دستور دادن به کودک، شرایط درخواست صحیح
اگر والدین روش صحیح دستور دادن به کودک را رعایت نکنند، حتی اگر دستورشان به نفع کودک باشد، اجرا نمی شود.
اگر والدین روش صحیح دستور دادن به کودک را رعایت نکنند، حتی اگر دستورشان به نفع کودک باشد، اجرا نمی شود. به همین دلیل در زیر یک سری از روش های صحیح دستور دادن را بیان می کنیم:
1- همیشه به کودک دستور صریح ندهید:
اگر کودک پیوسته دستور بشنود، نباید انتظار داشت که همه آنها را انجام دهد. پس در شبانه روز فقط چند دستور صریح به کودکتان بدهید. مثلا هیچوقت به طور قاطع به کودکتان نگویید که همین الان برو بخواب. فقط در صورتی که خطری کودکتان را تهدید می کند از دستور قاطع استقاده کنید.
۲- پیشنهاد جایگزین
وقتی کودک کار پر هیجان و حرکتی را انجام می دهد مثلا روی مبل می پرد گفتن کلمه نپر به کودک هیچ فایده ای ندارد. پس بهتر است به جای به کار بردن این کلمه یک بازی پر جنب و جوش را به کودک پیشنهاد کنیم زیرا در آن لحظه کودک در حال لذت و هیجان است و به هیچ عنوان حاضر نیست که این هیجان را رها کند.
3- زمان مناسب دستور:
وقتی کودک شما مثلا مشق هایش را ننوشته و دارد کارتون می بیند به هیچ عنوان به او نگویید تلویزیون را خاموش کن و مشق هایت را بنویس زیرا نه تنها دستور شما اجرا نمی شود بلکه کودک داشتن پشتکار و اتمام کارها را یاد نمی گیرد. پس بهتر است به او بگویید: وقتی کارتون تمام شد، مشق هایت را انجام بده.
۴- قائل شدن حق انتخاب برای کودک:
مثلا می خواهید به کودکتان بگویید دستشویی برود و مسواک بزند بهتر است به این صورت دستورتان را بیان کنید: اول دستشویی میروی بعد مسواک میزنی؛ یا اول مسواک میزنی بعد دستشویی میروی. با این نوع بیان کردن دستور، کودک خودش انتخاب می کند که چه کاری انجام دهد و هر دو را هم انجام می دهد.
5- پرسشگر باشید:
به عنوان مثال، بپرسید عزیزم مشق هایت را انجام داده ای؟ غذایت را خورده ای؟
۶- توصیف کردن وضعیت موجود برای کودک:
به عنوان مثال، عزیزم چراغ اتاقت روشن است. عزیزم اسباب بازی هات وسط اتاق است.
7- مثبت صحبت کردن با کودک:
وقتی دستور می دهید جملات مثبت به کار ببرید. مثلا نگویید اسباب بازی را تو دهنت نکن، بگویید اسباب بازی خیلی قشنگ است آن را به من بده.
۸- تکرار قسمت مهم:
وقتی تذکری به کودک داده می شود، قسمتی از این تذکر را که مهم است از کودک بپرسید تا با تکرار کردنش، در ذهن کودک بماند. مثلا بگویید: ساعت ۶ کلاس فوتبال داری. ساعت چند؟
9- دیگه نبینم:
وقتی بچه مثلا با چاقو بازی می کند به او نگویید: دیگر نبینم به چاقو دست بزنی. به جای این جمله برای او توضیح دهید که چاقو وسیله ای برای بازی کردن نیست یا بگویید بیا تا با این چاقو برایت میوه پوست بگیرم.
۱۰- ارائه جایگزین:
وقتی کودک به وسیله خطرناکی دست میزند نباید به او بگویید این وسیله را به من بده بلکه یک شیء جایگزین و بی خطر برای او بیاورید و بگویید: بیا این را بگیر. در این حالت کودک با گرفتن شیء جدید، وسیله خطرناک قبلی را پس می دهد.
11- بیان کردن احساس شخصی به جای دستور دادن
به عنوان مثال بگوییم: مامان و بابا دوست ندارند اسباب بازی و لباس های پسرشان وسط اتاق باشد، پس وسایلت را جمع کن.
۱۲- استفاده نکردن از فعل های معکوس در دستور دادن:
وقتی کودک کار اشتباهی انجام می دهد به هیچ عنوان به او نگویید آفرین، آفرین. زیرا کودک دچار دوگانگی می شود.
باید و نبایدهای دستور دادن
- به هیچ عنوان کودک را موقع دستور دادن سرزنش نکنید و به او برچسب نزنید. برای مثال، به کودک نگویید اتاقت به هم ریخته است و تو شلخته ای.
- کودک را هنگام دستور دادن نترسانید. مثلا به کودک نگویید اگر شیرت را نخوری بزرگ نمی شوی. هر چند که ممکن است کودک شیرش را بخورد ولی خوردن آن با لذت نیست و این ترس ممکن است همیشه در ذهنش بماند.
- به کودک بابت اجرای دستور رشوه ندهید. زیرا کودک یاد می گیرد که قبل از انجام کارها پاداش بگیرد. ولی اگر کودک دستوری را به رفتار تبدیل کرد یعنی چندین بار پشت سر هم آن را انجام داد، به او جایزه بدهید.
- یک دستور را چندین بار تکرار نکنید. زیرا کودک یاد می گیرد که دستور را پس از اینکه چندین بار تکرار شد، انجام دهد.
دستور یا تقاضا
باید مواظب باشید که اعتماد به نفس کودک ضمن دستور دادن تخریب نشود. برای این کار باید:
الف)با روش هایی از قبیل در آغوش گرفتن، هم قد او شدن و ... به کودک بفهمانید که دوستش دارید و سپس با صدای ملایم خواسته خود را بیان کنید.
ب) کودک را با جملاتی از قبیل همیشه وسایلت نامرتبه، همیشه لباس خود را کثیف می کنی و ... سرزنش نکنید.
ج) توانایی کودک را در نظر بگیرید و سپس خواسته تان را بیان کنید. زیرا اگر کودک توانایی انجام دادن خواسته شما را نداشته باشد، اعتماد به نفس آن کم می شود.
شرایط درخواست صحیح
1- همیشه دستور را به صورت واضح بیان کنید. به طور مثال جملاتی از قبیل دختر خوبی باش یا عزیزم کار بد نکن هیچ مفهومی برای فرزندتان ندارد. به جای اینها منظورتان را کوتاه بیان کنید. مثلا: در مهمانی بدون اجازه به وسیله کسی دست نزن.
2- از جملات کوتاه و کلمات کمتر برای دستور دادن استفاده کنید.
3-هیچ توضیح اضافه ای را به دلیل اینکه ممکن است جنبه سرزنش پیدا کند، در دستور دادن به کار نبرید.
4-هنگام دستور دادن چون تمرکز روی رفتار است، نه روی اشخاص، اسم کودک را هنگام دستور دادن صدا نزنید.مثلا بگویید عزیزم وسایلت را جمع کن.
5- قبل از دستور دادن کارهای خوب و مثبت کودکتان را به او بگویید و او را تشویق کنید سپس در انتها خواسته خودتان را بیان کنید.
6- برای اجرای دستورهایتان صبور باشید. هر وقت احساس کردید که کودک ممکن است دستور شما را انجام ندهد، خواسته خود را بیان نکنید.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼