رشد کودک یک فرآیند پیوسته و شگفتانگیز است؛ سفری از نوزادی تا نوجوانی که در آن ذهن، جسم، احساسات و روابط اجتماعی کودک به تدریج شکل میگیرند.
رشد کودک فقط بزرگ شدن جسمی نیست؛ بلکه ترکیبی است از یادگیری مهارتهای حرکتی، زبان، تفکر، احساسات و تعاملات اجتماعی. از همان لحظهی تولد، مغز کودک با سرعتی خیرهکننده در حال رشد است. او ابتدا با صداها، چهرهها و لمسها ارتباط برقرار میکند، به تدریج شروع به شناخت دنیای اطرافش میکند، و به مرور زمان یاد میگیرد که حرف بزند، راه برود، بازی کند، فکر کند و خودش را در قالبهای مختلف بیان کند.
کودکان در طول سالهای ابتدایی زندگی، دنیای اطرافشان را با حواس خود کشف میکنند. در این دوره، تجربههای ساده مثل بازی، نوازش، یا شنیدن صدای یک آهنگ، پایههای رشد عاطفی و شناختی آنها را میسازند. ذهن کودک مثل اسفنج است؛ هر چیزی را جذب میکند. به همین دلیل، نوع ارتباطی که با او برقرار میشود، کیفیت محیطی که در آن رشد میکند، و میزان امنیت و محبت دریافتشده، تأثیر زیادی بر شکلگیری شخصیت و تواناییهای آیندهاش دارد.
رشد ذهنی و احساسی کودک در سالهای پیشدبستانی وارد مرحلهای پررنگتر میشود. کودک سؤال میپرسد، خیالپردازی میکند، دوست پیدا میکند و شروع به ساختن تصویر ذهنی از خودش و دنیای اطرافش میکند. بعدها در دوران مدرسه، تواناییهای تفکر منطقی، همکاری، و یادگیری ساختارمند در او تقویت میشود. و در نهایت با ورود به نوجوانی، علاوه بر تغییرات فیزیکی، کودک در مسیر شکلدادن به هویت فردیاش گام برمیدارد.
رشد کودک فرمول ثابتی ندارد؛ بعضی بچهها زودتر بعضی مهارتها را یاد میگیرند و بعضی دیرتر، اما همهی آنها نیاز دارند در محیطی امن، حمایتگر و محبتآمیز رشد کنند.
در این ویدیو کوتاه، نگاهی می اندازیم به پنج مرحله رشد کودک از نظر روسو...