مزایا و معایب خام گیاهخواری در بارداری برای مادر و جنین

خام گیاهخواری در بارداری در سال‌های اخیر به‌لطف مزایای تغذیه‌ای که به‌دنبال دارد بسیار مورد توجه عموم قرار گرفته است. رژیم خام گیاهخواری می‌تواند از بروز بیماری‌های مختلفی مثل دیابت و بیماری‌های قلبی جلوگیری کند. اضافه کردن میوه و سبزیجات بیشتر به رژیم غذایی باعث بهبود متابولیسم، افزایش انرژی و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.

خام گیاهخواری در بارداری هم موضوع بحث‌برانگیزی است که مزایای بیشماری برای رشد و سلامت جنین و بدن مادر، بارداری و زایمان راحت‌تر به‌دنبال دارد. برخی هم معتقدند که رژیم خام گیاهخواری در بارداری به‌خاطر حذف خوراکی‌های غیرگیاهی، خطر فقدان مواد مغذی مثل کمبود پروتئین، آهن، ویتامین D، ید، کلسیم، امگا ۳ و ویتامین B۱۲ را برای جنین و مادر به‌دنبال دارد.

در ادامه با ما همراه باشید تا با رژیم غذایی خام گیاهخواری در بارداری، مزایا و معایب آن، و تاثیرش روی عادات غذایی در بلند مدت بیشتر آشنا شوید.

خام گیاهخواری چیست؟

خام گیاهخواری نوعی تغذیه خام با ترکیبی از خام‌خواری و گیاه‌خواری است که غذاها در آن باید به‌شکل کاملا خام یا گرم شده با درمای ۴۰ تا ۴۸ درجه سانتیگراد مصرف شوند. جای خالی برخی مواد مغذی در این رژیم باعث شده که خام گیاهخواری در بارداری چندان مورد استقبال قرار نگیرد.

کمبود مواد لازمی مثل چربی امگا ۳، آهن، کلسیم، روی، ید و ویتامین B۱۲ در خام گیاهخواری در بارداری، سلامت مادر و جنین را به‌خطر می‌اندازد. کمبود ویتامین B۱۲ در خام گیاهخواری در بارداری، ریسک سقط جنین، زایمان زودرس، نقص مادرزادی یا کمبود وزن نوزاد را به‌دنبال دارد.

بیشتر بخوانید: خام گیاهخواری و بارداری، مواد مغذی لازم

هرچند اگر رژیم خام گیاهخواری در بارداری براساس نظر پزشک متخصص و برنامه غذایی متعادل باشد، احتمال خطر به حداقل رسیده و منافاتی بین بارداری و خام گیاهخواری وجود ندارد. رژیم مناسب خام گیاهخواری در بارداری باید ۵۰ تا ۶۰ درصد کربوهیدرات یا قند، ۳۵ درصد چربی، و ۱۰ تا ۱۵ درصد پروتئین داشته باشد.

رژیم غذایی خام گیاهخواری انواع مختلف با محاسن و معایب خاص خود دارد. در گیاهخواری کلاسیک فرد مجاز به مصرف گوشت قرمز و سفید نیست اما محصولات لبنی مثل تخم‌مرغ، شیر، پنیر و کره مجاز هستند. در رژیم گیاهخواری مطلق فرد اجازه مصرف محصولات دریایی و حیوانی را ندارد. حتی خوردن عسل هم مجاز نیست.

در گیاهخواری سبک جدید افراد می‌توانند گوشت ماهی یا پرنده مصرف کنند اما گوشت پستانداران مجاز نیست. زنان بارداری که خام گیاهخواری را انتخاب می‌کنند باید تحت نظر متخصص زنان باشند. می‌توانید با مراجعه به کلینیک نی نی بان از متخصص تغذیه و متخصص زنان درباره رژیم خام گیاهخواری در بارداری مشاوره بگیرید.

تاثیر خام گیاهخواری روی رشد جنین

مهمترین مزیت خام گیاهخواری در بارداری تاثیرش روی رشد جنین است. وجود میوه و سبزیجات خام سرشار از فیبر علاوه بر بهبود دستگاه گوارش مادر باعث کاهش میزان کلسترول و حفظ سطح قند خون در حد نرمال می‌شود. به‌علاوه اینکه مصرف میوه و سبزیجات خام به رشد جنین هم کمک می‌کند.

اگر از قبل خام گیاهخوار یا گیاهخوار نیستید، بارداری زمان مناسبی برای شروع ناگهانی خام گیاهخواری نیست. بهتر است به‌تدریج و کم‌کم خام گیاهخواری در بارداری را شروع کنید.

مهمترین ویتامین‌های مورد نیاز برای رشد سالم نوزاد عبارتند از DHA (دوکوساهگزائنوئیک اسید)، ید، کلسیم، آهن، اسید فولیک و ویتامین دی. برخی نگرانند که خام گیاهخواری در بارداری به‌خاطر کمبود مواد مغذی دریافتی، خطرناک است اما غذاهای طبیعی، خام زیادی هستند که مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز در دوره بارداری را دارند.

غذاهای خام و بارداری

مواد غذایی زیر در زمره خوراکی‌های امن برای خام گیاهخواری در بارداری محسوب می‌شوند که ویتامین‌های مورد نیاز بدن در این دوره را تامین می‌کنند:

• جلبک دریایی یا سبزی‌های دریایی (سرشار از ید و ویتامین دی)
• اسفناج، کلم پیچ و سایر سبزیجات برگ‌دار (سرشار از آهن و کلسیم)
• گردو (سرشار از DHA)
• مارچوبه (سرشار از اسید فولیک)

البته در دوران بارداری باید در مصرف برخی میوه و سبزیجات خام هم رعایت نمود. در صورتی‌که کمبود مواد غذایی مناسب در خام گیاهخواری در بارداری می‌توان از مکمل‌های ارگانیک هم کمک گرفت.

بیشتر بخوانید: انواع رژیم گیاهخواری کدام است؟

رژیم غذایی سالم و متعادل باعث افزایش انرژی، بهبود کیفیت خواب و کاهش ریسک بیماری می‌شود. اگر رژیم خام گیاهخواری در بارداری درست رعایت شود، تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن مادر و جنین در دوره بارداری تامین خواهد شد. داشتن انرژی زیاد و خواب مناسب در بارداری تضمینی است برای رشد مناسب جنین. بنابراین می‌توان گفت که رژیم خام گیاهخواری در بارداری مفید است.

مزایای خام گیاهخواری در بارداری

خام گیاهخواری در بارداری به نفع سلامت مادر و جنین است. از مزایای خام گیاهخواری در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خام گیاهخواری سرشار از میوه و سبزیجات است که مواد مغذی مورد نیاز برای رشد جنین را تامین کرده و به‌خاطر داشتن فیبر از مشکلات گوارشی دوره بارداری جلوگیری می‌کنند.
• غذاهای ناسالم در خام گیاهخواری جایی ندارند مثل غذاهای فرآوری شده، فست فودها و سرخ‌کردنی‌ها.

• خام گیاهخواری در بارداری به کنترل وزن هم کمک کرده و انرژی سالم را تامین می‌کند البته منوط به اینکه مادر رژیم خام گیاهخواری متنوع و متعادلی داشته باشد.
• خام گیاهخواری در بارداری می‌تواند از پره اکلامپسی پیشگیری کند که عارضه افزایش فشار خون در بارداری است.
• خام گیاهخواری در بارداری از بروز مشکلات رشدی و آسیب‌های دی‌ان‌ای (DNA) جلوگیری می‌کند.

البته بهره‌مندی از مزایای خام گیاهخواری در بارداری تنها در صورتی میسر می‌شود که رژیم متعادلی را رعایت کنید که تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن مادر و جنین را داشته باشد. می‌توانید از متخصص تغذیه برای دریافت رژیم خام گیاهخواری در بارداری مشاوره تغذیه بگیرید.

شستشوی کامل مواد خام در خام گیاهخواری اهمیت زیادی دارد چرا که احتمال توکسوپلاسموز وجود دارد.

معایب خام گیاهخواری در بارداری

در برخی رژیم‌های خام گیاهخواری می‌توان محصولات حیوانی خام هم مصرف نمود اما مصرف مواد غذایی خام در بارداری مثل تخم‌مرغ خام، گوشت خام، سوشی با ماهی خام و شیر خام مضر است. چرا که محصولات خام حاوی باکتری لیستریا هستند که باعث مسمومیت شده و احتمال سقط جنین را افزایش می‌دهد.

یکی از معایب اصلی رژیم وگان، عدم دریافت پروتئین و اسید امگا 3 ناگافی است. کمبود اسید چرب امگا 3 در دوران بارداری خطرناک است و عوارض جبران ناپذیری به‌دنبال دارد. کمبود ماده کولین در مواد گیاهی در رژیم خام گیاهخواری در بارداری، تکامل سیستم عصبی جنین را به‌خطر می‌اندازد. معایب رژیم خام گیاهخواری در بارداری عبارتند از:

کمبود ویتامین B12

خطر دیابت حاملگی، زایمان زودرس، سقط جنین و ناهنجاری جنینی را افزایش می‌دهد.

کمبود ویتامین D

ریسک نرمی استخوان در نوزاد را بالا می‌برد و خطر پره اکلامپسی، کمبود وزن در نوزاد، و سقط جنین را به‌دنبال دارد.

کمبود آهن

به‌خاطر حذف محصولات حیوانی، بدن در معرض کمبود آهن قرار می‌گیرد و احتمال کم‌خونی، زایمان زودرس و نوزاد نارس را دارد.

کمبود کلسیم

ساخت استخوان‌ها، قلب، اعصاب و ماهیچه جنین به کلسیم نیاز دارد. کمبود کلسیم در خام گیاهخواری در بارداری احتمال پره اکلامپسی، بیماری‌های استخوانی و شکستگی استخوان در مادر را بالا می‌برد.

بیشتر بخوانید: خام خواری در دوران بارداری، فواید و مضرات

کمبود ید

عدم دریافت ید کافی در رژیم غذایی گیاهخواری موجب اختلال در رشد جنین، عملکرد تیروئید و رشد ذهنی نوزاد می‌شود.

کمبود پروتئین

عدم مصرف گوشت باعث پایین آمدن میزان پروتئین دریافتی در بدن شده و رشد جنین مختل می‌شود.

کمبود روی

عدم دریافت روی کافی در حاملگی، خطر زایمان زودرس، طولانی شدن زایمان و نوزاد با کمبود وزن را به دنبال دارد.

کلام آخر

رژیم خام گیاهخواری در بارداری نوعی برای سلامت مادر و جنین مناسب است و ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت تیپ دو را کاهش می‌دهد، به‌علاوه اینکه باعث بهبود عملکرد سیستم گوارشی می‌شود. اما به‌خاطر فقدان کلسیم، ید، روی، پروتئین، ویتامین دی و B12 رژیم خام گیاهخواری در بارداری توصیه نمی‌شود چرا که عدم دریافت مواد مغذی مورد نیاز در این دوره خطر زایمان زودرس، ناهنجاری‌های رشدی در جنین، و سقط جنین را افزایش می‌دهد.

برای اطمینان از بی‌خطر بودن خام گیاهخواری در بارداری حتما باید با متخصص تغذیه و پزشک زنان مشورت کنید تا رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که تمام مواد مورد نیاز در این دوره تامین شوند.