درمان چاقی کودکان، نتیجه یک کار گروهی
کودکان در زمان های متفاوت با سرعت مختلفی رشد می کنند، پس تشخیص چاقی کودکان دشوار است.
آیا فرزندتان مشکل وزن دارد؟ این نکات به فرزند شما کمک می کنند که به وزن سالم برسد و آن را حفظ کند. چاقی کودکان می تواند روی احساسات کودکان هم تاثیر بگذارد. کودکانی که اضافه وزن دارند معمولا برای همراهی با بقیه کودکان و شرکت در ورزش ها و فعالیت ها مشکل دارند. به همین علت ممکن است که بقیه کودکان او را اذیت کنند یا در بازی های خود راه ندهند، که این می تواند سبب به خطر افتادن اعتماد به نفس کودک، تصور منفی از بدن خود و حتی افسردگی کودک شود. در این مقاله به بررسی چاقی کودکان و مشکلات وزن کودکان می پردازیم.
چاقی کودکان؛ فهم مشکل
به عنوان والدین، ممکن است گونه های پر یا زانوهای تپل فرزندتان برایتان خیلی بامزه به نظر برسد. اما برای برخی از کودکان، این تپلی بامزه می تواند به مشکلی برای سلامتی تبدیل شود. امروزه در کشورهای توسعه یافته از هر ۴ کودک و نوجوان، ۱ نفر دچار اضافه وزن یا چاقی مفرط است. این اضافه وزن، کودکان را در معرض مشکلات جدی سلامتی (نظیر دیابت، بیماری قلبی و آسم) قرار می دهد.
اگر متوجه شده اید که فرزندتان با وزنش مشکل دارد ممکن است احساس کنید که تنهایید و کاری از دست تان بر نمی آید که برای کمک به او انجام دهید؛ اما در حقیقت این گونه نیست و کارهایی وجود دارند که می توانید انجام دهید تا به فرزندتان کمک کنید. تشخیص زود هنگام مشکلات وزن و چاقی کودکان به کاهش خطر بروز اختلالات جدی ای که ممکن است هنگام بزرگسالی با آن روبرو شوند کمک می کند.
با شرکت دادن تمام خانواده در این برنامه می توانید چرخه مشکلات وزن و چاقی را بشکنید، سلامت ذهن و جسم فرزندتان را ارتقاء دهید و به او کمک کنید که رابطه درستی با غذا داشته باشد که این رابطه می تواند در تمام طول زندگی اش دوام داشته باشد. فرزندتان هر وزنی هم که داشته باشد، به او این اجازه را بدهید که بداند دوستش دارید و تمام آن چه که می خواهید سالم و خوشحال بودن او است.
تشخیص چاقی کودکان
کودکان در زمان های متفاوت با سرعت مختلفی رشد می کنند، پس تشخیص چاقی کودکان دشوار است. شاخص توده بدنی (BMI) از اندازه گیری های قد و وزن استفاده می کند تا تخمین بزند که چربی کودک در چه حدی است. در حالی که BMI مقیاس مناسبی است اما مقیاس کاملی برای تعیین چربی بدن نیست.
در زمان هایی که کودک در دوره رشد سریع قرار دارد، استفاده از این مقیاس می تواند گمراه کننده باشد. اگر BMI فرزندتان بالا بود، ممکن است نیاز باشد که متخصص آزمایش ها و غربالگری های بیشتری را انجام دهد تا تشخیص دهد که آیا چربی اضافه مشکل ساز است یا نه.
دلایل مشکل وزن و چاقی کودکان
فهمیدن این که دلیل چاقی کودکان چیست یکی از مراحل مهم برای شکستن چرخه اضافه وزن و چاقی کودکان است. بیشتر موارد چاقی کودکان به علت غذا خوردن زیاد و ورزش کم اتفاق می افتند. کودکان به غذای کافی برای رشد سالم نیاز دارند. اما وقتی کالری بیشتری از آن میزانی که در طول روز سوزانده اند دریافت می کنند، نتیجه آن اضافه وزن می شود.
دلایل مشکلات چاقی کودکان می تواند شامل این موارد باشد:
بودن در خانواده پر مشغله ای که کمتر در خانه آشپزی می کنند، و بیشتر بیرون غذا می خورند.
دسترسی آسان به فست فود پر کالری و ارزان، و هله هوله
مصرف زیاد مواد غذایی در رستوران و خانه
کودکانی که شکر زیادی از نوشیدنی های شیرین شده و شکر مخفی در مواد غذایی دریافت می کنند.
کودکانی که زمان کمتری را مشغول بیرون بازی کردن هستند.
کودکانی که بیشتر زمان شان را صرف مشاهده تلویزیون، بازی های ویدئویی، و نشستن پشت کامپیوتر می کنند.
اگر بیشتر مدارس، برنامه های آموزشی فیزیکی خود را حذف یا کم کرده باشند.
باورهای غلط و حقایقی در خصوص مشکلات وزن و چاقی کودکان
باور غلط ۱:
چاقی کودکان ژنتیکی است و هیچ کاری نیست که بتوانید برای مقابله با آن انجام دهید.
حقیقت:
با این که ژن های فرد روی وزن او تاثیر می گذارند، اما تنها سهم کوچکی در اضافه وزن ایفا می کنند. اگر چه برخی از کودکان بیش از سایرین مستعد اضافه وزن هستند اما به این معنا نیست که حتما با مشکلات وزن دست و پنجه نرم خواهند کرد. خیلی از کودکان اگر درست غذا بخورند و ورزش کنند، می توانند وزن سالمی داشته باشند.
باور غلط ۲:
کودکانی که از چاقی یا اضافه وزن رنج می برند باید رژیم بگیرند.
حقیقت:
درمان چاقی کودکان کاهش وزن نیست؛ مگر این که پزشک این توصیه را کرده باشد. هدف درمان باید کاهش یا توقف افزایش وزن و ایجاد این امکان برای کودک باشد که بتواند به وزن ایده آل خودش برسد.
باور غلط ۳:
چاقی کودکان فقط به خاطر کودکی است و با بزرگ شدن کودک کم می شود.
حقیقت:
چاقی کودکان همیشه منجر به چاقی در بزرگسالی نمی شود اما احتمال این که کودک در بزرگسالی هم اضافه وزن داشته باشد وجود دارد. اکثر کودکانی که در زمان پیش دبستانی یا دوره دبستان چاق بوده اند، بعد از ورود به نوجوانی نیز با چاقی دست و پنجه نرم خواهند کرد. خیلی اوقات این مشکل از بین نمی رود و تا بزرگسالی همراه فرد است.
مقابله یا پیشگیری از چاقی کودکان
عادات سالم تر در خانه آغاز می شوند. بهترین راه برای مقابله یا پیشگیری از چاقی کودکان و مشکلات وزن این است که تمام اعضای خانواده را به داشتن عادات سالم تر تشویق کنید. انتخاب مواد غذایی درست و فعال تر شدن (صرف نظر از وزن)، عاداتی هستند که می توانند برای همه مفید باشند.
می توانید با شریک شدن در جزئیات زندگی فرزندتان، تاثیر زیادی روی سلامتی او بگذارید. با فرزندتان وقت بگذرانید، درباره روزی که داشته با او صحبت کنید، بازی کنید، مطالعه کنید، آشپزی کنید. با انجام این کارها اعتماد به نفسی که فرزندتان برای ایجاد تغییرات مثبت نیاز دارد را به او بدهید.
راهنمایی با مثال
اگر فرزندتان ببیند که سبزیجات مصرف می کنید، فعال هستید و مشاهده تلویزیون را محدود می کنید این موقعیت خوبی است که او هم چنین کارهایی را انجام دهد.
چیزی که می خورید:
در حین خوردن غذاهای سالم درباره آن ها با فرزندتان صحبت کنید. مثلا به فرزندتان بگویید که "من دارم بروکلی با سس سیر می خورم، می خواهی امتحانش کنی؟"
وقتی که آشپزی می کنید:
در مقابل فرزندتان با استفاده از مواد غذایی سالم آشپزی کنید. به علاوه به آن ها کاری که مناسب سن شان باشد را در آشپزخانه بدهید. درباره چیزی که دارید درست می کنید با فرزندتان صحبت کنید و به او بگویید که چرا برای بدن تان مفید است.
فعالیتی که دارید:
هر روز به نحوی ورزش کنید. ورزش هایی که از آن ها لذت می برید را انجام دهید. به فرزندتان بگویید که در حال انجام چه کاری هستید و از او بخواهید که به شما بپیوندد.
زمان آزادی که دارید:
زمان زیادی را در مقابل تلویزیون یا کامپیوتر نگذرانید. اگر تلویزیون و کامپیوتر خاموش باشند، کودکان خیلی کمتر ترغیب می شوند تا آن ها را روشن کنند. پس می توانید در این زمان ها کاری را انجام دهید که آن ها هم می توانند در آن شرکت کنند.
استراتژی هایی برای زندگی واقعی
به یاد بسپارید که قدرت کنترل شما بیش از آن چیزی است که فکرش را می کنید
شما می توانید کامپیوتر، تلویزیون یا بازی های ویدئویی را خاموش کنید. می توانید انتخاب کنید که یک ایستگاه زودتر از اتوبوس پیاده شوید و مسیر باقیمانده را پیاده روی کنید، خصوصا زمانی که با فرزندتان هستید. می توانید سبزیجات بیشتری را برای شام تهیه کنید و در اختیار خانواده تان قرار دهید.
درباره مزایای فوری فکر کنید
اگر مثلا تصور کاهش خطر بروز بیماری های قلبی چیزی انتزاعی به نظر می رسد، روی نکات مثبتی که می توانند در همان لحظه اتفاق بیفتند تمرکز کنید. برای مثال اگر دسر نخورید یا غذایی که می خورید را کمتر کنید، احساس سیری و سنگینی زیاد از حد به شما دست نمی دهد.
اگر با فرزند نوجوان تان به ورزش بروید، ممکن است بحث جالبی بین شما جریان پیدا کند که نه شما و نه فرزندتان آن را پیش بینی نمی کردید. رقصیدن یا ورزش کردن با فرزندتان خیلی سرگرم کننده است و به شما فرصت مناسبی برای لذت بردن می دهد.
با گذر زمان تغییرات کوچک و آسانی را ایجاد کنید
اگر پیشنهاد دهید که تمام اعضای خانواده هر روز با هم در دو یا پیاده روی شرکت کنند ممکن است با واکنش ناخوشایند اطرافیان تان روبرو شوید. بهتر است که با روش های ساده تر شروع کنید و فعالیت های ورزشی و تغییرات تغذیه ای را پیشنهاد دهید که تمام اعضای خانواده بخواهند آن را امتحان کنند. برای مثال چندین شب در هفته، بعد از شام به جای روشن کردن تلویزیون به پیاده روی بروید.
برای پیشگیری از چاقی کودکان انتخاب غذایی سالم تری داشته باشید
اگر چه ممکن است نیاز باشد که تغییرات اساسی در عادات غذا خوردن خانواده تان ایجاد کنید، این که بخواهید یک شبه همه چیز را تغییر دهید می تواند سبب تقلب و تسلیم شدن اعضای خانواده شود.
به جای این که بخواهید یک شبه تغییرات بزرگ و چشمگیری را ایجاد کنید، با قدم های ساده تر و تدریجی آغاز کنید (همچون افزودن سالاد به شام و استفاده از سبزیجات پخته شده به جای سیب زمینی سرخ شده). از آن جایی که تغییرات کوچک می توانند تبدیل به عادت شوند، می توانید کم کم عادات سالم دیگری را نیز بیفزایید.
از مواد غذایی با رنگ های متنوع استفاده کنید
سعی کنید که از تنوع گوناگونی از میوه ها و سبزیجات استفاده کنید. این تنوع شامل استفاده از مواد غذایی قرمز (چغندر و گوجه)، نارنجی (هویج، کدو)، زرد (سیب زمینی، موز)، سبز (کاهو، بروکلی) و سایر موارد است.
خوردن صبحانه را یک اولویت بدانید
کودکانی که صبحانه می خوردند، نسبت به سایر کودکان که اولین وعده روز را نادیده می گیرند، کمتر در معرض اضافه وزن و چاقی کودکان قرار دارند. حتما روی گزینه های سالم تمرکز کنید همچون جو دوسر، میوه های تازه، غلات سبوس دار سرشار از فیبر با قند کم، شیر کم چرب و سایر موارد.
مراقب قند مخفی باشید
کاهش میزان شکلات و دسری که خودتان و فرزندتان مصرف می کنید مهم ترین قسمت این مبارزه است. قند می تواند در مواد غذایی متنوع همچون نان، سوپ کنسرو شده، سس پاستا، پوره سیب زمینی فوری، فست فود، مواد غذایی آماده و یخ زده، مواد غذایی با چربی کم و کچاپ نیز وجود داشته باشد.
بدن قند مورد نیازش را به طور طبیعی از مواد غذایی دریافت می کند و دریافت قند اضافه سبب افزایش دریافت کالری می شود. جدول برنامه غذایی را بررسی کنید و دنبال محصولات حاوی قند کم باشید، و به جای استفاده از محصولات کنسرو شده از مواد غذایی تازه استفاده کنید.
برای وعده های غذایی برنامه زمانی مشخصی را تعیین کنید
اکثر کودکان دنبال کردن یک روال عادی را دوست دارند. اگر فرزندتان بداند که تنها در زمان های مشخص می تواند مواد غذایی مورد نیازش را دریافت کند، بیشتر مصمم می شود که غذا بخورد.
بیرون غذا خوردن را محدود کنید
اگر مجبورید که بیرون غذا بخورید سعی کنید که از مصرف فست فود بپرهیزید.
چربی ها را به طور کامل قطع نکنید، از چربی های سالم نیز استفاده کنید
تمام چربی ها سبب افزایش وزن نمی شوند پس به جای حذف چربی از برنامه غذایی کودک، روی جایگزینی چربی های ناسالم با چربی های سالم تمرکز کنید.
از مصرف چربی ترانس بپرهیزید
چربی های ترانس برای سلامتی فرزندتان مضر هستند. از مصرف میان وعده های بسته بندی شده، مواد غذایی سرخ شده و هر چیزی که حاوی روغن هیدروژنه است بپرهیزید حتی اگر ادعا شود که این محصولات بدون چربی ترانس هستند.
چربی های سالم بیشتری را به برنامه غذایی فرزندتان بیفزایید
افزودن چربی سالم به برنامه غذایی فرزندتان به کنترل قند خون و دوری از دیابت کمک می کند. چربی غیر اشباع یا چربی خوب در آووکادو، روغن زیتون، مغزیجات، ماهی چرب، سویا، توفو، تخم کتان، جوانه بروکسل، کلم پیچ و اسفناج یافت می شود.
با احتیاط چربی اشباع را انتخاب کنید
پیشنهاد می شود که مصرف چربی اشباع را به کمتر از ۱۰% از کالری روزانه فرزندتان کاهش دهید. روی منبع چربی های اشباعی که مصرف می کنید تمرکز کنید: به جای استفاده از هات داگ از یک لیوان شیر یا پنیر طبیعی استفاده کنید. و به جای استفاده از مرغ سرخ شده از مرغ کبابی یا ماهی استفاده کنید.
درباره میان وعده ها و مواد غذایی شیرین محتاطانه عمل کنید
خانه جایی است که فرزندتان اکثر وعده ها و میان وعده های خود را در آن جا دریافت می کند پس حتما آشپزخانه خود را با مواد غذایی سالم پر کنید.
مراقبت قند مخفی باشید
کاهش میزان دریافت شیرینی و دسرهایی که شما و فرزندتان دریافت می کنید مهم ترین قسمت است. قند می تواند در مواد غذایی ای همچون نان، سوپ کنسرو شده، سس پاستا، سیب زمینی پوره ای، مواد غذایی با چربی کم، و مواد غذایی آماده و یخ زده نیز وجود داشته باشد. جدول برنامه غذایی را بررسی کنید و دنبال محصولات با قند کم بگردید. به علاوه به جای محصولات کنسرو شده از محصولات تازه استفاده کنید.
به طور کامل مصرف شیرینی ها را منع نکنید
با وجود این که خیلی از کودکان به میزان زیادی شیرینی مصرف می کنند اما اگر اصلا به آن ها اجازه مصرف شیرینی را ندهید، باعث می شوید که زمانی که فرصت خوردن شیرینی را دارند در استفاده از آن بیش از حد افراط کنند. مصرف کوکی، شکلات، کیک و شیرینی هایی که فرزندتان دریافت می کند را کاهش دهید و به جای آن از دسرها و میان وعده هایی که بر اساس میوه هستند برای آن ها استفاده کنید.
مصرف نوشیدنی هایی همچون قهوه و نوشابه را کاهش دهید
برخی از نوشیدنی ها سرشار از قند هستند و قهوه و نوشیدنی های شِیک (shake) نیز می توانند خیلی مضر باشند. بسیاری از نوشیدنی ها از نظر مغذی ارزش و مزایای زیادی ندارند پس به فرزندتان آب به همراه عصاره لیمو ترش، نعناع تازه یا آب میوه تازه بدهید.
میان وعده ها را کم کنید
میان وعده ها را تبدیل به وعده غذایی اصلی نکنید. آن ها را تا ۱۰۰ الی ۱۵۰ کالری کاهش دهید.
دنبال گزینه های حاوی قند کم باشید
وقتی مواد غذایی ای همچون شربت، ژله و سس را خریداری می کنید، دنبال محصولاتی باشید که دارای برچسب "شکر کم شده" یا "بدون شکر افزودنی" هستند.
روی مصرف میوه ها تمرکز کنید
مقداری میوه برای میان وعده فرزندتان در دسترس داشته باشید. اکثر کودکان نارنگی را خیلی دوست دارند. به علاوه می توانید از اسموتی میوه ای، توت فرنگی و مقداری خامه، میوه های تازه که به ماست ساده اضافه شده اند، یا تکه های سیب با کره بادام زمینی استفاده کنید.
گیاهان و ادویه ها را امتحان کنید
از گیاهانی که مزه شیرینی دارند و ادویه هایی همچون نعناع، دارچین، فلفل فرنگی شیرین، یا جوز هندی برای شیرین کردن مواد غذایی بدون افزودن کالری اضافه استفاده کنید.
سطح قند غلات صبحانه فرزندتان را بررسی کنید
تفاوت زیادی بین شکر افزوده در برندهای مختلف غلات صبحانه وجود دارد. برخی از غلات صبحانه حاوی بیش از ۵۰% شکر افزوده هستند. سعی کنید یک غلات صبحانه کم شکر با فیبر بالا را به غلات صبحانه شیرین و مورد علاقه فرزندتان اضافه کنید. به علاوه می توانید از میوه های خشک همراه با جو دوسر استفاده کنید تا به آن یک مزه طبیعی شیرین بدهید.
منبع:
دکتر سلام
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼