ارتباط کودک با همسالان، چگونه گلیمشان را از آب بیرون بکشند؟
تمام والدین میخواهند که کودکانشان دوستانی داشته باشند و احساس پذیرفتهشدن بکنند.
تمام والدین میخواهند که کودکانشان دوستانی داشته باشند و احساس پذیرفتهشدن بکنند. آنها میخواهند کودکانشان پیوندهایی برقرار کنند که سالها ادامه داشته باشد و در خانه هم خواهر و برادرها با یکدیگر بسیار خوب باشند؛ ولی این مسأله، معمولاً بدون کمک والدین امکانپذیر نیست. آنها باید به کودکانشان مهارتهای اجتماعی را بیاموزند و فرزندانشان را طوری تربیت کنند که دوستداشتنی باشند. کودک دو ساله معمولاً به طور طبیعی اسباببازی محبوبش را به دوستان یا خواهر و برادرهایش نمیدهد؛ زیرا برداشتی از ارزش به اشتراکگذاشتن، ندارد. کودک پنج سالهای که میخواهد بزرگبودن خودش را ثابت کند، با کودکان دیگر قلدربازی درمیآورد و یا شکست در یک بازی را به سختی میپذیرد. ما میتوانیم به همه آنها کمک کنیم که در این دنیای بزرگ، چگونه گلیم خود را از آب بیرون بکشند.
1- مشاجره و دعوا
اگر کودک قرار است که در آینده شخصی متکی به نفس شود؛ در این صورت، نباید همیشه با تمام افراد دور و برش موافقت کند. نپذیرفتن، بخش طبیعی زندگی است. با این حال، به نظر میرسد که بعضی از کودکان برای مخالفتکردن مستعدتر هستند. به نظر میرسد که آنها همیشه آماده مشاجرهکردن هستند که اغلب، به دعوا میانجامد.
بعضی از کودکانی که زیاد دعوا میکنند، درواقع، در حال جابهجا کردن مشکلاتشان از خانه به مدرسه و یا برعکس، هستند. برخی دیگر، از مهارتهای اجتماعی برخوردار نیستند و نمیدانند چهطور بدون دعوا یا مشاجره، با همسالانشان کنار بیایند. در حالی که بعضی از نوجوانان میخواهند با استفاده از رفتار تهاجمی، در یک گروه برتری به دست بیاورند، عدهای دیگر از آنها درحال تقلید از صحنههایی هستند که دیدهاند و یا با خود آنها همانگونه رفتار شده است. والدین، باید تا حد ممکن به کودکانشان مهارتهای مناسبی را برای بهکرسی نشاندن حرفشان و مخالفت نشاندادن، بیاموزند و در این زمینه خودشان را الگوی کودک قرار دهند. با این حال، مشاجره و دعوای بیش از حد، نیازمند اتخاذ تدابیری است.
۲- روشهای پذیرفته و غیرپذیرفته را معین کنید
بگذارید کودک از همان ابتدا دریابد که شما کدامیک از روشهای مخالفتکردن را پذیرفتنی و کدام را ناپذیرفتنی میدانید و البته الگوی خوبی برای کودکتان باشید.
3- پسخوراند بدهید
برای کودکان خردسال، رفتاری را که به عنوان راهحلی قابل قبول برای حل و رفع اختلافات در نظر میگیرید، توضیح دهید: «جسی ما کتک کاری نمیکنیم چون نوبت آلنه. بعد از آلن نوبت توئه که با توپ بازی کنی.» کودکتان را برای یافتن راههای غیرتهاجمی برای کنارآمدن با دوستانش، تحسین کنید.
4- فهرستی از راههای پذیرفتنی برای خاتمهدادن به درگیریها تهیه کنید
درمورد کودکان بزرگتر، در زمان مناسبتری، با یکدیگر راهحلهایی را که میتواند با به کارگیری آنها از درگیری بپرهیزد و یا مشکل را حل کند، تهیه کنید. کاملاً جزییات را برای کودک، شرح دهید. فهرستی از موقعیتهایی که اغلب در خانه اتفاق میافتند، تهیه کنید و درمورد هریک از آنها، راهحلهای ممکن را بنویسید.
5- برای حل اختلافات، راههای دیگری را به کودک بیاموزید
با تعریف نمونههایی از حوادث جدیدی که رخ میدهند، روشهای بهتر حل اختلافات را با شیوه نمایشی، به کودکتان بیاموزید.
6- نقش همسالان کودک را در موقعیتهای مختلف بازی کنید و از کودک بخواهید که حادثهای ایجاد کند
به او نشان دهید که چهطور شما از دعوا جلوگیری میکنید. سپس، نقشها را عوض کنید و بگذارید کودک نقش حلّال خونسرد را بازی کند.
7- رفتار آرام را به کودک بیاموزید
زمانی که بحث و مشاجره شروع شد، به هر دو طرف مشاجره بگویید که یک قدم به عقب بردارند و یک نفس عمیق بکشند. از کودک بخواهید که با صدای آهسته و بدون نسبتدادن القاب به دیگران، علت دعوا را تعریف کند. سپس از هرکدام از طرفین بخواهید که راهحلی پیشنهاد دهند. ممکن است کودک، برای اینکه بتواند فکرش را خوب به کار بیندازد، نیاز به شمارش تا ده داشته باشد و یا اینکه باید دو بار نفس عمیق بکشد تا آرام بگیرد. ولی معمولاً وقتی طرفین آرام گیرند، راهحلها به آسانی پیدا میشود.
8- در این مورد، صحبت کنید که چهموقع باید از جر و بحث و جنگ و جدل کنارهگیری کنند
گاهی بهترین واکنشی که نسبت به یک دعوا میتوان داشت، این است که کنارهگیری کنید و یا حتی تسلیم شوید؛ زیرا این دعوا، ارزش وقتگذاشتن را ندارد.
9- رفتار کودک را تحسین و تقویت کنید
زمانی که کودک مهارتهای جدید را برای حل و رفع اختلافات به کار میگیرد و یا از تندادن به یک دعوا خودداری میکند، او را تحسین کنید. زمانی که کودک، راهحلهایی را بجز دعوا و یا مشاجره برای حل و رفع مشکلش پیدا میکند، به او پاداش دهید.
10- از جنگها و مشاجرهها صورتبرداری کنید
فهرستی طرح کنید که در آن راهحلهای مثبت را برای اختلافات، مشاجرهها و حتی دعواهای جدی، ثبت کنید.
11- دو فهرست، تهیه کنید
در یکی از فهرستها مشاجرهها و دعواهایی را که شما خودتان مشاهده کردهاید و در دیگری، آنچه را که کودک به شما گزارش میکند، بنویسید. فهرست را در معرض دید نصب کنید. هرچندروز یکبار، فهرست را بازبینی کنید و با قدرشناسی، پیشرفت کودک را تحسین کنید: «تبریک میگم. سه روزه که دعوا نکردی!» و یا «واقعاً داری پیشرفت میکنی. هفته پیش هفت بار و این هفته فقط سه بار با بچهها بگومگو کردی.» یا اینکه «تونستی خودتو آروم کنی و کاری رو که چندبار تمرین کرده بودیم، انجام بدی.»
12- به پیشرفت کودک جایزه دهید
برای اینکه سیستم پسخوراند خودتان را مؤثرتر کنید، اگر کودک کمتر بگومگو و دعوا کرد به او جایزه دهید هدفهای معقولانهای درنظر بگیرید و برای رفتار بهتر کودک، به او وعده جایزه بدهید. برای مثال، اگر کودکتان و دوستش با هم کمتر دعوا کردند، هر دو آنها را به سینما ببرید. اگر دو پسرتان به دعوایشان سر تلویزیون خاتمه دادند، به عنوان پاداش به آنها اجاز دهید تا بیشتر از معمول بیدار بمانند و یک برنامه تلویزیونی دیگر را تماشا کنند.
13- در صورت لزوم، پیامدهای منفی اعمال کودک را به او نشان دهید
از قبل، کودک را مطلع سازید که اگر باز هم در آینده دعوا کند، بد میبیند.
14- کودک را از مزایاهایش محروم کنید
اگر دو پسرتان بر سر تلویزیون دعوا میکنند، تماشای تلویزیون را برای باقی روز ممنوع کنید. اگر کودکانتان بر سر اینکه داخل اتومبیل کجا بنشینند با یکدیگر دعوا میکنند، آنها را در خانه پهلوی کسی بگذارید و بیرون نبرید، یا اینکه بار دیگر که آنها را با خود بیرون میبرید اجازة انتخاب جاهایشان را بگیرید.
15- از محرومیت موقت استفاده کنید
اگر دعوا ادامه یافت کودک را برای مدت معینی از محل بیرون ببرید. اگر در جریان بازی فوتبال، کودکان با مشت به جان همدیگر افتادهاند، کودکتان را در باقی روز از ادامه بازی محروم کنید. اگر دو دوست خوب، در جریان بازی با همدیگر دعوا میکنند آنها را از همدیگر جدا کنید و بگویید: «اگه نتونید با هم کنار بیاین، اجازه ندارین که با هم بازی کنین.» بعد از محرومکردن آنها به مدت مناسب اجازه دهید که دوباره به بازی بپردازند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼