تست ادینبورگ، به شما می گوید که افسردگی دارید یا نه

اختلالات روانی و نابسامانی های روحی، ازجمله مشکلات رایج دنیای کنونی است؛ مشکلاتی که هر روز ابعادی تازه تر می یابند. در میان اختلالات روانی، یکی از مهم ترین آن ها، اختلال روانی هیجانی ناشی از تولد نوزاد است که البته هر کدام از مادرانی که تازه وضع حمل کرده اند به نوعی، با درجه ای از آن برخورد داشته اند. در جدول طبقه بندی تشریحی اختلالات روانی، یکی از بیماری های رایج، اختلال افسردگی پس از زایمان یا «PND» است که بنا به اهمیت تشخیصی، عاطفی و روش های معالجه و هم چنین پژوهش های صورت گرفته، از اولویت ویژه ای برخوردار است. اختلال افسردگی پس از زایمان همانند اختلال روانی ناشی از زایمان و اختلالات هیجانی می تواند حالت مزمن به خود گرفته و نیازمند تدابیر درمانی ویژه ای شود.

پژوهش های انجام شده، میزان شیوع این اختلال را در مادرانی که دوران پس از زایمان را سپری می کنند، ۱۳درصد تخمین زده است. اساساً اختلال روانی پس از زایمان و آشفتگی های هیجانی ناشی از آن، تا ۶هفته پس از زایمان تشخیص داده می شود.

در افسردگی پس از زایمان، به صورت ضمنی برخی تغییرات ایجادشده در خلق مادر، به راحتی توجه اطرافیان را به خود جلب می کند. در این خصوص، عوامل فیزیولوژیکی، بسیار اهمیت دارند و عوامل خلقی و هیجانی ایجادشده پس از زایمان، ناشی از ضعف قوای فیزیولوژیکی تشخیص داده شده است. از جمله این عوامل می توان به تغییرات بیولوژیکی و تغییرات هورمونی اشاره کرد که حتی می تواند بر کاهش میزان خوش بینی فرد، تا ۳۰ الی ۸۰درصد تأثیر بگذارد و عموماً در روزهای اولِ بروز بیماری، قابل تشخیص است.

افسردگی پس از زایمان، علائم

از علائم اولیه و بارز این اختلال می توان به گریه کردن، نوسانات روحی و خلقی، اختلال در خواب و تشویش دائمی اشاره کرد.

این علائم بعد از چند ساعت از به هوش آمدن، تا یک الی دو روز پس از زایمان، قابل تشخیص است و تا یک ماه پس از زایمان نیز می تواند تکرار شود. البته تغییرات خلقی در بیشتر مادران دیده می شود و نیاز به درمان روان شناسانه نیست زیرا میزان نوسانات ذکر شده، عموماً کم و مادر قادر به کنترل آن ها است. هر چند در صورت نیاز، چنین افرادی به درمان های حمایتی نیز بسیار خوب پاسخ می دهند، اما برعکس در اختلال PND (افسردگی پس از زایمان)، بیمار به سختی به درمان پاسخ داده و در پذیرش تغییرات، مقاوم است و این به طور دقیق، وجه تمایز این بیماری از سایر موارد است.

افسردگی در مادران، تأثیر بارزی بر جای می گذارد از جمله بی قیدی و بی توجهی به رشد و آموزش نوزاد، در حالی که مادرانِ عاری از افسردگی، در مقایسه با مادران مبتلا، کودکانشان سریع می آموزند و فعال تر هستند و همچنین در مقابل ابتلا به اختلالات خلقی، مقاوم ترند.

افسردگی پس از زایمان، تصور مرگ فرزند

یکی از علت های اقدام به خودکشی در مادران مبتلا به PND، تصور مرگ نابه هنگام فرزند است که در شرایط بسیار مزمنِ روحی و روانی دیده می شود و خوشبختانه نادر است اما نتیجه به دست آمده حتی در کم ترین میزان، بسیار ناراحت کننده است. به همین خاطر در تشخیص PND، تأکید بر حضور سریع و عملی و اجرای تدابیر درمانی در کوتاه ترین زمان در بخش درمان های روانی (اعصاب و روان)، از جمله ضروری ترین اقدامات است.

در سال های اخیر و در تهیه ی جدول پزشکی برای کمک به متخصصان در حوزه های زنان و زایمان، پزشک خانواده، ماماها و پرستاران، شرایطی برای تشخیص افسردگی پس از زایمان وضع شده است. از جمله می توان به تهیه و تنظیم پرسش نامه ی «ادینبورگ» اشاره نمود که به صورت گسترده و به زبان های مختلف ترجمه و نشر یافته است. در برخی از کشورهایی که این آزمون در آن ها به اجرا درآمده، نتایج به دست آمده بسیار امیدوارکننده بوده است. ۱۸تحقیق مجزا، این جدول تشخیصی را از جهت کاربرد و نتایج کسب شده، تصدیق می کنند.

تحقیقات صورت گرفته نشان می دهند مادرانی که نمره ای فراتر از حدود طبیعی افسردگی گرفته اند، در ۹۰درصد، درجات مختلفی از ابتلا به افسردگی پس از زایمان را تجربه کرده اند.

این جدول، شرایط روحی و خلقی یک هفته ی گذشته ی مادر را بررسی می کند که با سپری شدن دو هفته، دوباره قابل تکرار است. جدول افسردگی پس از زایمان «ادینبورگ»، یک جدول تشخیصی است و تنها می تواند بیمار مشکوک به افسردگی را مشخص کند و به همین خاطر، صحت تشخیص، باید در شرایط کلینیکی انجام گیرد.

افسردگی پس از زایمان، شرایط لازم پیش از اجرای آزمون ادینبورگ

مادر بایستی بنا به شرایط روحی هفته ی گذشته ی خود (۷روز گذشته)، گزینه ی مناسب را انتخاب کند.

پرسش نامه زمانی کامل و معتبر است که به تمام موارد، پاسخ داده شود. پاسخ دهی به تمام سوالات، به منظور تکمیل آزمون، الزامی است.

در طول پاسخ دهی به پرسش نامه، مادر بایستی تنها و بدون کمک آشنایان و اطرافیان به سوالات پاسخ دهد.

در صورت عدم توانایی مادر در خواندن سوالات (بی سوادی)، می تواند از فرد دیگری برای خواندن و درج پاسخ ها استفاده کند.

جدول افسردگی پس از زایمان «ادینبورگ» را می توان در مدت بروز نشانه های افسردگی، تا ۶هفته مورد استفاده قرارداد. در صورتی که مادر در منزل وضع حمل کرده باشد (متناسب با شرایط کشورهای دیگر) و توان برخاستن و خروج از منزل را نداشته باشد، باز می تواند از این پرسش نامه استفاده کند.

این آزمون را می توان در شرایطی که علائم بارز نیست و حتی بدون علائم افسردگی نیز مورد استفاده قرار داد. در چنین شرایطی، علائم افسردگی، در کم ترین میزان نیز قابل ردیابی است.

تست ادینبورگ

نام، نام خانوادگی… سن… شغل… سن نوزاد…

شما به تازگی مادر شده اید و ما تصمیم داریم روحیات شما را بیش تر بشناسیم؛ به این دلیل، از شما درخواست داریم شرایط روحی خود را طی ۷روز گذشته، با دقت و بدون شتاب، از بین پاسخ های ارائه شده انتخاب کنید. پاسخ های انتخابی شما، نمایان گر شرایط روحی تان در طول مدت پس از زایمان است.

۱- من هم چنان تجربه ی خندیدن و شاد بودن را دارم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۲- من از زندگی لذت می برم.

الف) بله، مانند همیشه ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۳- هر اتفاقی که بیفتد، من بدون دلیل، خودم را مقصر می دانم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۴- من بدون دلیل دچار تشویش و هیجان می شوم.

الف) به هیچ وجه ب) نه چندان زیاد ج) گاهی اوقات د) بله، در بیش تر اوقات

۵- من بدون دلیل ترسیده و به هراس می افتم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۶- از دست من هیچ کاری برنمی آید.

الف) بله، بیش تر اوقات حس می کنم که هیچ نمی دانم و بی مصرفم.

ب) بله، گاهی اوقات از عهده ی انجام کارهای خودم برنمی آیم.

ج) خیر، بیش تر اوقات در صورت نیاز، از عهده ی کارهای خودم برمی آیم.

د) خیر، من از عهده ی کارهای خودم برمی آیم.

۷- من خودم را غمگین و افسرده احساس می کنم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۸- من خودم را به حدی افسرده احساس می کنم که حتی نمی توانم به خواب بروم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۹- احساس افسردگی، من را وادار به گریه می کند.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

۱۰- به فکر آسیب رساندن به خودم هستم.

الف) بله، بیش تر اوقات ب) گاهی اوقات ج) نه چندان زیاد د) به هیچ وجه

تست ادینبورگ، کلید آزمون

به تمام پاسخ های «الف»، ۳ امتیاز، «ب»، ۲ امتیاز، «ج»، ۱ امتیاز و «د»، صفر امتیاز بدهید. حال امتیازات به دست آمده را با هم جمع کنید تا رقم کلی آزمون به دست آید.

افسردگی پس از زایمان، نتیجه گیری

برای تعیین مرز افسردگی، لازم است حدودی را مشخص کنید. به عنوان مثال، مرز افسردگی پس از زایمان می تواند ارقام ۱۲ و ۱۳ را شامل شود، در حالی که مرز ورود به افسردگی شدید، ارقام ۱۴ و ۱۵ است. برای تشخیص افسردگی پس از زایمان در کشورهای مختلف، ارقام مختلفی جهت تعیین حدود افسردگی وجود دارد که گستره ی عددی ۹ تا ۱۳ را دربرمی گیرد. بدین منظور، برای تعیین حدود ذکر شده در هر کشوری، لازم است پژوهش های متعدد و جداگانه ای انجام گیرد، اما مرز تحقیقی معین برای تشخیص PND، ارقام ۱۴ و ۱۵ است.

با این حال، لازم است متوجه برخی عوامل موثر بر نتایج آزمون باشید:

- فراموشی موجود در مادران افسرده، به خصوص بیماران مبتلا به افسردگی پس از زایمان

- زایمان اول

- مشکلات خانوادگی

- اجتماعات سنتی و محدود

- آسودگی مادر از نتیجه ی عمل و جنسیت کودک