آموزش کودکان کم توان ذهنی، آنچه مهم است
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻘﺎﻳﺼﻲ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ (ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ) ﺍﺳﺖ.
تعریف
ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﻮﺵ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭼﺸــﻤﮕﻴﺮﻱ ﺯﻳﺮ ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﺷﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ 18 ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻘﺎﻳﺼﻲ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ (ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ) ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻫﻮﺷﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ، ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ/ ﻓﺮﺩﻱ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ، ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، ﻛﺎﺭ، ﺗﻔﺮﻳﺢ، ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻳﻤﻨﻲ.
ﺍﺻﻄﻼﺡ «ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻱ ﺯﻳﺮ ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ» ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ: ﺑﻬﺮﻩ ﻫﻮﺷﻲ ﻣﻌﺎﺩﻝ70 یا کمتر.
ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻫﻮﺷﻲ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﻮﻉ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩ :
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨــﻲ ﺧﻔﻴﻒ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻣﺘﻮﺳــﻂ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷــﺪﻳﺪ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻋﻤﻴﻖ
کم توانی ذهنی خفیف (ضریب هوشی یا IQ بین 50 تا 70): 85 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﻼﺱﻫﺎﻱ ﺍﻭﻝ ﻳﺎ ﺩﻭﻡ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ، ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲﺷــﻮﻧﺪ. ﺍﻏﻠﺐ ﺗﺎ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﻭ ﺗﺎ ﻛﻼﺱ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ. ﻋﻠﺖ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺁﻥﻫــﺎ ﺍﻏﻠﺐ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ. ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺧﻔﻴﻒ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﻐﻠﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ.
کم توانی ذهنی متوسط (ضریب هوشی یا IQ بین 35 تا 50) : 10 ﺩﺭﺻــﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﺁﻣﻮﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻛﻮﺩﻛﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗــﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﻟﺤــﺎﻁ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﻏﻠﺐ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻛﻼﺱ ﺩﻭﻡ ﻳﺎ ﺳﻮﻡ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻧﺪ. ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﺑــﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸــﺪﻥ ﺗﻮﺳــﻂ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻟﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺎﻫﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ.
کم توانی ذهنی شدید (ضریب هوشی یا IQ بین 20 تا 35) : 4 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ، ﻋﻠﺖ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ، ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥﻫــﺎ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺸﻨﺎﺳــﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ، ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺑ ﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ.
کم توانی ذهنی عمیق (ضریب هوشی کمتر از 20) : 1ﺗﺎ 2 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫــﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻟﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺳﺎﺩﻩ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻻﺯﻡﺑ ﻪ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻮﺷﻲ 71 ﺗﺎ 84 ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻫﻮﺷﻲ ﻣﺮﺯﻱ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭﻟﻲ ﺟﺰﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺫﻫﻨﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
ﻛﻢ ﺷﻴﻮﻉ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ۱ ﺗﺎ ۳ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﻴﻦ ۱۰ ﺗﺎ ۱۴ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺣﺪﻭﺩ ۱/۵ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺎﻳﻊ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﺳــﻮﻡ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻻﻥ ﻣﺒﺘــﻼ ﺑﻪ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ﺑﻪ ﺳــﺎﻳﺮ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ: ۵۰ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﻟﻐﺎﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻱ ﺧﻠﻘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻥ ﺫﻫﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺜﻞ ﺻﺮﻉ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
ﻋﻠﻞ ژﻧﺘﻴﻜﻲ، ﺭﺷﺪﻱ، ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ. ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻱ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺳﻨﺪﺭﻡ ﺩﺍﻭﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ.
ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﻛﺘﺴــﺎﺑﻲ ﻭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺭﺷــﺪ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩ:
ﭘﻴــﺶ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺷــﺎﻣﻞ: ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫــﺎﻱ ﻣﺰﻣﻦ ﻣــﺎﺩﺭ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﻗﻨﺪ ﻳﺎ ًﺭﺷــﺪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﻋﺼﺒﻲ ﺟﻨﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻣﺜــﻼ ﺩﻳﺎﺑﺖ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻧﺸﺪﻩ، ﻛﻢ ﺧﻮﻧﻲ، ﻓﺸﺎﺭﺧﻮﻥ ﺑﺎﻻ، ﻣﺼﺮﻑ ﺍﻟﻜﻞ ﻭ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ. ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺎﺭﺩﺍﺭﻱ ﻣﺎﺩﺭ ﻧﻈﻴﺮ ﺳــﺮﺧﺠﻪ، ﺗﻮﻛﺴﻮﭘﻼﺳﻤﻮﺯ (ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ.)، ﺗﺒﺨﺎﻝ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﺪﺯ. ﺑﻌﻀﻲ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺣﻴﻦ ﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻱ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﻤﺠﻤﻪ، ﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ....
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺷﺎﻣﻞ: ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ، ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻐﺰﻱ ﻣﺜﻞ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ، ﻳﺮﻗﺎﻥ ﻧﻮﺯﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﻢ ﻛﺎﺭﻱ ﺗﻴﺮﻭﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻧﺸﻮﺩ. ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: ﻓﻘﺮ، ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ، ﺑﻲ ﺛﺒﺎﺗﻲ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺎﻥ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭ ﺑﻲ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﻮﺩﻙ. ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻫﻮﺵ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ: ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻨﺪﺭﻡ ﺩﺍﻭﻥ، ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﺖ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺮﻩ، ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺩﺭﻣﺎﻥ
ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﺍﻭﻝ، ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﭘﻴﺸــﮕﻴﺮﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻗــﺪﺍﻡ ﻫﺎﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ﺗــﺎ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻳﺎ ﺣﺬﻑ ﻛﻨﻴﻢ. ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻳﻰ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ
ﺗﻼﺵ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻭ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ﻛﻮﺩﻙ
ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻳﺸﻪ ﻛﻨﻲ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﺳﻴﺐ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻋﺼﺐ ﻫﻤﺮﺍﻫﻨﺪ. ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ ژﻧﺘﻴﻚ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺩﺭ ﺁﻥﻫﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻔﻴﺪ ﺍﺳــﺖ. ﺩﺭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﻲ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻫﺎﻱ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ. ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ: ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷــﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ (ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺩﻭﻡ) ﻭ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ (ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺳﻮﻡ) ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺷﻮﺩ.
نتیجه گیری
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠــﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻛــﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ (ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﺫﻫﻨﻲ) ﺩﺭﻣــﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻛﻨﺘــﺮﻝ ﺁﻥ، ﺟﻠﻮﮔﻴــﺮﻱ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ. ﺩﺍﺭﻭﻱ ﺧﺎﺻﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﻙ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛــﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ، ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺻــﺪ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﭼﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺣﻤﺎﻳــﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤــﻞ ﺁﻳﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺷﻐﻠﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻘﺸﻲ ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻳﻢ، ﻣﻮﻇﻔﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﮕﺬﺍﺭﻳــﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻔﻠﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺁﻣــﻮﺯﺵ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﻭ ﻛﻼﻣﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺟﺴﻤﻲ، ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺒﺨﺸﻲ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻣﺆﺛﺮﻱ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻫﻮﺵ ﻣﺮﺯﻱ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻧﺰﻭﺍﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺯ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ. ﺗﺪﺍﺭﻙ ﮔﺮﺩﻫﻤﺎﻳﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﻫﺶ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻧﺰﻭﺍ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﻮﺵ ﻓﺮﺩ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭼﺸــﻤﮕﻴﺮﻱ ﺯﻳﺮ ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﺷﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ 18 ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻘﺎﻳﺼﻲ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ (ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ) ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻫﻮﺷﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﻧﻄﺒﺎﻗﻲ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ، ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ/ ﻓﺮﺩﻱ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ، ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، ﻛﺎﺭ، ﺗﻔﺮﻳﺢ، ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻳﻤﻨﻲ.
ﺍﺻﻄﻼﺡ «ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻱ ﺯﻳﺮ ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ» ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ: ﺑﻬﺮﻩ ﻫﻮﺷﻲ ﻣﻌﺎﺩﻝ70 یا کمتر.
ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻫﻮﺷﻲ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﻮﻉ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩ :
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨــﻲ ﺧﻔﻴﻒ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻣﺘﻮﺳــﻂ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷــﺪﻳﺪ
ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻋﻤﻴﻖ
کم توانی ذهنی خفیف (ضریب هوشی یا IQ بین 50 تا 70): 85 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﻼﺱﻫﺎﻱ ﺍﻭﻝ ﻳﺎ ﺩﻭﻡ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ، ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲﺷــﻮﻧﺪ. ﺍﻏﻠﺐ ﺗﺎ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﻭ ﺗﺎ ﻛﻼﺱ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ. ﻋﻠﺖ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺁﻥﻫــﺎ ﺍﻏﻠﺐ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ. ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺧﻔﻴﻒ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﻐﻠﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ.
کم توانی ذهنی متوسط (ضریب هوشی یا IQ بین 35 تا 50) : 10 ﺩﺭﺻــﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﺁﻣﻮﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻛﻮﺩﻛﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗــﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﻟﺤــﺎﻁ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﻏﻠﺐ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻛﻼﺱ ﺩﻭﻡ ﻳﺎ ﺳﻮﻡ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻧﺪ. ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﺑــﻪ ﻋﻠﺖ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸــﺪﻥ ﺗﻮﺳــﻂ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻟﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺎﻫﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ.
کم توانی ذهنی شدید (ضریب هوشی یا IQ بین 20 تا 35) : 4 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ، ﻋﻠﺖ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ، ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥﻫــﺎ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺸﻨﺎﺳــﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺗﺤﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ، ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺑ ﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ.
کم توانی ذهنی عمیق (ضریب هوشی کمتر از 20) : 1ﺗﺎ 2 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫــﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻟﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺳﺎﺩﻩ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻻﺯﻡﺑ ﻪ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﻫﻮﺷﻲ 71 ﺗﺎ 84 ﺩﺍﺭﻧﺪ،ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻫﻮﺷﻲ ﻣﺮﺯﻱ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭﻟﻲ ﺟﺰﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺫﻫﻨﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
ﻛﻢ ﺷﻴﻮﻉ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ۱ ﺗﺎ ۳ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻞ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﻴﻦ ۱۰ ﺗﺎ ۱۴ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺣﺪﻭﺩ ۱/۵ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺎﻳﻊ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﺳــﻮﻡ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻻﻥ ﻣﺒﺘــﻼ ﺑﻪ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ، ﺑﻪ ﺳــﺎﻳﺮ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺒﺘﻼ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ: ۵۰ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﻟﻐﺎﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻱ ﺧﻠﻘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻥ ﺫﻫﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺜﻞ ﺻﺮﻉ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
ﻋﻠﻞ ژﻧﺘﻴﻜﻲ، ﺭﺷﺪﻱ، ﺍﻛﺘﺴﺎﺑﻲ ﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ. ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻱ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺳﻨﺪﺭﻡ ﺩﺍﻭﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ.
ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﻛﺘﺴــﺎﺑﻲ ﻭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺭﺷــﺪ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩ:
ﭘﻴــﺶ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺷــﺎﻣﻞ: ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫــﺎﻱ ﻣﺰﻣﻦ ﻣــﺎﺩﺭ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﻗﻨﺪ ﻳﺎ ًﺭﺷــﺪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﻋﺼﺒﻲ ﺟﻨﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻣﺜــﻼ ﺩﻳﺎﺑﺖ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻧﺸﺪﻩ، ﻛﻢ ﺧﻮﻧﻲ، ﻓﺸﺎﺭﺧﻮﻥ ﺑﺎﻻ، ﻣﺼﺮﻑ ﺍﻟﻜﻞ ﻭ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ. ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺎﺭﺩﺍﺭﻱ ﻣﺎﺩﺭ ﻧﻈﻴﺮ ﺳــﺮﺧﺠﻪ، ﺗﻮﻛﺴﻮﭘﻼﺳﻤﻮﺯ (ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ.)، ﺗﺒﺨﺎﻝ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﺪﺯ. ﺑﻌﻀﻲ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺣﻴﻦ ﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻱ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﻤﺠﻤﻪ، ﺯﺍﻳﻤﺎﻥ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ....
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺷﺎﻣﻞ: ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ، ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻐﺰﻱ ﻣﺜﻞ ﻣﻨﻨﮋﻳﺖ، ﻳﺮﻗﺎﻥ ﻧﻮﺯﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﻛﻢ ﻛﺎﺭﻱ ﺗﻴﺮﻭﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻧﺸﻮﺩ. ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺆﺛﺮ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: ﻓﻘﺮ، ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ، ﺑﻲ ﺛﺒﺎﺗﻲ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺎﻥ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭ ﺑﻲ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻛﻮﺩﻙ. ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺑﺎ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻫﻮﺵ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ: ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻨﺪﺭﻡ ﺩﺍﻭﻥ، ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﺖ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﭼﻬﺮﻩ، ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺩﺭﻣﺎﻥ
ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﺍﻭﻝ، ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﭘﻴﺸــﮕﻴﺮﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻗــﺪﺍﻡ ﻫﺎﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ﺗــﺎ ﺍﺧﺘﻼﻝﻫﺎﻱ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﻢﺗﻮﺍﻧﻲﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻳﺎ ﺣﺬﻑ ﻛﻨﻴﻢ. ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻳﻰ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ
ﺗﻼﺵ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻭ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ﻛﻮﺩﻙ
ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻳﺸﻪ ﻛﻨﻲ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﺳﻴﺐ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻋﺼﺐ ﻫﻤﺮﺍﻫﻨﺪ. ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ ژﻧﺘﻴﻚ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺩﺭ ﺁﻥﻫﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻔﻴﺪ ﺍﺳــﺖ. ﺩﺭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﻲ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻫﺎﻱ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ. ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ: ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻛﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷــﺪ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ (ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺩﻭﻡ) ﻭ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ (ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱ ﺳﻄﺢ ﺳﻮﻡ) ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺷﻮﺩ.
نتیجه گیری
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠــﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻛــﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ (ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﺫﻫﻨﻲ) ﺩﺭﻣــﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻛﻨﺘــﺮﻝ ﺁﻥ، ﺟﻠﻮﮔﻴــﺮﻱ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ. ﺩﺍﺭﻭﻱ ﺧﺎﺻﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﻙ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻛــﻢ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﻫﺎ ﻛﻨﻴﻢ، ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺻــﺪ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﭼﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ، ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺣﻤﺎﻳــﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤــﻞ ﺁﻳﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺷﻐﻠﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﻧﻘﺸﻲ ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻳﻢ، ﻣﻮﻇﻔﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﮕﺬﺍﺭﻳــﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻔﻠﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺁﻣــﻮﺯﺵ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﻭ ﻛﻼﻣﻲ، ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﺟﺴﻤﻲ، ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺒﺨﺸﻲ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻤﻚ ﻣﺆﺛﺮﻱ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻫﻮﺵ ﻣﺮﺯﻱ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻧﺰﻭﺍﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺯ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ. ﺗﺪﺍﺭﻙ ﮔﺮﺩﻫﻤﺎﻳﻲﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﻫﺶ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻧﺰﻭﺍ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
منبع:
فصلنامه بهورز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼