پاهای ضربدری در کودکان، پیشگیری و درمان

نگرانی در مورد راه رفتن کودکان و شکل پاهای ضربدری در کودکان، یک موضوع رایج بین والدین است. در این مقاله درباره، پاهای ضربدری در کودکان و راهکارهای درمان آن با شما صحبت می‌کنیم.

در این مقاله می‌خوانید: 

• پاهای ضربدری در کودکان
• تشخیص پاهای ضربدری در کودکان
• علت پاهای ضربدری در کودکان
• پاهای ضربدری در کودکان، خطرناک است؟
• چه زمانی باید کودک را نزد پزشک ببرید؟
• درمان پاهای ضربدری کودکان 
• خلاصه

پاهای ضربدری در کودکان

نگرانی در مورد راه رفتن کودکان و شکل پاهای آن‌ها، یک موضوع رایج بین والدین است. سخت است بگوییم چه زمانی باید نگران این مساله باشید و چه زمانی می‌توانید از سلامت پاهای کودک، مطمئن باشید. با این وجود، در این مقاله، نگرانی‌های مربوط به راه رفتن و شکل پاها در کودکان و کارهایی را که لازم است انجام بدهید، با شما در میان می‌گذاریم. 

تشخیص پاهای ضربدری در کودکان

می‌خواهید بدانید پاهای کودک ضربدری است، یا نه، وقتی کودک می‌ایستد به پاهایش نگاه کنید. اگر زانوها با یکدیگر مماس و مچ پاها از هم دور باشند، یعنی پاهای کودک ضربدری است. پاهای ضربدری ممکن است باعث ایجاد ظاهری ناخوشایند و همچنین مشکل در راه رفتن کودک شود، به طوری که هنگام راه رفتن و دویدن، زانوهای کودک به یکدیگر برخورد می‌کنند. 

علت پاهای ضربدری در کودکان

پاهای ضربدری در کودکان، بخشی طبیعی از رشد و تکامل کودک محسوب می‌شود که به طور معمول با افزایش سن بهتر می‌شود. این وضعیت در برخی از کودکان ممکن است ناشی از عواملی باشد که عبارتند از:

• آسیب به زانو یا پاها
• استئومیلیت (عفونت استخوانی)
• آرتروز
• کمبود ویتامین دی
• برخی از شرایط ژنتیکی مانند سندرم بیش‌حرکتی مفاصل یا سندرم اهلرز دانلوس که مفاصل را تحت تاثیر قرار می‌دهند

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره تراکم استخوان که لازم است بدانید

پاهای ضربدری در کودکان، خطرناک است؟

پاهای ضربدری که از آن با نام زانوی ضربدری هم نام می‌برند، اگر خفیف باشد در اکثر موارد هیچ علامتی ندارد. با این حال، پاهای ضربدری متوسط تا شدید می‌تواند باعث درد زانو، یا مشکلات کاسه زانو شود و ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را در سنین بالاتر افزایش دهد.

ژنو والگوم فیزیولوژیک به الگوی طبیعی زانوهای ضربدری اشاره دارد که پس از 2 سالگی در اکثر کودکان ظاهر می‌شود، در حدود سه-چهار سالگی قابل توجه است و سپس با گذشت زمان به مرور بهبود می‌یابد. به همین دلیل هم پاهای اکثر کودکان در سنین بین 8 تا 10 سالگی به شکل طبیعی می‌رسد. 

کفش مخصوص، ساق‌بند و فیزیوتراپی بر این روند طبیعی رشد زانو تاثیری ندارند. در کودکانی که از این الگوی طبیعی پیروی می‌کنند، هیچ درمانی نیاز نیست. 

بیشتر بخوانید: درد ساق پای کودکان، علت و راهکار

چه زمانی باید کودک را نزد پزشک ببرید؟

کودکانی که پاهای ضربدری خارج از الگویی که گفتیم دارند، باید توسط جراح ارتوپد اطفال مورد ارزیابی و معاینه قرار بگیرند. ممکن است برای اصلاح پاهای ضربدری جراحی نیاز باشد، به‌ویژه اگر زانوی ضربدری باعث درد، یا مشکل در راه رفتن شود، یا سابقه خانوادگی بیماری‌های استخوانی یا آرتریت زانو در خانواده شما وجود داشته باشد.

مراجعه به موقع به پزشک مهم است، اما بهتر است درمان قبل از سن ۱۲ سالگی در دختران و ۱۴ سالگی در پسران یعنی زمانی که آن‌ها هنوز رشد کافی نکرده‌اند، انجام شود. برای موارد شدید، استئوتومی که در آن استخوان با استفاده از یک صفحه و پیچ تقسیم و اصلاح می‌شود، در نظر گرفته می‌شود.

اگر پاهای کودک، ضربدری است و شرایط زیر را دارد، به پزشک مراجعه کنید:

• شرایط کودک با گذشت زمان شدید یا بدتر می‌شود
• کودک بیشتر از ۱۰ سال دارد 
• پاهای کودک درد می‌کند، یا در راه رفتن مشکل دارد 
• کودک کوتاه‌قد است، یا بیماری متابولیک استخوان دارد 
• در خانواده شما سابقه خانوادگی آرتریت وجود دارد

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص ارتوپدی و توانبخشی

درمان پاهای ضربدری کودکان 

به طور معمول پاهای ضربدری کودکان، با رشد آن‌ها و صاف شدن پاهایشان بهتر می‌شود. اکثر کودکان به هیچ درمانی نیاز ندارند، اما گاهی اوقات ممکن است پزشک انجام فیزیوتراپی یا درمان توسط متخصص پا را توصیه کند. 

اگر پاهای ضربدری کودکان باعث ایجاد عوارضی مانند درد یا مشکل در راه رفتن شود، لازم است برای آزمایش‌هایی به متخصص مراجعه کنید. به ندرت ممکن است برای صاف کردن زانوها و پاها جراحی نیاز باشد. 

اگر نگران پاهای کودک خود هستید، می‌توانید هر ۶ ماه یکبار از پاهای او عکس بگیرید و به پزشک نشان بدهید تا پزشک بررسی کند پاهای کودک چقدر تغییر کرده است. در حالی از کودک عکس بگیرید که زانوهایش از رو به رو مشخص باشد. 

بیشتر بخوانید: تشخیص پای پرانتزی در کودکان، علت و درمان

خلاصه

همان‌طور که متوجه شدید پاهای ضربدری کودکان، بخشی طبیعی از فرایند رشد آن‌هاست و در مواردی اندک ممکن است به دلیل آسیب به زانو یا پاها، استئومیلیت (عفونت استخوانی)، آرتروز و کمبود ویتامین دی به وجود بیاید. زانوی ضربدری در سنین بین 8 تا 10 سالگی برطرف می‌شود، اما اگر پاهای کودک درد می‌کند، یا در راه رفتن مشکل دارد، به پزشک مراجعه کنید. فیزیوتراپی و در موارد نادر، جراحی این مشکل را برطرف می‌کند.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.