پسران به دختران مبتلا به این اختلال بسته به گروه مورد مطالعه از ۱ به ۲ تا ۱ به ۵ متغییر است. DCD زمانی اتفاق می افتد که یک تاخیر در رشد مهارت های حرکتی و یا یک مشکل در هماهنگ کردن حرکات، باعث می شود که کودک قادر به انجام وظایف معمول و روزمره خود نباشد. بر اساس تعریف ارائه شده، کودکان مبتلا به DCD دارای بیماری زمینه ای و یا عصبی قابل شناسایی که بتواند مشکل عدم هماهنگی در بدن آنها را توضیح دهد نیستند.
بعضی از کودکان ممکن است مشکلاتی را در زمینه های مختلف تجربه کنند. در حالی که برخی دیگر ممکن است فقط برای انجام فعالیت های خاص مشکل داشته باشند. کودکان مبتلا به DCD معمولا توانایی های ذهنی طبیعی یا بالاتری دارند. با این وجود، هماهنگی حرکتی در بدنشان مشکل دارد و این مشکل ممکن است بر پیشرفت تحصیلی، انسجام اجتماعی و رشد احساسی آن ها تاثیر بگذارد.
اختلال هماهنگی رشدی به طور معمول با دیگر اختلالات رشدی و مشکلاتی مانند موارد زیر همراه است:
- اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD)
- معلولیت یادگیری (LD)
- تاخیر در یادگیری زبان گفتاری
- مشکلات عاطفی و رفتاری
کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی می توانند وظایف معمول خود را به خوبی انجام دهند. با این حال، هنگامی که با وظایف و کارهای جدیدی که مناسب برای سن آن ها است مواجه می شوند، دچار مشکل می شوند و در معرض مشکلات ثانویه قرار می گیرند. اگر چه در حال حاضر درمانی برای DCD وجود ندارد، اما روش های مداخله گرانه و درمان زودهنگام ممکن است به کاهش عواقب عاطفی، جسمی و اجتماعی که اغلب با این اختلال مرتبط هستند، کمک کند.
در ادامه این مطلب در مورد علل، نشانه ها، روش های تشخیص و روش های درمان اختلال هماهنگی رشدی (DCD) صحبت می کنیم.
مفهوم اختلال هماهنگی رشدی
DCD عدم هماهنگی بین اهداف ذهنی و توانایی های بدن برای انجام دادن یک نیت است. به عنوان مثال، فرد مبتلا به این اختلال در ذهنش به این موضوع فکر می کند که نیاز به پوشیدن کفش دارد. با این حال، مغز او به درستی دستورالعملی را برای پوشیدن کفش ها به دست ها و پاها ارسال نمی کند. مغز می داند که چگونه بند کفش را ببندد، اما دست ها نمی توانند دستورالعمل مغز را دنبال کنند. همین اتفاق زمانی که سعی می کنید بدوید، بپرید، بنویسید، دکمه پیراهن را ببندید، و بسیاری از کارهای دیگری که اکثر افراد از عهده آن ها بر می آیند را انجام دهید می افتد.
افراد مبتلا به DCD به طور کلی هوش عادی دارند. با این حال، DCD گاهی اوقات "سندرم کودک دست و پا چلفتی" نیز نامیده می شود و همین موضوع ممکن است باعث شود که دیگران تصور کنند که افراد مبتلا به آن کند ذهن هستند. زیرا نمی توانند وظایف اساسی را انجام دهند. این مشکل معمولا عزت نفس را پایین آورده و منجر به انزوای اجتماعی می شود. اگرچه این اختلال در دسته اختلالات دوران کودکی در نظر گرفته می شود، اما اثرات آن می تواند تا زمان بزرگسالی ادامه پیدا کند.
چه عواملی باعث ایجاد اختلال هماهنگی رشدی می شوند؟
علل DCD به خوبی درک نشده است. اما محققان بر این باورند که این اختلال نتیجه رشد با تاخیر مغز است. افراد مبتلا به DCD عموما مشکل زمینه ای دیگری که بتواند این اختلال را توضیح دهد ندارند. حدود ۶ درصد از کودکان دارای DCD هستند. این اختلال در پسران نسبت به دختران بیشتر است. در برخی موارد، DCD می تواند با اختلالات دیگر مانند عقب ماندگی ذهنی یا اختلال کمبود توجه رخ دهد، هرچند این بیماری ها با هم مرتبط نیستند.
کودکان مبتلا به DCD در کنترل وضعیت خود و آگاهی از اشیاء یا بدن خود مشکل دارند. به نظر می رسد که آنها در برنامه ریزی حرکات (مانند نشستن روی صندلی یا پریدن) با زمان و مقدار نیروی مورد نیاز برای حرکت کردن (مانند استفاده از نیروی بیش از حد یا خیلی کم برای گرفتن چیرهای مختلف مثل توپی که در هوا است) و هنگام ترکیب اطلاعات از سیستم های حسی و حرکتی خود مشکل دارند.
گرچه نظریه های زیادی در مورد علت ایجاد این اختلال وجود دارد، اما هنوز نمی توان پاسخ روشنی درباره آنچه باعث ایجاد DCD می شود، ارائه کرد. کودکان مبتلا به DCD، علاوه بر مشکلات حرکتی، می توانند مشکلات دیگری نیز داشته باشند. بنابراین بعید به نظر می رسد که یک عامل واحد بتواند مشکلات هماهنگی را در این گروه از کودکان توضیح دهد. اخیرا محققان یک ارتباط احتمالی بین مخچه و چالش های موجود در بیماری DCD را کشف کرده اند. زیرا مخچه برای رشد کنترل حرکتی خودکار و نظارت مستمر بر حرکات، که هر دو در DCD تحت تاثیر قرار می گیرند، حیاتی است.
علائم اختلال هماهنگی رشدی چیست؟
نشانه های DCD می تواند پس از تولد و به سرعت ظاهر شوند. نوزادان مبتلا ممکن است در یادگیری نحوه شیر خوردن و بلعیدن مشکل داشته باشند. کودکان نوپا مبتلا معمولا در یادگیری نحوه خزیدن، نشستن، راه رفتن و صحبت کردن رشد آهسته و کندی دارند.
همانطور که کودک وارد مدرسه می شود علائم این اختلال ممکن است قابل توجه تر شوند. علائم DCD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- راه رفتن به شیوه ای کاملا نامتعادل
- مشکل در بالا رفتن ار پله ها
- رها کردن اشیاء
- ناتوانی در دویدن مانند دیگران
- سکندری خوردن مکرر
- مشکل برای پوشیدن کفش، لباس و یا انجام دیگر فعالیت های روزمره
دشواری در انجام فعالیت های مدرسه مانند نوشتن، رنگ آمیزی کردن و استفاده از قیچی
افراد مبتلا به DCD ممکن است گوشه گیر شوند و از انجام فعالیت های ورزشی یا اجتماعی امتناع کنند. با این حال، محدود کردن ورزش می تواند منجر به ضعیف شدن عضلات و افزایش وزن در این افراد شود. حفظ مشارکت اجتماعی و وضعیت جسمانی در محدوده ایده آل برای غلبه بر چالش های ناشی از DCD ضروری است.
اختلال هماهنگی رشدی چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص DCD دشوار است. زیرا علائم آن ممکن است با علائم سایر بیماری ها همپوشانی داشته باشد. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-IV) لیستی از چهار معیار را برای تشخیص DCD ذکر می کند:
- کودک در دستیابی به نقاط عطف رشد دچار تاخیر است.
- این وضعیت به طور قابل توجهی در انجام فعالیت های روزمره و زندگی یا عملکرد تحصیلی تداخل ایجاد می کند.
- علائم را نمی توان با سایر اختلالات حرکتی یا مغزی مرتبط دانست.
- اگر عقب ماندگی ذهنی نیز وجود داشته باشد، اثرات DCD جدا از علائم عقب ماندگی ذهنی خود را بروز می دهند.
اختلال هماهنگی رشدی چگونه درمان می شود؟
DCD با یک برنامه درازمدت آموزشی و پرورشی، فیزیوتراپی، کار درمانی و آموزش مهارت های اجتماعی برای کمک به بیمار جهت تطابق با این اختلال، درمان می شود.
آموزش فیزیکی می تواند به بیمار در ایجاد هماهنگی، تعادل و برقراری ارتباط بهتر بین مغز و بدن کمک کند. ورزش های فردی مانند شنا یا دوچرخه سواری، نسبت به ورزش های گروهی مانند فوتبال و بسکتبال ممکن است فرصت های بهتری را برای ایجاد مهارت های حرکتی در اختیار بیمار قرار دهند. برای بیماران مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی ورزش روزانه ضروری است. با انجام این کار بدن و مغز با هم همکاری می کنند و خطر ابتلا به چاقی کم می شود.
کار درمانی می تواند به شما در انجام فعالیت های روزمره کمک کند. درمانگران کار درمانی تکنیک های زیادی را برای کمک به انجام وظایف دشوار به بیمار یاد می دهند. درمانگر شغلی می تواند با مربیان مدرسه برای شناسایی تغییراتی که به بیمار در انجام موفقیت آمیز وظایف مدرسه کمک می کند، مانند استفاده از رایانه به جای نوشتن تکالیف با دست، همکاری کند.
آیا انجام روش های مداخله گرایانه برای کودکان مبتلا به DCD مهم است؟
مشکلات هماهنگی در این افراد معمولا از بین نمی روند. اما کودکان مبتلا می توانند یاد بگیرند که چگونه می توانند با موفقیت بسیاری از وظایف خود را انجام دهند. با تمرین و تلاش، بهبود تدریجی در مهارت های خاص قابل دستیابی است. با این وجود، مهم است که مداخلات مهارتی حرکتی را به دقت انتخاب کنید. برای مثال از یاد دادن فعالیت های ساده مانند بستن بند کفش یا فشار دادن دکمه صفحه کلید کامپیوتر شروع کنید و کم کم مهارت های دشوار مانند دوچرخه سواری را آموزش دهید.
علاوه بر این، مداخله ای که با هدف به حداقل رساندن اثرات بر روی DCD در زندگی روزمره طراحی شده اند می تواند مفید باشد. امروزه هدف کلی بیشتر روش های مداخله، تغییر دادن توانایی های حرکتی در کودک نیست، بلکه تأکید بر رشد مهارت های خاص برای ترویج مشارکت موفق در فعالیت های معمول کودکی و جلوگیری از مشکلات تحصیلی، اجتماعی و عاطفی است.
چه چیزی در بلند مدت در انتظار افراد مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی است؟
متأسفانه کودکان مبتلا به DCD معمولا علائم خود را تا زمان بزرگسالی دارند. آموزش مناسب و آموزش مهارت های حرکتی می تواند به این کودکان کمک کند که زندگی عادی و رونده ای را تجربه کنند. چشم انداز افراد مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی بستگی به این دارد که او چقدر با DCD سازگار است و بر محدودیت های ناشی از آن غلبه می کند.
منبع:
پیام سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼